Ankara Onkoloji Hastanesi bünyesinde geliştirilen yerli koronavirüs aşısının testleri başladı. TÜBİTAK iştiraki ile Faz-1 deneme sürecine girilen aşının birinci doz uygulanması gerçekleştirildi. Birinci etapta 36 kişinin Faz-1 sürecinde aşılandığı denemede Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve TÜBİTAK Lideri Prof. Dr. Hasan Mandal gönüllüler ortasında yer aldı.
Bakan Varank, VLP aşısının birinci dozunun akabinde açıklamalarda bulundu:
"Normalde bu çalışmalar 27 Mart'ta başladı. 36 istekli ile başladı. Biz de Hasan Mandal hocamızla bir arada biraz ısrarlı bir halde bu çalışmaya katılmış olduk. Ocak 2020 tarihinde biz COVID- 19 Türkiye Platformu olarak hocalarımızı toplamıştık. Türkiye'de bütün aşı ve ilaç çalışması yapan hocalarımıza 'Türkiye bu pandemiyle ya da bu virüsle gayrette neler yapabilir?' diye kendileriyle toplantı yapmıştık. Ve o toplantıda birtakım hocalarımız Türkiye'de aşı üretme kabiliyeti olduğunu, bunu başarabileceğimizi, hocalarımızın ve tesislerin olduğunu, bunu yapabileceğimi söylemişlerdi. Ve bir hocamız şunu demişti; 'Sayın bakanım siz bize takviye verin, önümüzü açın, aşımızı üretelim.' Birinci biz kendimize vuracağız. O gün biz Hasan Hoca'yla kelam verdik. Kâfi ki bilim insanlarımız bu aşıyı üretme noktasına gelsin. Sizinle birlikte biz de istekli olduk. İşte bugün o gönüllülük kelamımızı yerine getiriyoruz. VLP aşısı yani virüs gibisi parçacıklar aşısı dünyada çok inovatif kabul edilen bir aşı çeşidi. Şu anda Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) listesine nazaran dünyada 4 tane klinik evreye yani insan çalışmalarına geçmiş VLP aşı adayı var. Tabi burada İhsan ve Mayda Hocalarımızın geliştirdiği bu aşının dünyadakilerden farklı özellikleri var. Bu aşı adayımız virüsün 4 proteinini de dikkate alarak tasarlanmış bir aşı adayı. Dolasıyla çok inovatif bir aşı adayı olduğuna biz inanıyoruz. Sonuçlarının de çok farklı ve dünyadakilerden de faal olacağına biz inanıyoruz"
Orta Doğu Teknik Üniversitesinden Prof. Dr. Mayda Gürsel ile Bilkent Üniversitesinden İhsan Gürsel çiftinin ortak projesi sonucu geliştirilen VLP aşı adayının insan denemeleri, 18 artı 18'lik biri düşük, başkası yüksek doz olmak üzere iki kümeye uygulanıyor. Her 2 kümenin 6'sı plasebo. Yani içinde etkin ya da etken bir unsur bulunmayan enjeksiyonlardan oluşuyor.
Varank ve Mandal dışındaki gönüllülerin isimleri bilinmeyen tutuluyor. Aşıyı uygulayan sıhhat çalışanı de uygulanan şahıstaki enjeksiyonun içeriği hakkında bilgi sahibi olamıyor. Gürsel çiftinin inovatif aşı adayının haziranda Faz-2'ye, ağustosta da Faz-3'e geçmesi planlanıyor. Yerli VLP aşı adayının Faz-2 çalışması, İngiliz varyantına nazaran hazırlandı.
VLP tipi aşılarda, geliştirilen virüs gibisi parçacıklar, virüsü enfeksiyon oluşturmayacak biçimde taklit ediyor. Bu parçacıklar, bağışıklık reaksiyonu uyandırırken hastalığa da neden olmuyor.
Gürsel çiftinin geliştirdiği aşı adayının öbür bir özelliği de başka VLP aşılarından farklı olarak bu platformda virüsün 4 yapısal proteini de aşı antijeni olarak kullanılıyor. Bu istikametiyle dünyada klinik insan denemeleri fazına giren bir aşı adayı bulunmuyor.