Bursa’dan Marmara Denizi’ne dökülen Nilüfer Çayı; tarım, sanayi ve evsel atıklar nedeniyle siyaha boyandı. Suda canlı hayatının kalmadığını belirten DOĞADER İdare Şurası Üyesi Murat Demir, “Bu artık bir su değil, kimyasal atık” dedi.
Uludağ’dan başlayıp, ovadaki birçok dere ve Susurluk Çayı ile birleşerek, Karacabey’den Marmara Denizi’ne dökülen yaklaşık 200 kilometrelik Nilüfer Çayı, kirli atıklar nedeniyle siyaha büründü. Bursa Ovası’nda tarım ve hayvancılık ise olumsuz etkilendi. Kirli su, son devirde deniz salyasıyla gündeme gelen Marmara Denizi’nin de kirliliğinin artmasına neden oluyor.
'Artık bir su değil, kimyasal atık'
Nilüfer Çayı’nda evvelden insanların yüzmeyi öğrendiğini belirten DOĞADER Yönetim Konseyi Üyesi Murat Demir, “Nilüfer Çayı içinde balığı, kurbağası, kaplumbağası, yılanıyla, su bitkileriyle bir ömür döngüsüydü, lakin şu an burada hayat ihtimali sıfır. Zira bu artık bir su değil, kimyasal atık” dedi.
'Sanayi başlı başına bir kirlilik unsuru'
DOĞADER Yönetim Konseyi Üyesi Murat Demir, “4 milyona yaklaşan nüfusumuzla, 20’den fazla sanayi bölgemizle biz bütün evsel ve sanayi atığımızı Nilüfer Çayı’na bırakıyoruz. Bunu hem konutumuzda hem de endüstrimizde yapıyoruz. Yani sanayicimiz kadar konuttaki teyzemiz de hatalı. Zira biz lavabolardan döktüğümüz kızartma yağları, bulaşık yağları, deterjan üzere atıklarla kirletiyoruz. Aslında sanayi başlı başına bir kirlilik ögesi, sanayi demek kirlilik demek. O yüzden de Nilüfer Çayı kirli akıyor, su olmaktan çıkmış kimyasal atık halinde akıyor. Bursa’nın kültürel ve doğal mirasında Nilüfer Çayı’nın yeri var."
'120 kiloluk yayın balığı yakalanırdı'
"Evliya Çelebi, Bursa’ya geldiğinde Nilüfer Çayı ve çayı besleyen akar suları gördüğünde 'Bursa sudan ibarettir' demiştir. Bursa’daki kültür suyla birlikte var olmuştur. 30-40 yıl öncesine kadar Bursa sanayi kenti olmadan öncesine kadar Nilüfer Çayı’nın etrafında şenlikler yapılırmış. Yaşlı teyzelerimiz denize hiç gitmediklerini yüzmeyi Nilüfer Çayı’nda öğrendiklerini söylerdi. Amcalarımız burada 120 kilo yayın balığı yakaladıklarını söylerlerdi. Nilüfer Çayı içinde balığı, kurbağası, kaplumbağası, yılanıyla, su bitkileriyle bir hayat döngüsüydü, fakat şu an burada hayat ihtimali sıfır. Zira bu artık bir su değil, kimyasal atık”
'Bu su Marmara Denizi’ne aktığı sürece denizin ekosistemi bozulacaktır'
Arıtma tesislerinin değerinden bahseden Demir, “Sanayici kirli teknoloji kullanmamalı, suyu yerinde arıtmalı. Yani suyu daha az tüketen ve hiç kirletmeyen teknoloji kullanmalı. Yani biraz yatırım yapmalı. Biz bir gün yeniden Marmara Denizi ne olacak, diyeceğiz. Bu su Marmara Denizi’ne aktığı sürece denizin ekosistemi bozulacaktır. Biz bunu yıllardır söylüyoruz lakin ne yazık ki son müsilaj olayına kadar sesimizi kimseye duyuramadık.
'Marmara Denizi vefata gidiyor'
"Bizim duyuramadığımız sesi tabiat kendisi duyurdu. Marmara Denizi en sonunda gözümüze soktu ve ben ölüyorum dedi. Bu dereler, bu kirlilik evsel ve sanayi atıklarımız Marmara Denizi’ne kirli bir formda gittiği sürece Marmara Denizi vefata, yok olmaya adım adım süratli bir formda gidiyor demiştik, son yıllarda artık koşar adım gitmeye başladı. Sonucu daima birlikte yaşadık gördük”