Bayan erkek ayrım etmez Kıl aramak sorun aramak Hele kellik tam başa bela Kadınlarda kellik neden olur bakalım
İnsan derisinin tamamı (avuç içi, ayak tabanı hariç) kıllarla buruşuk Yerine tarafından ince, kalın, uzun, kısa Kılların görevleri önemli Örneğin kirpik ve kaşlar gözleri dış etmenlerden koruyor Tuz rüzgarlarda aylar geçiren denizcilerin sakalı benzer işlevde Şekilden şekle girip çıkan saçların işlevi estetik görünümle sınırlı değil Onlar da ceset ısısını dengeliyor*
Kıl terbiyesizce 3 parça: Görünür kıl, kıl kökü, kılın geliştiği yuva yani folikül Kıl büyüten yapılar kökte yer alıyor Kılcal damarlarla besleniyor Uyaran gelince çalışıyor Kıl yapısı keratin adlı proteinle oluşturuluyor
Saçım niye mat?
Kutikula saçı dış etmenlerden koruyan katman Saçları çitileyerek yıkamak, hırsla fırçalayıp taramak, kafa derisini kızartırcasına kurutmak kutikulaya zarar verebilir Saçlar mat görünüyorsa kutikula yaralı demektir Saça renk ve esneklik veren korteks katmanı besbelli En içte medulla var
Saçlı deride her 6,5 cm2 ’de takriben 1000 tel saç bulunuyor Saçın sayısı ve kalınlığı saç rengine ve kişiye alt Bu rakam kızıllarda ortalama 90 bin, siyah saçlılarda 108 bin, kahverengi saçlı olanlarda 140 bin, sarışınlarda 150 bin civarında
Neden dökülüyor?
Saç da her canlı gibi doğar büyür ve ölür Bir saç telinin yaklaşık ömrü 4 7 sene Günde ortalama 75 – 100 saç teli kaybetmek olağan Tarağınızda saç görmek sizi endişelendirmesin
Saç gelişimi 3 fazda özetlenebilir:
Anajen aşama: Etkin artma dönemi 2 – 6 sene süreli Saçların %84 ’ü bu fazda
Katajen faz: Büyüme ve besin döneminin sonu 2 – 3 hafta süreli Saçların %2 ’si bu fazda
Telojen aşama: Dökülmeden hemen önceki dinlenme dönemi 2 – 3 ay süreli Saçların %14 ’ü bu fazda
Yaş ilerledikçe saç üretimi hızı ve kalitesi azalma eğilimi gösterir Saçlar artan bir şekilde incelir
Kellik nedir?
Kellik başlıca başın üstteki kısmında görülür Bedenin farklı alanlarında oluşabilir Sadece saç değil sakal bıyık da dökülebilir Dökülme sayısız nedene alt gelişebilir Kalıtımsal yatkınlık, hormonsal ahenksizlik, stres buna örnek Günde 200 ve üzeri saç teli kaybediliyorsa kellik riskine karşısında tedbir almak gerekir
Kan basıncını ve yoğunluğunu aranjör ilaçlar saç dökebilir Kemoterapi ilaçları da saç sağlığına olumsuz yansır Mekanik dış tesir (çoğu kez boyama, perma, aşırı şampuanlama, ısı) ola ki tamamen saçsız bırakmaz lakin saçları incelterek benzer bir görüntüye niçin olabilir
Farklı tipte saç dökülmelerini içeren alopesi bizde kısaca saçkıran diye geçiyor Bu betimleme aldatıcı Örneğin saçın yaşla incelmesi, dökülmesi zamana yayılı alopesi Genç erkeklerin ve 40 yaş üstü kadınların önce alnını daha sonra tepesini açıp geriye kalan saçlarını ayrıntılarıyla inceltip zayıflatan akma androjenik alopesi****
Alopesi areata çocuklarda ve gençlerde yaygın Saçlar birdenbire öbek öbek dökülmeye başlıyor Alopesi areata duraklamazsa Alopesi totalis denen toptan kellik ortaya çıkıyor Alopesi areata mağdurları birkaç yıl içinde %90 oranında saçlarına baştan kavuşuyor Kaş, kirpik ve pubik tüyler dahil bütün kılların yitirilmesine de Alopesi Universalis deniyor*
Alopesi bağışıklık düzeniyle ilişkili: Kandaki akyuvarlar saç hücrelerine saldırıyor Saçlar zayıflıyor Büyüyemiyor
Kimi çocuklarda görülen Trikotilomani insanın kendi saçını yolmasına neden olan psikolojik bir sorun
Kadınlar neden saçsız olur?
Kadınların kel kalmadığı görüşü yaygın Erkeklerin saçları 20 ’li yaşların başında dökülmeye başlarken kadınlarda bu yaş 40 Bu inanışın ardından da bu şart var Saç dökülmesini tetikleyen hormonun erkeklere oranla kadınlarda daha az üretilmesi dökülme oranını ve şiddetini azaltıyor Çalışmalar kadınların %13 ’ünün menopoz öncesi ve sonrası dönemlerde saç dökülmesi yaşadığını gösteriyor 65 yaş üzeri kadınlarda bu oran %75
Nasıl çare edilir?
Saç dökülmesini çare etmeye karşın onlarca usul var Manâlı olan (kozmetik ya da cerrahi) bu yöntemlerden hangisinin daha yerinde olduğuna karar vermek Kozmetik yöntemlerle sorun çözülemezse cerrahi müdahaleyle netice alınabilir Doktorların önermediği uygulamalar kalan saçları da yakabilir: Doktorla mülâkat şart
Saç naklinde bedenin öbür bölgelerinden alınan sağlıklı kıl kökleri kelleşen bölgeye yerleştiriliyor Kafa derisi değeri düşme yönteminde ise kelleşen bölgeler yok ediliyor Kafanızda hala saç olan bölgeler esnetilerek saçsız bölgeler azaltılmaya çalışılıyor
İnsan derisinin tamamı (avuç içi, ayak tabanı hariç) kıllarla buruşuk Yerine tarafından ince, kalın, uzun, kısa Kılların görevleri önemli Örneğin kirpik ve kaşlar gözleri dış etmenlerden koruyor Tuz rüzgarlarda aylar geçiren denizcilerin sakalı benzer işlevde Şekilden şekle girip çıkan saçların işlevi estetik görünümle sınırlı değil Onlar da ceset ısısını dengeliyor*
Kıl terbiyesizce 3 parça: Görünür kıl, kıl kökü, kılın geliştiği yuva yani folikül Kıl büyüten yapılar kökte yer alıyor Kılcal damarlarla besleniyor Uyaran gelince çalışıyor Kıl yapısı keratin adlı proteinle oluşturuluyor
Saçım niye mat?
Kutikula saçı dış etmenlerden koruyan katman Saçları çitileyerek yıkamak, hırsla fırçalayıp taramak, kafa derisini kızartırcasına kurutmak kutikulaya zarar verebilir Saçlar mat görünüyorsa kutikula yaralı demektir Saça renk ve esneklik veren korteks katmanı besbelli En içte medulla var
Saçlı deride her 6,5 cm2 ’de takriben 1000 tel saç bulunuyor Saçın sayısı ve kalınlığı saç rengine ve kişiye alt Bu rakam kızıllarda ortalama 90 bin, siyah saçlılarda 108 bin, kahverengi saçlı olanlarda 140 bin, sarışınlarda 150 bin civarında
Neden dökülüyor?
Saç da her canlı gibi doğar büyür ve ölür Bir saç telinin yaklaşık ömrü 4 7 sene Günde ortalama 75 – 100 saç teli kaybetmek olağan Tarağınızda saç görmek sizi endişelendirmesin
Saç gelişimi 3 fazda özetlenebilir:
Anajen aşama: Etkin artma dönemi 2 – 6 sene süreli Saçların %84 ’ü bu fazda
Katajen faz: Büyüme ve besin döneminin sonu 2 – 3 hafta süreli Saçların %2 ’si bu fazda
Telojen aşama: Dökülmeden hemen önceki dinlenme dönemi 2 – 3 ay süreli Saçların %14 ’ü bu fazda
Yaş ilerledikçe saç üretimi hızı ve kalitesi azalma eğilimi gösterir Saçlar artan bir şekilde incelir
Kellik nedir?
Kellik başlıca başın üstteki kısmında görülür Bedenin farklı alanlarında oluşabilir Sadece saç değil sakal bıyık da dökülebilir Dökülme sayısız nedene alt gelişebilir Kalıtımsal yatkınlık, hormonsal ahenksizlik, stres buna örnek Günde 200 ve üzeri saç teli kaybediliyorsa kellik riskine karşısında tedbir almak gerekir
Kan basıncını ve yoğunluğunu aranjör ilaçlar saç dökebilir Kemoterapi ilaçları da saç sağlığına olumsuz yansır Mekanik dış tesir (çoğu kez boyama, perma, aşırı şampuanlama, ısı) ola ki tamamen saçsız bırakmaz lakin saçları incelterek benzer bir görüntüye niçin olabilir
Farklı tipte saç dökülmelerini içeren alopesi bizde kısaca saçkıran diye geçiyor Bu betimleme aldatıcı Örneğin saçın yaşla incelmesi, dökülmesi zamana yayılı alopesi Genç erkeklerin ve 40 yaş üstü kadınların önce alnını daha sonra tepesini açıp geriye kalan saçlarını ayrıntılarıyla inceltip zayıflatan akma androjenik alopesi****
Alopesi areata çocuklarda ve gençlerde yaygın Saçlar birdenbire öbek öbek dökülmeye başlıyor Alopesi areata duraklamazsa Alopesi totalis denen toptan kellik ortaya çıkıyor Alopesi areata mağdurları birkaç yıl içinde %90 oranında saçlarına baştan kavuşuyor Kaş, kirpik ve pubik tüyler dahil bütün kılların yitirilmesine de Alopesi Universalis deniyor*
Alopesi bağışıklık düzeniyle ilişkili: Kandaki akyuvarlar saç hücrelerine saldırıyor Saçlar zayıflıyor Büyüyemiyor
Kimi çocuklarda görülen Trikotilomani insanın kendi saçını yolmasına neden olan psikolojik bir sorun
Kadınlar neden saçsız olur?
Kadınların kel kalmadığı görüşü yaygın Erkeklerin saçları 20 ’li yaşların başında dökülmeye başlarken kadınlarda bu yaş 40 Bu inanışın ardından da bu şart var Saç dökülmesini tetikleyen hormonun erkeklere oranla kadınlarda daha az üretilmesi dökülme oranını ve şiddetini azaltıyor Çalışmalar kadınların %13 ’ünün menopoz öncesi ve sonrası dönemlerde saç dökülmesi yaşadığını gösteriyor 65 yaş üzeri kadınlarda bu oran %75
Nasıl çare edilir?
Saç dökülmesini çare etmeye karşın onlarca usul var Manâlı olan (kozmetik ya da cerrahi) bu yöntemlerden hangisinin daha yerinde olduğuna karar vermek Kozmetik yöntemlerle sorun çözülemezse cerrahi müdahaleyle netice alınabilir Doktorların önermediği uygulamalar kalan saçları da yakabilir: Doktorla mülâkat şart
Saç naklinde bedenin öbür bölgelerinden alınan sağlıklı kıl kökleri kelleşen bölgeye yerleştiriliyor Kafa derisi değeri düşme yönteminde ise kelleşen bölgeler yok ediliyor Kafanızda hala saç olan bölgeler esnetilerek saçsız bölgeler azaltılmaya çalışılıyor
