Koronavirüs hayatımıza gireli bir yıldan uzun bir süre oldu ve salgının etkilerinin tamamen son bulacağına dair en iyimser tablolar bile giderek daha uzak bir zamanı işaret ediyor. Aşılama çalışmaları dünyanın pek çok bölgesinde başlamış olsa da yeterli aşılamanın yapılamıyor olması birçok ülkede yeni kısıtlamaları, artan vaka sayılarını ve ölümleri beraberinde getiriyor.
Ülkemizde de durum oldukça kritik seviyelere ulaşmış durumda. Öyle ki geçtiğimiz yıl aynı tarihlerdeki vaka sayılarına göz attığımızda güncel durumun ne kadar tehlikeli ve ciddi olduğunu görebiliyoruz. Örneğin 17 Nisan 2020'de ülkemizdeki günlük vaka sayısı 4.353 olarak bildirilirken, 17 Nisan 2021'de ise bu rakam 62.606'ya yükselmiş durumda. Tabii ki bu tarihler arasında yapılan test sayısı noktasında da bir fark var ancak bu vaka sayılarının oransal olarak artış içinde olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Salgının yükseliş gösteren ve artık büyük bir risk teşkil etmeye başlayan gidişatı ile ilgili açıklama yapan Türk Yoğun Bakım Derneği Başkanı Prof. Dr. İsmail Cinel de hem artan vakalara ve ölüm oranlarına hem de bunun yoğun bakımlara ve sağlık sistemimize etkilerinden bahsetti.
'Kırmızı alarm çanları çalıyor':
Salgının üçüncü dalgasının önceki iki dalgadan çok daha sert yaşandığını ifade eden Cinel, ''Bunun majör olarak üçüncü bir yukarı gidiş olduğunu düşündüğümüz zaman, birinci dalgada adeta bir seferberlik hali vardı ve vaka sayıları zirvede 13 bin 300'lerdeydi. Yoğun bakımlara yansıması da 1980 hasta oldu. İkinci yukarıya gidişte, vaka sayısı 33 bin 500, yoğun bakımlara yansıması ise 5 bin 970'lerde olmuştu (maksimum). Biz, tam kapanmaya gitmeden, müthiş bir sağlık altyapısının yanında üstyapı diyebileceğimiz yoğun bakım ekiplerinin inanılmaz özverili mücadelesi ile bunun da üstünden gelmiştik ve ağır hasta sayılarımız 500'lere kadar inmişti. Fakat şimdi durum farklı. Yukarıya doğru gidiyoruz. Son 15 gündür kırmızı alarm çanlarının çaldığı açık ve net'' sözleriyle durumun ciddiyetini açıkladı.
Daha fazla genç hasta var:
Ayrıca yoğun bakımdaki hastaların yaş ortalamasının da epey düştüğünü söyleyen Cimel, açıklamasında konunun bu yönüyle ilgili "Çok daha genç hastalarımız var. Aşılamanın da faydası ile (65 yaş üstünü aşılamayı başardık), artık yoğun bakımlarda ortalama 78 gibi yaşlardan şu an 60'lara 59'lara geri geldik. Bu çok önemli bir detay. Çünkü artık 38 yaşında da hastamız var, 45 yaşında da hastamız var. Bunlar da dokuları daha tahrip olmuş bir şekilde geliyorlar yoğun bakımlarımıza. Şu anda ağır hasta sayısında 3 bin 200'lerdeyiz. Son 6 haftadır her gün artıyor. Yoğun bakım gereksinimi de artıyor hızla. Sağlık çalışanları için çok zor bir dönem. 10 tane yoğun bakımınız var, ikisini covid yoğun bakıma çevirdiniz, yetmedi altısı yedisi, hepsini covid yoğun bakım yapamazsınız. Çünkü non covid yani covid olmayan hastaların da, örneğin trafik kazası, beyin kanaması, ciddi kalp krizi geçirdiklerinde yoğun bakıma ihtiyaçları oluyor'' ifadelerini kullandı.
'Herkesin seferberliğe katılması, katkı vermesi gerekiyor':
Durumun gerçekten çok ciddi olduğunu ve yoğun bakımcılar olarak tedirgin olduklarını belirten Cinel, "Nisan başından beridir çok ciddi uyarılarda bulunuyoruz. Hala 62-63 binlerde vaka sayısı. Aşağı düştüğünü göremedik. Onu görsek de yoğun bakımlardaki vakalar 1 hafta 10 gün daha artmaya devam edecek. Çok ciddi sayıdaki servis covid hastalarını da göz önüne aldığımızda, biz yoğun bakımcılar olarak çok tedirginiz. Durum gerçekten ciddi. Bu yüzden herkesin bir adım geri çekilmesini istiyoruz. Bu da şu anlama geliyor. Seferberlik hali gibi durumun ciddiyetini anlayıp gönülden bu seferberliğe katkı vermek gerek'' şeklinde konuştu.
'Herkes olayın farkına varıp sağlık sistemine destek olmalı':
Yoğun bakımlarda doluluk oranının yalnızca boş yatak sayısı ile ilgili olmadığı bilgisini paylaşan Cinel, ''Bizim şu anda zaman kazanmaya ihtiyacımız var. Herkesin olayın farkına varıp, sağlık sistemine yardımcı olmasını istiyoruz. Bunu çok ısrarla, en acil şekilde yapmamız gerekiyor. Son 7-8 haftadır aralıksız artıyor ağır hasta sayısı. İstanbul'da şu anda doluluk oranlarımız gerçekten en üst seviyede. Bu, (yoğun bakımlarda) yatakların tamamen dolu olduğu anlamına gelmiyor, yatak yok demek değil. Biz hastamızı kapıda, sokakta bırakacak bir millet değiliz. Ama ben, Türk Yoğun Bakım Derneği Başkanı olarak şunu vurgulamak zorunda hissediyorum kendimi: Yoğun bakımın birinci düzeyi olur, kardiyoloji, nöroloji yoğun bakım, olur buralarda covid hastalarına geçici süreyle hizmet verebilirsiniz. Asıl hizmet alacakları yer, üçüncü basamak yoğun bakımdır bu hastaların. Genel yoğun bakımlardır, anestezi yoğun bakımlardır, göğüs hastalıkları ilgili yoğun bakımlardır. O yüzden diyorum ki, daha fazla doluluk, yoğun bakımların sigorta olma fonksiyonunu kaybetmesi anlamına gelir. Yoğun bakım çalışanları açısından da psikolojik açıdan da bu yük daha fazla zor taşınır” sözleriyle herkesi sağlık sistemine destek olmaya davet etti.