Apple’ın her sene gerçekleştirdiği geliştirici konferansı WWDC, bu yıl aslında alışık olmadığımız kadar ağır geçti. Aktiflikte etkileyici birçok eser ve özellik tanıtıldı. Tüm bu yeniliklerle birlikte Apple için sahiden bir dönüm noktası olan iTunes tatbikinin yolun sonuna geldiği haberi de duyuruldu. Birçok kimseye nazaran aslında bu kararın daha evvelce alınması gerekiyordu. Her yıl Apple’ın bir seri özellik ekleyerek düzgünce hantallaştırdığı iTunes, macOS’un bir sonraki sürümü olan Catalina ile birlikte üç farklı tatbike bölünecek. Müzikler Apple Music’e, Podcast’ler ve görüntüler ise sırasıyla Apple Podcast’ler ve Apple TV’ye gidiyor.
Hiç elbet 2001 yılında piyasaya sürüldüğünden beri iTunes; dijital müzik sanayisinde kilit bir oyuncu olmuş, birinci çevrimiçi müzik mağazasını tanıtmış, podcast yayınları, sinema kiralama üzere özellikleri tüketicilere ulaştırmış bir efsane olarak hatırlanacak. Biz de iTunes tarihindeki muvaffakiyet ve başarısız olduğu hususlarla ilgili 10 adet unsurdan oluşan bir liste oluşturduk. Gelin daima birlikte iTunes tarihine bir göz atalım.
iTunes tanıtıldı / 2001
Apple, iTunes ile müzik sanayisinde bir devrim yarattığını belirtiyor ancak Steve Jobs 2001’de sahneye çıktığında, müzikte gerçekleşen bir devrim olduğunu ve bu partiye geç kalındığını itiraf etmişti. SoundJam, o yıllarda ferdî bilgisayarlarda müzik dinlemek için tatbikler geliştiriyordu. Apple, akıllıca bir hamle ile 1999 yılında SoundJam şirketini satın aldı ve iki yıl sonra iTunes 2001’i çıkardı. Müzik sanayisi bu tarihten sonra önemli mealde bir değişim gösterdi.
iTunes mağazası / 2003
iTunes’ın birinci sürümleri, öncelikle kullanıcıların sahip oldukları CD’lerden müzik kopyalamaya ve akabinde bir bilgisayardan ya da iPod’dan çalmaya odaklanmıştı. Daha sonra 2003 yılında Apple, kişilerin yasal olarak albümlerini alabilecekleri bir mağazayı tanıttı. Apple, tıpkı devirde birinci sefer iTunes’un bir Windows versiyonunu da çıkartmıştı. Windows’a gelmesinin akabinde iTunes çok büyük bir kullanıcı kitlesine ulaşmıştı.
Podcast’ler / 2004
iTunes’un gözden kaçan başarılarından birisi de Podcast’lerin tanıtımındaki rolü. Apple, 2004 yılında iTunes’a bir Podcast kısmı ekledi ve bu yeni yayın çeşidine büyük bir destek verdi. Podcast akımı, iTunes sayesinde yerküre çapında büyük başarılara ulaştı. Şu an günümüzde Spotify, abone sayısını daha da arttırabilmek için podcast üreticileriyle anlaşıp içerik ürettiriyor.
iPhone’un gelişi / 2007
2006 yılında, iTunes Store 1 milyar müzik satışı ve iPod’un başarısıyla bir dönüm noktasına ulaştı. Bu, tahminen de yerküre tarihine geçen iPhone’un yerini oluşturan başarıydı. 2007 yılında çıkan iPhone o kadar büyük bir muvaffakiyet sağladı ki yanındaki şeyleri de alıp doruğa yerleştirdi. Yeni akıllı telefonlarında müzik dinlemek isteyen milyonlarca insan iTunes kullandı ve müzik indirme sayıları fırladı. Tıpkı yıl içerisinde iTunes, ABD’deki en büyük müzik satıcısı durumuna geldi. Tekrar tıpkı yıl Apple, çok beklenen Led Zeppelin albümlerini de iTunes’a aktarmaya başladı.
iTunes’un 10 milyar indirmeye ulaşması / 2010
iTunes, 2007 yılında 1 milyar indirmeye ulaştıktan sonra iPhone’larla bir arada büyük bir artış gösterdi ve 3 yıl sonra tam 10 milyar indirmeye ulaştı. Bu sayı, onu yerkürenin en büyük mağazası yaptı. 10 milyarıncı satış simgesel olarak ‘Guess Things Happen Way’ müziğiyle Johnny Cash’e gitti. Bu şarkıyı alan kişi ise Gürcistan’dan 71 yaşındaki Loice Sulcer’di. Steve Jobs, armağan olarak kendisine bir iPhone ve 10.000 dolarlık iTunes armağan kartı yolladı lakin tezlere nazaran Sulcer’in yansısı "Steve Jobs kim?" oldu. Tıpkı devirde iTunes’a yeni müzikçiler gelmeye de devam ediyordu. Led Zeppelin 2007 yılında iTunes’a gelmişti lakin The Beatles lakin 2010 yılında gelebildi.
Ping / 2010
Apple, iTunes için her yıl daha çokça özellik eklerken tatbik giderek şişiyor ve hantallaşıyordu. Apple, bu yüzden epey sert tenkitler alıyordu. Apple’ın iTunes’ta yaptığı birinci büyük başarısızlık ise 2010 yılında tanıttığı Ping oldu. Ping; Facebook ve müzik odaklı MySpace üzere toplumsal medya platformlarının gelişmesine ayak uydurma teşebbüsünde bulundu ve kullanıcılara sevdiği sanatkarlar hakkında haber alabilecekleri bir çevre platform oluşturmayı amaçladılar. Lady Gaga ve ColdPlay’in katıldığı bir lansman yapıldı ancak kısa mühlet sonra düzmece hesaplar ve troller nedeniyle 2012 yılında kapatıldı.
Cover Flow modu / 2012
Ping her ne kadar başarısız da olsa satışları etkilemedi ve 2011 yılına kadar iTunes Store, 15 milyar indirmeye ulaştı. Apple, bu kadar muvaffakiyet kazanmasına karşın yanlış yapmaya devam etti. 2012 yılında gelen Cover Flow modu, ekranda bulunan albüm fotoğrafları arasında gezmek açısından hoş üzere görünüyordu gelgelelim epey büyük bir reaksiyon aldı ve tıpkı yıl kaldırıldı.
U2 albümü bunalımı / 2014
iTunes tarihinin en büyük felaketi velev Apple’ın bile en büyük felaketlerinden biri olabilecek bu hadisesi hatırlayanlarınız vardır. 2014’te Apple, iPhone 6 için büyük bir aktiflik düzenledi ve aktiflikte U2 öbeğinin albümünü fiyatsız olarak tüm iPhone kullanıcılarına iTunes üzerinden sundu. Lakin Apple, verdiği paranın karşılığını almak istemesinden midir bilinmez iPhone sahiplerinin telefonlarına U2 kümesinin albümünü otomatik olarak indirmeye başladı. Albümü silmek isteyen kullanıcılar ise albümü telefonlarından silemediler. Bu hadise büyük bir reaksiyona yol açtı ve Apple kullanıcılardan özür dilemek zorunda kaldı.
Apple Beats ile tanışıyor / 2015
Steve Jobs, Apple’ın iTunes’a yavaş başladığını söylemişti ancak Jobs da müzik sanayisinin yeni periyoduna direndi. Spotify, milyonlarca aylık aboneye ulaşırken iTunes, alternatif olarak abonelik tabanlı yayın sunmaktansa kendi çemberinden dışarı çıkmayarak müzik indirmeleri satmaya odaklandı gelgelelim 2014 yılında ünlü Rap müzik prodüktörü Dr. Dre’nin markası olan Beats’i satın alan Apple, 2015 yılında süratli bir halde Apple Müzik’i tekrar başlattı.
Günümüzde iTunes / 2017-...
2017 yılında, Spotify ve Apple Müzik üzere yayın hizmetlerinden elde edilen gelirler yerküre çapındaki CD ve plak satışlarını geçti. Müzik sanayisinin bu değişim süreci birinci aşamada düzgün bir biçimde gerçekleşti. iTunes pratiği şu an son sürümünde kalacak olmasına rağmen Apple’ın yeni Müzik pratiği son devirlerde 50 milyon aboneye ulaştı ve bu gelecek ismine hayli parlak sayılar. Apple Müzik ABD’de en tanınan müzik yayın hizmeti olarak faaliyet gösteriyor. Yerküre çapında ise 87 milyon fiyatlı abonesi bulunan Spotify’a gitgide yaklaşıyor.