Sakince mama yiyen köpeğiniz yemeğini bitirdikten kuyruğu yanıyormuşçasına meskenin etrafında koşturuyor mu? Ya da kediniz geceleri konutu birbirine mi katıyor? Uzmanlara nazaran, bilimsel adı heyecanlı rastgele aktivite dönemleri (frenetic random activity periods) olan bu güç patlamaları çok doğal.
Independent Türkçe'den Uğurcan Yıldız'ın çeviri haberine nazaran, Amerikan Veteriner Tabipleri Birliği'nin lideri Jose Arce de bu davranış hakkında "Hayvanlar yalnızca eğleniyor" dedi.
Arce'a nazaran insanlar bu davranışın sebepsiz ortaya çıktığını düşünse de köpekleri tetikleyen birkaç yaygın faktör var. Bunlardan biri, köpeğin kapalı alanda tutulması. Bunun akabinde hür bırakılan köpek, biriktirdiği enerjiyi atmak için etrafta koşturabiliyor. Banyo yapınca da heyecanlanan bu canlılar, daha sonra güç patlaması yaşayabiliyor.
Öte yandan kediler için farklı tetikleyiciler mevcut.
Köpekler gün içinde rastgele bir vakitte bu davranışı sergilese de kedilerin güç patlamalarını alacakaranlık ve şafak vakitlerinde yaşama ihtimali daha yüksek. Zira bu saatler kedilerin en faal olduğu vakitler. Ayrıyeten kendilerini temizledikten ya da tuvaletlerini yaptıktan sonra da "delirebiliyorlar".
Kedilerini ekseriyetle kuru mamayla beslediğini söyleyen Arce, yaş mama verdiğinde hayvanların birbiriyle yarıştığını söyledi:
Lakin kedilerin bu davranışı köpeklere nazaran daha kısa sürüyor. Arce bu mevzuda köpekler ortasında da fark olduğunu, Avustralya çoban köpeği üzere atletik ve hudutlu hayvanların sakin cinslere nazaran güç patlamalarını daha sık yaşayabileceğini söyledi.
Yaban hayatında da güç patlamaları var.
Yaban hayatında dağgelinciklerinden fillere kadar pek çok hayvanda da bu davranışlar görülüyor. 2020'de hakemli bilim mecmuası Journal of the American Association for Laboratory Animal Scence'de yayımlanan bir araştırma, tavşanlarda bu davranışın heyecanın bir belirtisi olduğunu ortaya koymuştu. Bu yaratıklar güç patlamalarında koşabiliyor, başını ya da gövdesini kıvırabiliyor veya havada zıplayabiliyor.
Güç patlamalarının büsbütün doğal olduğunu söyleyen Arce, birtakım evcil hayvan sahiplerinin bu davranışı yanlış yorumlayıp canlıların gerilim altında ya da hasta olduğunu düşündüğünü tabir etti.
Çünkü birtakım bireyler, hayvanların koşturmasını obsesif kompulsif bozukluk (OKB) olarak görüyor. Bu hastalıktan mustarip köpekler kuyruklarını kovalayabiliyor yahut gölgeleri takip edebiliyor. Lakin etrafta koşuşturma bir OKB belirtisi değil.
Arce, evcil hayvanlarında OKB'den şüphelenen şahısların veterinere müracaatı gerektiğinin altını çizdi.
