Brezilya'da Amazon yağmur ormanlarında yerlilerin yaşadığı müdafaa altındaki alanların toplumsal ağlarda satışa çıkarıldığı tespit edildi. Ormanlık alanları işgal ederek ağaçları yakan şahıslar, bu alanları tarım yeri olarak satışa çıkarıyor.
BBC Türkçe'nin haberine nazaran, Facebook'un alışveriş hizmeti veren Marketplace uygulamasında kullanıcıların karşısına çıkan satılık yerlerden kimileri, bin futbol sahası büyüklüğünde.
Toplumsal medya devi Facebook lokal yetkililerle işbirliği yapmaya hazır olduğunu söylese de arsa satışlarını kendi kararıyla engellemeye sıcak bakmıyor.
Lakin Facebook kendi bünyesindeki satış alanında alıcıların ve satıcıların "yasa ve düzenlemelere uygun hareket etmesi gerektiğini" de ekliyor.
Bölgedeki yerli halkın temsilcileri, Facebook'u "adım atmaya" çağırarak kanunlara uygun olmayan satışları engellemeye çağırdı.
Çevre koruma örgütleri de Brezilya hükümetinin satışları durdurmak konusundaki isteksizliğine reaksiyon gösterdi.
Kaninde isimli çevreci sivil toplum örgütünün yöneticisi Ivaneide Bandeira, "İstilacılar kendilerini o kadar güçlü görüyor ki Facebook'tan yasadışı toprak satışı yapmaktan utanmıyorlar" dedi.
Satıcılar tapularının olmadığını da söylüyor
Facebook'ta Marketplace kısmında "orman", "balta girmemiş orman", "ağaç" üzere sözleri Portekizce yazan herkes Amazon ormanlarının yayıldığı alanlardan birtakım toprakların satışa çıkarıldığını görebiliyor.
Listelenen kimi yerler, uydu imgeleri ve GPS koordinatlarıyla da destekleniyor. Üstelik toplumsal medyadaki bu satıcıların birçoğu ellerinde bir tapu olmadığını kabul ediyor.
Brezilya'da büyükbaş hayvan sanayisi, bu yasadışı satışların yayılmasının en önemli nedenleri ortasında.
'Devletin burada kontrol yapma riski yok'
Brezilya'daki Amazon ormanları son 10 yılın en büyük tahribatını yaşıyor.
Fabricio Guimarães, toprak satmak için Facebook'un Marketplace uygulamasına başvuran bireylerden birisi. Kendisi satmaya çalıştığı toprağı tanıtırken bâtın kamera ile görüntülendi.
Sattığı yerin bir kısmını yakarak tarım yapmaya hazır hale getiren Fabricio, "Devletin burada kontrol yapma riski yok" diyor.
Facebook'taki toprak reklamlarının bir birden fazla, Brezilya'nın en çok orman tahribi yapılan Rondonia eyaletinden.
Fabricio yerlilerden aldığı toprağı, alış fiyatının üç katına, yaklaşık 35 bin dolara (yaklaşık 260 bin TL) satıyor.
Kendisi bir çiftçi değil. Kentte bir işi var. Yağmur ormanlarındaki satılık toprakları bir yatırım fırsatı olarak görüyor.
BBC muhabiri, varlıklı yatırımcıları temsil eden bir avukat olarak kendisini tanıtıp, dört toprak satıcısıyla görüşmeler organize etti.
Alvim Souza Alves ismindeki satıcı, Uru Eu Wau Wau isimli muhafazalı bölgenin de bulunduğu bir alanı 170 bin Türk Lirası'na denk bir meblağa satmaya çalıştı.
200 kadar yerlinin barındığı bu bölgede, dış dünyayla irtibatı olmayan en az beş farklı yerli kümesi yaşıyor.
Satış için pazarlık yapılırken Alves, "Burada yerli yok. Bu topraktan 50 kilometre uzaktalar. Bir sefer bile buralarda görünmediler" diyor.
'Amaçları bu ormanı ve ömürlerimizi tahrip etmek'
BBC, Facebook'taki ilanları yerli topluluğun önderlerinden Bitate Uru Eu Wau Wau'ya gösterdi. Yerli önder, satışa çıkarılan bu alanların, yerliler tarafından avlanmak, balık tutmak ve meyve toplamak için kullanıldığını söyledi:
"Bu saygısızlık. Bu insanları tanımıyorum. Bence emelleri bu ormanı ve ömürlerimizi tahrip etmek."
Yerli başkan, yetkilileri ve Facebook'u da atım atmaya çağırdı.