Son Konu

Lenfosit nedir?

urgot01

Yeni Üye
Katılım
24 Eki 2020
Mesajlar
15,240
Tepkime
1
Puanları
38
Yaş
35
Konum
Rusya
Credits
0
Geri Bildirim : 0 / 0 / 0
Dolaşım sisteminde doku ve organların beslenmesi, oksijenlenmesi, tuz ve su dengesinin korunması, hormonların taşınması gibi yaşamsal öneme sahip olan kan, vücut ısısının da dengede kalmasına yardımcı olur. Kan içeriğinde, oksijenin taşınmasını ve pıhtılaşmayı sağlayan hücrelerin yanı sıra farklı yağ türleri, mineral, enzim, protein, şeker, molekül savunma sistemi maddeleri ve metabolik atıklar gibi pek çok farklı madde de yer alır. Bunlardan biri de beyaz kan hücreleridir. Beyaz kan hücreleri (WBC, akyuvar, beyaz küre, lökosit), hastalık varlığında vücudun ilk savunmasını gerçekleştiren yapıdır. Hastalığın semptomatik bulguları henüz oluşmadan akyuvar hücreleri hızla çoğalır ve patojenlere karşı bir tür savunma hattı oluşturur. Beyaz kan hücrelerinin de 5 farklı tipi bulunur. Lenfositler (LYM) de bunlardan biridir. Üretildikten sonra ulaştığı bölgeye bağlı olarak farklı görevlere sahiptir. Bu bağlamda lenfositler, NK hücresi, B hücresi ve T hücresi olarak da tanımlanabilir. Rutin kan tahlilleri sonrasında hazırlanan raporda görülen lenfosit düşüklüğü ve yüksekliği konularına girmeden önce “Lenfosit nedir?” sorusunu yanıtlamak gerekir.


Lenfosit nedir?
Kemik iliği tarafından üretilen lenfositer (LYM), beyaz kan hücrelerinin (WBC) 5 farklı türünden biridir. Kemik iliğinde bulunan kök hücreler tarafından üretilen lenfositlerin temel görevi, vücuda giren virüs, bakteri, mantar ve parazitler gibi patojenleri ortadan kaldırır. Dolaşım sisteminde bulunan lenfositler, patojenleri ortadan kaldırmak için antikor üretir. Zararlı canlılar tarafından enfekte olan vücut hücreleri de yine lenfositler tarafından öldürülerek etkisiz hale getirilir. Ayrıca lenfositler, enfekte olan vücut hücrelerine karşı sağlıklı hücrelere bilgi gönderir. Tüm bu işlemler sonucunda var olan enfeksiyon ortadan kaldırılır. Sıklıkla merak edilen “Lenfosit ne demek?” sorusu bu şekilde yanıtlanabilir. Beyaz kan hücrelerinin bir türü olan lenfositlerin de NK, T ve B hücreleri olmak üzere 3 farklı alt türü bulunur. Bu hücre türlerinin de farklı görevleri bulunur. Farklı bir deyişle lenfositlerin bir türü olan B hücreleri, üretildiği bölgede kalır. Farklı antikor türlerine sahiptir ve gerekmedikçe sayıları sabit kalır. Toplam lenfosit miktarının yaklaşık olarak %10’unu oluşturan B hücreleri, vücut savunmasının önemli bir parçasıdır. Vücuda giren virüs, bakteri ve toksin gibi patojenleri kimyasallar ile işaretler. Ayrıca patojenlere saldırmak için antikor ve proteinler üretir. Kemik iliğinde üretilen B hücrelerinin, göğüste bulunan ve timüs adı verilen lenf bezine gitmesi ve bu bölgede olgunlaşması ile hücreler, T hücresi olarak adlandırılır. Lenfositlerin bir diğer türü olan T hücreleri, enfekte olan hücreyi bulmak ve yok etmekle görevlidir. B hücreleri ile iletişim halinde olan T hücreleri, toplam lenfosit miktarının yaklaşık olarak %80’ine sahiptir. T lenfosit hücreler, lenf bezleri başta olmak üzere, bademcik, bağırsak, dalak, lenfoid gibi bölgelere ulaşır. T hücrelerinin temel görevi, vücutta bulunan yabancı organizmalara karşı diğer bağışıklık sistemi hücrelerini uyarmaktır. Bunun için lenfokin olarak adlandırılan kimyasalı salgılar ve bağışıklık sistemine ait hücrelerin, patojenlere saldırmasını sağlar. Lenfositlerin 3. ve son türü olan NK (natural killer, doğal öldürücü, doğal katil hücre) hücreleri ise sadece virüs ve tümör tarafından etkilenen vücut hücrelerini, sağlıklı hücrelere zarar vermeden öldürür. Farklı bir deyişle NK hücreleri, yabancı organizmalara direkt olarak saldırmak yerine bu organizmalar tarafından enfekte edilen vücut hücrelerine saldırır. NK hücreleri de toplam lenfosit miktarının yaklaşık %10’unu oluşturur.

T hücreleri ya da farklı bir deyişle T lenfositlerinin diğer bağışıklık hücrelerini uyarması bir dizi kimyasal reaksiyonla gerçekleşir. Sitokin adı verilen bu hücresel yanıt, T hücrelerinin yanı sıra mononükleer hücre türleri ve stroma hücreleri gibi farklı yapılardan da salınır. Vücutta bulunan grip, soğuk algınlığı ve COVID-19 gibi enfeksiyonların varlığında hızla sitokin salgılanarak bağışıklık sistemi hücreleri uyarılır. Son derece hızlı bir tepki olan sitokin üretiminin çok fazla olması durumunda sitokin fırtınası olarak bilinen durum ortaya çıkar. Sitokin fırtınası varlığında bağışıklık sistemi aşırı uyarılır. Bu da kişinin bağışıklık sisteminin kendi sağlıklı hücrelerini yok etmesine neden olarak toksik bir etki yaratır. Sitokin fırtınası, kişinin yaşamını tehlikeye atacak boyuta ulaşabilir.

Lenfosit normal değeri kaçtır?
Beyaz kan hücresinin bir türü olan lenfositler, virüs, bakteri ve diğer toksik maddeler ile savaşarak vücudun hastalıklara karşı savunmasında rol oynar. Kemik iliğinde üretilen lenfositlerin büyük bölümü kemik iliğinde üretildikten sonra lenf bezi, bademcik ve dalak gibi organlara yerleşir. Kan testlerinde LYM olarak görülen lenfosit düzeyi, yaşa göre farklılık gösterir. Ayrıca gebelerde de lenfosit değeri farklılaşır. Lenfosit normal değerinin yetişkinlerde 1000-4800 mcL, çocuklarda ise 3000-9500 mcL aralığında olması gerekir. Fakat ölçüm değerleri laboratuvarlar arasında farklılık gösterebilir.

Lenfosit düşüklüğü (Lenfopeni) nedir?
Tıp dilinde lenfopeni olarak tanımlanan lenfosit düşüklüğü, yapılan kan testinde lenfosit değerinin yetişkinlerde 1000 mcL, çocuklarda ise 3000 mcL değerinin altında olması olarak tanımlanabilir. Bağışıklık sisteminin zayıfladığının bir göstergesi olabilen LYM düşüklüğü, aynı zamanda yeterince lenfosit üretiminin gerçekleşmediğinin, lenfositlerin bir hastalık nedeniyle dalak veya lenf bezlerinde tutulduğunun ya da mevcut toksinlerin lenfositleri yok ettiğinin göstergesi olabilir. Lenfosit düşüklüğü çoğunlukla belirtiye yol açmaz. Diğer bir deyişle lenfosit düşüklüğü genellikle yapılan kan testlerinde fark edilir. Ancak bazı vakalarda lenfosit düşüklüğüne bağlı olarak, yorgunluk, halsizlik, üşüme ateş, burun akması, eklem ağrısı, öksürük, döküntü, gece terlemesi ve kilo kaybı gibi semptomlar ortaya çıkabilir. Fakat bu belirtilerin pek çok farklı durumda da ortaya çıkabildiği unutulmamalıdır. Lenfosit düşüklüğüne yol açan etkenlerin başında hastalıklar gelir. Grip gibi enfeksiyon hastalıklarının yanı sıra, bazı kanser türleri ve AIDS gibi hastalıklar da lenfosit değerinin referans değerinin altında çıkmasına neden olabilir. Ayrıca, yetersiz beslenme, stres, kemoterapi ve kortizon gibi tedaviler de lenfosit düşüklüğüne neden olabilir. Lenfosit düşüklüğü genellikle var olan hastalığın tedavi edilmesiyle kendiliğinden iyileşse de ilaçlı olarak da kolay bir şekilde yapılabilir. Bunların yanı sıra, yağsız balık eti, süt ürünleri, C vitamin bakımından zengin meyveler de lenfosit düşüklüğünün giderilmesinde etkilidir. Ancak geçmeyen ya da tekrarlayan bazı lenfosit düşüklüğü vakalarında ileri tetkiklerin yapılması gerekebilir. “Lenfosit düşüklüğü nedir?” sorusu bu şekilde açıklanırken sıkça sorulan sorulardan biri de “Lenfosit yüksekliği nedir?” şeklindedir.

Lenfosit yüksekliği (Lenfositoz) nedir?
Tıp dilinde lenfositoz olarak adlandırılan lenfosit yüksekliği, yapılan kan testinde lenfosit değerinin yetişkinlerde 4800 mcL, çocuklarda ise 9500 mcL değerinin üzerinde olması olarak tanımlanabilir. Lenfosit yüksekliği büyük oranda var olan enfeksiyonlar sırasında artış gösterir. Vücut savunması için lenfosit sayısındaki artış normal kabul edilse de sürekli olarak lenfosit değerinin yüksek olması farklı hastalıklardan kaynaklanabilir. Kızamık, kabakulak, sarılık, tüberküloz, brusella, vaskülit ve AIDS gibi hastalıkların varlığında LYM artışı görülebilir. LYM yüksekliği genellikle belirtiye yol açmaz. Lenfosit yüksekliği çoğunlukla yapılan kan tahlilinde fark edilir. Ancak pek çok hastalıkta görülen, halsizlik, ishal, mide bulantısı, kusma ve ateş gibi belirtiler lenfosit yüksekliği belirtileri olarak da sıralanabilir. Lenfosit yüksekliğinin tedavisi, genel olarak odak hastalığın tedavisiyle yapılır. Farklı bir deyişle, kişide var olan rahatsızlığın iyileştirilmesiyle lenfosit seviyesi, normal aralığa geriler. Ancak kişide herhangi bir hastalık olmaksızın, rutin testler sırasında ortaya çıkan lenfosit yüksekliği varlığında ek tetkikler yapılması gerekebilir. Bebeklerde ve çocuklarda ise lenfosit değerinin yetişkinlere kıyasla daha yüksek olması normaldir. Bu durum çoğunlukla bebek ve çocukların bağışıklık sisteminin yeni gelişmeye başlamasından kaynaklanır. Lenfosit düzeyinin çocuklarda 9500 mcL, bebeklerde ise 11000 mcL değerinden yüksek olması durumda lenfosit yüksekliğinden bahsedilebilir. Ancak lenfosit değerinin bebek ve çocuklarda geçici olarak yükselmesi, yetişkinlerde olduğu gibi genellikle yakın zamanda geçirilen bir enfeksiyondan kaynaklanır. Ancak lenfosit yüksekliğinin devamlı olduğu durumlarda altta yatan sebep mutlaka araştırılmalıdır.

Eğer sizde de lenfosit yüksekliği ya da düşüklüğü varsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurabilirsiniz. Sağlıklı günler dileriz.
 
Üst Alt