Son Konu

Makaslı Yengeçler

iltasyazilim

Yeni Üye
Katılım
25 Ara 2016
Mesajlar
2
Tepkime
1
Puanları
38
Yaş
35
Credits
-2
Geri Bildirim : 0 / 0 / 0
Makaslı yengeçler Alpheidae ırmaklarda yaşarlar Ayaklarından biri diğerine kadar fazla büyüktür Bu kıskacıyla bir şey yakalarken makas ağızlarının birbirlerine kavuşurken çıkardıklarına aynı sesler nedeniyle, ''Şaklatıcı'' adı da verilmiştir


Öteki canlılar gibi makaslı yengeçlerin de çözmeleri gereken farklı alanlara yönlendirilmiş sorunları vardır Bu sorunlar korunma, besin, üreme ikincil ya da altamaçlarını gerçekleştirme zorunluluğundan doğmaktadır Makaslı yengeçlerden biri olan küt burun (Alpheus brevirostris) deniz dibinde açtığı yuvada yaşar

Yuvayı kısa sürede açmak için çabalar; çünkü çevrede gezinip duran düşmanları onu karışıklığa itmek için aralıksız fırsat kollarlar

Bu amaçla, kendi makaslarıyla açmakta olduğu çukurdan yeterince kum boşaltmadığı için çevrede bulduğu bir midye kabuğunu “tezgâhtar yani bir kaşık ya da kepçe olarak kullanır

Kıskaçlarının üst parmağıyla dingin daha aşağı parmağın birbirlerine şipşak dokunmalarından epeyce şamatacı bir ses çıkar Bu ani sesi duyan denizdeki canlıların çoğu, bu denli büyük gürültü çıkaran canlının güvenli olmayan olacağını sanarak küt burunun çevresinden uzaklaşırlar Böylece kendini korumuş ve şayet de hayat süresini uzatmış olur

Avcılar yengecin açtığı çukura ulaşamazlar Dışarı çıkmasını bekler veya çeşitli hilelerle çıkartmayı denerler Görmesi hiç de iyi olmayan yengeç duyargalarının yetişeceği uzaklık dışındaki avcıların ayırdına varamazlar Onların da algılama sorununu çözmek için bir yardımcıya gereksinimi vardır Bu, çevrede gezinip duran minik balıklardan biridir Bu balığın ayrılıp gitmesi yengeç için güvenli olmayan olacağından duyargalarıyla bekçi balığı kesintisiz miktar, hiç bırakmaz Lakin risk anında ufak balık da büyük bir korkuya kapılıp yuvanın üzerinden tez ayrılır Bu, küt burun için manâlı bir uyarıdır O da hemencecik açtığı çukurun dibine inerek kendini saklar Bu Nedenle, çoğu vakit canını kurtararak önemli bir korunma sorununu daha çözmüş olur

Küt burunun besin sorunları da vardır Çevrede birlikte yaşadığı hayvanlardan bilhassa küçük balıklardan daha hızlı yüzemez Avlanmak olanaksız olmasa bile çok güçtür Çukuruna girip umma avı yapması da karnını doyurmasına yetmez Bu sorunu çözmek için çevrede yüzen balıkların ya ölü ya da küt burunun yakalayacağı denli baygın olması gerekir Ölü balığın su dibine ininceye dek büyük balıklar göre parçalanıp yenildiğini haberdar olan küt burunlu yengeç kendi organlarında kimi şartların değişmesi yaparak minik balıkları sersemletecek uyum gelişmiştir Kıskacın daha aşağı parmağında bulunan bir kesik üstteki parmağın bir kapak gibi kapanmasıyla oluk biçimini alır Boru gibi duran bu oluktan epeyce kuvvetli bir su sütunu fışkırtabilir Bu su sütunu hedeflediği avına çarptığında onu sersemletir Bu Nedenle, av çok yavaşlamış olur Küt burun hemen ileri atılarak avını yakalar ve yemek için yuvasına çekilir

Bu Nedenle, küt burunlu yengeç korunma ve besin sorunlarını önemli ölçüde çözerek yaşamını sürdürür ve üreyip türünün bugünlere ve kim bilir daha nice yıllara ulaşmalarını sağlar Küt burunluyu gözleyenler onun yaşayıp sorunlarını çözerek canlı kalmak için her şeyi yaptığına şahit olurlar bununla birlikte bu kadar kolay bir hayvanın kendinde veya çevrede “değişim yaparak ve kimi durumlarda “asistan kullanarak sorunların üstesinden nasıl geldiğini hayretle öğrenirler Küt burunlu, sorunları olan insanlara güçlükleri aşmak için hiç yorulmadan, bıkmadan uğraş göstermeleri gerektiğini anlatan kayda değer bir örnektir
kaynakTüm Dünya Dergisi *
 
Üst Alt