Tıp literatüründe Nörogelişimsel bozukluk olarak geçen otizm, kimi şahısların birtakım hadiseler sonucunda üstün performans sergilemesi ile günümüzde pek bilinmeyen 'Savant sendromu' önümüze çıkmaktadır. Pekala Savant sendromu tam olarak nedir? Kore serilerinden uyarlanan 'Mucize Doktor' serisindeki Savant sendromlu deha Ali’nin durumu ile merak edilen Savent sendromunun otizm ile bağlantısı nasıldır? Savant sendromu nasıl anlaşılır? Otizm ile Down sendromunun temel farkları...
Ömrün birinci üç yılında ortaya çıkan ve ömür uzunluğu devam eden otizm spektrumu, ana ve pederler tarafından erken devirde fark edildiğinde kolaylıkla teşhis edilebilen bir durumdur. Hekim denetimi dahilinde uygulanabilecek tesirli tedavi sistemleri ile hızlandırılabilen düzgünleşme süreci münhasıran de bebeklikte tesirini göstermektedir. Hamilelik sürecinde alınabilecek tedbirlerden en ideali sistemli folik asit tüketimine başlamak ile gerçekleşir. Velev gebe kalmadan en az 3 ay evvel gerek beslenme programındaki besinlerle gerek de ek takviyelerle folik asit gereksinimi karşılanmalıdır. Otizm spektrumunun neden ortaya çıktığı kesin olarak kanıtlanamasa da genetik olduğu düşünülmektedir. Hatunlara nazaran erkeklerde daha yaygın görülen otizmde kişi sözel ya da sözel olmayan alakalarda karmaşıklık yaşar. Otizm durumuna eşlik edebilen vesair rahatsızlıklar da dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu ve epilepsi illetidir.
OTİZM NASIL ANLAŞILIR? OTİZMİN BIRINCI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Velev bebeklikte velev çocuklukta olsun bir şahsa otizm tanısının koyulabilmesi için en az 6 durumu üzerinde taşıyor olması gerekir. Içtimaî hayatlarındaki etkileşimde zayıflık yani göz göze gelememe, akranlarını tercih etmeyip tek başına vakit geçirmeyi sevme, mimik ve duygusal sözlerini mucibince yansıtamama üzere durumlar görülürken muhabere esnasında daima tıpkı sözleri tekrar etme, hayali ya da sembolik etkinlikler içerisinde olamama üzere etkenler dikkat çeker.
OTİZMİN EN YAYGIN BELİRTİLERİ:
Göz temasında bulunmazlar ya da çok az denk getirirler.
En yakınları tarafından dahi olsa ismen çağrıldıklarında reaksiyon vermezler.
Şiddetli aşamada hareketlilik ya da hareketsizlik olabilir.
Dokunma, sarılma ve öpme üzere bedensel temaslardan mutlaka uğraşmazlar.
Konuşmada gerilik oluşabilir.
Konuşmayı bir muhabere aracı olarak görmezler.
Ölçüsüz kademede inatçı ve hırslı olabilirler.
Acıya karşı duyarsız olurlar, esprileri anlamada güçlük çekerler.
Birtakım nesnelere karşı ölçüsüz bağlıdırlar, yanlarından bir an olsun ayrılsın istemezler.
OTİZMİN RADDESINI VE SEYRİNİN HANGİ ETKENLER BELİRLER?
Otizm spektrumunda en değerli etkenlerden birisi de zekadır. Otistik olan evlatların birçoğunda zeka sorunu sarih noktada kendini gösterirken kimilerinde orta ya da hafif üstün zekalı olma durumu da görülebilir. Ortalama en gen 5 yaş civarında konuşmaya başlaması gereken çocuklarda olumlu muhit kaideleri, tesirli bir aile içi muhabere, erken tanı ve şahsi eğitimin erken periyotta başlaması değerlidir.
OTİZMLİ ÇOCUKLARDA GÖRÜLEN DAVRANIŞ DERTLERI
Öfke Nöbetleri ve saldırganlık
Korku ve fobiler
Kendini uyarıcı davranışları sergileme
Tekrarlayıcı stereotipik davranışlar
Motivasyon ve dikkat eksikliği
Hiperaktivite
Takıntı haline getirilerek istem dışı hareketlerin tekrarlanması
Diş gıcırdatma
SAVANT SENDROMU NEDİR? SAVANT SENDROMU ŞAHISLARIN ÖZELLİKLERİ
Topluluk içerisinde Down sendromu ya da otizm kadar bilinir olmayan Savant sendromu, herkeste görülmez iken birtakım bireylerin birtakım durumlarında ortaya çıkan üstün zeka durumudur. Önemli noktalı bir zihinsel engelli kişinin kendisinden beklenen performasın üst seviyeye ulaşması yani yeteneklerinin olması Savant sendromunun belirtisidir. Savant sendromu durumuna sahip kişilerin ortalama yarısının otizm bozukluğu, gayri yarısının da tip gelişimsel bozukluklar ile meydana gelip, zeka azlığı ya da merkezi had sisteminden ötürü oluştuğu düşünülüyor. Yetenekli oldukları ortamların çoğunluğu hafıza kısmıyla ilgili olmakla birlikte çeşitli meydanlarda kendini gösterebilir. Mesela sıradan bir insan matematik hesaplaması yaparken kaleme kağıda gereksinim duyarken Savant sendromlu şahıslar hiç düşünmeden bile hesaplama yapabilir ya da rastgele bir tarihin hangi güne denk geldiğini anında söyleyebilir. ''Üstün zeka durumu'' olarak söz edebileceğimiz Savant sendromu nedir? Savant sendromu nasıl anlaşılır? Savant sendromu ve otizm bağlantısı nasıl? Otizm ile Down sendromunun farkları haberin detaylarında...
Üstün zeka özellikleri gösteren Savant sendromu şahısların yarısı otistiktir. Bilinen otistik savant hastalarının kimilerinde dimağın sol tarafında sıradışılık görülür. Kimilerinde ise hasta sıradan görünümdedir. Savant sendromuna sahip bir evladın yeteneklerine bakıldığında üst kademe performans gözlendiğinden ötürü bu durumun olumsuz bir tesirinin olup olmadığı şimdi net olarak gözlemlenmemiştir.
Tıpta Savant sendromu şahısların yeteneklerinin olduğu yerlerde ilerletilmesinin evladın altta yatan gelişimsel bozuklukların tedavisi için olumlu olacağı düşünülmektedir.
SAVANT SENDROMU NASIL ANLAŞILIR? SAVANT SENDROMU İLE OTİZMİN IRTIBATI...
Çoğunlukla hafızayı kapsayan yeteneklerin görüldüğü Savant sendromu, tevellüt esnasındaki birtakım gelişimsel anomaliler sonucunda meydana gelerek çocukluk evresinde ortaya çıkmaktadır. Edinsel savant sağlıklı gelişen kimselerde bebeklik, çocukluk yahut yetişkinlikte görülen baş travması yahut merkezi had sistemi travması sonrası oluşabilir. Üstün zeka özelliklerinin baskın olduğu Savant sendromunun otizm ile teması olduğu için Otistik savant terimi daha yaygın kullanılmaktadır.
Araştırmalardan elde edilen haberlere nazaran, ''Savant'' terimi birinci kere 1887`de J. Langdon Down (Down sendromuna ismini veren doktor) tarafından kullanıldı. Otistik evlatların hafıza, müzik, sanat üzere yerlerde kabiliyetli olmaları nedeniyle 'Savant' tarifi kullanılmıştır.
SAVANT SENDROMUNU ELE ALAN MUCİZE HEKIM SERISI OYUNCULARI:
The Good Doctor serisinden uyarlama olarak Fox TV'de ekranlarda yayınlanmaya başlayan 'Mucize Doktor' serisi birinci kısmından itibaren konusu ile dikkat çekerek hayli beğenildi. Öncesinde Bir Litre Gözyaşı üzere hastalık mevzularını ele alan serileri de uyarlayan MF Prodüksiyon bu kez 'Mucize Doktor' olarak ilgi çekti.
Otizm ve Savant sendromu olan deha ali hekimin nispeten farklı hikayesi tüm izleyenlerde merak uyandıracak. Güçlü isimlerin mahal aldığı oyuncu takımında ise Taner Ölmez, Onur Tuna, Murat Aygen, Sinem Ünsal, Özge Özder, Hazal Türesan, Bihter Dinçel, Fırat Altunmeşe, Korhan Herduran ve Reha Özcan üzere isimler bölge almaktadır.
Perşembe akşamları saat 20.00'da Fox TV ekranlarında...
OTİZM İLE DOWN SENDROMU NASIL ANLAŞILIR? OTİZM İLE DOWN SENDROMUNUN FARKLARI
Otizm spektrum bozukluğu ile Down Sendromu rahatsızlığı, her ne kadar tıpkı hastalıklarmış üzere görünseler de gerçekte o denli değildir. Pekala bu iki rahatsızlığa sahip olan evlatları birbirlerinden ayıran özellikler neler? İşte karşılığı...
Otizm ve Down Sendromu arasındaki farklar
1- Otizm rahatsızlığına sahip çocuklarda fiziki olarak bariz özellikler görülmez iken, Down Sendromlu evlatlar kısa uzunluklu, çekik gözlü, yassı başlı ve ince dudaklıdır.
2- Otizmli evlatlar davranış bozukluklarını daha sık gösterirken, Down Sendromlu evlatlar daha kolay iletişim kurabilirler.
3- Down Sendromu ana karnında belirlenebiliyor iken, otizm hayatın birinci üç yıl içerisinde kendini gösteriyor.
4- Otizm erkek evlatlarında daha sık görülürken, Down Sendromunda cinsiyet ayırt etmez.
5- Down Sendromunun nedenleri arasında genetik faktörler tesirli iken otizmde net olarak bilinmez.