Yaban hayatı müdafaa yetkilileri, yasadışı avcılığa karşı gergedanları helikopterler aracılığıyla inançlı noktalara taşıyor... Gergedanların bu durumda taşınırken nasıl hissettiği ise birinci sefer araştırıldı.
Yaban hayatı koruma yetkilileri, yasadışı avlanmaya karşı muhafaza ve gen türlülüğünü sağlamak gayesiyle son 10 yıldır Afrika'daki gergedanların yerlerini değiştiriyor.
Taşıma süreçlerin birçok kamyonla yapılırken, araçla ulaşılamayan uzak bölgelereyse helikopterler aracılığıyla erişiliyor. Taşıma sırasında gergedanlar helikoptere bağlı bir vinçle ya özel hazırlanmış sedyelerde yan yatırılmış vaziyette ya da ayaklarından bağlanarak baş aşağı halde taşınıyor.
Süratli ve daha uygun maliyetli olduğu için baş aşağı taşınan gergedanları, bu durumun nasıl etkilediği birinci defa araştırıldı
Yetkililer daha süratli, kolay ve daha az maliyetli olduğu için genelde baş aşağı taşıma seçeneğini tercih diyor.
Öte yandan, bugüne dek bunun gergedanları nasıl etkilediği bilinmiyordu.
Independent Türkçe'nin haberine nazaran ABD'deki Cornell Üniversitesi'nin Veteriner Tıp kısmından bilim insanları, bunu anlayabilmek için bir araştırma yaptı.
Journal of Wildlife Diseases'ta ocakta yayımlanan araştırmadan şaşırtan sonuçlar çıktı.
Yaban hayatı ve esirgeyici tıp alanlarında çalışan, araştırmanın başındaki Robin Radcliffe, "Baş aşağı asılı kalmaktan berbat biçimde etkileneceklerini düşünüyorduk" dedi.
Baş aşağı taşımada, gergedanların kanındaki oksijen artmış
2015'te başlatılan çalışmalarda, her biri 800 kilogram ila 1,2 ton tartısındaki 12 siyah gergedan incelendi.
Gergedanlar, bir vinç aracılığıyla evvel ayaklarından bağlanarak baş aşağı formda, sonra da karşılaştırma için sedyeye yan yatırılmış durumda havaya kaldırıldı.
Çalışmada gergedanların baş aşağı durumda asılı kaldıklarında kanlarındaki oksijen düzeylerinde artış gözlemlendi.
Radcliffe, bu durumun gergedanın omurgasının gerilerek açılmasını sağladığını, böylece bedenindeki hava alışverişini gerçekleştiren kanalların da açılmasına yardımcı olduğunu belirtti.
Öte yandan araştırmacılar, sedyeye yan yatırıldıklarında gergedanların her nefes alışında bedenlerine giren oksijenin kana daha az düzeyde karıştığını gözlemledi.
İki duruş ortasında çok büyük farklar tespit edilmese bile, gergedanlar taşınırken kanlarındaki oksijen düzeyini oldukça azaltan çok güçlü uyuşturucu iğneler kullanıldığı için, konumlarındaki en küçük uygunlaştırma bile hayvanın sıhhati açısından değerli.
1960'larda 100 binden fazla siyah gergedan Orta ve Güney Afrika'daki çöl ve bozkırlarda yaşıyordu. Ama yasadışı avlanmanın vakitle artmasıyla 30 yılda neredeyse hayvanların yüzde 98'i hayatını yitirdi.
Yaban hayatı müdafaa yetkilileriyse gergedan nüfusunu artırıp tıbbın devamlılığını sağlayabilmek için korunabilecekleri ve müşahede altında tutulabilecekleri özel alanlara taşıyor.