Köpeklerin Tarihçesi (Canis Familiaris)

[bilgiliadam]

Köpeklerin Tarihçesi (Canis Familiaris) canis familiaris KÖPEĞİN TARİHÇESİ KÖPEK ( CANIS FAMILIARIS ) Carnivora (etçilller ) takımının Canidae ( köpekgiller ) familyasından olan köpek evcilleştirilmiş birincil hayvandır1214 bin yıl önce Avrasya’da ortaya çıkmış,insanlarla ilişkisi en azından 10 bin yıl önce başlamıştırKöpekgillerin şecere ise 40 milyon sene önce yaşamış Miacisis dene etobur memeliye değin uzanırOnu izleyen Cynodictus ve Hesperocyn cinsleri ilkel birer köpek sayılırsa da birçok etçilin müşterek atası olabilecek yapı özellikler taşırlar daha sonra ortaya çıkan Tomarctus cinsi ise büyük muhtemelen tilki,kurt,çakal ve köpeğin atasıdırKöpek ise farklı alanlara yönlendirilmiş uzmanlar göre aracısız atası sanılan çakal ve kurtla birlikte Canis cinsine yerleştirilir Evcilleştirilen köpeğin atası olmaya en yakın aday önceden bütün Avrupa,Asya,Kuzey Amerika’da yaşamış ve çok değişik alt türleri bulunan bozkurt'tur Kuzey enlemlerde yaşamış kurtlar güneydekilerden fazla daha iri olduğundan, köpeklerin orta ya da güney enlemlerde yaşamış, daha minik yapılı bir alttürün soyundan geldiği sanılmaktadır Bu özelliği taşıyan alttürlerden biri Hindistan' da yaşarken bir başkası da eskiden Çin'de yaşamıştır Çakal ise Asya'nın güneybatı, Avrupa'nın güneydoğu kesimleri ile Afrika'yı içine alan coğrafi bir yayılma gösterir Belki de gıda artıkları bulmak nedeniyle mesken alanları çevresinde dolaşan ve yakında olacak olan tehlikelere karşısında insanları uyararak güven duygusu yaratan bu hayvanlar ile ırk arasında yavaşça artan bir ilişki doğmuşturKöpek evcilleştirilmeye başladıktan sonradan, onu yabanıl akrabalarından ayıracak bir takım özellikler oluşmaya başlamıştır Yukarı kıvrık kuyruk biçiminin muhtemelen birincil köpek soyuna değin inmesi, bütün köpek tiplerinin iki taraflı bir atadan geldiği görüşünü güçlendirmektedir Köpeğin ayırt edici özelliklerinden biri de kurdunkilerden daha ufak ve daha zayıf diş yapısıdır Anlaşıldığı kadarıyla ilk olarak, daha minik yapılı, daha ufak dişli ve dolayısıyla eğitilmesi ve denetlenmesi daha kolay olan hayvanlara yönelik bir suni seçme uygulanmıştır Eldeki kanıtlar evcil köpeğin büyük bir çabuk her iki yarıküreye ve tropik iklimlerden yelken direği bölgelerine kadar bütün yeryüzüne yayıldığını göstermektedir Avrupalılar Kuzey Amerika'ya bacak bastıklarında, kendi köpeklerini de oraya götürdüler Lakin bütün Yerli kabilelerinde zaten köpek beslenmekteydi O sıralarda, Kuzey ve Güney Amerika'da en azından 20 köpek soyu bulunuyordu Meksika tüysüz köpekleri ve Eskimoköpekleri dışında bunlardan çoğu değil olmuştur Avusturalya'da evcil köpekten ayrı bir nesil olan dingo bulunur Yabanıl bir hayvan olan dingo, bazen sanki evcilleşmiş biçimde Yerli köylerinde yaşar Dingonun ataları büyük olasılıkla birkaç bin yıl önce, ilk göçmenler kadar Avustralya'ya getirilmiş ve bu hayvanlar daha sonra yabanıllaşmıştır Afrika'da yazılmış tarihin başlangıcından beri köpeklerin bulunduğu bilinmektedir Yerli köpek soylarından varlığını sürdüren basenji, ekvator bölgelerindeki Pigmeler tarafından günümüzde de beslenmektedir Aynı genel köpek tiplerine yeryüzünün hemencecik her uygun rastlanmakla birlikte, fiziksel yapılan ve tutum özellikleri birbirine çok eş birçok tip ortadan kalkmış, eski soyların çoğu ya tamamen değil olmuş veya büyük ölçüde değişikliğe uğramıştır Lakin Eski Mısırlıların kutsal saydığı köpek salukiye, Babil ve Hitit sanatında kullanılan köpek figürleri Kangal çoban köpeğine aynı Aralarındaki kayda değer biçim, renk ve desen farklarına karşın tüm evcil köpekler Canis familiaris türündendir ve günümüzdeki 200'ü aşkın soy, bütünüyle ahali tarafından seçmeye dayalı ıslah yöntemiyle ortaya çıkan tiplerin kendi içinde üretilmesi sonucu ortaya çıkmıştır Kurtlarda görüldüğü gibi köpeklerde de toplu halde yaşama ve sürü önderini izleme güdüsü çok güçlüdür Bu duygu köpeklerin insanlara yönelmesinde önemli bir rol oynar İnsanların beslemekten hoşlandığı evcil hayvanlardan olan kedinin aksine köpek, egemen ve yabanıl bir yaşama kolay basit ahşamaz Sürü içinde yaşamaya ve sürü önderinin koruyuculuğuna büyük gereklilik gösterir Bakımını üstlenen insan da aslında sürü önderinin yerini alan bir unsurdur İnsan göre evcilleştirilen ilk köpek bir kurt idi Dünyanın öyle çok bölgesinde evcilleştirmenin tarihi olasılıkla on iki asır öncesine uzanır Idaho'daki Beaverhead Dağları'nda, Avrupa, Asya ve Kolombiya'da, hepsi benzer döneme ait bulgulara rastlanmıştırİnsan ile köpek arasındaki arkadaşlık tarihte görülen en eski ve en uzun süreli dostluklardan biridir Hayatın bütün iniş çıkışlarında,barışta ve savaşta, sefalette ve zenginlikte, sanat, avcılık, savunma, spor, arkadaşlık ve bilimsel buluşlarda köpek her zaman insana eşlik etmiştir Yakınlarda bir ingiliz filozofu, köpeğin insanlığın şerefli bir parçasıolarak anılmayı hak ettiğini belirtmiştir