Sümerler (MÖ 4000 MÖ 2350)
Mezopotamya'daki birincil kent devletlerini (siteleri) kurmuşlardır En önemlileri: Tümör, Uruk, Lagaş, Kiş'tir Sümerler, Mezopotamya uygarlığının kurucusu olmuşlardır Sümerler, tarihteki birincil şehir halkı devletlerini kurmuşlardır Sümerlerde kent devletlerini Ensi denen rahip krallar yönetmiştir sümerlerde özgür insanlardan oluşan Aksakallılar meclisi bulunmaktaydı Mezopotamya'da ki diğer milletler de Sümerleri misal almışlardır Urugakina, rahiplerin sömürüsüne aleyhinde tarihin birincil ihtilalini gerçekleştirdi ve bunun ardından tarihin birincil yazılı kanunlarını yaptı Bu kanunlarda özel mülkiyeti koruyucu hükümlere yer verdi Ziggurat adı bahşedilen tapınaklar yaparak, bunları okul, depo ve gözlem evi olarak kullanmışlardır Sümerlerde eli silah tutan cümbür cemaat savaşa yeralma zorundaydı Ordu, yayalara ait ve arabalı birliklerden oluşurdu Savaş arabalarını başta Sümerler kullanmışlardır Sümerler, öldükten sonra yaşamın devamına inanmadıklarından mezarlara eşya koymamışlardır Sümerlerin esas buluşları şunlardır: yazı, tekerlek, çemberin 360 derece oluşu, tarihteki ilk ay takvimleri, yıldızların burçlara ayrılması Güney Mezopotamya'ya yerleşen Sümerler, sulandırma kanalları ve barajlar yaparak yaşadıkları toprağı tarıma elverişli ülkü getirmişlerdir Sümerler, bir vakit Akadların egemenliğinde yaşadılar Egemenliklerini tekrar kazandıkları bir dönemde de Elamlıların saldırısıyla karşılaştılar ve bağımsızlıklarını kaybettiler Akadlar (MÖ 2350 MÖ 2100)
Sami kökenli kavimlerdendir Tarihin aşina birincil ahenkli ordusunu kurarak Mezopotamya'da menfaat sağladılar Mezopotamya dışarıda toprak kazanarak tarihin birincil imparatorluğunu kurdular Oysa bu imparatorluk kısa sürede dağıldı Başlıca nedenleri, merkezi otoritenin bütünüyle geliştirilememesi, iç isyanlar ve dış saldırılardır İran üzerinden gelen kavimlerin saldırısıyla Akad Devleti yıkıldı Akad dili Mezopotamya'nın yaygın bir kültür dili olmuştur
Elamlılar (MÖ 3000 MÖ 640)
iran'ın güney batısı ile Mezopotamya'nın doğusunda kalan dağlık bölgede yaşamışlardır Tarımsal topraklara sahip olmak için Sümer ülkesini istila etmişlerdir Madencilik, çömlek yapımı ve seramik sanatında ilerlemişlerdir Elamlıların egemenliğine Asurlular son vermiştir Babilliler (Amurrular) (MÖ 2100 MÖ 539)
Sami kökenli kavimlerdendir En etkili oldukları dönem Hammurabi dönemidir Kral Hammurabi iktidarını kurduğu orduya ve yaptığı yasalara dayandırmıştır Böylece tarihin aşina ilk monarşik idaresini kurdu Hammurabi Mezopotamya'daki yasaları toplayarak konularına tarafından sistematik hale getirdi Keza yasalarında kıssas özelliğine yer verdi Hammurabi'den sonraki süreçte devlet zayıfladı Hititler bu devlete son verdi Babilliler, Hititlerin yıkılmasından sonra Asur egemenliğine girdiler Medlerle ittifak yaparak Asur Devleti'ni yıktılar İkinci defa devlet kurdular Mezopotamya'nın en son devleti olan II babil'e Persler son vermişlerdir
Asurlular (MÖ 2000 MÖ 609)
Mezopotamya'nın Asur şehrinde yaşamışlardır Hayvancılık ve ticarete önem vermişlerdir Bu süreçte Anadolu'da koloniler kurmuşlardır Kolonilerden en önemlisi Kayseri Kültepe'de belirlenmiş olan Kaneş idi Kaneş'te yapılan incelemeler sonucu Anadolu'daki ilk yazılı belgeler bulunmuştur Bu koşul Anadolu'ya yazıyı Asurluların getirdiğini göstermiştir Tarihte bilinen ilk kütüphaneyi Ninova'da kurmuşlardır Hititlerin yıkılmasından daha sonra Ön Asya'da enerjik bir devlet olarak ortaya çıkmışlardır Doğu ve Güney Doğu Anadolu'yu, Suriye'yi, Filistin'i ve Mezopotamya'yı egemenliklerine almışlardır MedBabil ittifakı Asur devletine son vermiştir *
Mezopotamya'daki birincil kent devletlerini (siteleri) kurmuşlardır En önemlileri: Tümör, Uruk, Lagaş, Kiş'tir Sümerler, Mezopotamya uygarlığının kurucusu olmuşlardır Sümerler, tarihteki birincil şehir halkı devletlerini kurmuşlardır Sümerlerde kent devletlerini Ensi denen rahip krallar yönetmiştir sümerlerde özgür insanlardan oluşan Aksakallılar meclisi bulunmaktaydı Mezopotamya'da ki diğer milletler de Sümerleri misal almışlardır Urugakina, rahiplerin sömürüsüne aleyhinde tarihin birincil ihtilalini gerçekleştirdi ve bunun ardından tarihin birincil yazılı kanunlarını yaptı Bu kanunlarda özel mülkiyeti koruyucu hükümlere yer verdi Ziggurat adı bahşedilen tapınaklar yaparak, bunları okul, depo ve gözlem evi olarak kullanmışlardır Sümerlerde eli silah tutan cümbür cemaat savaşa yeralma zorundaydı Ordu, yayalara ait ve arabalı birliklerden oluşurdu Savaş arabalarını başta Sümerler kullanmışlardır Sümerler, öldükten sonra yaşamın devamına inanmadıklarından mezarlara eşya koymamışlardır Sümerlerin esas buluşları şunlardır: yazı, tekerlek, çemberin 360 derece oluşu, tarihteki ilk ay takvimleri, yıldızların burçlara ayrılması Güney Mezopotamya'ya yerleşen Sümerler, sulandırma kanalları ve barajlar yaparak yaşadıkları toprağı tarıma elverişli ülkü getirmişlerdir Sümerler, bir vakit Akadların egemenliğinde yaşadılar Egemenliklerini tekrar kazandıkları bir dönemde de Elamlıların saldırısıyla karşılaştılar ve bağımsızlıklarını kaybettiler Akadlar (MÖ 2350 MÖ 2100)
Sami kökenli kavimlerdendir Tarihin aşina birincil ahenkli ordusunu kurarak Mezopotamya'da menfaat sağladılar Mezopotamya dışarıda toprak kazanarak tarihin birincil imparatorluğunu kurdular Oysa bu imparatorluk kısa sürede dağıldı Başlıca nedenleri, merkezi otoritenin bütünüyle geliştirilememesi, iç isyanlar ve dış saldırılardır İran üzerinden gelen kavimlerin saldırısıyla Akad Devleti yıkıldı Akad dili Mezopotamya'nın yaygın bir kültür dili olmuştur
Elamlılar (MÖ 3000 MÖ 640)
iran'ın güney batısı ile Mezopotamya'nın doğusunda kalan dağlık bölgede yaşamışlardır Tarımsal topraklara sahip olmak için Sümer ülkesini istila etmişlerdir Madencilik, çömlek yapımı ve seramik sanatında ilerlemişlerdir Elamlıların egemenliğine Asurlular son vermiştir Babilliler (Amurrular) (MÖ 2100 MÖ 539)
Sami kökenli kavimlerdendir En etkili oldukları dönem Hammurabi dönemidir Kral Hammurabi iktidarını kurduğu orduya ve yaptığı yasalara dayandırmıştır Böylece tarihin aşina ilk monarşik idaresini kurdu Hammurabi Mezopotamya'daki yasaları toplayarak konularına tarafından sistematik hale getirdi Keza yasalarında kıssas özelliğine yer verdi Hammurabi'den sonraki süreçte devlet zayıfladı Hititler bu devlete son verdi Babilliler, Hititlerin yıkılmasından sonra Asur egemenliğine girdiler Medlerle ittifak yaparak Asur Devleti'ni yıktılar İkinci defa devlet kurdular Mezopotamya'nın en son devleti olan II babil'e Persler son vermişlerdir
Asurlular (MÖ 2000 MÖ 609)
Mezopotamya'nın Asur şehrinde yaşamışlardır Hayvancılık ve ticarete önem vermişlerdir Bu süreçte Anadolu'da koloniler kurmuşlardır Kolonilerden en önemlisi Kayseri Kültepe'de belirlenmiş olan Kaneş idi Kaneş'te yapılan incelemeler sonucu Anadolu'daki ilk yazılı belgeler bulunmuştur Bu koşul Anadolu'ya yazıyı Asurluların getirdiğini göstermiştir Tarihte bilinen ilk kütüphaneyi Ninova'da kurmuşlardır Hititlerin yıkılmasından daha sonra Ön Asya'da enerjik bir devlet olarak ortaya çıkmışlardır Doğu ve Güney Doğu Anadolu'yu, Suriye'yi, Filistin'i ve Mezopotamya'yı egemenliklerine almışlardır MedBabil ittifakı Asur devletine son vermiştir *