COVID-19, Mart 2020'den bu yana bir salgın olarak kabul edildi ve bu tarih, hastalığın nihayet dünya çapında bir sorun haline geldiği tarihi gösteriyor. Ancak salgının Dünya çapında olması, her yerde olduğu anlamına gelmiyordu. Tek bir vaka bile görülmeden şaşırtıcı derecede uzun süre dayanan birkaç ülke vardı.
Tahmin edilebileceğiniz gibi, "şaşırtıcı derecede uzun bir zaman" tanımı bugüne kadar anlamına geliyor. Yeni Zelanda'nın yaklaşık 2.000 kilometre kuzeydoğusunda ve Hawaii'nin 5.000 kilometre güneybatısında bulunan küçük ada ülkesi Tonga, geçtiğimiz gün ilk COVID-19 vakasını bildirdi ve böylelikle şimdiye kadar virüsten kaçınabilen şanslı ülkeler grubunda sadece Kiribati ve Tuvalu kaldı.
Birçok ülke gibi, Tonga'ya gelen yolcuların ülkeye girdikten sonra bir süre karantinada kalmaları isteniyor. Adadaki bu ilk ve şimdiye kadarki tek COVID-19 vakası da bu karantinanın neden önemli olduğunu gösteriyor. Ülkenin Başbakanı Pohiva Tu'i'onetoa yaptığı açıklamada, hastalığın Yeni Zelanda'nın Christchurch kentinden bir uçakla gelen hastada görüldüğünü ve karantina süresinin bir gün öncesine kadar pozitif test vermediğini açıkladı.
Eğer bu yolcu karantina kısıtlamalarına yakalanmamış olsaydı, etkisi yıkıcı olabilirdi. Tonga'ya 800 kilometreden daha yakın bir başka ada ülkesi olan Fiji buna bir örnek olarak gösterilebilir. Mart 2021'in sonunda, 900.000 kişilik nüfus COVID-19'dan sadece iki ölüm ve toplamda sadece 70 vaka yaşamıştı. Ancak Nisan ayında, Delta varyantı adalara ulaştı, 50.000'den fazla kişiye bulaştı ve en az 673 kişinin ölümüne sebep oldu.
Buna karşılık, Fiji büyük bir aşı kampanyası başlattı ve şimdi nüfusun yüzde 70'i en azından kısmen aşılanmış durumda. Ancak Tonga'nın aşılama oranı çok daha düşük: Tongalıların yarısından azı aşı oldu ve ülke COVAX programına ve Yeni Zelanda gibi daha zengin ülkelerden gelen bağışlara bağımlı durumda.
İmmünolog Dr. Dianne Sika-Paotonu, Yeni Zelanda haber kaynağı Stuff'a, vakanın "üzücü" olduğunu söyledi ve şöyle devam etti: "Tonga, Pasifik bölgesinde virüsü bu kadar uzun süre ülke dışında tutarak halkını korumayı başaran bir grup ülkeden biri oldu. Bu vaka kontrol altına alınmazsa, Tonga ulusu için potansiyel sonuçlar felaket olabilir."
Enfeksiyonun ülkeye bulaşmış olması, salgın tüm hızıyla devam ederken dikkati elden bırakmamamız gerektiğine dair önemli bir hatırlatma. Christchurch şehri, Yeni Zelanda'nın hızlı ve kararlı salgın önlemleri sayesinde daha önce aylardır COVID-19 vakası görmüyordu ve virüsü farkında olmadan Tonga'ya getiren yolcu, Pfizer aşısının her iki dozunu da almış ve uçuştan önce negatif test vermişti.
Şehirde dört vakanın bildirildiği haberi geldiğinde, uçak Tonga'ya doğru yola çıkmıştı. Enfekte yolcu Sika-Paotonu, Stuff'a "Muhtemelen Christchurch topluluğunda şu anda yansıtıldığından daha fazla Covid-19 var" dedi.
Tonga Sağlık Bakanlığı yöneticisi Dr. Siale 'Akau'ola ise, Tonga'nın ilk COVID-19 hastası iyileşirken, diğer 214 yolcunun yanı sıra tüm sağlık personeli, polis memurları ve havaalanı personelinin enfeksiyon potansiyeli geçene kadar karantinada yaşadıklarını söyledi. Vatandaşlara başbakan tarafından hafta sonu yapılan konuşmada, daha sonra yapılacak olan duyuruları takip etmeleri ve sosyal mesafe ve sokağa çıkma yasaklarına uymaları tavsiye edildi.