Son Konu

"İnterseksler" Vardır: Muhtemelen Bilmediğiniz İnterseks Kavramı İçin Bilim Ne Diyor?

morfeus

Yeni Üye
Katılım
12 Kas 2021
Mesajlar
378,918
Tepkime
0
Puanları
36
Yaş
45
Konum
Rusya
Credits
0
Geri Bildirim : 0 / 0 / 0
s-ff573ef60263ca968fa754ed4965098cadddac47.jpg


Son periyotta bu kavramı daha sık duyar olduk. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Kurulu bu kavramı ''İnterseks bireyler, tüm cinsiyet özellikleriyle birlikte (cinsel organları, gonadlar ve kromozom modelleri de dahil olmak üzere) ne erkek ne de bayan bedeninin tipik imgelerine uyan bireylerdir.'' formunda açıklıyor. Mevzuya biraz daha ayrıntılı bakalım.


Öncelikle, kimi interseks özellikler doğumdan çabucak sonra fark edilirken, kimi bireylerde ergenlik devrine kadar ortaya çıkmıyor.




Hatta kimi vakit kimi interseks özellikler, kromozomal olarak da ortaya çıkmayabiliyor.

İnterseksüalite, genital belirsizlik, XX-dişi XY-erkek dışındaki kromozomal genotip ve çok çeşitli cinsel fenotip kombinasyonları içerir.



İnterseksüalitenin sık görülen tipleri şunlardır;

  • Androjen duyarsızlığı

  • Klinefelter sendromu (XXY kromozom)

  • Turner sendromu (XY/XO kromozom)

  • Kongenital adrenal hiperplazi (CAH)

  • Ovotestis
İnterseksüalite çok çeşitli kromozomal dizilimleri içerdiği için farklı oranlarda hormon salınımları, birbirinden çok farklı cinsel organ biçimleri ortaya çıkıyor.



Yani interseks bireylerin bütün fizyolojik ve anatomik farklılıklardan ötürü, cinsel kimlikleri ve yönelimleri de çok farklı olabiliyor. Tek bir kalıba sığdıramayacağımız kadar çeşitli kromozom dağılımları görülüyor zira.

Biyolojik açıdan cinsiyet, doğumda mevcut olan çeşitli faktörler tarafından belirlenebiliyor.



  • Cinsiyet kromozomlarının sayısı ve tipi

  • Gonadlar-yumurtalıklar yahut testis cinsleri

  • Seks hormonları

  • İç üreme anatomisi (kadınlarda uterus gibi)

  • Dış genital bölge
Lakin, kimi interseks özellikler doğumda her vakit görünmez;



Kimi bebekler bilinmeyen cinsel organlarla doğabilirken, kimilerinde bilinmeyen iç organlar (testis ve yumurtalıklar) olabilir. Dış görünüş özelliklerinden biyolojik cinsiyeti anlaşılmayan bireylerin genetik test yapılmadıkça, interseks oldukları ortaya çıkmayabilir. Zira genetik kodlar her vakit dış görünüme yansımıyor.

Interseks tıpkı vakitte, gerçek biyolojik çeşitliliği yansıtan toplumsal olarak yapılandırılmış bir kategoridir.



Örneğin, bir birey dışarıdan bayan üzere görünerek doğmuş olabilir, fakat erkek tipi anatomiye sahip olabilir yahut bir kız besbelli formda büyük bir klitoris ile doğmuş olabilir ya da vajinal açıklığı tam olarak gelişmemiş olabilir.

Bu bireyler mozaik genetik ile de doğmuş olabilir, yani kimi hücrelerinde XX kromozom bulunurken birtakım hücrelerinde XY kromozomu bulunur.



Aslında tabiat bize cinsiyet spektrumları sunuyor. Göğüsler, penis, klitoris ve gonadlar hepsi morfolojide ve genetikte farklılıklar gösteriyor.

Lakin, tabiat "erkek" kategorisinin nerede bittiği ve "interseks" kategorisinin nerede başladığı ya da "interseks" kategorisinin bittiği ve "kadın" kategorisinin nerede başladığıyla ilgili kesin bir hudut koymuyor.



Bunu belirleyen öge 'insan'. Örneğin, tabipler interseks bireyi belirlemeden evvel penisin ne kadar küçük olması gerektiğine yahut kromozomların dağılımının ne kadar olağandışı olduğuna karar veriyor ya da XX yahut XY kromozomlarına ve androjen duyarsızlığına sahip bir kişinin interseks birey olarak belirlenip belirlenemeyeceğine karar verir.

İnsan, kültürlerine nazaran cinsiyet kategorilerini, toplumsal etkileşimi kolaylaştırmak, sistemi kolaylaştırmak için bayan ve erkek olarak sonlandırılıyor.



Belirli bilinmeyen dış genital organları olan kimi intereks bebeklere ve çocuklara, toplumsal açıdan kabul edilebilir cinsiyet karakterleri yaratmak için cerrahi ve hormonal olarak müdahale edilerek değiştiriliyor. Bu bahis, memleketler arası ve ulusal insan hakları kurumlarına nazaran insan hakları ihlalleri olarak görülüyor.

Bu ameliyatların en değerli öbür boyutu ise bireye ruhsal olarak tesiri.



Birey bu ameliyat sonucunda, ilerde kendini benimsemediği bir cinsiyete hapsedilmiş olarak bulabilir.

Bilhassa interseks bireyler için kullanılan "hermafrodit" tabiri bilimsel olarak da aldatıcı bir tabirdir.



Bilimsel olarak hermafroditin manası; eşeyli üremede hem sperm hem de yumurta üreten hem erkek hem dişi olarak fonksiyon gören bireydir. Lakin her interseks birey iki gonad özelliklerine de sahip olmayabilir.

İnterseks bireyler aile tarafından kız ya da erkek çocuk olarak yetiştirilebilir, ilerdeki hayatlarında öbür bir cinsiyetle özdeşleşebilirler.


 
Üst Alt