Anksiyete, yani kaygının yükselip psikolojik bir rahatsızlık haline gelmesi, günümüzde oldukça fazla insanın yaşamını olumsuz etkilemektedir. Birçok kişi uzman desteği almak üzere başvurduğunda anksiyete tanısı ile evlerine dönmekteler. Kalp çarpıntısı, nefes darlığı, baş dönmesi, titreme, terleme, mide bulantısı, dizlerin bağının çözülmesi, delirme korkusu, yabancılaşma hissi, bulantı, bağırsaklarda hareketlenme gibi belirtilere neden olan anksiyete, farklı nedenlerden dolayı görülebilir. Ortaya çıkan bu belirtiler kişide paniğe neden olurken, tekrar yaşanmaması için çeşitli kaçınmalar, güvenlik davranışları arayışına girilir. Bu da kişinin yaşamının daralmasına, dolayısıyla yaşam kalitesinin düşmesine neden olur. EMDR terapisi anksiyete problemlerinde en etkili psikoterapi yöntemlerinden biridir.
Anksiyete tedavisi nasıl olur?
Anksiyete tedavisi için öncelikle detaylı bir değerlendirme görüşmesi yapılmalıdır. Eğer anksiyete düzeyi çok yüksek ise psikiyatri desteği de alınmalıdır. Ardından eğer EMDR tedavisi danışan için uygun görülmüşse, anksiyetenin arkasında yer edinen dinamikler ortaya çıkarılır. Biraz önce de dediğim gibi anksiyete belirtileri aynı olsa da çıkış noktaları farklı olabilir. Örneğin, panik atak yaşayan iki kişiyi ele alalım, birinin kaygısı, insanların karşısında küçük düşmek, ezilmek iken, bir diğerinin kaygısı ise ‘bir felaket olacak ve ben dayanamayacağım’ şeklinde olabilir. Bu sebeple önce kaygıların ardındaki negatif inanç belirlenir. Bu negatif inançla beraber kaygıya eşlik eden duygular, beden duyumları da netleştirilir. Ardından kaygıyla ilişkili travmatik anı ağı alınır. Örneğin, benzer bir kaygının hissedildiği ilk anı, en kötü anı, en son yaşanan olay ve ilk anıdan bu güne yaşanmış diğer rahatsız edici anılar… Anılardan biri seçilerek yeniden işlemlenir. Yeniden işlemlenme sürecinde ise bilateral (çift yönlü) uyaran verilir ve beynin anıyı işlemlenmesi ve o anıdaki olumsuz duygulara duyarsızlaşması sağlanır. EMDR tedavisinin sonunda, danışanlar artık kaygı veren durumlarda bedensel ve duygusal olumsuz tepkiler vermediklerini, daha rahat hissettiklerini belirtmektedirler. Hatta eskiden kaygılanıp kaçındıkları yerler ve durumlardan artık kaçınmaya ihtiyaç duymadıklarını belirtirler. Örneğin, kendisine kötü bir teşhis konacağı kaygısından dolayı hastanelere gitmekten kaçınan bir danışanım EMDR tedavisinden sonra çok rahat biçimde hastaneye gidebildiğini bildirmişti.
Neden EMDR?
EMDR diğer terapi yöntemlerine göre daha kısa sürelidir. Daha hızlı biçimde etki gösterir. Daha belirgin sonuç verir. Semptom tedavisinde en çok tercih edilen yöntemdir.
EMDR kullanılmaması gereken durumlar var mıdır?
Bazı sorunlarda EMDR den daha etkili olabilecek alternatif terapi yöntemleri olabilir. Örneğin kişilik patolojilerinde EMDR yerine Şema Terapi, Psikodinamik Terapi, Psikanaliz, Diyalektik Davranışçı Terapi gibi yöntemlerin daha etkili olduğu düşünülmektedir. Dolayısıyla EMDR’ın uygun olmadığı durumları uzmanın değerlendirmesi, alternatif yöntemleri danışan ile paylaşması gerekir.
Son olarak, terapi yöntemi ne olursa olsun, yetkin, deneyimli, etik ilkelere önem veren uzmanlarca uygulanması önemlidir. EMDR ile ilgili sorularınız için uzman klinik psikolog ya da psikiyatristlerden bilgi alabilirsiniz.