Bilgisayarların ve akıllı telefonların bataryası azaldığı vakit ekranın karardığını ve süreç suratlarının hayli düşebildiğini hepimiz görmüşüzdür. Bilim insanları artık misal bir modun da insanların beyninde bulunduğunu ortaya çıkardı.
Beynimizin güç tasarrufu moduna geçmesi doğal ki o denli çabucak olan bir şey değil. Bu durumun ortaya çıkması için gereğince besin alamamak ve beden tartısının belirli bir kritik noktanın altına düşmesi gerekiyor. Bu etaba gelindiğinde beyin, güç tasarrufu yapmak için bilgiyi sürece biçimini değiştiriyor.
Beynimiz gücünü muhafazaya çalışıyor
Normal koşullar altında günlük güç tüketimimizin önemli bir kısmını gerçekleştiren beynimiz, temelde ATP (adenozin trifosfat) isimli şekerden güç üretiyor. Tarihi açıdan baktığımızda uzun göçler ve kıtlıklarla karşılaşmış olan beynimizin bu yüzden uzun müddetli açlık durumunda birtakım tedbirler aldığı ortaya çıktı.
Neuron dergisinde yayımlanan bir araştırmada Edinbrough Üniversitesi'nden Nathalie Rochefort, farelerin görsel hünerlerini güç tasarrufu açısından inceledi. Buna nazaran uzun müddet gereğince besin alamayan ve beden tartılarının yaklaşık 5'te 1'ini kaybeden farelerin beynindeki görsel süreçleri gerçekleştiren hücrelerde bir değişiklik ortaya çıktı. Bu bölgede bulunan nöronlar, sinapslarında kullanılan ATP ölçüsünü yüzde 29 azalttı.
Öte yandan bu durumun kimi dezavantajları da yok değil. Birinci olarak ayrıntıları algılayabilme kapasitesi azalıyor. Ayrıyeten genel olarak gözün gördüğü imajların algılanma kalitesi düşüyor. Kolay bir sözle söylemek gerekirse beynimiz, çok güç harcamamak için hayatı Ultra HD'den 720p'ye düşürerek algılıyor.
Aslında bu durumun tesirlerini beşerler da kendi hayatlarında görebiliyor. Daha evvel çok acıktığınızda ya da uzun mühlet yemek yemediğinizde yalnızca yemek düşünüyor olmanız ya da iş yaparken ayrıntıları atlıyor olmanız da bu durumun aslında bir sonucu. En temel haliyle beynimizdeki hudut hücreleri uyaranların etkleşimi için gereken kuvvet düzeyini arttırıyor ve ufak tefek ayrıntıları atlıyor. Öte yandan şu anda bu formda güç saklamak beynimizde kalıcı bir değişikliğe neden olmuyor üzere gözüküyor.