Altın fiyatları yaptığı tepenin akabinde düşüşe geçti. ABD tahvillerinde gerileme görülürken, dünya borsalarında da kayıp her geçen gün artıyor. FED’in faiz indirimi beklentisiyle birlikte piyasalar az da olsa yumuşadı. Ancak, global arenada ürkek hava hâlâ sürüyor.
Dünya piyasaları en az korona virüsü kadar süratli dalgalanmalar yaşıyor. Tahvil faizleri gerilerken, borsalar da çöküyor. Ortada verilen ufak sinyallerle toparlanma görülse de piyasalar üzerindeki istim devam ediyor. İnançlı liman olarak görülen atın, bin 650 dolara kadar çıkmasının akabinde bin 570 dolara geriledi. ABD tahvil faizleri, düşüşe geçerken, Nasdaq kaybedenler ortasında yer alıyor. İngiltere ve Alman borsası da tıpkı yazgısı paylaşıyor. Öte yandan, piyasalardaki bu kayıpla bir arada FED beklentisi oluştu. Argüman edilenlere nazaran, beklentiyi gören FED faiz toplantısını erkene çekebilir hatta erken bir faiz indirimi bile olabilir.
Fed Lideri Jerome Powell, ABD iktisadı genel olarak güzel durumda olmasına karşın, koronavirüsü salgınının risklerine karşı merkez bankasının ekonomiyi desteklemek için uygun biçimde hareket edeceğini söz etti.
Pay senetlerinin finansal krizden bu yana en berbat haftayı görmesinin akabinde Powell “ABD iktisadının temelleri güçlü kalmaya devam ediyor” dedi. Powell “Fakat, korona virüsü ekonomik faaliyetlerimize yeni riskler teşkil ediyor. FED gelişmeleri ve ekonomik görünüme olan tesirleri yakından takip ediyor. Araçlarımızı kullanacağız ve ekonomiyi desteklemek için uygun biçimde hareket edeceğiz” diye ekledi. Kaynakların Reuters’a yaptığı açıklamaya nazaran üst seviye ABD finansal düzenleyicilerinin korona virüsü salgınının olası sonuçlarını ve finansal piyasalara tesirlerini görüşmek için yarın buluşması bekleniyor.
Bu açıklamaların akabinde, ABD 10 yıllık tahvilleri düşüşe fren yaptı. 20 Şubat’ta 1,58 düzeyinde olan tahviller dün 1,03 puandan süreç gördü. Nasdaq 9 bin 700 puandan 8 bin 130’a kadar gerilemesinin akabinde tekrar toparlanma peşinde. İngiltere borsası ise 7 bin 480 puanlık seyrini, şubat sonunda 6 bin 460’a kadar indirmişti. Alman borsasında da 2 bin puanlık kayıpla tekrar harekete geçti.
ALTINDA KÂR SATIŞI GELDİ İNANÇLI LİMAN ARAYIŞI SÜRÜYOR
Geçen hafta artan korona virüsü kaygılarıyla bin 689 dolarla 7 yılın tepesine tırmanan altının ons fiyatı yeni haftaya da bin 600 dolar civarında başladı. Altın 7 yılın tepesine tırmandıktan sonra gelen kâr satışlarıyla cuma günü bin 585 dolara kadar gerilemişti. Fakat altın fiyatlarında son günlerde kıymetli bir etken daha ortaya çıktı. Powell’ın açıklaması FED’in faiz indirimine gideceğine yönelik beklentiyi artırdı. Goldman Sachs analistleri bu açıklamanın akabinde FED’den haziran ayına kadar 75 baz puanlık indirim beklediklerini bildirdi. Bankanın analistleri bunun yanında 17-18 Mart’ta gerçekleşecek toplantı sonucunda 50 baz puanlık bir indirim gelebileceğini belirtti. FED’den indirim beklentisinin artmasıyla yatırımcılar ‘güvenli liman’ arayışına gitti ve altın bugün memleketler arası piyasalarda yüzde 1,1’lik artışla bin 603 dolara yükseldi.
PİYASALAR BİRAZ YATIŞTI ASYA BİLE YÜKSELDİ
ABD Merkez Bankası’nın faiz indirimine hazır olduğunu sinyali vermesi Asya paralarını destekledi. Güney Kore Won’u yüzde 1,9 kadar yükselerek yaklaşık 3 ayın en büyük artışını kaydetti. Çin yuanı 3’ünücü seansta da yükselirken Malezya ringiti ve Tayland bahtı da yüzde 0.5 civarında arttı. Filipin pesosu ve Tayvan doları da dün yükseliş kaydedenler ortasında. Seul’deki Shinhan Bank Ekonomisti olan So Jaeyong FED’in telaffuzlarının şimdilik piyasaları yatıştırdığını, bu hafta Won’un dolar karşısında 1,190 düzeyine kadar yükselebileceğini belirtti.
OPTİMİSTLİK HAKİM OLDU
Borsalar global merkez bankalarının uğraş iyimserliğiyle artıya geçmeye çalışıyor. Geçen hafta 2008’deki finansal krizden bu yana en sert haftalık düşüşü kaydeden Stoxx Europe 600 Endeksi dün açılışta yüzde 2,1 yükseldi. İngiltere’de FTSE 100 Endeksi yüzde 2,6, Almanya’da DAX yüzde 1,3 Fransa’da CAC 40 Endeksi yüzde 1,8 İspanya’da IBEX 35 Endeksi ise yüzde 1,7 yükseldi. Merkez Bankalarının virüsün global ekonomik tesirlerine karşı ekonomiyi destekleyeceği beklentileri artıyor. Cuma günü FED Lideri Jerome Powell korona virüsünün ekonomik aktiviteye karşı risk oluşturduğunu ve gerekirse ekonomiyi desteklemek için araçlarını kullanacağını açıklamıştı.
BIST 100 GÜNE ARTIYLA BAŞLADI
Artan risk iştahıyla birlikte, geçen haftayı yüzde 10 kayıpla tamamlayan Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, yeni haftanın açılışını yüzde 2,25 artışla 108.379,28 puandan gerçekleştirdi. Süratli açılışın akabinde üst istikametli yansıyı sürdüren BİST 100, yüzde 3’ü aşan yükselişle 109.000 puanın üzerine çıktı. Sonrasında gün içinde 106 bin puanın altına kadar geriledi. Geçen haftanın son süreç gününde 99.331,99 puanı görmesinin akabinde tesirini artıran reaksiyon alımlarıyla kayıplarının değerli bir kısmını telafi eden BIST 100 endeksi, günü bir evvelki kapanışa nazaran yüzde 4,01 azalışla 105.993,60 puandan tamamlamıştı.
TREND ÜST LAKİN TANSİYON YÜKSEK
Gelişmekte olan ülke para üniteleri haftaya dolar karşısında dalgalı bir seyir ile başladı. Geçen hafta borsada yaşanan sert kayıplara rağmen görece daha sakin kalan dolar/TL kuru ise 6.25 direncine yakın açıldı. Kur, sonrasında 6.22 düzeylerine çekildi. Analistlere nazaran; trend üst, lakin tansiyona bağlı olarak aşağıda 6.15’e kadar çekilme olağan karşılanmalı. Türkiye’nin 5 yıllık CDS risk primi ise 350 düzeyine yükselmiş durumda. Türkiye, birkaç milyon Suriyeli’nin bulunduğu İdlib’den yeni bir mülteci akımı istemiyor. Bir yandan da topraklarında bulunan mültecilerin Avrupa’ya geçişine yıllar sonra tekrar müsaade vererek Suriye krizinde faal rol alması için AB üzerinde baskı kuruyor. Borsaları korona virüsü global ölçekte bir salgın haline geldiği ve dünya iktisadının bu nedenle resesyona gireceği telaşlarıyla yatırımcıların riskli varlıklardan çıkmasıyla birlikte 2008 yılındaki finansal krizden bu yana en sert haftalık kayıpları kaydetti.
1 HAFTADA 444 MİLYAR DOLAR KAYBETTİLER
Dünya çapında tesirini artırmaya devam eden koronavirüsü bu sefer de milyarderleri vurdu. Salgın nedeniyle etkilenen piyasalar dünyanın en varlıklı 500 insanını bir haftada toplam 444 milyar dolar ziyana uğrattı. Bloomberg’in aktardığına nazaran, dünyanın en varlıklı üç ismi olarak belirlenen; Amazon’un kurucusu Jeff Bezos, Microsoft’un kurucusu Bill Gates ve LVMH Grubu İdare Heyeti Başkanı Bernard Arnault toplamda 30 milyar dolar ziyana uğradı. Tesla’nın CEO’su Elon Musk ise listede dünyanın 25’inci en zengini ortasında yer alırken virüs nedeniyle servetinden bir haftada 9 milyar dolar kaybetti. Facebook kurucusu Mark Zuckerberg’in ziyanı ise 6.5 milyar dolar oldu. Yeniden listede yer alan 500 zenginin 78 milyar dolarlık kaybı olduğu da belirlendi. Perşembe günü, Avrupa ve ABD borsalarında, corona virüs salgını nedeniyle beliren yeni panik dalgası nedeniyle çok sert düşüş meydana geldi. Çin’in büyümesi yıllardır yavaşlıyor, Pekin idaresini 2019 yılı için 6,1 oranındaki büyüme oranını tutturmuştu. 2020 için ise yüzde 6 - 6,5 ortasında bir büyüme maksadının açıklanması bekleniyordu.
Bu oranın şu sıralar yüzde 6 civarında olarak dillendirildiği aktarılıyor. Bloomberg Economics’in iddialarına nazaran en makus senaryoda büyüme oranı yüzde 4,5’e düşebilir.
Standart and Poors’a nazaran bu oran yüzde 4,8’e gerileyebilir. IMF ise Çin’in büyümesini 5,6 olarak revize etti. Bu oran birebir vakitte 1990 yılından beri öngörülen en düşük büyüme suratı manasına da geliyor.
Ali Yıldırım/Karar