Blu-ray Disc (BD) Nedir?

Bluray Disc (BD) Nedir? blu ray şoför nedir blu ray disc read nedir bd rom sürücüsü bd rom sürücüsü Data depolama ve taşıma son zamanların en büyük sorunu Gün geçtikçe bilgi miktarı artıyor ve aynı oranda büyüyen veriler hafızalara sığmıyor Artık dosyalar yalnızca metin tabanlı da değil Günlük hayatımızda video, resim, ses dosyaları vazgeçilmez durumda ayrıca kaliteleri de artmakta Daha nitelikli dosya daha artı açıklama bilgisi seslenmek Daha fazla izah etme bilgisi de daha artı boyut seslenmek Büyük boyutlu dosyalar önceden CD'lerle zahmetsizce taşınabilirken artık yüksek kalitede bir film zevki için DVD'ler tatmin edici yok DVD'ler veri nakliye kapasitesi ile herkesin gözdesi durumunda bir anda 45 GB veriyi yedekleyebilmek büyük menfaat Fakat bundan böyle bu teknoloji de yeterli değil Zira Derhal elle tutulur büyüklükte bir sabitdisk 4060 GB dolaylarında Bunun sıradan 10 GB'lık kısmının sistem ve program dosyalarından oluştuğunu varsayarsak devamlı dolan sabit disklerimizin boşaltılması için DVD'ler eksik gelmekte Ve bu aşamada imdadımıza Bluray diskler yetişiyor Tek katmanda 25 GB (çift katmanda 50 GB) veri gizleme özelliğiyle Bluray diskler yeni gözdemiz olacaklar Peki nedir bu Bluray diskler? Neden bu kadar yüksek bir kapasiteye sahipler? Ne dek zamanda yaygınlaşacaklar? BlurayNedir? Bluray, birçok teknoloji ve ağırlama sektörü liderlerinin bir araya gelerek oluşturduğu topluluğun ve yeni nesil optik medyaları vermek için yürüttükleri projedir Bluray teknolojisinin bütün işlerinden Bluray Disc Association (BDA, Blurak Disk Topluluğu) sorumluluk sahibi Bluray gelişimine ortak olan firmalardan bazıları Apple, Dell, HP, JVC, LG, Panasonic, Pioneer, Philips, Samsung, Sony ve TDK olarak sıralanabilir Bluray keza Warner Bros, MGM, Sony Pictures, Fox gibi bir fazla film ve medya devini de arkasına almış durumda Birincil bakışta Bluray ismi acayip kaçıyor Bluray bütün manasıyla mavi lazer aramak Aslında İngilizce doğru telaffuzu Blue Rayama günlük hayatta kullanılan laf öbeklerine patent verilmediğinden bu form seçilmiş Dolayısıyla Blurayolan Blue Rayden laf edilirken mutlaka Bluraydiye yazılmalıdır Yani Blueray, BluRaygibi yazımlar yanlıştır Bluray kullanarak üzerinde işlem yapılan medyanın ismi Bluray Disc'tir Bluray Disc'in kısaltılmışı da BD'dir BD'lerin kapasite avantaşı iki şekilde sağlanmış Birincisi dalga boyu kırmızı lazerden daha ufak olan mavi lazer kullanımı İkincisi ise odaklama becerisi diyebileceğimiz Numerical Aperture (NA), yani Numerik Darlık Mavi lazer kullanan tek yeni teknoloji BD'ler yok, bunun yanına Yüksek Çözünürlüklü DVD, High Definition DVD yani HDDVD'ler de var Teknik olarak DVD'lerle aynı olan HDDVD'lerin tek artısı kırmızı lazer yerine mavi lazer kullanmaları Blueray Disklerin farkı odaklama becerileriyle ortaya çıkıyor Bu kısım azıcık daha teknik bir detay ve ileride daha ayrıntılı değineceğim Bluray teknolojisinde DVD'lerde yer alan 065 odaklama becerisi 085 e çıkmış Daha iyi odaklayan lazer kafası daha ince detaylara inmiş ve bu üstünlük kapasiteye olumlu yansımış Bütün bunların yanında bir fazla ilave metodlar da kullanılarak 25 GB gibi bir kapasiteye ulaşılmış Teknik Özellikler CD, DVD ve BD'lerin kapasite standartları sırasıyla 1982, 1996 ve 2002'de belirlendi Standardı belirlerken en önemli bedel olan kapasite CD'de 74 dakika çift kanal ses yani 800 MB iken, DVD'lerde bu layık 2 saat 50 dakikalık standart çözünürlükte ve MPEG2 sıkıştırmalı film olarak belirlendi Bu özelliklerdeki bir film fotoğraf kalitesine ast olarak 47 GB'a çıkabilir Bluray Diskler ilk etapta iki saatten daha pozitif HDTV (Yüksek Çözünürlükte Televizyon) yayınının kaydedilebileceği bir soylu davranış düşünüldü Bu da 22 GB'dan daha artı bir disk alanı çağırmak Bu kapasiteye ulaşmak için gerekli ilk teknoloji Bluray'in de temelini yaratıcı mavi lazer teknolojisidir Görülebilir ışığın dalgaboyu 400nm'den 700nm'ye kadardır Dalgaboyu 400nm'den eksik olan ışık morötesi (Ultra Vilolet, UV), benzer şekilde dalgaboyu 700nm den büyük olan ışık kızılötesi (Infra Red, IR) olarak adlandırılır Dalgaboyu küçüldükçe ışığın taşıdığı enerji miktarı artar Mesela en az dalgaboylu ışık olan Gama ışınları radyoaktif enerji taşır Görülebilir ışıklardan en yüksek enerjiye sahip renk mordur dolayısıyla Bluray sürücüleri DVD sürücülerden daha artı enerji tüketecekler CD'lerde kızıl ötesi, DVD'lerde kırmızı lazer kullanıldı Bu gelişim HDDVD ve BD'lerle mavi lazere dürüst ilerledi Bluray'in kullandığı lazerin 405nm dalgaboyu ile okuma alanından büyük oranda tasarruf edildi Yani mavi lazerin kullanılması ile lazerin disk üzerinde okuduğu bölge küçüldü dolayısıyla birim alana daha pozitif iz yerleştirildi CD, DVD ve BD'lerin iz büyüklükleri ve lazerin okumak için taradığı alanlar Hem yüzey kalınlığı azaltılarak okuma hataları da büyük oranda giderildi CD'lerde yüzey kalınlığı 12mm'ydi Lenslerin odaklama becerisi ise 045 olarak ayarlanmıştı DVD'lerde 06mm yüzey kalınlığı ile odaklama becerisi 060 olarak belirlenmişti Bu iki format arasındaki uyum sorunu özel bir odaklama lensi kullanılarak aşılmıştı Bu lens 780nm (kızıl ötesi) ışını 045 NA değeri olan kısımdan 650nm (kırmızı) ışını 060 NA değeri olan kısımdan geçiriyordu Yüzey kalınlığı korunarak sadece mavi lazere geçilmesi HDDVD formatını oluşturdu Temelde DVD ile HDDVD arasındaki tek fark kullanılan lazerin rengiydi Fakat bu değişim DVD'lerin kapasitesini sadece 15 GB'ta çıkardı neticede yüzey kalınlığı azaltılmalı ve lensin odaklama becerisi yükseltilmeliydi Çünkü sadece odaklama becerisinin artması kalın yüzeylerde daha fazla okuma hatasına sebep oluyordu Geriye uyumluluk açısından yeni bir teknoloji gerekliydi Bu amaçla CD ve DVD'le arasındaki uyumu karşılamak için kullanılan lense aynı bir lens Bluray sürücülerde de kullanılarak DVD'lerle ahenk sağlandı BD'lerin yüzey kalınlığı 01mm olarak ayarlanmış durumda Bu şekilde odaklama becerisi 085 olan bir lens ile daha minik izler okunabilmekte ve hedeflenen disk kapasitesi olan 22GB üzerine 3GB daha eklenerek 25GB gibi bir değere ulaşılmakta Natürel oysa bu kalınlık disklerin korunması için yeterli değil Yani çizilmesi kolay olan DVD'lerden daha alıngan BD'ler Öyleki birincil etapta BD'ler koruyucu bir kartuş içinde çıktılar (en azından prototipleri) Lakin acilen 01mm'nin 002mm'si sertleştirilmiş bir katmanla boyanıyor Bu teknik DVD'lerde de kullanılmıştı neticede daha sağlam ve kartuşa lüzum kalmadan işlem yapılabilen medyalar yapılmış oldu Derhal üretilen BD'lerin tümü kartuş olmadan kullanılıyor Kartuş yalnızca fazla özel engebeli koşullarda , icabında kullanılabilecek bir opsiyon durumunda Sanırım BD'lerin tek katmanda 25 GB'a ulaşan kapasitesinin sırlarını yeterince açıkladık Derhal de hali hazırda yer alan BD türlerini açıklayalım BD Medyalar BD medyaların türleri tahmin edebileceğiniz gibi BDROM, Bluray Disc Read Only Memory, yani sadece okunabilen BD; BDR, Bluray Disc Recodable, kaydedilebilen BD medyası; ayrıca BDRE, Bluray Disc Rewritable, her yerde yazılabilen BD medya Aslında bu türlerin çıkış sırası böyle değil Önce DVD'lerde yaşanan kaydedilen DVD medya farkılıklarındaki sorunun yaşanmaması için önce BDRE'ler üretildi sonra sırasıyla BDRom ve BRR medyalar geliştirildi Bunların yanına disk yüzeyine uygulanan altın ve silikon bazlı iki katman ile seçici iletken yüzeyler oluşturularak üretilmiş hibrit (melez) medyalarda firmaların mahsul yelpazesine eklendi Bu yüzey ile çift katman DVD ile tek katman BD'ler birleştirilmiş Bu teknoloj yalnızca deneme amaçlı Sahiden BDRE'ler ile çift katman DVDR fiyatları arasında ayrım yahut güzel bir usul olabilir Zira bu medyaların DVD olan kısmı kullanıldığında BD özelliği, BD olan kısmı kullanıldığında DVD özelliği kayboluyor Bu herif medyalarının uygulanam özelliğinin arkasaında koruyucu katman kalınlığı yatıyor 01mm'den sonradan BD katmanı onun da ardındaki DVD katmanları yerleştiriliyor Gerçekten benzer mantıkla BD, DVD ve CD ortamları aynı diskte toplanabilir ama bu alıcı bir egzersiz epeyce gereksiz olur Şu Anda BD üretimi yapan şirketler oldukça pozitif bunlardan bazıları TDK, Maxwell, JVC, LG, Panasonic, Philips ve tabii fakat Sony Keza BD okuyabilen ürünler de farklılık gösteriyor Evinizde BD filmleri izleyebilmeniz için LG, Panasonic, Mitsubishi, Sony, Philips, Samsung, Pioneer gibi firmalar BD oynatıcılarını üretmiş durumdalar Bunların yanına aynı firmaların BD kaydedicileri, ve bu firmalara ek olarak Benq, HP gibi firmalarında BD sürücüleri bulunmakta Ilave olarak Bluray teknolojisinin hedefi olan yüksek çözünürlüklü filmler de ufukta görünüyor Büyük film şirketleri popüler filmlerin BD versiyonlarını çıkaracaklarını duyurdular; bu filmlerin tam listesine Bluraycom Bluray Movies and Reviews adresinden erişebilirsiniz Adreste belirtildiği gibi şu anki TV'ler ve DVD'ler standart çözünürlüğü (SD, Standard Definition) kullanıyorlar Yeni cins TV'ler (HDTV) ve BD'ler yüksek çözünürlüklü video standardını kullanıyorlar Bu standart daha fazla açıklama bilgisi ve daha artı data büyüklüğü isteyecekler Bu da BD'lerin üretilme amacını oluşturuyor HDTV için birkaç şeyi belirtmekte fayda var HDTV yayınları derhal ABD ve Asya'da yapılmakta Avrupa'da deneme yayınları yapılıyor Yani Türkiye'de bu teknoloji değil BD Neleri Hedefliyor? Bluray Disk teknolojisi yüksek kaydetme kapasitelesi ile daha kaliteli videoların saklanmasını ve dağıtılmasını amaçlıyor 1920x1080 çözünürlükte progressive (ilerlemeli, tüm piksellerin aynı anda güncellenmesi) olarak iki saat uzunluğundaki filmler yüksek kalitede fotoğraf ve ses bilgisiyle bir tane BD'ye kaydedilebilmekte Benzer şekilde Bluray diskler üzerine iki saatlik (çift katmanlı BD'ler üstüne dört saatlik) yüksek çözünürlükte TV yayını ek sıkıştırma yapılmadan MPEG2TS (MPEG2Aktarma Stream, Nakil Akışı, HDTV'lerin yayın biçimi) formatında yazılabiliyor Sıradan çözünürlükte TV yayınları VHS kalitesinde 12 saat (Çift katman BD'lerde 24 saat) baştan başa kaydedilebiliyor Yüksek tescil kapasitesi film şirketleri için yeni imkanlar sağlıyor Yüksek fotoğraf kalitesinin yanında daha fazla özel seçenekli filmlerin dağıtımı yapılabilecek Yeni nesil BD oynatıcılar BDJ programlama ortamı ile daha etkileşimli bir video keyfi sunacak Bir yanlamasına video içeriği akacak bir yana metin içerik sunulacak aynı anda konu ile ilgili bir animasyon oynayacak Tüm bunlar olurken bir yanlamasına benzer pencerede sohbet de yapılabilecek Bluray video düzenleme için de yani olanaklar sunuyor BD'lerin dosya sisteminde videoların nasıl oynatılacağını bildiren hakiki oynatma listeleri (real playlists) yanına sanal listeler (virtual playlists) de bulunuyor Bu listeler videoların istenilen kısımlarını ard arda temas kopukluğu olmadan oynatılmasını sağlıyor Yani bir videonun bir parçasından diğer videonun başka bir parçasına araya bir körü klibi ekleyerek geçebilme olanağı sağlıyor Bu dosya sisteminde video ve ses bilgileri ile bunların nasıl çalınacağını gösteren bilgilerin bulunduğu ve birkaç kilobaytlık alan kaplayan bilgi tabanını ayrı yerlere yazıyor Bu Nedenle BD'ler üzerine daha süratli tescil yapılabiliyor Film ve televizyon şirketlerinin yüzünü güldürecek en büyük eklenti, gelişmiş bir kopya koruma özelliği de BD'formatında yerini almış Normalde dijital yayınlar bir kereliğine kayıt etme ya da izledikçe ödeme gibi kopya korumaları ile iletiliyor Ama bu kopya korumaları kaydedici cihazların insafına kadar etkili ya da edilgin oluyorlardı Yani cihazlarda yapılan ufak bir değişiklikle bu korumalar aşılabiliyordu Lakin BD kaydedici cihazlar bu kopya korumalarına uygun olarak olarak yazacak ve okuyucular da benzer şekilde bu kopya korumalarına uygun şekilde okuyacak zaten dijital yayınlar fazla bir değişiklik yapmadan kaydedildiği için etkili bir koruma sağlanabilecek BD'lere özel kopyalama sistemi ile okuyucu aygıtları seçebilme imkanı sunan BD'lerin geçersiz aygıtlarla (hukuki olmayan ya da berat almamış) çalınabilmesi engelleniyor Aynı şekilde yazılmadan önce şifrenebilen içerik ve şifreleme sistemine sahip bir kopyalama koruması ile gelen BD'lerin üstüne kayıttan önce eşsiz bir layık yazılıyor ve bu layık diskin içeriğinin çözülmesinde kullanılıyor Bu iki döngüyü biraz açalım Birinci döngüde TV yayınlarından tescil yapılırken kaydedici legal cihaz yayınlama şifrelemesine kadar bir kereliğine tescil yapacak BD'ler üstüne tescil yaparken pek bir değişikliğe uğramayan yayınlar aynı şifreleme sistemi korunarak saklanacak Aynı şekilde legal okuyucular şifreleme sistemini BD'den öğrenecek ve ona tarafından oynatacak İkinci döngü ise film ya da yayının nasıl korunduğu belirtiliyor Başta BD'ler, üzerinde nasıl şifrelendiğini barındıracak Bunun yanına o BD'ye özel bir değerinde, bu şifreleme sistemini çözmek için kullanılacak ve bu layık de BD'nin üstüne yazılacak Ve geri kalan kısım şifrelenmiş bilgilerden oluşacak BD'ler sadece legal aygıtlar kadar okunacak Yani bir şekilde kanunsuz bir cihaz şifreli bir BD'yi okumak istediğinde BD' kendini çözdürmeyecek RomMark isimli usul ile BD üstünde cihaz seçici bir sistem bulunuyor ve illegal oynatıcıların okumasını engelliyor HDMV High Definition Movie, yani yüksek çözünürlüklü film, tam anlamını BD'lerle bulacak DVD'lerden daha kaliteki resim kalitesinin yanında daha fazla kanaldan sıkıştırmasız ses paketleriyle, Bluray diskler, DVD'lerin sunduğunun daha da ötesinde bir film keyfi sunacak Bluray disklerde desteklenen video teknolojileri MPEG2, MPEG4 AVC, ve SMPTE VC1 (Society of Motion Picture and Television Engineers Video Codec1, yeni cins TV kodlama teknolojisi) olarak planlanmış durumda Ayrıca BD'lerde LPCM (Linear PCM, Doğrusal PCM, sıkıştırmasız ses formatı 8 kanaldan 48 KHz sesi kodlayabilen bir format, 6144 MBsan kalitesine kadar çıkabiliryor Nitelikli bir MP3 ortalama 128 kbitsan kalitededir), Dolby® Digital Dolby Digital Plus (BD'lerde 8 kanal 47 Mbitsan kaliteye ulaşabiliyor), Dolby Lossless (Ses BD'leri için kayıpsız çok kanallı ses formatı), DTS digital surround ® ve DTSHD ses formatları yer alacak Daha yüksek kalitede altyazı manzara olanağı da BD'lerde sunulacak Daha Aşağı yazılar için ayrılmış iki panel bulunacak Bu panellerde daha alçak yazıları görünürden görünmeze ve görünmezden görünüre hafif geçiş yapabilecek (fade outin), alt yazıların renkleri değişebilecek HDMV'de gelişmiş bir etkileşimli grafik katmanı da sunulacak Yani film katmanı üstüne üstelik mönü katmanı ekleniyor Mönü bilgileri film başlamadan önce belleğe yüklenecek ve kullanıcı kullanana kadar dingin durumda bekleyecek sırası gelmişken arka planda film oynamaya devam edecek Bu Nedenle film oynarken menüden dil seçimi yapılacak Eğer filmi bilgisayardan seyrediyorsanız tabii ancak bu yazılım programı ile sağlanıyordu Örneğin WinDVD'nin oynatma ekranına sağ tuşla tıklanınca öbür ses ve altyazı seçenekleri arasında geçiş sağlanabiliyordu Lakin bu operasyon DVD oynatıcılarda seçim menüsüne gidilerek yapılıyordu Bu operasyon BD oynatıcılarda film oynamaktayken de yapılabilecek HDMV ile fazla sayfalı menüler de hazırlanabilecek Yani bir yemek listesi öğesine tıklanınca diğer bir yemek listesi sayfası çıkabilecek Bu Nedenle daha organize olmuş menüler hedefleniyor BDJ BDROM programlanabilir bir arayüz de sunacak Java temelli bu arayüz ile üreticiler daha fazla etkileşim ve güncelleme sunabilecekler BDJ ortamı ile üreticiler dağıtılmış Java uygulamalarını BD'ler üzerine gömebilecekler BDJ ile örneğin internetten film fragmanları indirilip oynatılabilecek (natürel ama üreticinin kontrolünde) İçerikle alakalı fazla çeşitli oyunlar sunulabilecek Hem BDROM'ların belli başlı menüsünden imalatçı websitesine bağlanılarak oyun indirme olanağı da mevcut olacak Bunların yanına evvelden sınırlı sayıda dille üretilmiş (ses ya da altyazı olarak) filmler için ilave dil seçenekleri de internetten indirilebilecek Kısacası Java ile üreticilerin esnek bir programlama ortamı olacak BD Piyasası Şu Anda (Şubat 2006) kullanıcıya sunulan BD oynatıcı, kaydedici, sürücü aygıtları tamamen piyasada yaygın değiller Japonya'da, Panasonic, Sharp ve Sony'nin BD oynatıcıları ve kaydedicileri piyasaya sürülmüş durumdalar Ayrıca bu aygıtlarda kullanılacak BD medyalar da yeniden Japonya'da Fuji, Maxwell, Panasonic, Sony ve TDK tarafından piyasaya sürüldü Ilk etapta Japonya ve Amerika piyasaları hedefleniyor Fakat yukarıda belirttiğim gibi Japonyada çıkmış olan bazı ürünlerin dıştan Bluray, en erken birincil baharın ilk aylarından itibaren diğer piyasalara çıkacak Baharın ilk aylarında Samsung BD oynatıcıkaydedici, 2006'nın ikinci yarısından itibaren Philips BD oynatıcıkaydedici ve PC için BD şoför, Pioneer ABD'de 2006'nın birincil çeyreğinde PC BD sürücü ve Haziran 2006'dan itibaren oynatıcıkaydedici, Sony ise 2006 yazında BD oynatıcıkaydedicisini piyasaya sürmeyi planlıyor Dünya'nın geri kalanında BD'lerin yaygınlaşması gerçekten HDTV'ye ne kadar zamanda geçeceklerine yan Çünkü HDTV'nin yaygınlaşması ile HD yayınları oynatabilen televizyonlar daha da yaygınlaşacak ve dolayısıyla bu televizyonlarda film seyretme keyfini daha da arttıracak olan BD oynatıcılar da evlerde daha kuytu yer bulacaklardır PC'ler için BD sürücülerin çıkmasıyla akla gelen ilk soru olasılıkla işletim sisteminin tavrı olacaktır Şimdi Microsoft açık olarak BD desteği vermiyor ve Windows Vista'da da BD desteği olmayacak Bu sorunu üreticiler harici sürücülerle aşacaklar Sony Microsoft'a tavrını koymuş durumda Bilişimin önde gelenleri Microsoft'un eninde sonunda iş dünyasının bir çok devini arkasına alan Bluray'i kendiliğinden destekleyeceğini belirtiyorlar Sonuç Zenginin malı züğürdün çenesini yorarmışözdeyiş bu konuya çok uygun Ülkemiz için bu teknoloji sanırım yalnızca daha pozitif kayıt kapasitesi aramak Zira sıradan alıcı, resim kalitesinden çok filmin süre öldürme tarafını seviyor Bu herif bir yorumu korsan film satışlarından çıkarabiliriz Lakin resim kalitesini arayan kullanıcılar tabii ancak nasıl şimdi DVD alıyorlarsa fiyatının uygun sevileyelere gelmesiyle filmlerin BD'lerini de alacaklardır Tabii oysa BD filmlerin ülkemiz piyasasına girmesi için HDTV'ye geçilmesi gerekmiyor Hali hazırda satılan HDTV destekli televizyonlarda BD oynatıcı ile BD filmler izlenebilir Lakin, yazının başından beri belirttiğim gibi BD'nin barındırdığı teknolojiler tam anlamıyla sadece ABD ve Asya'da kullanılmakta ve ilk etapta o piyasanın beklentilerine kadar tasarı edilmiş durumdalar Bahsettiğim gaye kitle daha nitelikli film ve televizyon izlemek için HDTV yayınlarına abone olup, HDTV destekli televizyonlarını oturma odasında baş köşeye oturmuş müşterilerdir Bu tip müşteriler genel olarak en kaliteli ne varsa onu almak için gerekli yatırımları yapmaya hazırdırlar ABD'nin genel kullanıcı profili bu şekilde Ülkemizde de kaliteyi arayanlar az yok DVD'lerin önünü kesen en büyük etmen DVD'lerin kopya korumasının kırılması ve DivX formatının çıkması oldu Kullanıcı kaliteli bir filmi bir CD'lik boyut harcayarak izleyebiliyordu XviD ile bu seviye daha da ötelere gitti sonuç olarak DVD'ler en azından ülkemizde son bir yılda kayıt amaçlı yaygınlaştı Ama BD'lerin vaad ettikleri formatlar hemen şimdi daha çok yeni ve sunduğu kopya korumasının kırılması vakit alacak Belki de hiç kırılmayacak Eğer bu koruma başarılırsa BD'ler DVD'lerden daha çabuk yaygınlaşacaklardır Kopya korumasının başarısıyla film şirketleri filmlerini birincil etapta BD formatında piyasaya sürecekler ve DVD, VCD, VHS si daha sonra gelecektir ABD film şirketlerinin korsandan yana en büyük kaygıları konut sinemasının sekteye uğramasıydı Çünkü film şirketlerinin kazançlarının takriben yarısı kiralama ve film satışlarından geliyordu Bu bağlamda Bluray geliştirme ekibinin ardındaki Warnerbros, Fox, Disney, Sony gibi dev film şirketlerinin bulunması pek de hayret verici yok Sözün kısası BD oysa gelecek yıl veya daha sonraki yıl hayatımıza girebilecek Şimdi yapılan tüm yatırımlar hem düşüncesiz bir harcama hem de erken davranma olur Mesela DVD'lerin yaygınlaşacağını duyduğum süre ilk bilgisayarımla bir DVD şoför almıştım lakin bu DVD sürücüsüne bir DVD koymam dört yılımı almıştı BD'lerde de aynı bir durum olacağını tahmin ediyorum Önden BD'sürücüler gelecek fakat kaydedicilerin (PC için) üretilmesi ve yaygınlaşması daha ileride olacaktır Lakin BD'nin yaygınlaşmasında göz önüne alınması gereken bir nokta daha var: BD'lerin gelişme aşaması DVD'lerin bütün tersi Yani birincil etapta BDRE medyalar üzerinde çalışılmış Bunun en büyük sebebi DVD'lerde sonradan RW medyaların üretimi için meydana çıkan ayrılıklar olmuş ayrı ayrı DVDRW üreten şirketler birleşip Bluray'i geliştirdiklerinden bu müşteri sorunlar daha ilk olarak çözülmüş BDRE'lerin arkasından BD ve BDR'ler çıkmış Yani PC'ler için üretilecek birincil sürücülerin bununla beraber kaydetme becerisinin olması bir sürpriz olmayacaktır Gelecek Gelecek yıllarda film endüstrisinin kalite ihtiyacı duracak çağrıda bulunmak büyük hata olur BDA çalışmalarına devam ediyor Hali hazırda 100 GB boyutlarında diskleri deniyor ve teknik olarak 200 GB'ın üzeri de muhtemel Bu müşteri teknolojilerin gelişimi devam ediyor Bluray görülebilir ışığın kullanıldığı en son teknoloji durumunda Belki görünmez ışık boyutuna geçilebilir fakat bu müşteri ışıkları yansıtacak materyal üretimi büyük bir sorun Dolayısıyla ışığın dalga boyunu başkalaşmak yerinedaha yüksek odaklama becerisi olan lensler ve daha ince ve sağlan katmanlar kullanılarak daha geniş BD'ler üretilebilir