İçindekiler Hide
Diz Protezi Nedir?
Diz protezleri; ileri düzeyde hasar görmüş, ağrı, fonksiyon kaybı ve inflamasyona neden olan diz ekleminin tedavisinde kullanılan protezlerdir. Diz ekleminin protez olarak adlandırılan yapay bir eklem ile değiştirildiği diz protezi ameliyatlarında, hasarlı kemik ve kıkırdak dokuları temizlenir ve bunların yerine metal alaşımları içeren özel yapılar kullanılır. Genel olarak diz ekleminin ileri derecede hasar almış olduğu diz kireçlenmesi sorununda diz protezleri sıklıkla kullanılır.Kıkırdak ve kemiğin yıpranmış olan yüzeyleri belirlenerek bu bölgelere protez yüzeylerin yerleştirilmesi ve eklemin tamamlanması, diz ekleminin kireçlenmeye (osteoartrit) bağlı sorunlardan önemli ölçüde arındırılmasını sağlar. Diz ekleminin görevini yerine getiren yapay protezlerin esas kısımları titanyumdan veya krom-kobalt alaşımından oluşur. Ara parçalar ise güçlendirilmiş bir plastik olan polietilen adlı malzemeden üretilir. Protez teknolojilerinde son yıllarda yaşanan gelişmeler ile kullanılan malzemeler ve üretim yöntemleri de gelişmiş ve bu sayede günümüzde eskiye oranla çok daha işlevsel diz protezleri üretilmeye başlamıştır. Bu gelişmeler aynı zamanda günümüzde diz protezi ameliyatı olan hastalarda tedavi başarısının ve hareket kabiliyetinin de önemli ölçüde yükselmesini sağlamıştır. Diz protezi ameliyatı, genel olarak diz eklemini etkileyen hastalıkların tedavisinde son seçenek olarak tercih edilen bir operasyondur.
Diğer tedavi yöntemlerinin hastanın yaşam kalitesinde yeterli iyileşmeye neden olmaması, ağrı ve fonksiyon kaybının yüksek düzeyde olması gibi durumların diğer uygulamalarla azaltılamaması halinde bu ameliyata başvurulabilir. Diz protezi ameliyatı kimlere uygulanır sorusuna yanıt olabilecek durumlardan bazıları ise şunlardır:
- Diz eklemine ilişkin ağrı ve şekil bozuklukları
- Radyolojik görüntülerde diz eklemi kıkırdağında ciddi hasar görülmesi
- Hareket kapasitesinin önemli ölçüde azalmış olması, yürüme veya merdiven çıkma gibi basit günlük işlevlerde dahi zorluk çekilmesi
- İlaç tedavisi, istirahat ve fizik tedavi gibi diğer uygulamalarla iyileşme elde edilememiş olması
Diz Protezi Çeşitleri Nelerdir?
Diz protezleri, genel olarak total protezler ve kısmi protezler olmak üzere iki gruba ayrılır. Diz ekleminin tek bir bölümünde kireçlenme olması halinde tercih edilen protezler genellikle kısmi protezlerdir. Dizdeki birden fazla bölgeyi tutan kireçlenmelerde ise total diz protezlerinden yararlanılarak tedavi gerçekleştirilir. Diz eklemini etkileyen sağlık sorunun türü, yeri ve şiddetine göre protez seçimi yapılmalıdır.TOTAL PROTEZ
Diz ekleminde bulunan hasarın eklemin birçok kısmını tutmuş olması halinde kullanılır. Bu protezlerin takıldığı hastalarda kıkırdak dokusu, menisküs ve bağlarda ciddi derecede hasar söz konusudur. Hem iç hem de dış yüzey total protezler yardımıyla değiştirilebilir.KISMİ (UNİKONDİLER) PROTEZ
Eklemdeki aşınma sorununun yalnız iç veya yalnız dış yüzeylerde olması halinde unikondiler protezlerin kullanımı tercih edilir. Bir diğer deyişle kıkırdak dokusu kaybı, kemiklerin birbirine temas ederek bölgesel bir hasar oluşturması gibi durumlarla diz eklemi hasar almış, ancak henüz tüm yüzeylerinde aşınma meydana gelmemiştir. Kısmi protezlerle gerçekleştirilen tedavilerde hedeflenen başarının elde edilebilmesi için kıkırdak dokusu, diz bağları ve menisküsün büyük bir kısmı sağlıklı olmalıdır. Tüm ekleme yayılmış bir aşınma sorunu var ise hastalar total proteze yönlendirilmelidir.Diz protezi çeşitleri haricinde diz protezi fiyatları da hastalar tarafından sıklıkla sorulan sorular arasındadır. Kullanılacak olan protezin üretildiği malzeme, protezin total veya kısmi protez olması, ameliyatta kullanılacak teknikler gibi birçok durum operasyon maliyetini etkiler. Bu nedenle ücret konusu, ancak detaylı bir muayene sonrasında hekimin vereceği bilgiler doğrultusunda sağlık kuruluşundan alınabilir.
Diz Protezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Tüm cerrahi tedavilerde olduğu gibi diz protezi ameliyatı öncesinde de hastanın tüm sağlık kontrolleri detaylı olarak yapılmalıdır. Ameliyatı etkileyebilecek kan hastalıkları, enfeksiyon, diyabet hastalığı gibi herhangi bir farklı hastalık söz konusu ise buna yönelik çeşitli tahliller de yapılır. Diz eklemi, radyolojik görüntüler ışığında detaylı olarak incelenir, hasarın boyutu ve eklemdeki yayılımı belirlenerek tedavi planı hazırlanır. Bu incelemeler sırasında kullanılacak olan protezin türü de belirlenir. Diz protezi ameliyatı için gün belirlendikten sonra hastanın sürekli kullandığı ilaçlar varsa bunlar da değerlendirilmelidir. Ameliyattan belirli bir süre öncesinde kan ve idrar tahlilleri alınarak kontrol edilmeli, kan sulandırıcı kullanımı söz konusu ise ilacın türü, dozu ve ameliyat öncesinde kullanıma uygunluğu açısından planlama yapılmalıdır.Diz protezi ameliyatına başlanırken öncelikle lokal anestezi uygulanarak vücudun belden aşağısı uyuşturulur. Bu sayede hasta herhangi bir ağrı hissetmez. Bazı hastalarda genel anesteziye de başvurulabilir. Anestezi yapıldıktan sonra diz kapağına bir kesi açılarak ekleme ulaşılır. Aşınan kemik yüzeyi ve kıkırdak dokuları temizlenir. Eklemin yıpranmış olan kısımları da alındıktan sonra hastaya uygun şekilde seçilen protez parçaları, dolgu yardımıyla kemiklerin yüzeyine sabitlenir. Metal alaşımı ve güçlendirilmiş plastik olan polietilen malzeme ile diz eklemi kapatılır ve diz kapağına dikiş atılarak operasyon sonlandırılır.
Ameliyatın ne kadar süreceği protezin türüne veya diz eklemindeki hasarın boyutuna göre değişkenlik gösterir. Çoğu operasyon ortalama 2 saatlik süreçte tamamlanmaktadır.
DİZ PROTEZİ AMELİYATLARININ EN GÜNCEL YÖNTEMİ: ROBOTİK DİZ PROTEZİ AMELİYATI
Güncel tıp teknolojisi, günlük yaşamı olumsuz etkileyen ve protez uygulaması gerektiren diz problemlerinin tedavisinde ileri teknoloji cerrahi yöntemlerin kullanılmasına imkan verir. Tecrübeli hekimler tarafından gerçekleştirilen robotik diz protezi ameliyatının hasta lehine pek çok avantajı bulunur. Robotik cerrahi, milimetrik dijital ölçümleri ile planlama yapmaya, bu planları uygulamaya ve en iyi fonksiyonel sonuca ulaşmaya yardımcı olur. Robotik diz protezi ameliyatları sayesinde protez kullanım ömrü uzun olur ve bu sayede ameliyat tekrarı ihtimali minimuma indirilir.Robotik Diz Protezi Ameliyatının Avantajları Nelerdir?
Hekim tarafından diz protez ameliyatı tedavisi uygun görülmüş tüm hastalar, robotik diz protezi ameliyatını tercih edebilir. Robotik diz protezi ameliyatının en önemli avantajı robot yardımıyla gerçekleştirilen dijital ölçümler ve milimetrik hesaplamalar sayesinde kemik kesisinin tam planladığı şekilde yapılabilmesidir. Bu planlamalar dizin yan bağlarının yani yumuşak doku dengesinin de düzgün sağlanmasına imkan tanıyarak protezin en küçük kesi ile doğru yere yerleştirilmesini sağlar ve kullanım ömrünü uzatır.Diz Protezi Sonrası Yaşam Nasıldır?
Diz protezi ameliyatı sonrası yaşam, bu operasyonu yaptırması gereken hastalar tarafından en çok merak edilen konulardan bir tanesidir. Ameliyat olan hastalar genellikle birkaç gün hastanede müşahede altında tutulur ve ardından taburcu edilir. Her ameliyatta olduğu gibi diz protezi operasyonunda da enfeksiyon, kanama ve ağrı gibi komplikasyonlar düşük olasılıkla da olsa görülebilir. Bu nedenle operasyondan sonra hekimin reçetelendireceği ilaçlar düzenli olarak kullanılmalı, ameliyat bölgesine zarar vermemeye özen gösterilmelidir. Başlangıçta hastaların bir süre boyunca koltuk değneği kullanması gerekir. Belirli düzeyde iyileşme elde edildikten sonra fizik tedavi uygulamalarına başlanır.Fizyoterapist tarafından gösterilecek bazı diz protezi egzersizleri diz ekleminin güçlendirilmesine yardımcı olur. Bunlar sağlık profesyoneli tarafından gösterildiği şekilde düzenli olarak yapılmalıdır. Bireylerin büyük bir kısmı operasyondan yaklaşık 4-6 hafta sonra koltuk değneği veya farklı yürüme yardımcılarını kullanmadan rahatlıkla yürüyebilir, 8 hafta sonra ise araba kullanmaya başlayabilir. Yara dokusunun iyileşmesi ve kasların yeniden restore edilmesi nedeniyle tam iyileşmenin sağlanması için gereken süre ise 2 yıldır.
Eğer siz de protez ameliyatı gerektiren diz eklemi sorunları yaşıyorsanız hekiminize danışarak diz protezi ameliyatları hakkında bilgi alabilir, operasyon sürecinizi planlayabilirsiniz.