Kazakistan

Kazakistan Kazakistan Coğrafi Verileri Konum: Orta Asya'da, Çin'in kuzey batısında yer alır Coğrafi konumu: 48 00 Kuzey enlemi, 68 00 Doğu boylamı Haritadaki konumu: Orta Asya Yüzölçümü: 2,717,300 km² Sınırları: toplam: 12,012 km hudut komşuları: Çin 1,533 km, Kırgızistan 1,051 km, Rusya 6,846 km, Türkmenistan 379 km, Özbekistan 2,203 km Sahil şeridi: 0 km (kara ile cepheli) İklimi: Kıtasal iklim görülür, kışlar soğuk, yazlar sıcak geçer en hain noktası: Vpadina Kaundy 132 m en yüksek noktası: Khan Tangiri Shyngy 6,995 m Doğal kaynakları: Petrol, doğal gaz, kömür, demir, manganez, krom, nikel, kobalt, bakır, molibden, kurşun, çinko, boksit, altın, uranyum Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %12 daimi ekinler: %11 otlaklar: %57 ağaçlık arazi: %4 diğer: %16 (1993 verileri) Sulanan arazi: 22,000 km² (1996 verileri) Doğal afetler: Depremler ve toprak kaymaları Nüfus Bilgileri Nüfus: 16,731,303 (Temmuz 2001 verileri) Nüfus artış oranı: %003 (2001 verileri) Mülteci oranı: 643 sığınmacı1,000 nüfus (2001 tahmini) Bebek vefat oranı: 5917 ölüm1,000 doğan bebek (2001 tahmini) Ortalama yaşam süresi: Toplam nüfus: 6329 sene erkeklerde: 5787 yıl kadınlarda: 6897 sene (2001 verileri) Sıradan çocuk sayısı: 207 çocuk1 bayan (2001 tahmini) HIVAIDS hastalıklarına yakalanan erişkin sayısı: %004 (1999 verileri) HIVAIDS hastalığı olan insan sayısı: 3,500 (1999 verileri) HIVAIDS hastalıklarından ölenlerin sayısı: 100 den eksik (1999 verileri) Millet: Kazakistan Nüfusun ırksa dağılımı: Kazakistanlı %534, Rus %30, Ukraynalı %37, Özbek %25, Alman %24, Uygur %14, öteki %66 (1999 nüfus sayımı) Din: Müslüman %47, Rus Ortodoksları %44, Protestanlar %2, diğer %7 Diller: Kazakistanlı %40, Rus %66 Okur yazan oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler toplam nüfusta: %98 erkekler: %99 kadınlar: %96 (1989 verileri) Yönetimi Ülke adı: Resmi tam adı: Kazakistan Cumhuriyeti kısa şekli : Kazakistan ingilizce: Kazakhstan Lokal tam adı: Qazaqstan Respublikasy eski adı: Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Idare biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet Başkent: Astana Yönetimsel bölümler: 14 alan ve 3 şehir halkı; Almatı, Almatı şehri, Aqmola (Astana), Aqtobe, Astana, Atyrau, Batys Qazaqstan (Oral), Bayqongyr, Mangghystau (Aqtau; formerly Shevchenko), Ongtustik Qazaqstan (Shymkent), Pavlodar, Qaraghandy, Qostanay, Qyzylorda, Shyghys Qazaqstan (Oskemen; formerly Ust'Kamenogorsk), Soltustik Qazaqstan (Petropavl), Zhambyl (Taraz; eski Dzhambul) Serbest günü: 16 Aralık 1991 (Sovyetler Birliğinden ayrıldı) Milli bayram: Cumhuriyet Günü, 25 Ekim (1990) Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: AsDB (Asya Yeniden Yapılanma Bankası), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CIS (Egemen Devletlerin Topluluğu), EAPC (Avrupa Atlantik Ortaklık Konseyi), EBRD (Avrupa Yatırım ve Yeniden Yapılanma Bankası), ECE (Birleşik Milletler Avrupa Idareli Komisyonu), ECO (Idareli İşbirliği Örgütü), ESCAP (Asya ve Pasifikler Idareli ve Sosyal Komisyonu), FAO (Tarım ve Yiyecek Örgütü), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), IDA (Uluslararası Yeniden Yapılanma Birliği), IDB (İslam Yeniden Yapılanma Bankası), IFAD (Uluslararası Tarımsal Yeniden Yapılanma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Milletlerarası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Intelsat (Milletlerarası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ISO (Milletlerarası Standartlar Örgütü), ITU (Milletlerarası Haberleşme Birliği), NAM, OAS (Amerika Devletleri Teşkilatı), OIC (İslam Konferansı Örgütü), OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), OSCE (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü), PFP (Barıştırma için Ortaklık), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Yeniden Yapılanma Konferansı), UNESCO (EğitimBilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Yeniden Yapılanma Örgütü), UPU (Dünya Posta Birliği), WFTU (Dünya Emekçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Afiyet Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü) Ekonomik Göstergeler GSYİH: Satınalma Gücü paritesi 856 milyar $ (2000 verileri) GSYİH reel yükselme: %105 (2000 verileri) GSYİH sektörel bileşim: tarım: %10 endüstri: %30 hizmet: %60 (1999 verileri) Enflasyon oranı (alıcı fiyatlarında): %134 (2000 verileri) Iş gücü: 88 milyon (1997) Sektörlere göre işgücü dağılımı: endüstri %27, tarım %23, hizmet %50 (1996) İşsizlik oranı: %137 (1998 verileri) Endüstri: Petrol, kömür, demir, manganez, krom, kurşun, çinko, bakır, titanyum, boksit, altın, gümüş, fosfat, sülfür, demir çelik, traktör ve öteki tarım makineleri, elektrik motorları, yapı malzemeleri Endüstrinin çoğaltma oranı: %149 (2000 verileri) Elektrik üretimi: 4436 milyar kWh (1999) Elektrik tüketimi: 44132 milyar kWh (1999) Elektrik ihracatı: 200 milyon kWh (1999) Elektrik ithalatı: 3077 milyar kWh (1999) Tarım ürünleri: Hububat, pamuk, yün, çiftlik hayvanları İhracat: 88 milyar $ (2000 verileri) İhracat ürünleri: petrol %40, makine, kimyasal mahsul, tahıl, yün, et, kömür İhracat ortakları: AB %23, Rusya %20, Çin %8 (1999) İthalat: 69 milyar $ (2000 verileri) İthalat ürünleri: Cihaz ve parçaları, yapı malzemeleri, petrol ve gaz, araçlar İthalat ortakları: Rusya %37, ABD, Özbekistan, Türkiye, İngiltere, Almanya, Ukrayna, Güney Kore (1999) Dış borç tutarı: 125 milyar $ (2000 verileri) Para birimi: Tenge (KZT) Para birimi kodu: KZT Mali sene: Takvim yılı Iletişim Bilgileri Kullanılan telefon hatları: 1818 milyon (1997) Telefon kodu: 7 Radyo yayınlama istasyonları: AM 60, FM 17, kısa dalga 9 (1998) Radyolar: 647 milyon (1997) Televizyon yayını yapan istasyonlar: 12 (1998) Televizyonlar: 388 milyon (1997) Internet kısaltması: kz Internet kullanıcıları: 70,000 (2000) Ulaşım ve Taşımacılık Demiryolları: 14,400 km (1997) Su yolları: 3,900 km Boru hatları: Çiğ petrol 2,850 km; petrol ürünleri 1,500 km; doğal gaz 3,480 km (1992) Limanları: Aqtau (Shevchenko), Atyrau (Gur'yev), Oskemen (UstKamenogorsk), Pavlodar, Semey (Semipalatinsk) Hava alanları: 449 (2000 verileri)