Akupunktur tedavisi semptoma değil nedene yönelik olmalıdır, tedavi vadesince hastanın takip edilmesi bir zorunluluktur.
Endikasyonları :
Kulak akupunkturun bilinen en âlâ tesirlerinin başında ağrının giderilmesi yatar. Ağrının nedeni değerli değildir. Gerek travmaya bağlı , gerekse operasyon sonrası ortaya çıkan ve giderilmeyen ağrı olsun, enfeksiyon yahut dejeneratif değişikliklerin neden olduğu ağrı olsun, akupunktur ortaya çıkan ağrıyı giderecek durumdadır. Lakin çok ilerlemiş bir artrozda ağrıyı gidermesine rağmen, artrozu geçmişe çevirecek bir özelliğe sahip değildir.
Analjezik tesir: En çok bilinen ve kullanılan tesirlerden biridir. Baş ağrıları, bel ağrıları, romatizmal ağrılar ve öbür benzeri ağrılarda kimi spesifik noktalar kullanılarak ağrı kesici tesir sağlanır. Ağrı giderme konusunda en tanınan nörolojik açıklama 1965 yılında R. Melzack ve P. D. Wall tarafından öne sürülen Gate Denetim Teori ile izah edilmiştir. Bu teoriye nazaran ağrının hissedilmesi, merkezi hudut sistemi içindeki fonksiyonel kapı ve kapılar tarafından modüle edilmektedir. Olağan koşullar altında bu kapı gerisine kadar açık olup ağrı impulsları kolaylıkla hissedilir, lakin akupunktur tedavisi uygulandığında iğne yapılan nahiyeden 2. bir impuls akımı oluşur, ağrılı impulslarla ağrısız impulsların oluşturduğu kapı önündeki duyu karışıklığı bu kapının kapanmasına neden olur ve ağrının duyulmasını ketler. Bir öbür teori ise Endorfin Sekresyon Teorisi dir. (B. Pommeranz,1976). Endorfin vücudun kendi ürettiği, morfinden çok daha tesirli bir ağrı kesicidir. Endorfinler yalnızca akupunktur analjeziyi değil, tıpkı hengamda kronik ağrı sendromu mekanizmalarını ve gayrı düzensizlikleri gidermede değerlidir. Terrinius Upsala; kronik ağrısı olan hastalarda, endorfin seviyesinin çok düşük olduğunu göstermiştir.
Sedasyon tesiri: Birtakım hastalar tedavi sırasında uykuya dalarlar ve yenilenmiş, canlanmış olarak uyanırlar. Bu hastaların akupunktur tedavisi esnasında alınan EEG' lerinde delta ve theta dalga aktivitelerinde azalma tespit edilir. Tedavinin bu tesirinden uykusuzluk, anksiete, ilaç bağımlılıkları, epilepsi ve kimi ruhsal sorunların tedavisinde yararlanılır.
Homeostazis - Düzenleyici tesir: Bunun manası vücudun münâsib bir istikrara getirilmesidir. Sıradan olarak homeostazis otonom hudut sisteminin sempatik ve parasempatik istikrarlarının kurulmasını gayeler. Buna endokrin sistem de dahildir. Bu mekanizmalar birçok illette önemli olarak bozulur ve gerekli onarım için akupunktur çok yardımcıdır.
İmmuniteyi yükseltme tesiri: Vücudun illetlere karşı direncini arttırır,bağışıklık sistemini kuvvetlendirir. Burada beyaz korpusküllerin çoğaldığı, vücudun direnç gücünü oluşturan gamaglobülinler, antikor ve gayri substansların yükseldiği görülür. Birçok vakada antikor titrasyonunun iki-dört kat arttığı gözlenmiştir. Bu retiküloendoteliyal sistemin aktivasyonu ile ilgilidir.
Ruhsal tesir: Bu tesir otosuggestionla yahut hipnozla karıştırılmamalıdır. Akupunkturun ruhsal tesiri evvel oluşmamakta, akupunktur tedavisini takiben ortaya çıkmaktadır. Hipnoz umum populasyonda yalnızca % 10-15 tesirli olduğu halde akupunktur bütün kişilerde ve hayvanlarda çeşitli kademelerde tesirli olmaktadır. Bu tesir orta dimağın retiküler formasyonu ve dimağın gayri değerli mahallerinden sağlanır. Ölçülebilir tesirler dimağ dokusunun metabolik kimyasallarının tetkikleri ile saptanmış durumdadır. Ör. Dimağda, dopamin ve seratonin seviyesi akupunktur tatbikinden sonra artmaktadır.
Motor Tamir tesiri: Oluşmuş paraliziler de motor düzgünleşme akupunktur ile hızlanmaktadır. Önceleri öbür tedavi metotları denenmiş hastaların akupunkturla tedavisiyle motor paraliziler de faal sonuçlar alınmaktadır. (Motor Gate Teori, A.Jayasuriya)
Ana endikasyonları arasında organizmada reversibl olabilecek hasar ve illetlerin giderilmesidir. Bu organın fonksiyonel bir bozukluğu yahut organın disfonksiyonu olabilir vb. Onun için büsbütün hasar görmemiş olan organlardaki disfonksiyonları ve fonksiyon bozukluklarını akupunktur ile tedavi etmek ve alışılagelmiş fonksiyonlarını yapar hale getirmek mümkündür.. Bunlar arasında karaciğer, safra kesesi, pankreas, böbrek, Mide, ince ve kalın bağırsak, tiroid bezi, timus , surrenal vd.sayabiliriz.
Başkaca allerjik hastalıklarda değerli bir tesiri kelam mevzusudur. En yaygın olarak kullanılan ve muvaffakiyet orantısı yüksek olan alerjik illetler arasında nezle, neurodermitis, allerjik astımı sayabiliriz.
Psişik bozukluklarda akupunktur ile tedavi etme talihine sahibiz. Derin bir sedasyon ve sakinleştirici tesiri olduğu yukarda açıklanmıştır.
WHO (Dünya Sıhhat Örgütü tarafından onaylanan akupunkturla tedavi edilen marazlardan kimilerini aşağıda belirtilmiştir. Bu listeden de görüldüğü üzere akupunkturun çok geniş bir hastalık kümesinin tedavisinde tesirli olabileceği ortadır.
Migren ve tansiyon tipi baş ağrıları,
Trigeminal nevralji,
Fasial paralizi (yüz felci, erken teşhis, 3-6 ay içinde),
Periferal neuropati,
Parezi ve inme,
Poliomyelitis sekeli (erken teşhis,3-6 ay içinde),
Neurojenik mesane disfonksiyonu,
Menier sendromu, Vertigo ve Baş dönmesi
Nokturnal enürezis (gece işemeleri),
İnterkostal nevralji,
Servikobrakial sendrom,
Omuz artrozları,
Tennis elbow / Tenisçi dirseği ,
Osteoartrit,
Siyatalji,
Kardio-özefagial spazm,
Hıçkırık,
Akut ve kronik gastrit,
Gastrik hiperasidite,
Peptik ülser,
Akut ve kronik kolit,
Konstipasyon,
Diare ,
Akut ve kronik farengit, Akut ve kronik rinit, Akut sinuzit,
Akut bronşit, Bronşial asthma,
Gingivit, Diş ağrısı,
PMS (Menstrüel rahatsızlıklar),
Spor yaralanmaları,
Cilt marazları,
Depresyon ,
Fonksiyonel frijidite (cinsel soğukluk),
Fonksiyonel empotans (iktidarsızlık),
Gerilim,
Hormonal bozukluklar,
Diabet,
Guatr,
İnfertilite (kısırlık),
Cushing sendromu,
Bağımlılık Tedavisi:
1. Sigara bağımlılığı,
2. Alkol bağımlılığı,
3. Morfin bağımlılığı,
4. Yiyecek bağımlılığı ( OBEZİTE=ŞİŞMANLIK ),
Kontrendikasyonlar:
Tanısı tam konulmamış akut ağrılı hastalarda akupunktur uygulanmamalıdır. Nasıl ki mide, duodenum ve ya appendis perforasyonu kuşkusu olan bir hastaya morfin ve ya dolantin uygulanması yalnız teşhis katılaştıktan sonra ve operasyona hazırlık için uygulanıyorsa akupunkturda da durum birebirdir. Teşhisi kesin olmayan akut ağrılarda akupunktur uygulanmamalıdır. Zira ağrı alarm veren bir sinyaldir. Ağrının nedeni ve etyolojisi bilinmeksizin basınç altına alınması gerçek değildir.
Bu durum semptoma yönelik yakınmalar içinde makbuldür. Nedeni bilinmeyen bir ağrı katiyen bastırılmamalıdır. Bazen çok hafife aldığımız bir ağrının altında maliğn bir hikaye ve onun metastazlarının yatabileceğini unutmamak gerekir. Zira tanısı bilinmeyen bir kanser hastasında yakınmalarının bastırılması, tanıyı geciktirecektir. Bu hekimlik ile bağdaşmayacağı üzere deontoloji ahlakına da karşıt düşecektir.
Onun için tekrar tekrar hatırlatmaktan ve şu gerçekliğin altını çizmeden edemiyeceğim. Sağlıklı bir teşhis olmadan akupunktur tedavisine katiyetle başlamayınız.
Nörolojik hastalıklarda bilhassa enfeksiyöz , dejeneratif illetlerin neden olduğu medulla spinalis ve dimağda miyalin yıkımı ve bunun sonucunda meydana gelen dimağ ve periferik hadlerin felci ve nöropatileri. Buna örnek olarak Amyotrofik Lateral Skleroz, Multiple skleroz, polimyelitis sayılabilir.
Psikiyatrik hastalıklarda örneğin şizofreni ve endojen depresyonlarda. Fakat depresyon ve depresyona meyilli olan hastalarda akupunktur ile hastanın yakınmalarını denetim altına almak mümkündür.
Kanserde; Ama kanseri tedavi etmekten fazla kanser teşhisi mutlaklaşmış olan hastanın yakınmalarını denetim altına alabilmek için akupunktur uygulanır.
Dr. Hüseyin Nazlikul un Akupunktur - Tamamlayıcı Tıp Kitabından alınmıştır.
Endikasyonları :
Kulak akupunkturun bilinen en âlâ tesirlerinin başında ağrının giderilmesi yatar. Ağrının nedeni değerli değildir. Gerek travmaya bağlı , gerekse operasyon sonrası ortaya çıkan ve giderilmeyen ağrı olsun, enfeksiyon yahut dejeneratif değişikliklerin neden olduğu ağrı olsun, akupunktur ortaya çıkan ağrıyı giderecek durumdadır. Lakin çok ilerlemiş bir artrozda ağrıyı gidermesine rağmen, artrozu geçmişe çevirecek bir özelliğe sahip değildir.
Analjezik tesir: En çok bilinen ve kullanılan tesirlerden biridir. Baş ağrıları, bel ağrıları, romatizmal ağrılar ve öbür benzeri ağrılarda kimi spesifik noktalar kullanılarak ağrı kesici tesir sağlanır. Ağrı giderme konusunda en tanınan nörolojik açıklama 1965 yılında R. Melzack ve P. D. Wall tarafından öne sürülen Gate Denetim Teori ile izah edilmiştir. Bu teoriye nazaran ağrının hissedilmesi, merkezi hudut sistemi içindeki fonksiyonel kapı ve kapılar tarafından modüle edilmektedir. Olağan koşullar altında bu kapı gerisine kadar açık olup ağrı impulsları kolaylıkla hissedilir, lakin akupunktur tedavisi uygulandığında iğne yapılan nahiyeden 2. bir impuls akımı oluşur, ağrılı impulslarla ağrısız impulsların oluşturduğu kapı önündeki duyu karışıklığı bu kapının kapanmasına neden olur ve ağrının duyulmasını ketler. Bir öbür teori ise Endorfin Sekresyon Teorisi dir. (B. Pommeranz,1976). Endorfin vücudun kendi ürettiği, morfinden çok daha tesirli bir ağrı kesicidir. Endorfinler yalnızca akupunktur analjeziyi değil, tıpkı hengamda kronik ağrı sendromu mekanizmalarını ve gayrı düzensizlikleri gidermede değerlidir. Terrinius Upsala; kronik ağrısı olan hastalarda, endorfin seviyesinin çok düşük olduğunu göstermiştir.
Sedasyon tesiri: Birtakım hastalar tedavi sırasında uykuya dalarlar ve yenilenmiş, canlanmış olarak uyanırlar. Bu hastaların akupunktur tedavisi esnasında alınan EEG' lerinde delta ve theta dalga aktivitelerinde azalma tespit edilir. Tedavinin bu tesirinden uykusuzluk, anksiete, ilaç bağımlılıkları, epilepsi ve kimi ruhsal sorunların tedavisinde yararlanılır.
Homeostazis - Düzenleyici tesir: Bunun manası vücudun münâsib bir istikrara getirilmesidir. Sıradan olarak homeostazis otonom hudut sisteminin sempatik ve parasempatik istikrarlarının kurulmasını gayeler. Buna endokrin sistem de dahildir. Bu mekanizmalar birçok illette önemli olarak bozulur ve gerekli onarım için akupunktur çok yardımcıdır.
İmmuniteyi yükseltme tesiri: Vücudun illetlere karşı direncini arttırır,bağışıklık sistemini kuvvetlendirir. Burada beyaz korpusküllerin çoğaldığı, vücudun direnç gücünü oluşturan gamaglobülinler, antikor ve gayri substansların yükseldiği görülür. Birçok vakada antikor titrasyonunun iki-dört kat arttığı gözlenmiştir. Bu retiküloendoteliyal sistemin aktivasyonu ile ilgilidir.
Ruhsal tesir: Bu tesir otosuggestionla yahut hipnozla karıştırılmamalıdır. Akupunkturun ruhsal tesiri evvel oluşmamakta, akupunktur tedavisini takiben ortaya çıkmaktadır. Hipnoz umum populasyonda yalnızca % 10-15 tesirli olduğu halde akupunktur bütün kişilerde ve hayvanlarda çeşitli kademelerde tesirli olmaktadır. Bu tesir orta dimağın retiküler formasyonu ve dimağın gayri değerli mahallerinden sağlanır. Ölçülebilir tesirler dimağ dokusunun metabolik kimyasallarının tetkikleri ile saptanmış durumdadır. Ör. Dimağda, dopamin ve seratonin seviyesi akupunktur tatbikinden sonra artmaktadır.
Motor Tamir tesiri: Oluşmuş paraliziler de motor düzgünleşme akupunktur ile hızlanmaktadır. Önceleri öbür tedavi metotları denenmiş hastaların akupunkturla tedavisiyle motor paraliziler de faal sonuçlar alınmaktadır. (Motor Gate Teori, A.Jayasuriya)
Ana endikasyonları arasında organizmada reversibl olabilecek hasar ve illetlerin giderilmesidir. Bu organın fonksiyonel bir bozukluğu yahut organın disfonksiyonu olabilir vb. Onun için büsbütün hasar görmemiş olan organlardaki disfonksiyonları ve fonksiyon bozukluklarını akupunktur ile tedavi etmek ve alışılagelmiş fonksiyonlarını yapar hale getirmek mümkündür.. Bunlar arasında karaciğer, safra kesesi, pankreas, böbrek, Mide, ince ve kalın bağırsak, tiroid bezi, timus , surrenal vd.sayabiliriz.
Başkaca allerjik hastalıklarda değerli bir tesiri kelam mevzusudur. En yaygın olarak kullanılan ve muvaffakiyet orantısı yüksek olan alerjik illetler arasında nezle, neurodermitis, allerjik astımı sayabiliriz.
Psişik bozukluklarda akupunktur ile tedavi etme talihine sahibiz. Derin bir sedasyon ve sakinleştirici tesiri olduğu yukarda açıklanmıştır.
WHO (Dünya Sıhhat Örgütü tarafından onaylanan akupunkturla tedavi edilen marazlardan kimilerini aşağıda belirtilmiştir. Bu listeden de görüldüğü üzere akupunkturun çok geniş bir hastalık kümesinin tedavisinde tesirli olabileceği ortadır.
Migren ve tansiyon tipi baş ağrıları,
Trigeminal nevralji,
Fasial paralizi (yüz felci, erken teşhis, 3-6 ay içinde),
Periferal neuropati,
Parezi ve inme,
Poliomyelitis sekeli (erken teşhis,3-6 ay içinde),
Neurojenik mesane disfonksiyonu,
Menier sendromu, Vertigo ve Baş dönmesi
Nokturnal enürezis (gece işemeleri),
İnterkostal nevralji,
Servikobrakial sendrom,
Omuz artrozları,
Tennis elbow / Tenisçi dirseği ,
Osteoartrit,
Siyatalji,
Kardio-özefagial spazm,
Hıçkırık,
Akut ve kronik gastrit,
Gastrik hiperasidite,
Peptik ülser,
Akut ve kronik kolit,
Konstipasyon,
Diare ,
Akut ve kronik farengit, Akut ve kronik rinit, Akut sinuzit,
Akut bronşit, Bronşial asthma,
Gingivit, Diş ağrısı,
PMS (Menstrüel rahatsızlıklar),
Spor yaralanmaları,
Cilt marazları,
Depresyon ,
Fonksiyonel frijidite (cinsel soğukluk),
Fonksiyonel empotans (iktidarsızlık),
Gerilim,
Hormonal bozukluklar,
Diabet,
Guatr,
İnfertilite (kısırlık),
Cushing sendromu,
Bağımlılık Tedavisi:
1. Sigara bağımlılığı,
2. Alkol bağımlılığı,
3. Morfin bağımlılığı,
4. Yiyecek bağımlılığı ( OBEZİTE=ŞİŞMANLIK ),
Kontrendikasyonlar:
Tanısı tam konulmamış akut ağrılı hastalarda akupunktur uygulanmamalıdır. Nasıl ki mide, duodenum ve ya appendis perforasyonu kuşkusu olan bir hastaya morfin ve ya dolantin uygulanması yalnız teşhis katılaştıktan sonra ve operasyona hazırlık için uygulanıyorsa akupunkturda da durum birebirdir. Teşhisi kesin olmayan akut ağrılarda akupunktur uygulanmamalıdır. Zira ağrı alarm veren bir sinyaldir. Ağrının nedeni ve etyolojisi bilinmeksizin basınç altına alınması gerçek değildir.
Bu durum semptoma yönelik yakınmalar içinde makbuldür. Nedeni bilinmeyen bir ağrı katiyen bastırılmamalıdır. Bazen çok hafife aldığımız bir ağrının altında maliğn bir hikaye ve onun metastazlarının yatabileceğini unutmamak gerekir. Zira tanısı bilinmeyen bir kanser hastasında yakınmalarının bastırılması, tanıyı geciktirecektir. Bu hekimlik ile bağdaşmayacağı üzere deontoloji ahlakına da karşıt düşecektir.
Onun için tekrar tekrar hatırlatmaktan ve şu gerçekliğin altını çizmeden edemiyeceğim. Sağlıklı bir teşhis olmadan akupunktur tedavisine katiyetle başlamayınız.
Nörolojik hastalıklarda bilhassa enfeksiyöz , dejeneratif illetlerin neden olduğu medulla spinalis ve dimağda miyalin yıkımı ve bunun sonucunda meydana gelen dimağ ve periferik hadlerin felci ve nöropatileri. Buna örnek olarak Amyotrofik Lateral Skleroz, Multiple skleroz, polimyelitis sayılabilir.
Psikiyatrik hastalıklarda örneğin şizofreni ve endojen depresyonlarda. Fakat depresyon ve depresyona meyilli olan hastalarda akupunktur ile hastanın yakınmalarını denetim altına almak mümkündür.
Kanserde; Ama kanseri tedavi etmekten fazla kanser teşhisi mutlaklaşmış olan hastanın yakınmalarını denetim altına alabilmek için akupunktur uygulanır.
Dr. Hüseyin Nazlikul un Akupunktur - Tamamlayıcı Tıp Kitabından alınmıştır.