Kurumlar Vergisi Kanununun 30 maddesi
Dar mukellefiyette vergi kesintisi
MADDE 30 (1) Dar mukellefiyete tabi kurumların aşağıdaki kazanc ve iratları uzerinden, bu kazanc ve iratları avanslar da dahil olmak uzere nakden veya hesaben odeyen veya tahakkuk ettirenler tarafından % 15 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılır:
a) Gelir Vergisi Kanununda belirtilen esaslara gore birden fazla takvim yılına yaygın inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili olarak yapılan hakediş odemeleri
b) Serbest meslek kazancları
c) Gayrimenkul sermaye iratları
c) Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (1), (2), (3) ve (4) numaralı bentlerinde sayılanlar haric olmak uzere menkul sermaye iratları
(2) Ticari veya zirai kazanca dahil olup olmadığına bakılmaksızın telif, imtiyaz, ihtira, işletme, ticaret unvanı, marka ve benzeri gayrimaddi hakların satışı, devir ve temliki karşılığında nakden veya hesaben odenen veya tahakkuk ettirilen bedeller uzerinden bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen kişilerce % 15 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılır
(3) Tam mukellef kurumlar tarafından, Turkiye'de bir iş yeri veya daimi temsilci aracılığıyla kar payı elde edenler haric olmak uzere dar mukellef kurumlara veya kurumlar vergisinden muaf olan dar mukelleflere dağıtılan (Karın sermayeye eklenmesi kar dağıtımı sayılmaz) ve Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde sayılan kar payları uzerinden bu Kanunun 15 inci maddesinin ucuncu fıkrası uyarınca vergi kesintisine tabi tutulan kazanclar haric olmak uzere % 15 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılır
(4) Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen kurumlar vergisinden istisna edilen kazanclar ile (c) bendinde belirtilen şirketlerin (b) bendindeki şartları taşıyan iştirak kazanclarından anonim veya limited şirket niteliğindeki dar mukellef kurumlara dağıtılan kar paylarından yapılacak kesinti oranı, bu maddenin ucuncu fıkrası uyarınca uygulanan oranın yarısını aşamaz
(5) Turkiye'de iş yeri ve daimi temsilcisi bulunmayan mukelleflerin, yetkili makamların izniyle acılan sergi ve panayırlarda yaptıkları ticari faaliyetlerden elde ettikleri kazanclar uzerinden, kurum bunyesinde % 15 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılır
(6) Yıllık veya ozel beyanname veren dar mukellef kurumların, indirim ve istisnalar duşulmeden onceki kurum kazancından, hesaplanan kurumlar vergisi duşuldukten sonra kalan kısımdan ana merkeze aktardıkları tutar uzerinden, kurum bunyesinde % 15 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılır
(7) Kazancın elde edildiği ulke vergi sisteminin, Turk vergi sisteminin yarattığı vergilendirme kapasitesi ile aynı duzeyde bir vergilendirme imkanı sağlayıp sağlamadığı ve bilgi değişimi hususunun goz onunde bulundurulması suretiyle Bakanlar Kurulunca ilan edilen ulkelerde yerleşik olan veya faaliyette bulunan kurumlara (tam mukellef kurumların bu nitelikteki ulkelerde bulunan iş yerleri dahil) nakden veya hesaben yapılan veya tahakkuk ettirilen her turlu odemeler uzerinden, bu odemelerin verginin konusuna girip girmediğine veya odeme yapılan kurumun mukellef olup olmadığına bakılmaksızın % 30 oranında vergi kesintisi yapılır
a) Emsaline uygun fiyatlarla satın alınan mal ve iştirak hisseleri icin yapılan odemeler, emsaline uygun fiyatlarla deniz ve hava ulaştırma araclarının kiralanması icin yapılan odemeler ile yapılan işin tamamlanabilmesi bakımından zorunluluk arz eden geciş ucreti, liman ucreti gibi odemeler uzerinden yapılacak kesinti oranını; her bir odeme turu, faaliyet konusu ya da sektor itibarıyla ayrı ayrı belirlemeye, sıfıra kadar indirmeye veya kanuni seviyesine kadar getirmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir
b) Yurtdışındaki finans kuruluşlarından temin edilen borclanmalara ilişkin ana para, faiz ve kar payı odemeleri ile sigorta ve reasurans odemeleri uzerinden bu fıkra uyarınca vergi kesintisi yapılmaz
c) Bu fıkraya gore vergi kesintisine tabi tutulan odemeler, Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarına gore ayrıca vergi kesintisine tabi tutulmaz
(8) Bakanlar Kurulu yukarıdaki fıkralarda belirtilen vergi kesintisi oranlarını, gelir unsurları veya faaliyet konuları itibarıyla ayrı ayrı belirlemeye, sıfıra kadar indirmeye veya yukarıdaki fıkralarda belirtilen oranın bir katına kadar artırmaya yetkilidir
(9) Bu maddeye gore vergisi kesinti yoluyla alınan kazanc ve iratlar icin Kanunun 24 veya 26 ncı maddelerine gore beyanname verilmesi veya bu madde kapsamına girmeyen kazanc ve iratlar icin verilecek beyannamelere soz konusu kazanc ve iratların dahil edilmesi ihtiyaridir Şu kadar ki, Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (5), (7) ve (14) numaralı bentlerinde yer alan menkul sermaye iratları ile fonların katılma belgelerinden ve yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen kar paylarının verilecek beyannamelere dahil edilmesi zorunludur
(10) Bu maddede gecen hesaben odeme deyimi, kesintiye tabi kazanc ve iratları odeyenleri hak sahiplerine karşı borclu durumda gosteren her turlu kayıt ve işlemleri ifade eder
(11) Yapılacak vergi kesintisinde kazanc ve iratlar gayrisafi tutarları uzerinden dikkate alınır Kesilmesi gereken verginin odemeyi yapan tarafından ustlenilmesi halinde vergi kesintisi, fiilen odenen tutar ile odemeyi yapanın yuklendiği verginin toplamı uzerinden hesaplanır
(12) Bu Kanuna gore vergi kesintisi yapanlar, yaptıkları vergi kesintisini kayıt ve hesaplarında ayrıca gosterirler
Dar mukellefiyette vergi kesintisi
MADDE 30 (1) Dar mukellefiyete tabi kurumların aşağıdaki kazanc ve iratları uzerinden, bu kazanc ve iratları avanslar da dahil olmak uzere nakden veya hesaben odeyen veya tahakkuk ettirenler tarafından % 15 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılır:
a) Gelir Vergisi Kanununda belirtilen esaslara gore birden fazla takvim yılına yaygın inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili olarak yapılan hakediş odemeleri
b) Serbest meslek kazancları
c) Gayrimenkul sermaye iratları
c) Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (1), (2), (3) ve (4) numaralı bentlerinde sayılanlar haric olmak uzere menkul sermaye iratları
(2) Ticari veya zirai kazanca dahil olup olmadığına bakılmaksızın telif, imtiyaz, ihtira, işletme, ticaret unvanı, marka ve benzeri gayrimaddi hakların satışı, devir ve temliki karşılığında nakden veya hesaben odenen veya tahakkuk ettirilen bedeller uzerinden bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen kişilerce % 15 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılır
(3) Tam mukellef kurumlar tarafından, Turkiye'de bir iş yeri veya daimi temsilci aracılığıyla kar payı elde edenler haric olmak uzere dar mukellef kurumlara veya kurumlar vergisinden muaf olan dar mukelleflere dağıtılan (Karın sermayeye eklenmesi kar dağıtımı sayılmaz) ve Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde sayılan kar payları uzerinden bu Kanunun 15 inci maddesinin ucuncu fıkrası uyarınca vergi kesintisine tabi tutulan kazanclar haric olmak uzere % 15 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılır
(4) Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen kurumlar vergisinden istisna edilen kazanclar ile (c) bendinde belirtilen şirketlerin (b) bendindeki şartları taşıyan iştirak kazanclarından anonim veya limited şirket niteliğindeki dar mukellef kurumlara dağıtılan kar paylarından yapılacak kesinti oranı, bu maddenin ucuncu fıkrası uyarınca uygulanan oranın yarısını aşamaz
(5) Turkiye'de iş yeri ve daimi temsilcisi bulunmayan mukelleflerin, yetkili makamların izniyle acılan sergi ve panayırlarda yaptıkları ticari faaliyetlerden elde ettikleri kazanclar uzerinden, kurum bunyesinde % 15 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılır
(6) Yıllık veya ozel beyanname veren dar mukellef kurumların, indirim ve istisnalar duşulmeden onceki kurum kazancından, hesaplanan kurumlar vergisi duşuldukten sonra kalan kısımdan ana merkeze aktardıkları tutar uzerinden, kurum bunyesinde % 15 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılır
(7) Kazancın elde edildiği ulke vergi sisteminin, Turk vergi sisteminin yarattığı vergilendirme kapasitesi ile aynı duzeyde bir vergilendirme imkanı sağlayıp sağlamadığı ve bilgi değişimi hususunun goz onunde bulundurulması suretiyle Bakanlar Kurulunca ilan edilen ulkelerde yerleşik olan veya faaliyette bulunan kurumlara (tam mukellef kurumların bu nitelikteki ulkelerde bulunan iş yerleri dahil) nakden veya hesaben yapılan veya tahakkuk ettirilen her turlu odemeler uzerinden, bu odemelerin verginin konusuna girip girmediğine veya odeme yapılan kurumun mukellef olup olmadığına bakılmaksızın % 30 oranında vergi kesintisi yapılır
a) Emsaline uygun fiyatlarla satın alınan mal ve iştirak hisseleri icin yapılan odemeler, emsaline uygun fiyatlarla deniz ve hava ulaştırma araclarının kiralanması icin yapılan odemeler ile yapılan işin tamamlanabilmesi bakımından zorunluluk arz eden geciş ucreti, liman ucreti gibi odemeler uzerinden yapılacak kesinti oranını; her bir odeme turu, faaliyet konusu ya da sektor itibarıyla ayrı ayrı belirlemeye, sıfıra kadar indirmeye veya kanuni seviyesine kadar getirmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir
b) Yurtdışındaki finans kuruluşlarından temin edilen borclanmalara ilişkin ana para, faiz ve kar payı odemeleri ile sigorta ve reasurans odemeleri uzerinden bu fıkra uyarınca vergi kesintisi yapılmaz
c) Bu fıkraya gore vergi kesintisine tabi tutulan odemeler, Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarına gore ayrıca vergi kesintisine tabi tutulmaz
(8) Bakanlar Kurulu yukarıdaki fıkralarda belirtilen vergi kesintisi oranlarını, gelir unsurları veya faaliyet konuları itibarıyla ayrı ayrı belirlemeye, sıfıra kadar indirmeye veya yukarıdaki fıkralarda belirtilen oranın bir katına kadar artırmaya yetkilidir
(9) Bu maddeye gore vergisi kesinti yoluyla alınan kazanc ve iratlar icin Kanunun 24 veya 26 ncı maddelerine gore beyanname verilmesi veya bu madde kapsamına girmeyen kazanc ve iratlar icin verilecek beyannamelere soz konusu kazanc ve iratların dahil edilmesi ihtiyaridir Şu kadar ki, Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (5), (7) ve (14) numaralı bentlerinde yer alan menkul sermaye iratları ile fonların katılma belgelerinden ve yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen kar paylarının verilecek beyannamelere dahil edilmesi zorunludur
(10) Bu maddede gecen hesaben odeme deyimi, kesintiye tabi kazanc ve iratları odeyenleri hak sahiplerine karşı borclu durumda gosteren her turlu kayıt ve işlemleri ifade eder
(11) Yapılacak vergi kesintisinde kazanc ve iratlar gayrisafi tutarları uzerinden dikkate alınır Kesilmesi gereken verginin odemeyi yapan tarafından ustlenilmesi halinde vergi kesintisi, fiilen odenen tutar ile odemeyi yapanın yuklendiği verginin toplamı uzerinden hesaplanır
(12) Bu Kanuna gore vergi kesintisi yapanlar, yaptıkları vergi kesintisini kayıt ve hesaplarında ayrıca gosterirler