marmara bolgesininin ozellikleri
Marmara Bolgesi'nin butun ozellikleri şoyle sıralanabilir:
1Marmara bolgesinin Konumu ve sınırları
Turkiyenin kuzeybatısını oluşturur ismini Marmara Denizinden almıştır Avrupa kıtasındaki topraklarımızın tamamı bolge sınırları icindedir Bolge doğuda Adapazarı ovası ile Bilecikin doğusuna kadar uzanır Bolgenin guney sınırı Kazdağından başlayarak Balıkesir ovasını icine alır ve Uludağın guneyinden gecer Canakkale acıklarındaki Gokceada ve Bozcaada bolgede bulunur Bolge ulkemiz yuzolcumunun %8,5'ine sahiptir Yuzolcumun buyukluğu bakımından bolgeler arasında altıncı sıradadır
Bolgenin bolumleri Catalca Kocaeli, Ergene, Yıldız Dağları ve Guney Marmaradır
2 Yeryuzu şekilleri
Turkiyenin ortalama yukseltisi en az olan bolgesidir En onemli yukseltilerini kuzeyde Yıldız Dağları, guneyde Samanlı Dağları ile Uludağ oluşturur Uludağ 2543 m ile bolgenin en yuksek yeridir
Bolgede alcak, tepelik alanlar ile dalgalı duzlukler geniş yer kaplar En onemli ovaları, Ergene, Adapazarı, Bursa, Karacabey, inegol, Pamukova, Gonen ve Balıkesir ovalarıdır
Meric, Ergene, Sakarya ve Susurluk bolgenin en buyuk akarsularıdır Bolgenin ortalama yukseltisi az olduğu icin akarsuların enerji potansiyelleri duşuktur
Manyas, Ulubat, iznik, Sapanca, Buyuk ve Kucuk Cekmece ile Durusu (Terkos) bolgede yer alan gollerdir Kuzey Anadolu fay hattının bir kısmı bu bolgeden gecer
3 iklim
Marmara Bolgesinde Akdeniz, Karadeniz ve karasal iklim ozelliklerinin hepsi gorulur Bolge yılda ortalama 500 700 mm arasında yağış alır Orneğin, istanbul 677 mm, Bursa 696 mm, Edirne 586 mm yağış almaktadır
Bolgedeki yıllık ortalama sıcaklık 13 15 °Cdir istanbulda, en sıcak ay ortalaması 23,2 °C iken, en soğuk ay ortalaması 5,6 °C dir Guney Marmara Bolumunun dağlık ic kısımlarında ve Ergene Havzasında karasal iklim koşulları etkili iken, Karadeniz kıyı şeridinde Karadeniz iklimi gorulur Marmara ve Ege Denizi cevresindeki 300 400 m yuksekliğe kadar olan alanlarda ise Akdeniz geciş iklimi etkilidir
4 Bitki Ortusu
Bolge, bitki ortusu ceşitliliği acısından zengindir Bu durum, bolgedeki iklim ceşitliliğinin fazla olmasından kaynaklanır Ergene Havzasının karakteristik bitki ortusu, ormanların tahrip edilmesi ile oluşmuş antropojen bozkırdır Yıldız Dağlarının Karadenize bakan yamacları ile Koru ve Işık dağlarında ormanlar yer alır Marmara ve Ege Denizi cevresinde, Akdeniz ikliminin etkisi ile 300 400 m yuksekliğe kadar maki toplulukları bulunur Guney Marmaranın yuksek kesimlerinde ise, iğne yapraklı ormanlar yer alır Bolge, Turkiye ormanlarının % 13'unu kaplayarak bolgeler arasında dorduncu sırada bulunur
5 Toprak
Trakyanın kuzeyinde, Kocaeli Yarımadasında, Guney Marmaranın doğusu ve guneyinde, asitli, koyu renkli ve organik madde bakımından zengin topraklar bulunur Ergene cayı havzası ile Guney Marmara Bolumundeki ovalarda vertisol topraklar, Trakyanın batısı Gelibolu ve Biga Yarımadası cevresinde ise rendzina adı verilen kirecli topraklar yer alır
6 Nufus ve Yerleşme
Nufus ve nufus yoğunluğunun en fazla olduğu bolgedir Turkiyenin toplam nufusununun yaklaşık % 20 sinden fazlası bu bolgede yaşar 1997 nufus sayımına gore bolge nufusu 15,9 milyon, nufus yoğunluğu km2 ye 236 kişidir
Bolgede şehir nufusu fazla iken, kır nufusu oldukca azdır Diğer bolgelerden goc aldığından nufusu surekli olarak artmaktadır
7 Ekonomik Ozellikler
Marmara Bolgesi, bolge yuzolcumune gore tarım alanları oranının en fazla olduğu bolgemizdir Bolge, Turkiye ayciceği ve pirinc uretiminde birincidir Zeytin, tutun, şekerpancarı, uzum, mısır ve buğday tarımı yapılan diğer urunlerdir
Marmara, ahır ve kumes hayvancılığının en fazla geliştiği bolgemizdir Bu durum, bolgede başta tuketici nufusun fazlalığı ve pazarlama sorununun cozulmuş olması ile ilgilidir Yine Marmara, Turkiyede ipekbocekciliğinin en fazla yapıldığı bolgedir
YERALTI ZENGİNLİKLERİ:
Bor: Susurluk, Bigadic Balıkesir (Turkiyede 1), Volfram (Tungsten):UludağBursa, DemirkoyKırklareli
(Turkiyede 1), Mermer: Guney Marmara, Linyit: Bolgenin genelinde, Barit: LapsekiCanakkale,
Doğalgaz: Kırklareli, Demir: Kocaeli ve Sakarya, ManyezitMagnezyum: Bilecik, Krom: Bursa,
KurşunCinko: Balıkesir ve Canakkale, Seramik Kili: İstanbul ve Canakkale
ENDUSTRİ:
Bolge ekonomisi gelişmiştir Milli gelirimizin %20si bu bolgeden karşılanır Sanayi işcilerimizin
yarısı burada calışır ve sanayi urunlerinin 13u bu bolgeden karşılanır Ulaşımını kolay olması,
hammadde teminin kolay olması, Hinterlandının geniş olması, işgucunun fazla olması, tuketici
nufusunun fazla olması ve pazarlama kolaylığı gibi sebeplerle sanayisi gelişmiştir Enerji
uretimi en az olan bolge olmasına rağmen enerji tuketiminde ilk sıradadır Turkiyenin en
buyuk sanayi kuşağı olan İstanbulKocaeliAdapazarı bu bolgede yer alır Bursa başka bir
sanayi ilidir İstanbul en işlek ve gelişmiş limanımız olarak en buyuk ithalat limanımızdır
İzmitte İpraş Petrol Rafinerimiz bulunmaktadır Ambarlıİstanbulda Doğalgaz ve Fuel Oil, Bursa
ve Hamitabatta Doğalgaz, Kırklareli ve Orhanelinde termik santraller vardır
Bursada dokumacılık, otomotiv ve konserve sanayisi vardır İzmitte ise kağıt, petrokimya ve
İpraş Rafinerisi vardır
Bolge, bor mineralleri cıkarımında Turkiyede birincidir Mermer, linyit, barit, volfram ve doğal gaz bolgede cıkarılan diğer yeraltı zenginlikleridir Endustrinin en cok geliştiği bolgedir Turkiyedeki endustri kuruluşlarının % 75'i bu bolgededir Makine, kimya, ilac, dokuma, tekstil ve gıda gibi hemen her tur endustri kuruluşunu Marmara Bolgesinde gormek mumkundur
Marmara, Turkiyede ic ve dış ticaretin en fazla geliştiği bolgedir Bolge ticaretinin gelişmesinde, tarım ve endustrinin cok gelişmiş olması ile ulaşım ağının cok sık ve kolay olmasının da rolu vardır Marmara Bolgesi, turizm potansiyellerinin hemen hepsine sahiptir Dolayısı ile turizm gelirlerinin en cok olduğu bolgemizdir
Marmara Bolgesi Turkiye'de;
En fazla toplam nufus,
En fazla nufus yoğunluğu,
En fazla şehirleşme oranı,
En fazla okuryazar oranı,
En fazla sağlık hizmetleri,
En fazla enerji tuketimi,
En fazla sanayi işcisi,
En fazla ekili dikili arazi,
En fazla ayciceği uretimi,
En fazla ipek bocekciliği,
En fazla kumes hayvancılığı,
En fazla nufusa sahip şehir,
En fazla pirinc uretimi,
En fazla ortalama yukselti,
En az izduşum alanı,
En cok bor mineralleri cıkarılan yer,
En ceşitli iklim,
En az kır nufusu,
En az izohips sayısı,
En ceşitli tarım urunu Marmara bolgesindedir
Marmara Bolgesi'nin butun ozellikleri şoyle sıralanabilir:
1Marmara bolgesinin Konumu ve sınırları
Turkiyenin kuzeybatısını oluşturur ismini Marmara Denizinden almıştır Avrupa kıtasındaki topraklarımızın tamamı bolge sınırları icindedir Bolge doğuda Adapazarı ovası ile Bilecikin doğusuna kadar uzanır Bolgenin guney sınırı Kazdağından başlayarak Balıkesir ovasını icine alır ve Uludağın guneyinden gecer Canakkale acıklarındaki Gokceada ve Bozcaada bolgede bulunur Bolge ulkemiz yuzolcumunun %8,5'ine sahiptir Yuzolcumun buyukluğu bakımından bolgeler arasında altıncı sıradadır
Bolgenin bolumleri Catalca Kocaeli, Ergene, Yıldız Dağları ve Guney Marmaradır
2 Yeryuzu şekilleri
Turkiyenin ortalama yukseltisi en az olan bolgesidir En onemli yukseltilerini kuzeyde Yıldız Dağları, guneyde Samanlı Dağları ile Uludağ oluşturur Uludağ 2543 m ile bolgenin en yuksek yeridir
Bolgede alcak, tepelik alanlar ile dalgalı duzlukler geniş yer kaplar En onemli ovaları, Ergene, Adapazarı, Bursa, Karacabey, inegol, Pamukova, Gonen ve Balıkesir ovalarıdır
Meric, Ergene, Sakarya ve Susurluk bolgenin en buyuk akarsularıdır Bolgenin ortalama yukseltisi az olduğu icin akarsuların enerji potansiyelleri duşuktur
Manyas, Ulubat, iznik, Sapanca, Buyuk ve Kucuk Cekmece ile Durusu (Terkos) bolgede yer alan gollerdir Kuzey Anadolu fay hattının bir kısmı bu bolgeden gecer
3 iklim
Marmara Bolgesinde Akdeniz, Karadeniz ve karasal iklim ozelliklerinin hepsi gorulur Bolge yılda ortalama 500 700 mm arasında yağış alır Orneğin, istanbul 677 mm, Bursa 696 mm, Edirne 586 mm yağış almaktadır
Bolgedeki yıllık ortalama sıcaklık 13 15 °Cdir istanbulda, en sıcak ay ortalaması 23,2 °C iken, en soğuk ay ortalaması 5,6 °C dir Guney Marmara Bolumunun dağlık ic kısımlarında ve Ergene Havzasında karasal iklim koşulları etkili iken, Karadeniz kıyı şeridinde Karadeniz iklimi gorulur Marmara ve Ege Denizi cevresindeki 300 400 m yuksekliğe kadar olan alanlarda ise Akdeniz geciş iklimi etkilidir
4 Bitki Ortusu
Bolge, bitki ortusu ceşitliliği acısından zengindir Bu durum, bolgedeki iklim ceşitliliğinin fazla olmasından kaynaklanır Ergene Havzasının karakteristik bitki ortusu, ormanların tahrip edilmesi ile oluşmuş antropojen bozkırdır Yıldız Dağlarının Karadenize bakan yamacları ile Koru ve Işık dağlarında ormanlar yer alır Marmara ve Ege Denizi cevresinde, Akdeniz ikliminin etkisi ile 300 400 m yuksekliğe kadar maki toplulukları bulunur Guney Marmaranın yuksek kesimlerinde ise, iğne yapraklı ormanlar yer alır Bolge, Turkiye ormanlarının % 13'unu kaplayarak bolgeler arasında dorduncu sırada bulunur
5 Toprak
Trakyanın kuzeyinde, Kocaeli Yarımadasında, Guney Marmaranın doğusu ve guneyinde, asitli, koyu renkli ve organik madde bakımından zengin topraklar bulunur Ergene cayı havzası ile Guney Marmara Bolumundeki ovalarda vertisol topraklar, Trakyanın batısı Gelibolu ve Biga Yarımadası cevresinde ise rendzina adı verilen kirecli topraklar yer alır
6 Nufus ve Yerleşme
Nufus ve nufus yoğunluğunun en fazla olduğu bolgedir Turkiyenin toplam nufusununun yaklaşık % 20 sinden fazlası bu bolgede yaşar 1997 nufus sayımına gore bolge nufusu 15,9 milyon, nufus yoğunluğu km2 ye 236 kişidir
Bolgede şehir nufusu fazla iken, kır nufusu oldukca azdır Diğer bolgelerden goc aldığından nufusu surekli olarak artmaktadır
7 Ekonomik Ozellikler
Marmara Bolgesi, bolge yuzolcumune gore tarım alanları oranının en fazla olduğu bolgemizdir Bolge, Turkiye ayciceği ve pirinc uretiminde birincidir Zeytin, tutun, şekerpancarı, uzum, mısır ve buğday tarımı yapılan diğer urunlerdir
Marmara, ahır ve kumes hayvancılığının en fazla geliştiği bolgemizdir Bu durum, bolgede başta tuketici nufusun fazlalığı ve pazarlama sorununun cozulmuş olması ile ilgilidir Yine Marmara, Turkiyede ipekbocekciliğinin en fazla yapıldığı bolgedir
YERALTI ZENGİNLİKLERİ:
Bor: Susurluk, Bigadic Balıkesir (Turkiyede 1), Volfram (Tungsten):UludağBursa, DemirkoyKırklareli
(Turkiyede 1), Mermer: Guney Marmara, Linyit: Bolgenin genelinde, Barit: LapsekiCanakkale,
Doğalgaz: Kırklareli, Demir: Kocaeli ve Sakarya, ManyezitMagnezyum: Bilecik, Krom: Bursa,
KurşunCinko: Balıkesir ve Canakkale, Seramik Kili: İstanbul ve Canakkale
ENDUSTRİ:
Bolge ekonomisi gelişmiştir Milli gelirimizin %20si bu bolgeden karşılanır Sanayi işcilerimizin
yarısı burada calışır ve sanayi urunlerinin 13u bu bolgeden karşılanır Ulaşımını kolay olması,
hammadde teminin kolay olması, Hinterlandının geniş olması, işgucunun fazla olması, tuketici
nufusunun fazla olması ve pazarlama kolaylığı gibi sebeplerle sanayisi gelişmiştir Enerji
uretimi en az olan bolge olmasına rağmen enerji tuketiminde ilk sıradadır Turkiyenin en
buyuk sanayi kuşağı olan İstanbulKocaeliAdapazarı bu bolgede yer alır Bursa başka bir
sanayi ilidir İstanbul en işlek ve gelişmiş limanımız olarak en buyuk ithalat limanımızdır
İzmitte İpraş Petrol Rafinerimiz bulunmaktadır Ambarlıİstanbulda Doğalgaz ve Fuel Oil, Bursa
ve Hamitabatta Doğalgaz, Kırklareli ve Orhanelinde termik santraller vardır
Bursada dokumacılık, otomotiv ve konserve sanayisi vardır İzmitte ise kağıt, petrokimya ve
İpraş Rafinerisi vardır
Bolge, bor mineralleri cıkarımında Turkiyede birincidir Mermer, linyit, barit, volfram ve doğal gaz bolgede cıkarılan diğer yeraltı zenginlikleridir Endustrinin en cok geliştiği bolgedir Turkiyedeki endustri kuruluşlarının % 75'i bu bolgededir Makine, kimya, ilac, dokuma, tekstil ve gıda gibi hemen her tur endustri kuruluşunu Marmara Bolgesinde gormek mumkundur
Marmara, Turkiyede ic ve dış ticaretin en fazla geliştiği bolgedir Bolge ticaretinin gelişmesinde, tarım ve endustrinin cok gelişmiş olması ile ulaşım ağının cok sık ve kolay olmasının da rolu vardır Marmara Bolgesi, turizm potansiyellerinin hemen hepsine sahiptir Dolayısı ile turizm gelirlerinin en cok olduğu bolgemizdir
Marmara Bolgesi Turkiye'de;
En fazla toplam nufus,
En fazla nufus yoğunluğu,
En fazla şehirleşme oranı,
En fazla okuryazar oranı,
En fazla sağlık hizmetleri,
En fazla enerji tuketimi,
En fazla sanayi işcisi,
En fazla ekili dikili arazi,
En fazla ayciceği uretimi,
En fazla ipek bocekciliği,
En fazla kumes hayvancılığı,
En fazla nufusa sahip şehir,
En fazla pirinc uretimi,
En fazla ortalama yukselti,
En az izduşum alanı,
En cok bor mineralleri cıkarılan yer,
En ceşitli iklim,
En az kır nufusu,
En az izohips sayısı,
En ceşitli tarım urunu Marmara bolgesindedir