Orucun faydaları nelerdir
orucun birey ve toplum uzerindeki yararları
Orucun faydaları nelerdir
Orucun başlıca faydaları şunlardır:
Oruc Kotuluklerden Korur
Kur'anı Kerimde orucun farz kılındığını bildiren ayetin sonundaki ta ki korunasınızifadesi orucun hikmetine dikkatimizi cekmektedir
Allah Teala, her derde bir deva, her hastalığa bir ilac verdiği gibi kotuluklere karşı da korunma vasıtaları vermiştir İşte orucun bir ozelliği de bizi kotuluklerden koruyan bir ibadet oluşudur
Nitekim Peygamberimiz orucun bu ozelliğini hepimizin kolayca anlayabileceği şekilde guzel bir benzetme ile acıklayarak şoyle buyurmuştur:
Oruc bir kalkandır, o halde oruclu kotu soz soylemesin Kendisi ile cekişip kavga etmek isteyen kimseye iki defa, ben orucluyumdesin
Bilindiği gibi kalkan, savaşlarda kişiyi duşmanın kılıcından koruyan bir vasıta idi Kalkan, sahibini duşmandan koruduğu gibi oruc da aynı şekilde kişiyi kotuluklerden ve gunah işlemekten korur Oruclu, kotuluğu başlatan kişi olmayacağı gibi, kendisine fena soz soyleyen ve kavga etmek isteyenlerin bu davranışlarına karşılık: Ben orucluyum, ben orucluyumdiyerek nefsine hakim olacak ve kendisini kavganın icine cekmek isteyenlere uymayacaktır Boylece oruc, bir kalkan gibi kişiyi kotuluklerden korumuş olacaktır
Oruc, kişiyi sadece kotuluklerden korumakla kalmayacak, onu cehennem ateşinden de koruyacaktır Cunku, insanı cehenneme surukleyen kotuluklerdir, bunlardan uzaklaşan cehennemden de uzaklaşmış demektir
Her kotuluğun başı, Allah'ı unutmak ve sorumluluk duygusunu kaybetmektir Halbuki oruc, bize daima Allah'ı hatırlatır, sorumluluk duygusunu geliştirir Bir ay boyunca devam eden bu manevi eğitim sonucu Allah korkusu kalblere iyice yerleşir,bunun olumlu tesiri ile de insan davranışlarını kontrol altına alarak her turlu kotulukten uzaklaşmış olur
Oruc Ahlakımızı Guzelleştirir
Oruc, belirli bir sure basit bir ac kalma olayı değildir Onu sadece bu yonuyle değerlendirmek son derece yanlış olur Oruc, koklu bir irade terbiyesi, insanı kotu alışkanlıklardan temizleyen, cirkin davranışlardan uzaklaştıran ve iyi huylar kazandıran bir ahlak eğitimidir
Peygamberimiz (sas) şoyle buyuruyor: Her kim yalan soylemeyi ve yalanla iş gormeyi bırakmazsa Allah onun yemesini, icmesini bırakmasına değer vermez
Bu hadisi şerifte orucun yuksek hedefi acıkca gosterilmiş, oruc tuttuğu halde kotu huyları terketmeyenlerin oruclarına Cenabı Hakk'ın değer vermeyeceği bildirilmiştir
Konunun onemi hakkında peygamberimiz diğer bir hadisi şerifinde biraz daha acıklık getirerek buyuruyor ki:
Cok oruc tutanlar var ki onlara tuttukları oruclardan sadece aclık ve susuzluk kalır Cok gece ibadet edenler vardır ki onlara da bundan kalan sadece uykusuzluktur
Bu kimseler, helal olan şeylerden uzaklaştıkları halde, esas uzaklaşmaları gereken haramlardan uzaklaşmadıkları icin ibadetlerinden bekledikleri karşılığı bulamayacaklardır
Goruluyor ki orucun asıl gayesi, insanı kotuluklerden uzaklaştırarak olgunlaştırmak, ahlak ve fazilet sahibi olmasını sağlamaktır
İslam bilginleri orucun uc mertebesi olduğunu bildirmişlerdir:
Birincisi; imsaktan akşama kadar yemekten, icmekten ve cinsel arzulardan sakınmak suretiyle tutulan oructur Bu oruc, şartları yerine getirildiği icin sahihtir Ancak bunun gayesine ulaşması icin oruclunun ikinci basamağa yukselmesi lazımdır
İkincisi; birinci maddedekilerle birlikte, kulak, goz, dil, el, ayak ve diğer organları gunahlardan uzaklaştırmak suretiyle tutulan oructur Makbul olan oruc budur Cunku bu, organlar uzerinde olumlu etkisini gosteren ve sahibine ahlaki faziletler kazandırarak gayesine ulaşan oructur
Ucuncusu; birinci ve ikinci maddedekilerle beraber gonlunde Allah'tan başkasına yer vermemek, kalbini Allah'tan başka şeylerle meşgul etmemek suretiyle tutulan oructur Oructa ulaşılan en yuksek derece budur Peygamberlerin ve Allah'ın veli kullarının tuttuğu oruc budur
Oruclu, once helal olan yiyecek icecek ve cinsel arzularından gecici bir sure uzak kalarak iradesine hakim olmayı oğrenir Bu irade terbiyesi ile organlarının her turlu kotulukten uzaklaşmasını sağlayan mu'min, nihayet kalbini de kotu duygulardan arındırarak adeta melekleşir Maddi bağlardan, fani ihtiraslardan uzaklaştıkca kulluğun zirvesine ulaşır ve Allah'a yaklaşır
Oruc İnsanı Sağlıklı Yapar
Orucun, ruh ve beden uzerinde olumlu etkileri ve vucut sağlığı bakımından faydalı sonucları tıbben de kanıtlanmış bir gercektir Pek cok hikmetleri olan oruc emrinin bu yonune de Peygamber Efendimiz dikkatimizi cekerek şoyle buyurmuştur:
Oruc tutunuz ki sağlıklı olasınız
Peygamberimizin bu evrensel mesajının taşıdığı mana, cağlara ışık tutmakta, dinimizin emirlerindeki sır ve hikmetler zaman gectikte daha iyi anlaşılmaktadır
Burada sozu, konunun uzmanı olan tıp doktorlarına bırakarak orucun sağlık yonunden faydalarını bir kere de uzmanlarından dinleyelim:
Sağlam insanlara orucun hic bir zararı yoktur Aksine Oruc tutunuz, sıhhat bulursunuzhadisi şerifinde işaret buyurulduğu vechile, vucUda faydası vardır 816 saat sindirim cihazının, karaciğerin dinlenmesi kendi kendini toparlaması buyuk bir faydadır
Oruc normal sıhhatli olan insanlar icin cok faydalı bir perhiz teşkil eder Az yemek ve itidal ile yaşamak sonucu oruc tutanlar genellikle Ramazanda bir kac kilo zayıflarlar Bu suretle 11 ay zarfında vucutta depo edilen zararlı yağlar erimiş olur Bu ise asrımızda herkese tavsiye edilen en muhim sağlık kuralıdır Cunku şişmanlık şeker hastalığına pek yakındır Ayrıca damar sertliği, kalb hastalığı, tansiyon yuksekliği ve buna bağlı pek cok hastalığa musait bir zemin hazırlar Demek oluyor ki oruc, butun bu dertlerden insanı koruyucu bir etki yapar
Bu gerceği, sadece bizim bilim adamlarımız değil, konuyu inceleyen yabancı bilim adamları da dile getirmektedir:
1940 Nobel Tıp odulunu kazanan unlu bilim adamı, Dr Alexis Carrel (Aleksi Karel) L'Hamme, Cet İnconnuadlı eserinde: Oruc sırasında organizmalarda depo edilmiş besin maddelerinin harcandığını, sonradan bunların yerine yenilerinin geldiğini, boylece butun vucutta bir yenilenme olduğunu ve orucun sağlık bakımından cok yararlı olduğunusoyler
Orucun faydaları sadece bedenimizle ilgili değildir Onun ruhumuzda ve sinir sistemi uzerindeki olumlu etkileri ve bu ibadetten oruclunun duyduğu ic huzuru, pek cok manevi rahatsızlığı tedavi ederek kişiye guclu bir moral kazandırır
Oructa asıl sinir sistemi tam bir rahatlama icindedir Bir ibadeti yerine getirme mutluluğu bizdeki gerginliklerin, huzursuzlukların hemen hemen tumunu yok eder Gunumuzun en onemli ic sorunlarından olan stresler boylece buyuk olcude kalkar
Oruc Nimetlerin Kıymetini Oğretir
Nimet elde iken değeri gereği gibi bilinemez İnsan sahip olduğu nimetlerin değerini ancak bunlar elden cıktıktan sonra anlayabilir Fakat iş işten gectiği icin artık bunun yararı olmaz
Oruc tutmakla bir sure nimetlerden uzak kalan kimse bunların değerini daha iyi anlar Sahip olduğu nimetlerden bir sure uzak kalmak insana, onları daha iyi korumasını, israf etmemesini ve nimetleri kendisine veren Allah'a daha cok şukretmesini oğretir Nimetlere şukur ise onların coğalmasına vesile olur
Allah Teala şoyle buyuruyor:
Andolsun, şukrederseniz elbette (nimetimi) artırırım
Oruclu Sabırlı Olmayı Oğrenir
Sabır, başarıya ulaşmanın en onemli şartlarından biridir Sahip olduğu helal şeylere oruclu olduğu icin el surmeyen kimse; iradesine hakim olmuş, nefsini zorluklara alıştırarak terbiye etmiş ve ustun bir meziyet kazanmış olur
Boyle bir insan hayatta karşısına cıkabilecek sıkıntılar karşısında sarsılmaz, bunlara kolaylıkla sabreder ve guclukleri yenerek başarıya ulaşır Acılı ve uzuntulu durumlar karşısında sabır ve tahammul gostererek soğukkanlılığını korur
Orucun askerlik ve yurt savunması bakımından da ayrı bir onemi vardır Savaş zamanlarında cephedeki asker, yiyecek ve icecek bulamadığı zaman aclığa ve susuzluğa katlanmak zorunda kalabilir oruc tutmaya alışmış olanlar, boyle zorluklara daha kolay dayanırlar
Orucun Sosyal Faydaları
Orucun fert bakımından pek cok faydaları yanında toplumun huzuruna da sağladığı cok onemli faydaları vardır
Oruc, insanın şefkat ve merhamet duygularını geliştirerek bunun topluma sevgi ve yardım şeklinde yansımasını sağlar
Hayatında aclık nedir bilmeyen bir insan yoksulların cektiği aclık ve sıkıntıyı gereği gibi anlayabilir mi? Bir eli yağda, bir eli baldaolan varlıklı bir kimse yoksulların cektiği ızdırabı yureğinde duyabilir mi?
Elbetteki, gereği gibi duyamaz
Fakat oruc tutan kimse aclığın ne demek olduğunu bizzat tatmış olduğundan yokluk icinde kıvranan fakirlerin, kimsesizlerin cektikleri sıkıntıları icinde duyarak şefkat ve acıma duyguları gelişir Bunun sonucu olarak da fakirlere yardım elini uzatarak sıkıntılarını giderir, toplumun huzur ve mutluluğuna katkıda bulunur
Dinimiz, butun muslumanları tek bir vucut gibi kabul etmiş, muslumanların birbirlerinin dertleri ile ilgilenmelerini istemiştir
Peygamberimizin, Yanıbaşında komşusu ac olduğu halde tok yaşayan, olgun mu'min değildir anlamındaki sozu, konunun onemini acık bir şekilde ortaya koymaktadır
Bizim icin en guzel ornek olan sevgili Peygamberimiz insanların en comerdi idi
Ramazan ayında comertliği doruk noktasına ulaşır, elinde ne varsa yoksullara dağıtırdı
Peygamberimizin saygı değer eşi Hz Aişe diyor ki: Allah'ın RasUlu uc gun peşpeşe karnını doyurmamıştır İsteseydi doyururdu Lakin o, yoksulları doyurup kendisi ac kalmayı tercih ederdi
Onun ahlak ve fazilet dolu yaşayışını ornek alan muslumanlarda da aynı davranışları goruyoruz
Hz Omer'in halifeliği zamanında dokuz ay suren bir kıtlık olmuştu Omer, ihtiyac sahipleri bize gelsindiye halka duyuru yapmış; kendisi de, muslumanlar bolluğa kavuşuncaya kadar ekmekle beraber zeytin yağından başka katık yemeyeceğine yemin etmişti
orucun birey ve toplum uzerindeki yararları
Orucun faydaları nelerdir
Orucun başlıca faydaları şunlardır:
Oruc Kotuluklerden Korur
Kur'anı Kerimde orucun farz kılındığını bildiren ayetin sonundaki ta ki korunasınızifadesi orucun hikmetine dikkatimizi cekmektedir
Allah Teala, her derde bir deva, her hastalığa bir ilac verdiği gibi kotuluklere karşı da korunma vasıtaları vermiştir İşte orucun bir ozelliği de bizi kotuluklerden koruyan bir ibadet oluşudur
Nitekim Peygamberimiz orucun bu ozelliğini hepimizin kolayca anlayabileceği şekilde guzel bir benzetme ile acıklayarak şoyle buyurmuştur:
Oruc bir kalkandır, o halde oruclu kotu soz soylemesin Kendisi ile cekişip kavga etmek isteyen kimseye iki defa, ben orucluyumdesin
Bilindiği gibi kalkan, savaşlarda kişiyi duşmanın kılıcından koruyan bir vasıta idi Kalkan, sahibini duşmandan koruduğu gibi oruc da aynı şekilde kişiyi kotuluklerden ve gunah işlemekten korur Oruclu, kotuluğu başlatan kişi olmayacağı gibi, kendisine fena soz soyleyen ve kavga etmek isteyenlerin bu davranışlarına karşılık: Ben orucluyum, ben orucluyumdiyerek nefsine hakim olacak ve kendisini kavganın icine cekmek isteyenlere uymayacaktır Boylece oruc, bir kalkan gibi kişiyi kotuluklerden korumuş olacaktır
Oruc, kişiyi sadece kotuluklerden korumakla kalmayacak, onu cehennem ateşinden de koruyacaktır Cunku, insanı cehenneme surukleyen kotuluklerdir, bunlardan uzaklaşan cehennemden de uzaklaşmış demektir
Her kotuluğun başı, Allah'ı unutmak ve sorumluluk duygusunu kaybetmektir Halbuki oruc, bize daima Allah'ı hatırlatır, sorumluluk duygusunu geliştirir Bir ay boyunca devam eden bu manevi eğitim sonucu Allah korkusu kalblere iyice yerleşir,bunun olumlu tesiri ile de insan davranışlarını kontrol altına alarak her turlu kotulukten uzaklaşmış olur
Oruc Ahlakımızı Guzelleştirir
Oruc, belirli bir sure basit bir ac kalma olayı değildir Onu sadece bu yonuyle değerlendirmek son derece yanlış olur Oruc, koklu bir irade terbiyesi, insanı kotu alışkanlıklardan temizleyen, cirkin davranışlardan uzaklaştıran ve iyi huylar kazandıran bir ahlak eğitimidir
Peygamberimiz (sas) şoyle buyuruyor: Her kim yalan soylemeyi ve yalanla iş gormeyi bırakmazsa Allah onun yemesini, icmesini bırakmasına değer vermez
Bu hadisi şerifte orucun yuksek hedefi acıkca gosterilmiş, oruc tuttuğu halde kotu huyları terketmeyenlerin oruclarına Cenabı Hakk'ın değer vermeyeceği bildirilmiştir
Konunun onemi hakkında peygamberimiz diğer bir hadisi şerifinde biraz daha acıklık getirerek buyuruyor ki:
Cok oruc tutanlar var ki onlara tuttukları oruclardan sadece aclık ve susuzluk kalır Cok gece ibadet edenler vardır ki onlara da bundan kalan sadece uykusuzluktur
Bu kimseler, helal olan şeylerden uzaklaştıkları halde, esas uzaklaşmaları gereken haramlardan uzaklaşmadıkları icin ibadetlerinden bekledikleri karşılığı bulamayacaklardır
Goruluyor ki orucun asıl gayesi, insanı kotuluklerden uzaklaştırarak olgunlaştırmak, ahlak ve fazilet sahibi olmasını sağlamaktır
İslam bilginleri orucun uc mertebesi olduğunu bildirmişlerdir:
Birincisi; imsaktan akşama kadar yemekten, icmekten ve cinsel arzulardan sakınmak suretiyle tutulan oructur Bu oruc, şartları yerine getirildiği icin sahihtir Ancak bunun gayesine ulaşması icin oruclunun ikinci basamağa yukselmesi lazımdır
İkincisi; birinci maddedekilerle birlikte, kulak, goz, dil, el, ayak ve diğer organları gunahlardan uzaklaştırmak suretiyle tutulan oructur Makbul olan oruc budur Cunku bu, organlar uzerinde olumlu etkisini gosteren ve sahibine ahlaki faziletler kazandırarak gayesine ulaşan oructur
Ucuncusu; birinci ve ikinci maddedekilerle beraber gonlunde Allah'tan başkasına yer vermemek, kalbini Allah'tan başka şeylerle meşgul etmemek suretiyle tutulan oructur Oructa ulaşılan en yuksek derece budur Peygamberlerin ve Allah'ın veli kullarının tuttuğu oruc budur
Oruclu, once helal olan yiyecek icecek ve cinsel arzularından gecici bir sure uzak kalarak iradesine hakim olmayı oğrenir Bu irade terbiyesi ile organlarının her turlu kotulukten uzaklaşmasını sağlayan mu'min, nihayet kalbini de kotu duygulardan arındırarak adeta melekleşir Maddi bağlardan, fani ihtiraslardan uzaklaştıkca kulluğun zirvesine ulaşır ve Allah'a yaklaşır
Oruc İnsanı Sağlıklı Yapar
Orucun, ruh ve beden uzerinde olumlu etkileri ve vucut sağlığı bakımından faydalı sonucları tıbben de kanıtlanmış bir gercektir Pek cok hikmetleri olan oruc emrinin bu yonune de Peygamber Efendimiz dikkatimizi cekerek şoyle buyurmuştur:
Oruc tutunuz ki sağlıklı olasınız
Peygamberimizin bu evrensel mesajının taşıdığı mana, cağlara ışık tutmakta, dinimizin emirlerindeki sır ve hikmetler zaman gectikte daha iyi anlaşılmaktadır
Burada sozu, konunun uzmanı olan tıp doktorlarına bırakarak orucun sağlık yonunden faydalarını bir kere de uzmanlarından dinleyelim:
Sağlam insanlara orucun hic bir zararı yoktur Aksine Oruc tutunuz, sıhhat bulursunuzhadisi şerifinde işaret buyurulduğu vechile, vucUda faydası vardır 816 saat sindirim cihazının, karaciğerin dinlenmesi kendi kendini toparlaması buyuk bir faydadır
Oruc normal sıhhatli olan insanlar icin cok faydalı bir perhiz teşkil eder Az yemek ve itidal ile yaşamak sonucu oruc tutanlar genellikle Ramazanda bir kac kilo zayıflarlar Bu suretle 11 ay zarfında vucutta depo edilen zararlı yağlar erimiş olur Bu ise asrımızda herkese tavsiye edilen en muhim sağlık kuralıdır Cunku şişmanlık şeker hastalığına pek yakındır Ayrıca damar sertliği, kalb hastalığı, tansiyon yuksekliği ve buna bağlı pek cok hastalığa musait bir zemin hazırlar Demek oluyor ki oruc, butun bu dertlerden insanı koruyucu bir etki yapar
Bu gerceği, sadece bizim bilim adamlarımız değil, konuyu inceleyen yabancı bilim adamları da dile getirmektedir:
1940 Nobel Tıp odulunu kazanan unlu bilim adamı, Dr Alexis Carrel (Aleksi Karel) L'Hamme, Cet İnconnuadlı eserinde: Oruc sırasında organizmalarda depo edilmiş besin maddelerinin harcandığını, sonradan bunların yerine yenilerinin geldiğini, boylece butun vucutta bir yenilenme olduğunu ve orucun sağlık bakımından cok yararlı olduğunusoyler
Orucun faydaları sadece bedenimizle ilgili değildir Onun ruhumuzda ve sinir sistemi uzerindeki olumlu etkileri ve bu ibadetten oruclunun duyduğu ic huzuru, pek cok manevi rahatsızlığı tedavi ederek kişiye guclu bir moral kazandırır
Oructa asıl sinir sistemi tam bir rahatlama icindedir Bir ibadeti yerine getirme mutluluğu bizdeki gerginliklerin, huzursuzlukların hemen hemen tumunu yok eder Gunumuzun en onemli ic sorunlarından olan stresler boylece buyuk olcude kalkar
Oruc Nimetlerin Kıymetini Oğretir
Nimet elde iken değeri gereği gibi bilinemez İnsan sahip olduğu nimetlerin değerini ancak bunlar elden cıktıktan sonra anlayabilir Fakat iş işten gectiği icin artık bunun yararı olmaz
Oruc tutmakla bir sure nimetlerden uzak kalan kimse bunların değerini daha iyi anlar Sahip olduğu nimetlerden bir sure uzak kalmak insana, onları daha iyi korumasını, israf etmemesini ve nimetleri kendisine veren Allah'a daha cok şukretmesini oğretir Nimetlere şukur ise onların coğalmasına vesile olur
Allah Teala şoyle buyuruyor:
Andolsun, şukrederseniz elbette (nimetimi) artırırım
Oruclu Sabırlı Olmayı Oğrenir
Sabır, başarıya ulaşmanın en onemli şartlarından biridir Sahip olduğu helal şeylere oruclu olduğu icin el surmeyen kimse; iradesine hakim olmuş, nefsini zorluklara alıştırarak terbiye etmiş ve ustun bir meziyet kazanmış olur
Boyle bir insan hayatta karşısına cıkabilecek sıkıntılar karşısında sarsılmaz, bunlara kolaylıkla sabreder ve guclukleri yenerek başarıya ulaşır Acılı ve uzuntulu durumlar karşısında sabır ve tahammul gostererek soğukkanlılığını korur
Orucun askerlik ve yurt savunması bakımından da ayrı bir onemi vardır Savaş zamanlarında cephedeki asker, yiyecek ve icecek bulamadığı zaman aclığa ve susuzluğa katlanmak zorunda kalabilir oruc tutmaya alışmış olanlar, boyle zorluklara daha kolay dayanırlar
Orucun Sosyal Faydaları
Orucun fert bakımından pek cok faydaları yanında toplumun huzuruna da sağladığı cok onemli faydaları vardır
Oruc, insanın şefkat ve merhamet duygularını geliştirerek bunun topluma sevgi ve yardım şeklinde yansımasını sağlar
Hayatında aclık nedir bilmeyen bir insan yoksulların cektiği aclık ve sıkıntıyı gereği gibi anlayabilir mi? Bir eli yağda, bir eli baldaolan varlıklı bir kimse yoksulların cektiği ızdırabı yureğinde duyabilir mi?
Elbetteki, gereği gibi duyamaz
Fakat oruc tutan kimse aclığın ne demek olduğunu bizzat tatmış olduğundan yokluk icinde kıvranan fakirlerin, kimsesizlerin cektikleri sıkıntıları icinde duyarak şefkat ve acıma duyguları gelişir Bunun sonucu olarak da fakirlere yardım elini uzatarak sıkıntılarını giderir, toplumun huzur ve mutluluğuna katkıda bulunur
Dinimiz, butun muslumanları tek bir vucut gibi kabul etmiş, muslumanların birbirlerinin dertleri ile ilgilenmelerini istemiştir
Peygamberimizin, Yanıbaşında komşusu ac olduğu halde tok yaşayan, olgun mu'min değildir anlamındaki sozu, konunun onemini acık bir şekilde ortaya koymaktadır
Bizim icin en guzel ornek olan sevgili Peygamberimiz insanların en comerdi idi
Ramazan ayında comertliği doruk noktasına ulaşır, elinde ne varsa yoksullara dağıtırdı
Peygamberimizin saygı değer eşi Hz Aişe diyor ki: Allah'ın RasUlu uc gun peşpeşe karnını doyurmamıştır İsteseydi doyururdu Lakin o, yoksulları doyurup kendisi ac kalmayı tercih ederdi
Onun ahlak ve fazilet dolu yaşayışını ornek alan muslumanlarda da aynı davranışları goruyoruz
Hz Omer'in halifeliği zamanında dokuz ay suren bir kıtlık olmuştu Omer, ihtiyac sahipleri bize gelsindiye halka duyuru yapmış; kendisi de, muslumanlar bolluğa kavuşuncaya kadar ekmekle beraber zeytin yağından başka katık yemeyeceğine yemin etmişti