Arıburnu Cephesi Canakkale Cephesi:
1 Dunya Savaşı'nda Canakkale Cephesi hakkında bilgi
1Dunya Savaşında Canakkale Cephesi ve Onemi Nedir?
1Dunya Savaşında Canakkale Cephesinin Onemi
Arıburnu Cephesi Canakkale Cephesi:
Arıburnu Cephesi ’nde 25 Nisan 1915 sabahı cıkartma yapan Anzak Kolordusu ortu kuvvetleri, sahildeki Osmanlı gozetleme postalarını atarak bir koprubaşı oluşturmuşlardır Sahile cıkan ortu kuvveti uc koldan sırtlara ilerlemiştir Sırtlardaki Osmanlı direnişi, ileri harekatı yeryer engelliyor, genel olarak geciktiriyordu ama sahili tehdit edecek bir harekat gosteremiyordu Buna karşın sırtlarda yer yer suren catışmalarda Anzak kayıplar artmakta, sahile yağan takviye talepleri karşısında cıkan tum birlikler derhal ateş hattına gonderilmektedir, sahilde ihtiyat tutulamamaktadır
Anzak mevzilerine taarruza girişmiştir Bu taarruzla Anzak birlikleri sırtın batı yamaclarına cekilmişlerdir
Ordu ihtiyatındaki 19 Tumen komutanı Kurmay Yarbay Mustafa Kemal cıkarma başladığı sıralarda 57 Alay ve bir topcu bataryasıyla Conk Bayırı ’na hareket etmişti Karargahta, 3 Kolordu Komutanı Esat Paşa ’ya (Albay Mehmet Esat Bulkat Bey ’e) kararını anlatmıştır Esat Paşa, bu kararı onaylamış, Albay Halil Sami Bey ’in 27 Alay ’ını da yarbayın komutası altına vermiştir Esasen 19 Tumen, ordu ihtiyatıdır, ancak Mareşal Sanders ’le halen temas kurulamamış olması nedeniyle Esat Paşa harekatın yapılması icin cekimser kalmış,bunun uzerine Yarbay Mustafa Kemal Bey kendi inisiyatifini kullanarak tumenini ileri harekata dahil olmak uzere Kılıcbayır yonune intikal ettirmiştirTaarruzun 5 Ordu Komutanı Mareşal Sanders'in Yarbay Mustafa Kemal Bey'in ongorulerinden,kendiliğinden hareket etmesinden ve 19Tumen'in bu harekata katılmasından haberi olmamıştır
Bu arada Kılıcbayır yonune sevk edilen Avustralya birlikleri, bolgeye ulaşır ulaşmaz muharebeye surulmektedir Cunku Osmanlıların sırtlardan aşağı akıp cephe hattını kırmaları an meselesi olarak gorunmektedir 19 Tumen ’e bağlı dort alayın bolgeye intikali ardından Osmanlı Arıburnu Kuvvetleri Yarbay Mustafa Kemal Bey emriyle saat 15:30 dolaylarında yeniden bu kez toplu olarak taarruza gecmişlerdir General Hamilton anılarında şoyle anlatır “Gebe dağlar Osmanlı doğurmakta devam ediyor Bizim mevzilerimizin en yuksek ve en merkezi yerine birbirini kovalayan dalgalar halinde yukleniyorlar
Bu taarruzun sonucunda Kılıcbayır ’ın iki yanından gelişen Osmanlı taarruzları karşısında Kılıcbayır ve hemen guneybatısındaki Cesaret tepe kesin olarak Osmanlıların eline gecmiştir Duztepe ’nin alınması, Osmanlı birliklerine Kılıcbayır ustunden Anzak sahiline geniş bir taarruz hattı acmıştı ama, Osmanlıların zaten ellerindeki az bir kuvvetle yaptıkları bu taarruzu surdurecek kuvvetleri yoktur Anzak cephesindeki bu gedik, savaş boyunca kalmıştır
Harekatın ilk gununde karaya cıkartılan asker sayısı 15000 ’dir Yaklaşık 2000 ’i olu olmak uzere kayıplar 3500 ’dur
Gece yarısına doğru Anzak Kolordusu Komutanı Birdwood, emrindeki her iki tumen komutanın da tahliyeden yana olduklarını, kendisinin de bu goruşu paylaştığını General Hamilton ’a bildirmiştir Anzak ordusu gun boyu suren catışmalardan dolayı bitkindir, moral duşuktur, birlikler halen dağınıktır Gun boyu suren Osmanlı taarruzları, Anzak cephesinin kuzey batı kesimindeki sırtta (Kılıcbayır) bir gedik oluşturmuştu Bu gedik, Ancak cıkarma bolgesi icin ağır bir tehdit oluşturmaktaydı Gece boyu takviye alan Osmanlı kuvvetlerinin etkin bir topcu desteğiyle sabah girişecekleri bir karşı taarruza kesin gozuyle bakılmaktadır Ordunun bu haliyle bu saldırıyı goğusleyemeyeceğinden, sahilde imha edileceğinden korkulmaktadır Amiral Thursby ise tahliyenin cok fazla kayba neden olacağını, pozisyonu korumanın daha iyi olacağı goruşundedir General Hamilton, sahilde kalınarak direnilmesine karar vermiştir
Takviye olarak bolgeye gonderilen İngiliz 9 Kolordusu ’nun Suvla Koyu ’na cıkartma yaptığı 56 Ağustos gecesi, bir Anzak tumeni gece yuruyuşune gecmiştir Hedefleri, Kocacimen Tepesi – Besim Tepe – Conk Bayırı hattıdır Sarı Bayır Harekatı olarak bilinen harekatta Anzak birlikleri sırtlara kadar yaklaşabilmiş ama sırtları alamamıştır Muharebelerin yoğunluğu Conk Bayırı bolgesinde olmuş, Conk Bayırı Muharebesi 9 Ağustos 1915 tarihine kadar surmuştur Kurmay Albay Mustafa Kemal ’in 10 Ağustos sabahı başlattığı taarruz ile Anzak kuvvetleri sırtlardan cekilmek zorunda kalmışlardır
Suvla Koyu ’nda İngiliz 9 Kolordusu ’nun ikinci genel taarruzuyla aynı gun 21 Ağustos ’da Anzak birliklerinin sonucsuz Bomba Tepe taarruzu, Canakkale Savaşı ’nın son muharebesi olmuştur
Taarruzun sonunda 3 Kolordu Komutanı Esat Paşa'da Yarbay Mustafa Kemal Yarbay Mustafa Kemal Bey'in komuta yeteneğini takdir ederek 19 Tumen'in bu hareketini 5Ordu Komutanı Mareşal Sanders'e bildirmiştirMareşal Liman Von Sanders genel durumu inceleyerek 19 Tumen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal Bey'in sıradan bir kurmay olmadığına muşahade etmiştirYarbay Mustafa Kemal Bey'in bu ongorusu ve taarruzun başarıya ulaşmasındaki payı Osmanlı Ordusunda başarılı bir kurmay olarak anılmasını sağlayacak,Mustafa Kemal Bey'in askeri dehasının ortaya cıktığı bir savaş olacaktır
1 Dunya Savaşı'nda Canakkale Cephesi hakkında bilgi
1Dunya Savaşında Canakkale Cephesi ve Onemi Nedir?
1Dunya Savaşında Canakkale Cephesinin Onemi
Arıburnu Cephesi Canakkale Cephesi:
Arıburnu Cephesi ’nde 25 Nisan 1915 sabahı cıkartma yapan Anzak Kolordusu ortu kuvvetleri, sahildeki Osmanlı gozetleme postalarını atarak bir koprubaşı oluşturmuşlardır Sahile cıkan ortu kuvveti uc koldan sırtlara ilerlemiştir Sırtlardaki Osmanlı direnişi, ileri harekatı yeryer engelliyor, genel olarak geciktiriyordu ama sahili tehdit edecek bir harekat gosteremiyordu Buna karşın sırtlarda yer yer suren catışmalarda Anzak kayıplar artmakta, sahile yağan takviye talepleri karşısında cıkan tum birlikler derhal ateş hattına gonderilmektedir, sahilde ihtiyat tutulamamaktadır
Anzak mevzilerine taarruza girişmiştir Bu taarruzla Anzak birlikleri sırtın batı yamaclarına cekilmişlerdir
Ordu ihtiyatındaki 19 Tumen komutanı Kurmay Yarbay Mustafa Kemal cıkarma başladığı sıralarda 57 Alay ve bir topcu bataryasıyla Conk Bayırı ’na hareket etmişti Karargahta, 3 Kolordu Komutanı Esat Paşa ’ya (Albay Mehmet Esat Bulkat Bey ’e) kararını anlatmıştır Esat Paşa, bu kararı onaylamış, Albay Halil Sami Bey ’in 27 Alay ’ını da yarbayın komutası altına vermiştir Esasen 19 Tumen, ordu ihtiyatıdır, ancak Mareşal Sanders ’le halen temas kurulamamış olması nedeniyle Esat Paşa harekatın yapılması icin cekimser kalmış,bunun uzerine Yarbay Mustafa Kemal Bey kendi inisiyatifini kullanarak tumenini ileri harekata dahil olmak uzere Kılıcbayır yonune intikal ettirmiştirTaarruzun 5 Ordu Komutanı Mareşal Sanders'in Yarbay Mustafa Kemal Bey'in ongorulerinden,kendiliğinden hareket etmesinden ve 19Tumen'in bu harekata katılmasından haberi olmamıştır
Bu arada Kılıcbayır yonune sevk edilen Avustralya birlikleri, bolgeye ulaşır ulaşmaz muharebeye surulmektedir Cunku Osmanlıların sırtlardan aşağı akıp cephe hattını kırmaları an meselesi olarak gorunmektedir 19 Tumen ’e bağlı dort alayın bolgeye intikali ardından Osmanlı Arıburnu Kuvvetleri Yarbay Mustafa Kemal Bey emriyle saat 15:30 dolaylarında yeniden bu kez toplu olarak taarruza gecmişlerdir General Hamilton anılarında şoyle anlatır “Gebe dağlar Osmanlı doğurmakta devam ediyor Bizim mevzilerimizin en yuksek ve en merkezi yerine birbirini kovalayan dalgalar halinde yukleniyorlar
Bu taarruzun sonucunda Kılıcbayır ’ın iki yanından gelişen Osmanlı taarruzları karşısında Kılıcbayır ve hemen guneybatısındaki Cesaret tepe kesin olarak Osmanlıların eline gecmiştir Duztepe ’nin alınması, Osmanlı birliklerine Kılıcbayır ustunden Anzak sahiline geniş bir taarruz hattı acmıştı ama, Osmanlıların zaten ellerindeki az bir kuvvetle yaptıkları bu taarruzu surdurecek kuvvetleri yoktur Anzak cephesindeki bu gedik, savaş boyunca kalmıştır
Harekatın ilk gununde karaya cıkartılan asker sayısı 15000 ’dir Yaklaşık 2000 ’i olu olmak uzere kayıplar 3500 ’dur
Gece yarısına doğru Anzak Kolordusu Komutanı Birdwood, emrindeki her iki tumen komutanın da tahliyeden yana olduklarını, kendisinin de bu goruşu paylaştığını General Hamilton ’a bildirmiştir Anzak ordusu gun boyu suren catışmalardan dolayı bitkindir, moral duşuktur, birlikler halen dağınıktır Gun boyu suren Osmanlı taarruzları, Anzak cephesinin kuzey batı kesimindeki sırtta (Kılıcbayır) bir gedik oluşturmuştu Bu gedik, Ancak cıkarma bolgesi icin ağır bir tehdit oluşturmaktaydı Gece boyu takviye alan Osmanlı kuvvetlerinin etkin bir topcu desteğiyle sabah girişecekleri bir karşı taarruza kesin gozuyle bakılmaktadır Ordunun bu haliyle bu saldırıyı goğusleyemeyeceğinden, sahilde imha edileceğinden korkulmaktadır Amiral Thursby ise tahliyenin cok fazla kayba neden olacağını, pozisyonu korumanın daha iyi olacağı goruşundedir General Hamilton, sahilde kalınarak direnilmesine karar vermiştir
Takviye olarak bolgeye gonderilen İngiliz 9 Kolordusu ’nun Suvla Koyu ’na cıkartma yaptığı 56 Ağustos gecesi, bir Anzak tumeni gece yuruyuşune gecmiştir Hedefleri, Kocacimen Tepesi – Besim Tepe – Conk Bayırı hattıdır Sarı Bayır Harekatı olarak bilinen harekatta Anzak birlikleri sırtlara kadar yaklaşabilmiş ama sırtları alamamıştır Muharebelerin yoğunluğu Conk Bayırı bolgesinde olmuş, Conk Bayırı Muharebesi 9 Ağustos 1915 tarihine kadar surmuştur Kurmay Albay Mustafa Kemal ’in 10 Ağustos sabahı başlattığı taarruz ile Anzak kuvvetleri sırtlardan cekilmek zorunda kalmışlardır
Suvla Koyu ’nda İngiliz 9 Kolordusu ’nun ikinci genel taarruzuyla aynı gun 21 Ağustos ’da Anzak birliklerinin sonucsuz Bomba Tepe taarruzu, Canakkale Savaşı ’nın son muharebesi olmuştur
Taarruzun sonunda 3 Kolordu Komutanı Esat Paşa'da Yarbay Mustafa Kemal Yarbay Mustafa Kemal Bey'in komuta yeteneğini takdir ederek 19 Tumen'in bu hareketini 5Ordu Komutanı Mareşal Sanders'e bildirmiştirMareşal Liman Von Sanders genel durumu inceleyerek 19 Tumen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal Bey'in sıradan bir kurmay olmadığına muşahade etmiştirYarbay Mustafa Kemal Bey'in bu ongorusu ve taarruzun başarıya ulaşmasındaki payı Osmanlı Ordusunda başarılı bir kurmay olarak anılmasını sağlayacak,Mustafa Kemal Bey'in askeri dehasının ortaya cıktığı bir savaş olacaktır