Bugünün sıcak gündem maddesi TCMB tarafından yayınlanan kripto yönetmeliği. Türkiye’de kripto para ile yapılan ödeme işlemlerine, Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB yönetmeliği ile yasak getirildi. Ayrıca TCMB, bugün yayımladığı bir basın duyurusunda bu kararın nedenini detaylı bir şekilde açıkladı. Şimdi Türk kripto yatırımcılarını sarsan bu kararın kimleri etkilediği ve temelde nasıl değişiklikler getirdiği merak konusu. Piyasanın öncü isimleri de bu kapsamda TCMB yönetmeliğini yorumladı… İşte uzman isimlerden merak edilen sorulara yanıtlar….
İşte uzman isimlerden kripto para yönetmeliğine dair kritik yorumlar
- Avukat Oğuz Evren Kılıç, yeni kripto yönetmeliği ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu ve şunları söyledi: “Öncelikle yönetmelik, ilk kez kripto varlık tanımı yapıyor. Bu, Türkiye’de artık kripto varlıkların resmen ve hukuken tanınması ve tanımlanması anlamına geliyor. Fakat bunun bir yönetmelikten ibâret olduğunu unutmayalım. Yönetmelikle, hiyerarşik olarak yasalardan aşağıdadır. Ayrıca Yönetmelik, sadec ödeme kuruluşlarına yönelik ve bu kapsamda yayınlandı. Özetle; kredi kartı ve benzeri araçlarla kripto para alım-satımı yapılamaz, kripto para hiçbir alışveriş için kullanılamaz, elektronik ödeme hizmeti sağlayıcısı kripto para hizmeti veremez.Yönetmelik, Türkiye’de kayıtlı olan ya da Türkiye’de işlem yapabilen elektronik ödeme sistemlerini kapsıyor. Bu durumda, küresel kredi kartı ödeme sistemleri de dâhil olmak üzere, Türkiye’de aktif olan hiçbir elektronik ödeme sistemi kripto para ile işlem yapamaz, yaptıramaz.Burada “elektronik ödeme sistemi” dediğimiz kuruluşlara kripto para borsaları kesinlikle dâhil değil. Yâni kripto para borsalarını kullanmaya devâm edilebilir, buralardan işlem yapmaya devâm edilebilir. Zâten Yönetmelik, kripto para borsalarına da hukukî bir tanım getirmiş.Özetle; bence panik yapılacak bir durum söz konusu değil. Devletin özellikle döviz konusunda yaşamakta olduğu sıkıntılı günlere binâen, her geçen gün kripto para piyasasına karşı hızla büyüyen ilgiyi de hesaplayarak, bir “fren” mekanizması getirdiğini söyleyebilirim.”
- Bloomberg HT televizyonu genel yayın yönetmeni ve ekonomist olan Gökhan Şen, konuya yönelik şu yorumda bulundu: “Ödeme fonksiyonunu toptan ortadan kaldırıyor. Ancak teknolojik gelişmeyi de bitiriyor bu karar. Böylece sadece spekülatif olarak kullanabilirsiniz ya da saklayıp değer saklama aracı yapabilirsiniz diyor. Yine borsalarınızı kullanıp alım-satım yapabilirsiniz. Bankalardan para çekebilirsiniz, başkaca bir şey yapamazsınız ama. Acaba bunlara aracılık etmek isteyen aracı kurumlar için şok oldu mu? Ayrıca ilk kez bir tanım yapılmış ve varlık olarak nitelendirilmiş. Sermaye piyasasına tabi olmayacağını anlıyorum.
- Prof. Dr. Fatma Ulucan Özkul yeni kripto yönetmeliğini yorumladı ve şunları söyledi: “Kripto transferlerinde banka dışında hiçbir kurum aracılık edemez. Kayıt dışılığı önlemek için yapılmış bir düzenleme. Bankalar üzerinden tüm kripto işlemleri takip edilebilecek. Bir sonraki adımda vergi düzenlemesi gelir gibi düşünüyorum.
- Sabancı üniversitesi finans kürsüsü başkanlığını yürüten Profesör Doktor Özgür Demirtaş düzenlemeyi yorumladı ve şunları söyledi: “Türkiye bu teknolojiden ne kadar çok yararlanırsa, o kadar daha fazla kazanabilir. Akarsu önüne kum dağı yerine elektrik üretici koyalım. Turizmde bize rakip olan bir ülke, tersi bir karar ile bize fark atabilir.”
- Dr. Mete Tevetoğlu’dan da dikkat çeken bir yorum geldi: “Genelde en sonda söyleneni biz en başta söyleyelim. Kripto paralar yasaklanmadı. Peki kripto para arzı veya token arzı yasaklandı mı? Hayır kripto para arzı ve token arzı da yasaklanmadı. O hale piyasada mevcut kripto paralar yasak ürün haline mi geldi? Hayır, yapılan düzenleme ile mevcut kripto paraları yasak ürün haline getiren bir kural bulunmuyor. Aynı şekilde bundan sonra kripto para arzı da yasaklanmıyor.”
- Papara’nın CEO’su Ahmed Faruk Karslı’da TCMB yönetmeliğini değerlendirdi ve şunları söyledi: “Bizden ve diğer sektör paydaşlarından bunlarla ilgili çok fazla bilgi talebinde bulunuldu. Bir düzenleme yapma gereği hasıl olmuş ve yapılacak en kolay düzenleme de yasaklamaktır. Uğraşmaktansa yasaklamayı tercih etmek çok daha kolay. Kripto varlıklara ilişkin işlemler 2020 gelirlerimizin yüzde 10’u bile değil. Bir hukukçu ve 5 yıldır fintek dünyasında yer alan birisi olarak beni ülke adına endişelendiren bir düzenleme bu. Yaratılmaya çalışılan faydayı gerçekten anlayabilmiş değilim. Bence biraz anlama eksikliği var. Daha çok zaman geçirmek, sektör paydaşlarıyla konuşmak, anlamak gerekirdi diye düşünüyorum. Bugüne kadar biz Türkiye’de regülatörün desteğini arkamızda hissettik. Benim bildiğim kadarıyla dünyada bir işi yapamayacağına veya kripto paralarla ilgili bir faaliyette bulunamayacağına dair yapılan ilk düzenleme. Alınması gereken aksiyon neyse biz hepsini almaya açığız. Herkesin üzerine düşeni yapması gerekiyor.”
- Ekonomist Emre Alkin ise “Düzenleme değil yasaklama olmuş” şeklinde bir yorumda bulunarak kripto para yönetmeliğinin kısıtlayıcılığına dikkatleri çekti.
- Ekonomist Uğur Gürses ise kripto para yönetmeliğine yönelik şu değerlendirmede bulundu: “İlk bakışta bankacılık dışındaki ödeme ve elektronik para kuruluşlarını kısıtlayan, daha fazla ‘kara para kaygılı’ bir düzenleme gibi görünüyor. Düzenlemeye yasakla giren her otorite hüsranla çıkar. Geçmişte de birçok örneği var. Bu tür yasaklar Fintech girişimlerini yurt dışına taşınmaya teşvik ediyor.
- Avukat Sima Baktaş’ta tartışmalı kararı yorumladı ve şunları söyledi: “Bu yönetmelik, 6493 sayılı kanun gereği elektronik para lisansı alan ödeme kuruluşları içindir. Bankalar için değil. Kripto paranızı borsalara yatırıp ya da kripto paranızı Türk Lirası’na çevirip bankalara gönderebilirsiniz. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası lisans verdiği ödeme kuruluşlarının doğrudan ve dolaylı olarak kripto para ödemelerinde aracı olmaması hususunda net bir tavır sergiledi.
- Otomotiv yazarı Emre Özpeynirci konuya yönelik şunları söyledi: “Rolls-Royce ve Lotus’un Türkiye distribütörü olan Royal Motors Çarşamba günü kripto para kabul eden ilk otomotiv firması olduklarını açıklamıştı. Sadece bir gün sürdü.”