Yılının En Önemli Buluşları
Time dergisi de yılında bilim alanında karşılaştığımız yenilikleri, buluşları ve gelişmeleri açıkladı İşte bunlardan bazıları:
1 İnsan epigenomunun şifresi çözüldü: İnsan geninin şifresini çözme umudu, yaklaşık 10 sene önce tüm insani ırsi etkileri anlamaya karşın umutları körüklemişti Fakat, hastalıklar ve genler arasındaki ilişkinin düşünülenden çok daha karmaşık olduğu görüldü Genlerin davranışı çevresel faktörlerden etkilenebiliyor ve şartların değişmesi bir sonraki nesile geçebiliyor Örneğin, gençliğinde sigara içen insanların çocuklarının erken ergenliğe girme riskini artıran kayıtlı epigenetik şansın dönmesi taşıdığı belirtiliyor Ekim ayında, Joseph Ecker'in önderliğindeki çalışma grubu, detaylı insan epigenom haritası üretmek için insan cildi ve kök hücreler üzerinde çalıştılar Nature dergisinde yayınlan çalışmada, bunu hastalıklı hücrelerin epigenomlarıyla karşılaştırarak, bilimadamları epigenomdaki sorunların nasıl kanser veya diğer hastalıklara yol açabildiğini anlamaya çalıştılar
2Renk körlüğünün şifası gen tedavisi: Eylül ayında Nature dergisinde yer alan çalışmada, gözbilimciler, kırmızı ve yeşil rengi ayırt edebilmeleri için renk körü iki farenin gözlerinin içine renk belirleyici proteinler enjekte ettiler Sonuçlar fazla şaşırtıcıydı Bunun insanlarda da başarılı olabileceğini bildiren araştırmacılar, bir gün renk körlüğünün çare edileceğini açıkladılar
3Bilimadamı robot: Evet ismi Adamolan bu robotun laboratuarda kendi başına deneyler yapıp bu deneylerin sonuçlarını değerlendirip sonuca gidebilen bir robot Bu birincil robotun geliştirilmesini karşılayan ekibin başında Aberystwyth Üniversitesi'nden Profesör Ross King bulunuyor O, eninde sonunda insanlarla robotların laboratuarda beraber çalışmalarını umduğunu belirtiyor Aberystwyth Üniversitesi'nden ve Cambridge Üniversitesi'nden bilim insanları göre geliştirilen Adam, laboratuar çalışmalarındaki bilimsel sürecin her aşamasını insan müdahalesi olmadan gerçekleştirmesi için tasarlandığı ifade ediliyor Adam'ın birincil denek çalışması da kompleks yaşam sistemleri ile ilgili
4 Karada ton balığı beslemek: Avustralya'da bir havuz dolusu ton balığı yumurtlamaya başladı ve 1 aydan daha uzun süre yumurtlamaya ara vermediler Bilimadamları, göçebe ton balıklarının sayısının, 1950'den beri yüzde 90'dan daha fazla oranda düştüğüne inanıyorlar Öteki Pasifik ton balıkları okyanus bölgelerinde yumurtluyorlar ve büyüyorlar Ancak, kapalı havuzlarda balık beslemenin geleceğin ton balığı çiftlikleri şubelerine öncülük edeceği belirtildi
5 Ayda su bulundu: NASA, Ay'da su oluğunu duyurdu NASA' da görevli bilim adamları, Ay'ın gölgede kalmış bölgelerinde kayda değer miktarda su ve diğer maddelerin bulunduğu dile getirdiler 9 Ekim tarihinde Ay'ın yüzeyine bir roket fırlatan NASA,patlamanın havaya kaldırdığı toz bulutunda su molekülleri aranmıştı Iddia edildiği gibi Ay'da su bulunması halinde Ay'ın astronotlar için üs olarak kullanılması yolunu açabilecek
Keşfi yapan araştırmacılar, Dünya'nın tek uydusu Ay'da iki bambaşka nesil su bulunduğunu belirterek, bunlardan birinin Ay yüzeyine çarpan buzdan meydana gelmiş göktaşları gibi bir dış kaynaktan geldiğini, diğerinin de adamakıllı Ay kaynaklı olduğunu düşünüyorlar
6Işınlama: Gerçekliğimiz Star Trek'e yaklaşıyor Maryland Üniversitesi Joint Quantum Enstitüsü'nden bilimadamları, veriyi bir atomdan takriben bir metre uzaklıktaki kabın içindeki diğer atoma başarılı bir şekilde ışınladılar Halen atomdan atoma ışınlanma süper güvenli ve ultra çabuk bilgisayarlar yerine getirmek için büyük bir etkiye sahip
7Büyük Hadron Çarpıştırıcısı: 2008 yılında devreye girip yüksek enerjili parçacık fiziği deneyleri yapılmasına imkân verecek bir projenin CERN'deki Avrupa Nükleer Araştırma Organizasyonu tarafından planlaması 25 sene sürdü ve deneyin inşaası 10 milyar dolara mülk oldu Proje, Fransaİsviçre sınırında, Cenevre yakınlarında, yerin 100 metre aşağıda 27 kilometrelik dairevi bir tünel olarak yapı edildi Çarpıştırıcı ileride kapasitesinin en üstteki düzeyine çıkarıldığında, parçacıkların tünellerde hızlandırılarak enerjilerinin 7 TeV'e çıkarılması ve iki taraflı olarak 14 TeV gücünde çarpıştırılması imkanı sağlayacak Çarpışan parçacıkların dağılmasıyla meydana çıkan atom altı parçacıklar incelenerek, maddenin yapısının anlaşılmasına çalışılıyor
8 Yeni bir gezegen bulundu: Aralık ayında, uluslar arası gökbilimciler grubu, GJ 758 b olarak tanıdık nesnenin, büyük bir gezegen ya da kahverengi cüce olarak da bilinen başarısız olmuş bir yıldızolabileceğini açıkladılar Güneş sanki yıldız GJ 758'in solgun eşinin Jüpiter'den 10 ila 40 kat daha büyük kütleye sahip olduğu varsayım ediliyor, Dünya'dan sadece 482 trilyon kilometrelik (5,1 ışıkyılı) mesafesiyle Samanyolu içerisinde yakın bir komşumuz olduğu görülüyor
Bu keşif, keza Hawaii'de kurulu Subaru Teleskobu üzerinde bulunan dünyanın en yeni gezegen avlama aygıtı ile yapılan birincil keşfi, hem de üniversite tarafından ocak ayında duyurulan yeni bir araştırma işbirliğinin ilk meyvesini temsil ediyor *
Time dergisi de yılında bilim alanında karşılaştığımız yenilikleri, buluşları ve gelişmeleri açıkladı İşte bunlardan bazıları:
1 İnsan epigenomunun şifresi çözüldü: İnsan geninin şifresini çözme umudu, yaklaşık 10 sene önce tüm insani ırsi etkileri anlamaya karşın umutları körüklemişti Fakat, hastalıklar ve genler arasındaki ilişkinin düşünülenden çok daha karmaşık olduğu görüldü Genlerin davranışı çevresel faktörlerden etkilenebiliyor ve şartların değişmesi bir sonraki nesile geçebiliyor Örneğin, gençliğinde sigara içen insanların çocuklarının erken ergenliğe girme riskini artıran kayıtlı epigenetik şansın dönmesi taşıdığı belirtiliyor Ekim ayında, Joseph Ecker'in önderliğindeki çalışma grubu, detaylı insan epigenom haritası üretmek için insan cildi ve kök hücreler üzerinde çalıştılar Nature dergisinde yayınlan çalışmada, bunu hastalıklı hücrelerin epigenomlarıyla karşılaştırarak, bilimadamları epigenomdaki sorunların nasıl kanser veya diğer hastalıklara yol açabildiğini anlamaya çalıştılar
2Renk körlüğünün şifası gen tedavisi: Eylül ayında Nature dergisinde yer alan çalışmada, gözbilimciler, kırmızı ve yeşil rengi ayırt edebilmeleri için renk körü iki farenin gözlerinin içine renk belirleyici proteinler enjekte ettiler Sonuçlar fazla şaşırtıcıydı Bunun insanlarda da başarılı olabileceğini bildiren araştırmacılar, bir gün renk körlüğünün çare edileceğini açıkladılar
3Bilimadamı robot: Evet ismi Adamolan bu robotun laboratuarda kendi başına deneyler yapıp bu deneylerin sonuçlarını değerlendirip sonuca gidebilen bir robot Bu birincil robotun geliştirilmesini karşılayan ekibin başında Aberystwyth Üniversitesi'nden Profesör Ross King bulunuyor O, eninde sonunda insanlarla robotların laboratuarda beraber çalışmalarını umduğunu belirtiyor Aberystwyth Üniversitesi'nden ve Cambridge Üniversitesi'nden bilim insanları göre geliştirilen Adam, laboratuar çalışmalarındaki bilimsel sürecin her aşamasını insan müdahalesi olmadan gerçekleştirmesi için tasarlandığı ifade ediliyor Adam'ın birincil denek çalışması da kompleks yaşam sistemleri ile ilgili
4 Karada ton balığı beslemek: Avustralya'da bir havuz dolusu ton balığı yumurtlamaya başladı ve 1 aydan daha uzun süre yumurtlamaya ara vermediler Bilimadamları, göçebe ton balıklarının sayısının, 1950'den beri yüzde 90'dan daha fazla oranda düştüğüne inanıyorlar Öteki Pasifik ton balıkları okyanus bölgelerinde yumurtluyorlar ve büyüyorlar Ancak, kapalı havuzlarda balık beslemenin geleceğin ton balığı çiftlikleri şubelerine öncülük edeceği belirtildi
5 Ayda su bulundu: NASA, Ay'da su oluğunu duyurdu NASA' da görevli bilim adamları, Ay'ın gölgede kalmış bölgelerinde kayda değer miktarda su ve diğer maddelerin bulunduğu dile getirdiler 9 Ekim tarihinde Ay'ın yüzeyine bir roket fırlatan NASA,patlamanın havaya kaldırdığı toz bulutunda su molekülleri aranmıştı Iddia edildiği gibi Ay'da su bulunması halinde Ay'ın astronotlar için üs olarak kullanılması yolunu açabilecek
Keşfi yapan araştırmacılar, Dünya'nın tek uydusu Ay'da iki bambaşka nesil su bulunduğunu belirterek, bunlardan birinin Ay yüzeyine çarpan buzdan meydana gelmiş göktaşları gibi bir dış kaynaktan geldiğini, diğerinin de adamakıllı Ay kaynaklı olduğunu düşünüyorlar
6Işınlama: Gerçekliğimiz Star Trek'e yaklaşıyor Maryland Üniversitesi Joint Quantum Enstitüsü'nden bilimadamları, veriyi bir atomdan takriben bir metre uzaklıktaki kabın içindeki diğer atoma başarılı bir şekilde ışınladılar Halen atomdan atoma ışınlanma süper güvenli ve ultra çabuk bilgisayarlar yerine getirmek için büyük bir etkiye sahip
7Büyük Hadron Çarpıştırıcısı: 2008 yılında devreye girip yüksek enerjili parçacık fiziği deneyleri yapılmasına imkân verecek bir projenin CERN'deki Avrupa Nükleer Araştırma Organizasyonu tarafından planlaması 25 sene sürdü ve deneyin inşaası 10 milyar dolara mülk oldu Proje, Fransaİsviçre sınırında, Cenevre yakınlarında, yerin 100 metre aşağıda 27 kilometrelik dairevi bir tünel olarak yapı edildi Çarpıştırıcı ileride kapasitesinin en üstteki düzeyine çıkarıldığında, parçacıkların tünellerde hızlandırılarak enerjilerinin 7 TeV'e çıkarılması ve iki taraflı olarak 14 TeV gücünde çarpıştırılması imkanı sağlayacak Çarpışan parçacıkların dağılmasıyla meydana çıkan atom altı parçacıklar incelenerek, maddenin yapısının anlaşılmasına çalışılıyor
8 Yeni bir gezegen bulundu: Aralık ayında, uluslar arası gökbilimciler grubu, GJ 758 b olarak tanıdık nesnenin, büyük bir gezegen ya da kahverengi cüce olarak da bilinen başarısız olmuş bir yıldızolabileceğini açıkladılar Güneş sanki yıldız GJ 758'in solgun eşinin Jüpiter'den 10 ila 40 kat daha büyük kütleye sahip olduğu varsayım ediliyor, Dünya'dan sadece 482 trilyon kilometrelik (5,1 ışıkyılı) mesafesiyle Samanyolu içerisinde yakın bir komşumuz olduğu görülüyor
Bu keşif, keza Hawaii'de kurulu Subaru Teleskobu üzerinde bulunan dünyanın en yeni gezegen avlama aygıtı ile yapılan birincil keşfi, hem de üniversite tarafından ocak ayında duyurulan yeni bir araştırma işbirliğinin ilk meyvesini temsil ediyor *