ABDULLAH BİN EBU BEKR ELAYDERUS
Evliyanın buyuklerinden İsmi, Abdullah bin EbU Bekr bin Abdurrahman esSekafi elAyderUs, kunyesi EbU Muhammed'dir 1408 (H811) senesinde doğdu
Babası, Abdullah AyderUs doğmadan once Allahu tealaya kendisine salih bir evlat vermesi icin yalvarırdı Evine sohbet icin bircok veli gelirdi Bir defasında onlardan dua istedi Onlar dua edince, o sırada gaibden bir ses duyuldu Bu ses; Dua kabUl oldu İsteğiniz olacakdiye yankılanıyordu Doğmadan once dedesi; Doğacak bu cocuk buyuk bir veli, doğu ve batının kutbu olacakbuyurdu Doğduktan sonra velilerden olan dedesi ismini ve kunyesini koyarak, manevi himayesine aldı Kucuk yaşta ilim oğrenmeye başlayan Abdullah AyderUs, dedesinin yanında Kur'anı kerimi ezberledi 8 yaşında iken dedesi vefat etti Vefat etmeden once Abdullah'ın şanının yuksek olacağını soyledi Sonra yetişmesini babası uzerine aldı Babası ona cok değer verir ve; Bu oğlum Abdullah'da Peygamber efendimizin kokularından bir koku duyuyorumderdi Fakat 10 yaşına basınca babası da vefat etti Bunun uzerine yetiştirilmesini amcası Şeyh Omer Muhdar uzerine aldı ve onu kızı ile evlendirdi
Amcası Omer Muhdar, aynı zamanda onu tasavvuf yolunda yetiştirdi Amcasından bircok ilim ve ismi a'zamı oğrendi Ayrıca Sa'd bin Abdullah Ubeyd, Abdullah Bahrave, İbrahim bin Muhammed Hurmuz ve Abdullah Guşeyr'den fıkıh oğrendi, Tenbih, Hulasa ve Minhac kitaplarını okudu Ayrıca Muhammed bin Hasan ve amcaları Ahmed, Muhammed ve Hasan'dan tasavvuf ilmini oğrendi Sayılamayacak kadar alime talebelik etti ve ilim oğrendi
Abdullah AyderUs hep nefsine karşı cıktı Yedi sene orucunu yedi hurma tanesi ile actı ve başka bir şey yemedi Cok aclık cekti Annesi yemek yemesini ister, o da muhalefet edemezdi Fakat nefsi pay cıkardığı icin bundan vazgecti Yirmi sene bir yatakta yatıp uyumadı
AyderUsi yirmi beş yaşında iken amcasıOmer Muhdar vefat etti Bunun uzerine halk, Muhammed bin Hasan'a muracaat ederek Omer Muhdar'ın vazifesini yapmasını istediler O da istihare yaptıktan sonra bu işe Abdullah AyderUsi'nin daha layık olduğunu soyledi AyderUsi ise bu vazifeyi, genc olduğunu ve amcalarının bu işe kendisinden daha layık olduğunu soyleyerek kabUl etmek istemedi Fakat amcalarının ısrarları uzerine, ders vermeye ve talebe okutmaya başladı Dort bir taraftan gelen talebeler kendisinden fıkıh, tefsir, hadis ve tasavvuf yolunu oğrendiler Sohbetlerinde devlet ileri gelenleri bulunurdu İmamı Gazali'nin İhyau UlUmiddin kitabını cok okurdu Neredeyse ezberlemiştiBunu talebelerine de tavsiye ederek; Bizim icin kitap ve sunnetin dışında bir yol, bir usUl yoktur Bu yolu da musanniflerin efendisi, muctehidlerin sonuncusu, Huccetulİslam İmamı Gazali, İhyau UlUmiddin adlı eserinde acıklamşıtır Bu eser, Kitab (Kur'anı kerim), Sunnet (hadisi şerifler), tarikat ve hakikatin acıklamasından ibarettirbuyurdu
Abdullah AyderUsi comerd, ikram sahibi idi Butun malını, mevkıini muslumanlara tahsis ederdi Herkese durumuna gore muamele eder ve herkesin seviyesine inerdi Konuştuğu kimse onun en cok kendisini sevdiğine inanırdı
Abdullah elAyderUs; dunyaya duşkun olmayıp haram ve şupheli şeylerden cok sakınan bir zat idi Kerametleri ve menkıbeleri coktur
Abdullah elAyderUs'un hanımı Aişe binti Omer Muhdar cok ağır hasta oldu Akrabalarından bir hanım onun odasına girdi Aişe hanımın sanki nefes alması durmuştu Kadın iyice anlamak icin, Aişe hanımı sağa sola cevirdi Hic ses alamadı Abdullah elAyderUs'a haber verince, hanımının yanına girdi Dedikleri gibi nefes almadan yatıyordu Hanımına dua edip uc defa ismi ile seslendi, ucuncu seslenişte, Allahu tealanın izni ile hanımı cevap verdi ve hastalıktan kurtulmuş olarak kalktı
Allahu teala, daha bircok hastaya, Abdullah elAyderUs hazretlerinin duası ile şifa ihsan etmiştir
Şoyle anlatılır:
Ali bin Omer MeşUs isimli salih bir zat vardı Bu zat, bir gun hanımına beddua etti Hanımı bir hastalığa yakalanıp bitab duştu Bunun uzerine pişman olan ve uzulen o zat, hemen EbU Muhammed elAyderUs'un yanına gidip durumu anlattı EbU Muhammed elAyderUs, o zatı bir daha beddua etmekten men etti ve; Sen şimdi hanımının yanına gitdedi O zat hanımının yanına gittiğinde, onun, sapasağlam olduğunu gordu; Sen nasıl oldu da boyle iyileştin?diye sordu Hanımı; Sen gittikten bir sure sonra uyumuşum Ruyamda Şeyh Abdullah yanıma geldi ve benim uzerime Maşaallah okudu Sonra da bana; Kalkdedi Uyanıp kalktım ve Allahu tealanın izniyle yurudumcevabını verdi
Abdurrahman Hatib isimli bir zatın, sağ elinde bir yara cıktı ve kısa zamanda yayıldı Eli şişti Bu durum karşısında cok korktu ve ne yaptı ise care bulamadı Kime gitti ise, yarası daha da azdı Sonunda o zat EbU Muhammed elAyderUs hazretlerinin yanına gelip durumunu arz etti Şeyh EbU Muhammed, yarasına baktı Sonra eliyle şişkin olan yaranın uzerini meshetti Bazı ilaclar surdu Şifa Allahu tealadanbuyurdu Orası iyileşti ve yaradan eser kalmadı
EbU Muhammed elAyderUs zamanında, bulunduğu beldenin ileri gelenlerinden bir kişinin, bir kız cocuğu vardı O kişi kız cocuğunu cok severdi Bir gun kızın gozu ağrımaya başladı Sonunda kızın gozu kapandı O zat, kızını alarak, Şeyh EbU Muhammed'in yanına getirdi Kızının sıhhate kavuşması icin dua istedi Şeyh EbU Muhammed, şifası icin Allahu tealaya dua etti Sonra eli ile gozun uzerine meshetti Allahu tealanın izni ile o kızın gozleri iyileşti
Evliyanın buyuklerinden İsmi, Abdullah bin EbU Bekr bin Abdurrahman esSekafi elAyderUs, kunyesi EbU Muhammed'dir 1408 (H811) senesinde doğdu
Babası, Abdullah AyderUs doğmadan once Allahu tealaya kendisine salih bir evlat vermesi icin yalvarırdı Evine sohbet icin bircok veli gelirdi Bir defasında onlardan dua istedi Onlar dua edince, o sırada gaibden bir ses duyuldu Bu ses; Dua kabUl oldu İsteğiniz olacakdiye yankılanıyordu Doğmadan once dedesi; Doğacak bu cocuk buyuk bir veli, doğu ve batının kutbu olacakbuyurdu Doğduktan sonra velilerden olan dedesi ismini ve kunyesini koyarak, manevi himayesine aldı Kucuk yaşta ilim oğrenmeye başlayan Abdullah AyderUs, dedesinin yanında Kur'anı kerimi ezberledi 8 yaşında iken dedesi vefat etti Vefat etmeden once Abdullah'ın şanının yuksek olacağını soyledi Sonra yetişmesini babası uzerine aldı Babası ona cok değer verir ve; Bu oğlum Abdullah'da Peygamber efendimizin kokularından bir koku duyuyorumderdi Fakat 10 yaşına basınca babası da vefat etti Bunun uzerine yetiştirilmesini amcası Şeyh Omer Muhdar uzerine aldı ve onu kızı ile evlendirdi
Amcası Omer Muhdar, aynı zamanda onu tasavvuf yolunda yetiştirdi Amcasından bircok ilim ve ismi a'zamı oğrendi Ayrıca Sa'd bin Abdullah Ubeyd, Abdullah Bahrave, İbrahim bin Muhammed Hurmuz ve Abdullah Guşeyr'den fıkıh oğrendi, Tenbih, Hulasa ve Minhac kitaplarını okudu Ayrıca Muhammed bin Hasan ve amcaları Ahmed, Muhammed ve Hasan'dan tasavvuf ilmini oğrendi Sayılamayacak kadar alime talebelik etti ve ilim oğrendi
Abdullah AyderUs hep nefsine karşı cıktı Yedi sene orucunu yedi hurma tanesi ile actı ve başka bir şey yemedi Cok aclık cekti Annesi yemek yemesini ister, o da muhalefet edemezdi Fakat nefsi pay cıkardığı icin bundan vazgecti Yirmi sene bir yatakta yatıp uyumadı
AyderUsi yirmi beş yaşında iken amcasıOmer Muhdar vefat etti Bunun uzerine halk, Muhammed bin Hasan'a muracaat ederek Omer Muhdar'ın vazifesini yapmasını istediler O da istihare yaptıktan sonra bu işe Abdullah AyderUsi'nin daha layık olduğunu soyledi AyderUsi ise bu vazifeyi, genc olduğunu ve amcalarının bu işe kendisinden daha layık olduğunu soyleyerek kabUl etmek istemedi Fakat amcalarının ısrarları uzerine, ders vermeye ve talebe okutmaya başladı Dort bir taraftan gelen talebeler kendisinden fıkıh, tefsir, hadis ve tasavvuf yolunu oğrendiler Sohbetlerinde devlet ileri gelenleri bulunurdu İmamı Gazali'nin İhyau UlUmiddin kitabını cok okurdu Neredeyse ezberlemiştiBunu talebelerine de tavsiye ederek; Bizim icin kitap ve sunnetin dışında bir yol, bir usUl yoktur Bu yolu da musanniflerin efendisi, muctehidlerin sonuncusu, Huccetulİslam İmamı Gazali, İhyau UlUmiddin adlı eserinde acıklamşıtır Bu eser, Kitab (Kur'anı kerim), Sunnet (hadisi şerifler), tarikat ve hakikatin acıklamasından ibarettirbuyurdu
Abdullah AyderUsi comerd, ikram sahibi idi Butun malını, mevkıini muslumanlara tahsis ederdi Herkese durumuna gore muamele eder ve herkesin seviyesine inerdi Konuştuğu kimse onun en cok kendisini sevdiğine inanırdı
Abdullah elAyderUs; dunyaya duşkun olmayıp haram ve şupheli şeylerden cok sakınan bir zat idi Kerametleri ve menkıbeleri coktur
Abdullah elAyderUs'un hanımı Aişe binti Omer Muhdar cok ağır hasta oldu Akrabalarından bir hanım onun odasına girdi Aişe hanımın sanki nefes alması durmuştu Kadın iyice anlamak icin, Aişe hanımı sağa sola cevirdi Hic ses alamadı Abdullah elAyderUs'a haber verince, hanımının yanına girdi Dedikleri gibi nefes almadan yatıyordu Hanımına dua edip uc defa ismi ile seslendi, ucuncu seslenişte, Allahu tealanın izni ile hanımı cevap verdi ve hastalıktan kurtulmuş olarak kalktı
Allahu teala, daha bircok hastaya, Abdullah elAyderUs hazretlerinin duası ile şifa ihsan etmiştir
Şoyle anlatılır:
Ali bin Omer MeşUs isimli salih bir zat vardı Bu zat, bir gun hanımına beddua etti Hanımı bir hastalığa yakalanıp bitab duştu Bunun uzerine pişman olan ve uzulen o zat, hemen EbU Muhammed elAyderUs'un yanına gidip durumu anlattı EbU Muhammed elAyderUs, o zatı bir daha beddua etmekten men etti ve; Sen şimdi hanımının yanına gitdedi O zat hanımının yanına gittiğinde, onun, sapasağlam olduğunu gordu; Sen nasıl oldu da boyle iyileştin?diye sordu Hanımı; Sen gittikten bir sure sonra uyumuşum Ruyamda Şeyh Abdullah yanıma geldi ve benim uzerime Maşaallah okudu Sonra da bana; Kalkdedi Uyanıp kalktım ve Allahu tealanın izniyle yurudumcevabını verdi
Abdurrahman Hatib isimli bir zatın, sağ elinde bir yara cıktı ve kısa zamanda yayıldı Eli şişti Bu durum karşısında cok korktu ve ne yaptı ise care bulamadı Kime gitti ise, yarası daha da azdı Sonunda o zat EbU Muhammed elAyderUs hazretlerinin yanına gelip durumunu arz etti Şeyh EbU Muhammed, yarasına baktı Sonra eliyle şişkin olan yaranın uzerini meshetti Bazı ilaclar surdu Şifa Allahu tealadanbuyurdu Orası iyileşti ve yaradan eser kalmadı
EbU Muhammed elAyderUs zamanında, bulunduğu beldenin ileri gelenlerinden bir kişinin, bir kız cocuğu vardı O kişi kız cocuğunu cok severdi Bir gun kızın gozu ağrımaya başladı Sonunda kızın gozu kapandı O zat, kızını alarak, Şeyh EbU Muhammed'in yanına getirdi Kızının sıhhate kavuşması icin dua istedi Şeyh EbU Muhammed, şifası icin Allahu tealaya dua etti Sonra eli ile gozun uzerine meshetti Allahu tealanın izni ile o kızın gozleri iyileşti