akdeniz ve karadenizdeki sıra dağlarının isimleri
Karadeniz ve Akdeniz Bölgelerinde Kuzey Anadolu (Karadeniz dağları); ve Toroslar adı aşağı dizi teşkil edecek şekilde uzanan bu dağlar kıyıdan itibaren birdenbire yükselirler Kuzey Anadolu Karadeniz Sıradağlarıdağları kıyıya paralel birkaç sıra halinde uzanır Kıyı dağları ve iç sıralar şeklinde uzanan bu sıralar birbirinden oluk şekilli vadiler ile ayrılmıştır Batı ve Doğu Bölümde yüksek olan dağlar orta bölümde (YeşilırmakKızılırmak) aralarında alçalırlar Batı Karadeniz Bölgesinde kıyıdan içeriye doğru Küre İsfendiyardağları, BoluIlgaz dağları, Köroğlu dağları ve Sündikenler edinmek üzere üç dağlık alan dikkati çeker Bunlar içinde 2550 m'yi bulan yükseltisi ile Ilgaz dağları en yüksek kesimi oluşturur Orta bölümde kıyı kesimde bulunan dağlar, Ordu ile Kızılırmağın aşağıda keseminde Canik dağları olarak adlanır Bunların yükseltisi yer yer 10001500 m'ler arasında değişir
Batı Toroslar Antalya körfezinin kıyıları boyunca yay biçiminde uzanırlar Kuzeyde Göller Yöresinde ise bu yaylar birbirlerine yaklaşırlar Batı Toroslar Batıda Teke ve Menteşe Yöresinin Güneyine dek Beydağları, Elmalı Dağları, Katrancık ve Boncuk Dağları dizisi halinde devam ederken Doğuda ise Akçalı, Geyik, Dedegöl, Kuyucak, Erenler sırası yer alır Antalya körfezinin iki kıyısında uzanan bu dağlar adamakıllı kalker kayaçlardan meydana geldiklerinden çok sayıda karstik şekil (Dolin, polye, uvala, düden, mağara, yer altı deresi vb) içerirler Bu dağlar içinde Beydağlar'daki Akdağ zirvesi 3086 m ile en yüksek noktadır
İç kesimde ise Deveci ve Çamlıbel dağları daha ufak diziler halinde görülürlerDoğu bölümünde görülen dağlar yüksek ve sarp oluşları ile uyarı çekerler Kıyı kesimde Giresun dağları ve doğu Karadeniz dağları olarak anılan dizinin peşinde GüneyindeGümüşhane, Rize, Yalnızçam kütleleri yükselirken bunların güneyinde Otlukbeli, Mescit, Kargıpazarı, Allahüekber dağları uzanır Derin vadi olukları ile birbirinden ayrılan bu diziler üzerlerinde fazla eksik yerde geçitlere rastlanır Bunların içinde en önemlileri RizeOf arası kıyı şeridini Erzurum'a bağlayan Dağbaşıbeli, Sürmene'yi Bayburt'a bağlayan dağ geçidi, Trabzon, Erzurum transit yolu üstünde Zigana geçididir Güneyde Akdeniz Bölgesinde dikkati çeken sıradağlar Toros Dağları olarak bilinir Toroslar Kuzey Anadolu sıradağları gibi kıyıya iyice paralel uzanış göstermezler Batı Toroslar, Orta Toroslar, Güneydoğu ToroslarAmanus Dağları elde etmek üzere üç kısımda ele alınmaları doğru olur
Orta Toroslar ise Güneybatıda Taşeli platosu ile Kuzeydoğuda uzun yayla arasında uzanırlar 3000 m'yi geçen yükseltilere sahip olan bu dizi içinde Bolkar, Aladağ kütleleri ile Binboğa dağları uyarı çeker Burada 3734 m'yi bulan yükseltisi ile Aladağ en yüksek nokta olur Bu dizinin Güneydoğusunda İskenderun körfezinin doğusunda Güneybatı Kuzeydoğu doğrultusunda uzanan sıra Amanuslar'dır Torosların dış yayını teşkil eden bu sıra Kahramanmaraş yakınlarında Doğuya doğru bükülür ve Ağıl, Engizek, Malatya, Gördük, Maden, Akdağ, Muş, Aydınlı ve Bitlis Dağlarından oluşan Güneydoğu Toroslar dizinin doğu ucunu yaratıcı Hakkari Dağlarında son bulur Bu uzun dış yay üzerinde bilhassa doğu uçta Hakkari kesiminde bulunan Cilo Dağı 4168 m bulan yükseltisi en yüksek noktayı oluşturur Burada Şemdinli, Şırnak aralarında ve Hakkari kuzeyinde tepede olan, eğimli bariz sırtlı birbirine paralel sıralar yaratıcı minik diziler içinde Karadağ, Sat, Sümbül, Samur, Altın, Tantanin gibi dağlar dikkati çeker *
Karadeniz ve Akdeniz Bölgelerinde Kuzey Anadolu (Karadeniz dağları); ve Toroslar adı aşağı dizi teşkil edecek şekilde uzanan bu dağlar kıyıdan itibaren birdenbire yükselirler Kuzey Anadolu Karadeniz Sıradağlarıdağları kıyıya paralel birkaç sıra halinde uzanır Kıyı dağları ve iç sıralar şeklinde uzanan bu sıralar birbirinden oluk şekilli vadiler ile ayrılmıştır Batı ve Doğu Bölümde yüksek olan dağlar orta bölümde (YeşilırmakKızılırmak) aralarında alçalırlar Batı Karadeniz Bölgesinde kıyıdan içeriye doğru Küre İsfendiyardağları, BoluIlgaz dağları, Köroğlu dağları ve Sündikenler edinmek üzere üç dağlık alan dikkati çeker Bunlar içinde 2550 m'yi bulan yükseltisi ile Ilgaz dağları en yüksek kesimi oluşturur Orta bölümde kıyı kesimde bulunan dağlar, Ordu ile Kızılırmağın aşağıda keseminde Canik dağları olarak adlanır Bunların yükseltisi yer yer 10001500 m'ler arasında değişir
Batı Toroslar Antalya körfezinin kıyıları boyunca yay biçiminde uzanırlar Kuzeyde Göller Yöresinde ise bu yaylar birbirlerine yaklaşırlar Batı Toroslar Batıda Teke ve Menteşe Yöresinin Güneyine dek Beydağları, Elmalı Dağları, Katrancık ve Boncuk Dağları dizisi halinde devam ederken Doğuda ise Akçalı, Geyik, Dedegöl, Kuyucak, Erenler sırası yer alır Antalya körfezinin iki kıyısında uzanan bu dağlar adamakıllı kalker kayaçlardan meydana geldiklerinden çok sayıda karstik şekil (Dolin, polye, uvala, düden, mağara, yer altı deresi vb) içerirler Bu dağlar içinde Beydağlar'daki Akdağ zirvesi 3086 m ile en yüksek noktadır
İç kesimde ise Deveci ve Çamlıbel dağları daha ufak diziler halinde görülürlerDoğu bölümünde görülen dağlar yüksek ve sarp oluşları ile uyarı çekerler Kıyı kesimde Giresun dağları ve doğu Karadeniz dağları olarak anılan dizinin peşinde GüneyindeGümüşhane, Rize, Yalnızçam kütleleri yükselirken bunların güneyinde Otlukbeli, Mescit, Kargıpazarı, Allahüekber dağları uzanır Derin vadi olukları ile birbirinden ayrılan bu diziler üzerlerinde fazla eksik yerde geçitlere rastlanır Bunların içinde en önemlileri RizeOf arası kıyı şeridini Erzurum'a bağlayan Dağbaşıbeli, Sürmene'yi Bayburt'a bağlayan dağ geçidi, Trabzon, Erzurum transit yolu üstünde Zigana geçididir Güneyde Akdeniz Bölgesinde dikkati çeken sıradağlar Toros Dağları olarak bilinir Toroslar Kuzey Anadolu sıradağları gibi kıyıya iyice paralel uzanış göstermezler Batı Toroslar, Orta Toroslar, Güneydoğu ToroslarAmanus Dağları elde etmek üzere üç kısımda ele alınmaları doğru olur
Orta Toroslar ise Güneybatıda Taşeli platosu ile Kuzeydoğuda uzun yayla arasında uzanırlar 3000 m'yi geçen yükseltilere sahip olan bu dizi içinde Bolkar, Aladağ kütleleri ile Binboğa dağları uyarı çeker Burada 3734 m'yi bulan yükseltisi ile Aladağ en yüksek nokta olur Bu dizinin Güneydoğusunda İskenderun körfezinin doğusunda Güneybatı Kuzeydoğu doğrultusunda uzanan sıra Amanuslar'dır Torosların dış yayını teşkil eden bu sıra Kahramanmaraş yakınlarında Doğuya doğru bükülür ve Ağıl, Engizek, Malatya, Gördük, Maden, Akdağ, Muş, Aydınlı ve Bitlis Dağlarından oluşan Güneydoğu Toroslar dizinin doğu ucunu yaratıcı Hakkari Dağlarında son bulur Bu uzun dış yay üzerinde bilhassa doğu uçta Hakkari kesiminde bulunan Cilo Dağı 4168 m bulan yükseltisi en yüksek noktayı oluşturur Burada Şemdinli, Şırnak aralarında ve Hakkari kuzeyinde tepede olan, eğimli bariz sırtlı birbirine paralel sıralar yaratıcı minik diziler içinde Karadağ, Sat, Sümbül, Samur, Altın, Tantanin gibi dağlar dikkati çeker *
