ALZHEİMER NEDİR?
Beyinde ortaya çıkan birtakım değişimler nedeniyle ortaya çıkar Ve ilk defa 1907’de Alois Alzheimer tarafından tanımlanmıştır İki zararlı proteinin çöküşü ile ortaya çıkar En sık görülen demans türüdür
Genel olarak 60 yaş ve üzerinde görülen hastalığın nedeni tam olarak bilinmemektedir Sağlıklı bir beyin yapısının bozulması ile zihinsel ve sosyal yapıların günlük işlevini bozmaya neden olmaktadır Ortalama olarak 65 yaş üzerinde yer alan her 15 kişiden birisinde görülmektedir 80 – 85 yaş üzerine çıkıldığında ise bu oran her iki kişiden birinde çıkmaktadır Dünya üzerinde ise 20 milyondan fazla insan bu hastalıkla savaşmaktadır
Nedeni tam olarak bilinmese de beyin hücrelerinin normal zamanından daha önce yok olması ve küçülerek aktivitesini kaybetmesi ile oluşur Hastalığın ilerleyen evrelerinde bireyin kendisini ifade edememesi, algılama bozukluğu, muhakeme yetisinin kaybı ve kişilik değişikliği gibi durumlara yol açabilmektedir İlerleyen dönemde ise hasta kendisine bakamayacak duruma dahi gelmekle birlikte yatağa bağımlı hale gelebilmektedir Günlük ihtiyaçlarını karşılayamayacak hale gelmektedir
ALZHEİMER RİSKİ
60 yaş üzerine gelindiğinde ise hastalığın görülme oranı ortalama olarak %10’dur 80 yaşına gelindiğinde ise bu oran %50’lere çıkmaktadır Hafif bilişsel bozukluğu olan kişilerde hastalığın görülme ihtimali fazladır Beş yıllık periyodlarda hastalığın görülme riski iki katına çıkmaktadır
ALZHEİMER BELİRTİLERİ
Belirtilerin ortaya çıkması ve kendini gösterme şekli genetik özellik, yaşam şekli, kültürel ve yaşamsal birikimler gibi nedenlerle değişebilmektedir Kişilik değişikliği, şüpheci veya garip davranışlar, gündelik işlerde zorluk, kafa karışıklıkları, ağır dereceli bellek kayıpları gibi belirtiler göstermektedir Planlamada ve sorunları çözmede güçlüklerin oluşması, bireyin daha önceden yaptığı işleri yapmakta güçlükler yaşanması, karar almada yaşanan güçlükler, konuşma ve yazmada yaşanan güçlükler, kişinin sosyal çevresinden uzaklaşması gibi belirtiler de bulunmaktadır Karakter değişimi oluşturur ve psikolojide bozulmalara neden olur Sorumluluk almaktan kaçınma, pratik düşünememe gibi belirtiler oluşmaktadır Hastalık belirtilerinin bir kısmında uyku ve beslenme bozuklukları, banyo yapma isteğinin azalması, içe kapanma gibi durumlar da ortaya çıkmaktadır
ALZHEİMER TEDAVİSİ
Hastalık tedavisi için kesin bir tedavi yöntemi bulunmamakla birlikte, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak amacıyla birbirinden farklı ilaçlar kullanılmaktadır Bu süreçte erken tanı önemli olduğu gibi uygulana ilaç tedavisi arım bırakılmamalıdır Hastalığın ilerlemesini önlemek için uygun ortam oluşturulmalıdır
ALZHEİMERDEN KORUNMA YOLLARI
Ailede böyle bir rahatsızlığın bulunmaması, eğitim ve sosyoekonomik durumunun iyi olması, spor yapmak ve düzenli yürüyüş yapmak bu riski azaltmakla birlikte, hazır yiyecek tüketiminden uzak durulmalıdır Bitter çikolata tüketimi ve stres yönetimini kontrol altına alabilmek de bu riski azaltan unsurlar arasındadır Fazla kiloları kontrol altına almak ve gece lambası ile uyumamak da önemlidir Alkol ve sigara tüketimini azaltmak ve metabolik rahatsızlıkların kontrol altına alınması da önemlidir B12 oranının yüksek olması Alzheimer riskini azaltmakla birlikte aşırı vejetaryen diyetler de Alzheimer riskini artırmaktadır Omega 3 açısından zengin besinler bu riski düşürmektedir Folik asit dengesi de alzheimerden korunma için önemlidir Asetilkolini etkisiz kılan ilaçlar da bu riski artırmaktadır Alüminyumdan uzak durulmalıdır Ter önleyici deodorantlar, yapışmaz pişirme kapları buna örnektir D vitamini almaya özen gösterilmelidir Yapay tatlandırıcı kullanımından uzak durulmalıdır
Beyinde ortaya çıkan birtakım değişimler nedeniyle ortaya çıkar Ve ilk defa 1907’de Alois Alzheimer tarafından tanımlanmıştır İki zararlı proteinin çöküşü ile ortaya çıkar En sık görülen demans türüdür
Genel olarak 60 yaş ve üzerinde görülen hastalığın nedeni tam olarak bilinmemektedir Sağlıklı bir beyin yapısının bozulması ile zihinsel ve sosyal yapıların günlük işlevini bozmaya neden olmaktadır Ortalama olarak 65 yaş üzerinde yer alan her 15 kişiden birisinde görülmektedir 80 – 85 yaş üzerine çıkıldığında ise bu oran her iki kişiden birinde çıkmaktadır Dünya üzerinde ise 20 milyondan fazla insan bu hastalıkla savaşmaktadır
Nedeni tam olarak bilinmese de beyin hücrelerinin normal zamanından daha önce yok olması ve küçülerek aktivitesini kaybetmesi ile oluşur Hastalığın ilerleyen evrelerinde bireyin kendisini ifade edememesi, algılama bozukluğu, muhakeme yetisinin kaybı ve kişilik değişikliği gibi durumlara yol açabilmektedir İlerleyen dönemde ise hasta kendisine bakamayacak duruma dahi gelmekle birlikte yatağa bağımlı hale gelebilmektedir Günlük ihtiyaçlarını karşılayamayacak hale gelmektedir
ALZHEİMER RİSKİ
60 yaş üzerine gelindiğinde ise hastalığın görülme oranı ortalama olarak %10’dur 80 yaşına gelindiğinde ise bu oran %50’lere çıkmaktadır Hafif bilişsel bozukluğu olan kişilerde hastalığın görülme ihtimali fazladır Beş yıllık periyodlarda hastalığın görülme riski iki katına çıkmaktadır
ALZHEİMER BELİRTİLERİ
Belirtilerin ortaya çıkması ve kendini gösterme şekli genetik özellik, yaşam şekli, kültürel ve yaşamsal birikimler gibi nedenlerle değişebilmektedir Kişilik değişikliği, şüpheci veya garip davranışlar, gündelik işlerde zorluk, kafa karışıklıkları, ağır dereceli bellek kayıpları gibi belirtiler göstermektedir Planlamada ve sorunları çözmede güçlüklerin oluşması, bireyin daha önceden yaptığı işleri yapmakta güçlükler yaşanması, karar almada yaşanan güçlükler, konuşma ve yazmada yaşanan güçlükler, kişinin sosyal çevresinden uzaklaşması gibi belirtiler de bulunmaktadır Karakter değişimi oluşturur ve psikolojide bozulmalara neden olur Sorumluluk almaktan kaçınma, pratik düşünememe gibi belirtiler oluşmaktadır Hastalık belirtilerinin bir kısmında uyku ve beslenme bozuklukları, banyo yapma isteğinin azalması, içe kapanma gibi durumlar da ortaya çıkmaktadır
ALZHEİMER TEDAVİSİ
Hastalık tedavisi için kesin bir tedavi yöntemi bulunmamakla birlikte, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak amacıyla birbirinden farklı ilaçlar kullanılmaktadır Bu süreçte erken tanı önemli olduğu gibi uygulana ilaç tedavisi arım bırakılmamalıdır Hastalığın ilerlemesini önlemek için uygun ortam oluşturulmalıdır
ALZHEİMERDEN KORUNMA YOLLARI
Ailede böyle bir rahatsızlığın bulunmaması, eğitim ve sosyoekonomik durumunun iyi olması, spor yapmak ve düzenli yürüyüş yapmak bu riski azaltmakla birlikte, hazır yiyecek tüketiminden uzak durulmalıdır Bitter çikolata tüketimi ve stres yönetimini kontrol altına alabilmek de bu riski azaltan unsurlar arasındadır Fazla kiloları kontrol altına almak ve gece lambası ile uyumamak da önemlidir Alkol ve sigara tüketimini azaltmak ve metabolik rahatsızlıkların kontrol altına alınması da önemlidir B12 oranının yüksek olması Alzheimer riskini azaltmakla birlikte aşırı vejetaryen diyetler de Alzheimer riskini artırmaktadır Omega 3 açısından zengin besinler bu riski düşürmektedir Folik asit dengesi de alzheimerden korunma için önemlidir Asetilkolini etkisiz kılan ilaçlar da bu riski artırmaktadır Alüminyumdan uzak durulmalıdır Ter önleyici deodorantlar, yapışmaz pişirme kapları buna örnektir D vitamini almaya özen gösterilmelidir Yapay tatlandırıcı kullanımından uzak durulmalıdır
