Antioksidanlar

ANTİOKSİDANLAR VE SIHHATIMIZ

Vücutta gerçekleşen ve oksidasyon denen bir küme kimyasal reaksiyon sonucunda ortaya çıkan hür radikaller, bilhassa DNA üzerinde hasara yol açarak yaklaşık 80 farklı illete taban hazırlamaktadır. Enfeksiyon dışı olan bu marazların başında kalp ve dimağ damarlarının tıkanmasına bağlı marazlar, kanserler ve artrit konum almaktadır.

Reaktif oksijen çeşitleri, vücutta metabolik yolla oluşabileceği üzere UV ışınlar, virüsler, radyasyon, etraf kirliliği, sigara dumanına maruz kalınması, enfeksiyon, gerilim, alkol ve birtakım ilaçların alımı ile de oluşabilmektedir. Antioksidanlar açısından varlıklı olan beslenme biçimi birtakım marazların görülme sıklığını düşürmektedir. Fransızlarda kalp marazının, Güneydoğu Asya'da yaşayanlarda göğüs kanserinin az görülmesi gbi.

Zerzevat ve meyvelerde bulunan lifler, tüketilen besinlerle birlikte alınan çeşitli zararlı unsurları kendi yapısına bağlayarak dışkı ile vücuttan atmaktadır. İçerdikleri (özellikle flavonoidler ve polifenoller gibi) doğal antioksidanların, reaktif oksijen tipleri (ROS) aracılığı ile oluşan doku hasarına karşı muhtemel esirgeyici tesirleri bulunmaktadır. Bu nedenle Yerküre Sıhhat Örgütü günde 5 - 9 porsiyon zerzevat ve meyve tüketilmesini önermektedir.

• Yeşil yapraklı sebzeler bilhassa folat açısından çok varlıklı olduklarından kalp illetlerinden esirgeyici tesirler içermekte, yeni DNA sentezlenmesi, DNA onarımı ve ekspresyonu açısından son aşama yararlıdır. Çiğ olarak yahut buharda pişirilerek tüketilmesi daha sağlıklı olacaktır.
• Brasika zerzevatları olarak tanımlanan lahanagiller (Brüksel lahanası, brokoli, turp, karnabahar, hardal, şalgam, beyaz ve kara lahana) kanser ve kalp hastalıklarına karşı gözetici tesirlere sahiptir. Öte yandan lahananın bayanlarda östrojen seviyelerini artırıcı tesirleri bulunduğundan göğüs kanseri riskini azaltabileceği bildirilmektedir.
• Alyum zerzevatları olarak tanımlanan soğangiller (sarımsak, arpacık soğanı, Frenk soğanı, taze soğan, al soğan, kuru soğan, pırasa) sülfür içeriklerinin yüksek olması sebebiyle detoksifikasyon sistemine yardımcı olmaktadır. Güçlü birer antioksidan olduklarından hür radikallerin vücuttan uzaklaştırılmasında tesirli rol oynarlar.
• Kurubaklagiller (kuru fasulye, nohut, mercimek, soya fasulyesi, kuru bakla) ve yulafta bulunan saponinler antioksidan tesir göstererek hücrelerdeki DNA mutasyonlarını önlemektedir.
• Zeytinyağının bileşimindeki tekli doymamış yağ asitleri kolesterolü düşürmede tesirlidir. Tıpkı hengamda antioksidan tesiri de vardır. Lakin ışık almayan, serin bir bölgede ve hava almadan saklanması önerilmektedir.
• Yağlı tohumlar (ceviz, badem, yerfıstığı ve fındık) içerdikleri çoklu doymamış yağ asitleri, E vitamini, B 6 vitamini ve magnezyum sayesinde kuvvetli birer antioksidan ve detoksifikanlardır.
• Ek olarak yeşil çay, yumurtanın sarısı, domates, havuç, enginar, turunçgiller, elma, nar, kepekli tahıllar ve su eserleri sıhhat açısında son aşama yararlı besinlerdir.