Attila İlhan Kimdir? Hayatı
Doğum Tarihi : 15 Haziran 1925
Vefat Tarihi : 11 Ekim 2005
Attilâ İlhan ; Türk şair, romancı, denemeci, gazeteci ve eleştirmen Entelektüel çalışmalarıyla Türk edebiyat ve zihin dünyasına manâlı katkıları olmuş bir aydındır
Hayatı :15 Haziran 1925'te Menemen'de doğdu Tam ismi, Attilâ Hamdi İlhan'dır Ilk ve orta eğitiminin büyük bir bölümünü İzmir ve babasının işi dolayısıyla gittikleri farklı bölgelerde tamamladı İzmir Atatürk Lisesi birinci sınıfındayken mektuplaştığı bir kıza yazdığı Nazım Hikmet şiirleriyle yakalanmasıyla 1941 Şubat'ında, 16 yaşındayken tutuklandı ve okuldan uzaklaştırıldı Üç hafta gözetim altında kaldı İki ay hapiste yattı
Türkiye'nin hiçbir uygun okuyamayacağına dair bir doküman verilince, eğitim hayatına duraklamak zorunda kaldı Danıştay kararıyla, 1944 yılında okuma hakkını her tarafta kazandı ve İstanbul Işık Lisesi'ne yazıldı Lise son sınıftayken amcasının kendisinden habersiz katıldığı CHP Şiir Armağanı'nda Cebbaroğlu Mehemmed şiiriyle ikincilik ödülünü öyle fazla ünlü şairi geride bırakarak aldı 1946'ta mezun oldu İstanbul Hukuk Fakültesi'ne kaydoldu Üniversite hayatının başarılı geçen yıllarında Istif ve Gün gibi dergilerde ilk şiirleri yayımlanmaya başladı 1948'de ilk şiir kitabı Duvar'ı kendi imkânlarıyla yayımladı Tiyatro ve sinema sanatçısı Çolpan İlhan'ın ağabeyidir
1948 yılında, üniversite ikinci sınıftayken Nâzım Hikmet'i kurtarma hareketine bulunma üzere başta Paris'e gitti Bu harekette faal olarak yer aldı Fransız toplumu ve orada bulunduğu çevreye ilişkin gözlemleri daha sonraki eserlerinde yer alan birçok şahsiyet ve olaya temel oluşturmuştur Türkiye'ye geri dönüşünde başı sık sık polisle derde girdi Sansaryan Han'daki sorgulamalar vefat, risk, gerilim temalarının işlendiği eserlerinde önemli rol oynamıştır Şair bu gerilim havasını ilk şiirlerinde olmasa da bilhassa Bela Çiçeği gibi kitaplarında eski günlerini yad ettiği ya da eleştirdiği şiirlerini yayımladı Birkaç kez gözaltına alındı
1951 yılında Hakiki gazetesinde bir yazısından dolayı soruşturmaya uğrayınca Paris'e tekrar gitti Fransa'daki bu dönem, Attilâ İlhan'ın Fransızcayı ve Marksizmi öğrendiği senelerdir 1950'li yılları İstanbul İzmir Paris üçgeni içerisinde geçiren Attilâ İlhan, bu dönemde ismini ağır ağır Türkiye çapında duyurmaya başladı Yurda döndükten sonradan, Hukuk Fakültesi'ne devam etti Ancak son sınıfta gazeteciliğe başlamasıyla beraber öğrenimini yarıda bıraktı Sinemayla olan ilişkisi, yeniden bu dönemde, 1953'te Vatan gazetesinde sinema eleştirileri yazmasıyla başlamıştır
1957'de gittiği Erzincan'da askerliğini yaptıktan sonra, bitmiş İstanbul'a dönüş yapan Attilâ İlhan sinema çalışmalarına siklet verdi Onbeşe yakın senaryoya Ali Kaptanoğlu adıyla imza attı Sinemada aradığını bulamayınca, 1960'ta Paris'e geri döndü Sosyalizmin geldiği aşamaları ve televizyonculuğu incelediği bu dönem, babasının ölmesiyle birlikte yazarın İzmir dönemini başlattı Sekiz yıl İzmir'de kaldığı dönemde, Halkçı İzmir gazetesinin başyazarlığını ve genel yayın yönetmenliğini yürüttü Benzer yıllarda, şiir kitabı olarak Yasak Sevişmek ve Aynanın İçindekiler dizisinden Bıçağın Ucu yayımlandı 1968'de evlendi, 15 sene evli kaldı
Attilâ İlhan ilk kalp krizini 1985 yılında geçirdi Bu tarihten sonra kardiyolojik sorunları aralıksız İlhan'ın 2004'ten itibaren sağlık durumu daha da bozuldu 11 Ekim 2005'te İstanbul'daki evinde geçirdiği ikinci kalp krizi sonucu hayata veda ettiğinde 80 yaşındaydı
2003 Sertel Demokrasi Ödülü'ne bedel görülmüştür 1946 CHP Şiir Yarışması İkinciliği 1974 Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü tutuklunun Günlüğü ile 1975 Yunus Nadi Roman Armağanı Sırtlan Payı ile vefatından sonra 2007 yılında kurulan Attilâ İlhan Bilim Sanat Kültür Vakfı çalışmalarına devam etmektedir
Attilâ İlhan Bütün Şiirleri
34 FN 346
Adım Güz
Adımla Nasıl Berabersem
Ağır Kan Kaybı
Ağustos Çıkmazı
Ah
An Gelir
Arabesk
Pozitif Sonsuz
Parlak Neyin Oluyor Senin?
Ayrılık Sevdaya Dahil 1
Ayrılık Sevdaya Dahil 2
Ayrılık Sevdaya Dahil 3
Ayrılık Sevdaya Dahil 4
Ayrılık Sevdaya Dahil 5
Aysel Git Başımdan
Bakarsak
Bana Bir Şimşek Çak
Batan Bu Köhne Şileb
Bekle
Bela Çiçeği
Belki Gelmem Gelemem
Belma Sebil
Ben Artık Küsüm
Ben Sana Mecburum
Bence Malumdur
Bir Üç Beş
Azıcık Paris' '
Böyle Bir Hoşlanmak
Büyük Yolların Haydudu
Carıcın De Geçen Kış
Cebber Oğlu Memmed
Cinayet Saati
Cinnet Çarşısı
Claude Diye Bir Ülke
Delik Deşik
Mantıkla Ilgili Gazel
Duvar
Elde Var Hüzün
Elimden Gelen Bu
Emirganda Dere Saati
Emperyal Oteli
Gece Buluşması
Gecenin Kapıları
Geç Kalmış Ölü
Geçerdi Hep
Gibi Redifli Gazel
Hacı Murad In Ölümü
Hannelise
Harp Kaldırımda Aşk
Hayır
Her Sabahleyin, Yanılmak!
Herşeyi Aniden Istemek
Issızlığın Çığlığı
Işık Mezarlığı
Yaşlı Balladı
Iki Yüzlü
İkinizden Hanginiz
İstanbul Ağrısı
Tıraş Bıçağı Yiyen Kız
Kadınlar Sonbahar
Kalk Gidelim Kadınlar Balladı
Kaptan 1
Karantinalı Despina
Kırmızı Pazar
Kim Kaldı
Kim O?
Kimi
Kimi Sevsem Sensin
Korkarım
Korkunun İsi
Korkunun Krallığı
Mahur Beste
Maria Missakian
Memleket Havası
Mevsimdir
Mihaka
Muhalif Rüzgar
Muhayyer
Mustafa Kemal
Müjgan'a Aşk Şarkıları
Nasıl Bir Sevdaysa
Nasıl Olduysa
Nefesler 4
Neydi O Çok Eskiden
Nöbet Değişimi
O Sözler Ancak
Onsekiz
Ölmek Yasak
Ömer Haybonun Son Günleri
Pia
Pusudaki
Rast ZenciPeşrevi
RinnaRinnanNay
Rüzgar Gülü
Saçların Örülmüş Olmalı
Sakın Ha
Saklı Sevda
Salı Sabaha Karşısında
Sana Ne Yaptılar
Sen Benim Hiçbir Şeyimsin
Sen Beyaz Bir Kadınsın
Sen Burda Bir Yabancısın
Sen Yoksun
Serüvenin Sonu
Sevmek İçin Geç Vefat Etmek İçin Erken
Silahlı Dört Besmele
Sisler Bulvarı
Sokağa Çıkma Yasağı
Sokaklarda Armonika Çalma Çocuk
Söyler
Sultanı Yegah
Süheyla Değildi Adın
Süleyman
Fantastik Serseri
Şeyh Bedrettini Simaviye Gazel
Şubat Yolcusu
Tarzı Kadim
Tatyosun Kahrı
Tut Oysa Gecedir
Tutuklunun Günlüğü
Usturanın Ağzında
Üçüncü Şahsın Şiiri
Varsağı 1
Varsağı 2
Varsağı 3
Waldorf Astoria
Yağmur Gemileri
Yağmur Kaçağı
Yağmurda Sis Düdükleri
Yalnızlığı Sınamak
Yalnızlık Şiiri
Göz Aldanması
Yasaklanmış Sevişmek
Yazın Son Günleri
Yirmibeşinci Kısım
Zeynep Beni Bekle
Romanları
Sokaktaki Adam (1953)
Zenciler Birbirine Farklı (1957)
Kurtlar Sofrası (1963)
Aynanın İçindekiler serisi
Bıçağın Ucu (1973)
Sırtlan Payı (1974) Yunus Nadi Roman Armağanı
Yaraya Tuz Hücum Etmek (1978)
Dersaadet'te Sabah Ezanları (1981)
O Karanlıkta Biz (1988)
Allah'ın Süngüleri: Reis Paşa (2002)
Gazi Paşa (2006)
Fena Halde Leman (1980)
Haco Hanım Vay (1984)
O Sarışın Kurt (2007) *
Doğum Tarihi : 15 Haziran 1925
Vefat Tarihi : 11 Ekim 2005
Attilâ İlhan ; Türk şair, romancı, denemeci, gazeteci ve eleştirmen Entelektüel çalışmalarıyla Türk edebiyat ve zihin dünyasına manâlı katkıları olmuş bir aydındır
Hayatı :15 Haziran 1925'te Menemen'de doğdu Tam ismi, Attilâ Hamdi İlhan'dır Ilk ve orta eğitiminin büyük bir bölümünü İzmir ve babasının işi dolayısıyla gittikleri farklı bölgelerde tamamladı İzmir Atatürk Lisesi birinci sınıfındayken mektuplaştığı bir kıza yazdığı Nazım Hikmet şiirleriyle yakalanmasıyla 1941 Şubat'ında, 16 yaşındayken tutuklandı ve okuldan uzaklaştırıldı Üç hafta gözetim altında kaldı İki ay hapiste yattı
Türkiye'nin hiçbir uygun okuyamayacağına dair bir doküman verilince, eğitim hayatına duraklamak zorunda kaldı Danıştay kararıyla, 1944 yılında okuma hakkını her tarafta kazandı ve İstanbul Işık Lisesi'ne yazıldı Lise son sınıftayken amcasının kendisinden habersiz katıldığı CHP Şiir Armağanı'nda Cebbaroğlu Mehemmed şiiriyle ikincilik ödülünü öyle fazla ünlü şairi geride bırakarak aldı 1946'ta mezun oldu İstanbul Hukuk Fakültesi'ne kaydoldu Üniversite hayatının başarılı geçen yıllarında Istif ve Gün gibi dergilerde ilk şiirleri yayımlanmaya başladı 1948'de ilk şiir kitabı Duvar'ı kendi imkânlarıyla yayımladı Tiyatro ve sinema sanatçısı Çolpan İlhan'ın ağabeyidir
1948 yılında, üniversite ikinci sınıftayken Nâzım Hikmet'i kurtarma hareketine bulunma üzere başta Paris'e gitti Bu harekette faal olarak yer aldı Fransız toplumu ve orada bulunduğu çevreye ilişkin gözlemleri daha sonraki eserlerinde yer alan birçok şahsiyet ve olaya temel oluşturmuştur Türkiye'ye geri dönüşünde başı sık sık polisle derde girdi Sansaryan Han'daki sorgulamalar vefat, risk, gerilim temalarının işlendiği eserlerinde önemli rol oynamıştır Şair bu gerilim havasını ilk şiirlerinde olmasa da bilhassa Bela Çiçeği gibi kitaplarında eski günlerini yad ettiği ya da eleştirdiği şiirlerini yayımladı Birkaç kez gözaltına alındı
1951 yılında Hakiki gazetesinde bir yazısından dolayı soruşturmaya uğrayınca Paris'e tekrar gitti Fransa'daki bu dönem, Attilâ İlhan'ın Fransızcayı ve Marksizmi öğrendiği senelerdir 1950'li yılları İstanbul İzmir Paris üçgeni içerisinde geçiren Attilâ İlhan, bu dönemde ismini ağır ağır Türkiye çapında duyurmaya başladı Yurda döndükten sonradan, Hukuk Fakültesi'ne devam etti Ancak son sınıfta gazeteciliğe başlamasıyla beraber öğrenimini yarıda bıraktı Sinemayla olan ilişkisi, yeniden bu dönemde, 1953'te Vatan gazetesinde sinema eleştirileri yazmasıyla başlamıştır
1957'de gittiği Erzincan'da askerliğini yaptıktan sonra, bitmiş İstanbul'a dönüş yapan Attilâ İlhan sinema çalışmalarına siklet verdi Onbeşe yakın senaryoya Ali Kaptanoğlu adıyla imza attı Sinemada aradığını bulamayınca, 1960'ta Paris'e geri döndü Sosyalizmin geldiği aşamaları ve televizyonculuğu incelediği bu dönem, babasının ölmesiyle birlikte yazarın İzmir dönemini başlattı Sekiz yıl İzmir'de kaldığı dönemde, Halkçı İzmir gazetesinin başyazarlığını ve genel yayın yönetmenliğini yürüttü Benzer yıllarda, şiir kitabı olarak Yasak Sevişmek ve Aynanın İçindekiler dizisinden Bıçağın Ucu yayımlandı 1968'de evlendi, 15 sene evli kaldı
Attilâ İlhan ilk kalp krizini 1985 yılında geçirdi Bu tarihten sonra kardiyolojik sorunları aralıksız İlhan'ın 2004'ten itibaren sağlık durumu daha da bozuldu 11 Ekim 2005'te İstanbul'daki evinde geçirdiği ikinci kalp krizi sonucu hayata veda ettiğinde 80 yaşındaydı
2003 Sertel Demokrasi Ödülü'ne bedel görülmüştür 1946 CHP Şiir Yarışması İkinciliği 1974 Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü tutuklunun Günlüğü ile 1975 Yunus Nadi Roman Armağanı Sırtlan Payı ile vefatından sonra 2007 yılında kurulan Attilâ İlhan Bilim Sanat Kültür Vakfı çalışmalarına devam etmektedir
Attilâ İlhan Bütün Şiirleri
34 FN 346
Adım Güz
Adımla Nasıl Berabersem
Ağır Kan Kaybı
Ağustos Çıkmazı
Ah
An Gelir
Arabesk
Pozitif Sonsuz
Parlak Neyin Oluyor Senin?
Ayrılık Sevdaya Dahil 1
Ayrılık Sevdaya Dahil 2
Ayrılık Sevdaya Dahil 3
Ayrılık Sevdaya Dahil 4
Ayrılık Sevdaya Dahil 5
Aysel Git Başımdan
Bakarsak
Bana Bir Şimşek Çak
Batan Bu Köhne Şileb
Bekle
Bela Çiçeği
Belki Gelmem Gelemem
Belma Sebil
Ben Artık Küsüm
Ben Sana Mecburum
Bence Malumdur
Bir Üç Beş
Azıcık Paris' '
Böyle Bir Hoşlanmak
Büyük Yolların Haydudu
Carıcın De Geçen Kış
Cebber Oğlu Memmed
Cinayet Saati
Cinnet Çarşısı
Claude Diye Bir Ülke
Delik Deşik
Mantıkla Ilgili Gazel
Duvar
Elde Var Hüzün
Elimden Gelen Bu
Emirganda Dere Saati
Emperyal Oteli
Gece Buluşması
Gecenin Kapıları
Geç Kalmış Ölü
Geçerdi Hep
Gibi Redifli Gazel
Hacı Murad In Ölümü
Hannelise
Harp Kaldırımda Aşk
Hayır
Her Sabahleyin, Yanılmak!
Herşeyi Aniden Istemek
Issızlığın Çığlığı
Işık Mezarlığı
Yaşlı Balladı
Iki Yüzlü
İkinizden Hanginiz
İstanbul Ağrısı
Tıraş Bıçağı Yiyen Kız
Kadınlar Sonbahar
Kalk Gidelim Kadınlar Balladı
Kaptan 1
Karantinalı Despina
Kırmızı Pazar
Kim Kaldı
Kim O?
Kimi
Kimi Sevsem Sensin
Korkarım
Korkunun İsi
Korkunun Krallığı
Mahur Beste
Maria Missakian
Memleket Havası
Mevsimdir
Mihaka
Muhalif Rüzgar
Muhayyer
Mustafa Kemal
Müjgan'a Aşk Şarkıları
Nasıl Bir Sevdaysa
Nasıl Olduysa
Nefesler 4
Neydi O Çok Eskiden
Nöbet Değişimi
O Sözler Ancak
Onsekiz
Ölmek Yasak
Ömer Haybonun Son Günleri
Pia
Pusudaki
Rast ZenciPeşrevi
RinnaRinnanNay
Rüzgar Gülü
Saçların Örülmüş Olmalı
Sakın Ha
Saklı Sevda
Salı Sabaha Karşısında
Sana Ne Yaptılar
Sen Benim Hiçbir Şeyimsin
Sen Beyaz Bir Kadınsın
Sen Burda Bir Yabancısın
Sen Yoksun
Serüvenin Sonu
Sevmek İçin Geç Vefat Etmek İçin Erken
Silahlı Dört Besmele
Sisler Bulvarı
Sokağa Çıkma Yasağı
Sokaklarda Armonika Çalma Çocuk
Söyler
Sultanı Yegah
Süheyla Değildi Adın
Süleyman
Fantastik Serseri
Şeyh Bedrettini Simaviye Gazel
Şubat Yolcusu
Tarzı Kadim
Tatyosun Kahrı
Tut Oysa Gecedir
Tutuklunun Günlüğü
Usturanın Ağzında
Üçüncü Şahsın Şiiri
Varsağı 1
Varsağı 2
Varsağı 3
Waldorf Astoria
Yağmur Gemileri
Yağmur Kaçağı
Yağmurda Sis Düdükleri
Yalnızlığı Sınamak
Yalnızlık Şiiri
Göz Aldanması
Yasaklanmış Sevişmek
Yazın Son Günleri
Yirmibeşinci Kısım
Zeynep Beni Bekle
Romanları
Sokaktaki Adam (1953)
Zenciler Birbirine Farklı (1957)
Kurtlar Sofrası (1963)
Aynanın İçindekiler serisi
Bıçağın Ucu (1973)
Sırtlan Payı (1974) Yunus Nadi Roman Armağanı
Yaraya Tuz Hücum Etmek (1978)
Dersaadet'te Sabah Ezanları (1981)
O Karanlıkta Biz (1988)
Allah'ın Süngüleri: Reis Paşa (2002)
Gazi Paşa (2006)
Fena Halde Leman (1980)
Haco Hanım Vay (1984)
O Sarışın Kurt (2007) *