Dolar/TL yaklaşık 1,5 aydır yerinden kıpırdamazken, son iki gündür jeopolitik tansiyonlarla yükselişe geçti.
Bu süreçte Merkez Bankası'nın kur müdahalesini bankacılar hesaplamaya çalıştı.
Rezervler yakından takip ediliyor
Rusya-Ukrayna tansiyonunun Türkiye iktisadına birinci tesiri petrol fiyatlarındaki yükselişle yansırken, tesirin turizm ve tahıl ithalatına tesiri de piyasada takip edilmeye başladı.
Dolar/TL dün 10 Ocak’tan beri birinci kere 13,9025’e kadar ulaştıktan sonra günü 13,8 civarında tamamladı. Dolar/TL bugün saat 14:00 prestijiyle 14,37 düzeyinde süreç gördü.
MSCI’ın Türkiye’yi de kapsayan Gelişmekte Olan Piyasalar Pay Endeksi öğlen saatlerinde dolar bazında %0.3 kıymet kazanırken, FX de %0.2 primliydi. Trend bilakis seyreden para üniteleri Rus rublesi ve TL olarak öne çıktı.
Dört bankacının MB öncü datalarından hesaplamalarına nazaran geçen hafta MB’nin net rezervi 15,8 milyar dolardan 20 milyar dolara yükseldi.
Rezervlerde kullanım sürüyor mü?
Para Tahlil'in aktardığına göre, hususun hassasiyeti nedeniyle ismini vermek istemeyen bir işlemci, rezerv hareketlerini şöyle yorumladı:
Altın dahil bakıldığında MB’nin toplam rezervlerin geçen hafta 500 milyon dolar azaldığını, net rezervlerinse 3 milyar dolar arttığını hesaplıyoruz. MB net rezervlerdeki artışın KKM’den gelen meblağdan daha düşük olması rezervlerdeki besbelli artışa karşın hala BOTAŞ ya da farklı sistemlerle rezervlerin kur istikrarı için kullanıldığını gösteriyor.
Yeni sistem: Kamu denetiminin daha çok olduğu bir kur politikası
Piyasalarda dövizde görülen stabil seyrin devam edip etmeyeceğini anlamak için MB’nin rezerv dataları de yakından takip ediliyor.
Verilere nazaran MB’nin aralık ayındaki direkt döviz müdahaleleri ve BOTAŞ başta olmak üzere kamu iktisadi teşebbüslerine döviz satışlarıyla ocak ayında yaklaşık 20 yılın en düşük düzeyine inen net milletlerarası rezervleri, yabancı ülkelerden swap sınırlarının devreye girmesi ve döviz kazandırıcı tedbirlerin akabinde toparlanmaya başladı.
MB’nin rezervlerine piyasalar swap bilgilerinden arındırılmış olarak bakıyor ve bu meblağ eksi 60 milyar dolardan geçen hafta itibariyle eksi 45 milyar dolara gelse de bariz negatif seyir sürüyor.
TCMB ocak ayı itibariyle döviz rezervlerinde hem düşüş hem artış taraflı tesir eden daha faal bir siyaset izlemeye başladı. Analistler yeni sistemi ‘kamu denetiminin daha çok olduğu bir kur politikası’ olarak tanımlıyor.
TCMB'nin döviz satışında BOTAŞ’ın gereksinimi kıymetli rol oynuyor
Bankacılar aralıkta 20 milyar dolar, ocak ayında 3 milyar dolar olduğu iddia edilen MB rezerv kayıplarının şubat ayının birinci iki haftasında görülmediğini hesaplıyordu.
Şubat ayının üçüncü haftasındaysa bankacılar MB’nin rezerv artışının yeni tedbirlerle elde edilmesi gereken dövizden az olduğunu hesaplıyor lakin MB’nin ihracatçılardan aldığı dövizin ölçüsünü açıklamaması nedeniyle bu meblağı tam olarak hesaplayamıyorlar.
Reuters ajansının hesaplamalarına başvurduğu bir diğer bankacıysa MB’nin döviz satışında BOTAŞ’ın muhtaçlığının değerli rol oynadığını düşündüğünü söyledi.
Trader şöyle konuştu:
MB’nin kamu iktisadi teşebbüslerine döviz satışı ocak ayında 4,15 milyar dolarla rekor düzeye çıkmıştı. Geçen hafta da bariz bir rezerv artışı olması gerekirken, daha az artış olduğunu göreceğiz. Ortadaki farkın kıymetli kısmının artan güç maliyetleriyle BOTAŞ’a satışlardan oluştuğunu düşünmek çok mantıklı.
TCMB, geçen yıl kasım-aralık ve bu yıl ocak ayında neredeyse tamamı BOTAŞ’a olmak üzere KİT’lere 9,7 milyar dolar döviz sattı.