Bazı insanlar denge problemlerini baş donmesi olarak nitelendirirler Cevrenin donmediği bu denge bozukluğu bazen ic kulağa bağlı bir problemden dolayı ortaya cıkar
Vertigo Nedir?
Bazı insanlar ise denge sağlamaktaki zorluklarını vertigo kelimesiyle acıklarlar Bu kelimeler Latince donmekfiilinden gelmektedir Bu hastalar sıklıkla kendilerinin veya cevrenin donduğunu soylerler Vertigo coğunlukla ic kulak probleminden kaynaklanır
Hareket Hastalığı ve Deniz Tutması Nedir?
Bazı insanlar ucağa bindiklerinde veya arabada bulantı hissederler
hatta bazen kusarlar Bu duruma taşıt tutması denilir Bircok insan bu rahatsızlığı gemiye bindiği zaman ceker bu yuzden aynı olay olmasına rağmen buna deniz tutması denilir
Deniz tutması sadece ufak bir rahatsızlıktır Bunun dışında herhangi bir tıbbi bozukluğun ifadesi değildir Ancak bazen yolcular, bu rahatsızlıktan dolayı cok kısıtlanabilirler Cok az bir kısımda da bu rahatsızlık yolculuk bitse dahi birkac gun daha surmektedir
Dengenin Anatomisi
Dizines, vertigo ve taşıt tutması denge sistemi ile ilgilidir Uzay araştırmacıları bu duyguya uzaysal oryantasyon demektedirler Denge sistemi ic kulaktadır ve beyine vucudun uzay icinde nerede olduğunu, pozisyonunun yonu, hangi yonde hareket ettiği ve donuyor mu yoksa sakin durumda mı olduğunu bildirir
Denge duygunuz sinir sisteminin aşağıda belirtilen bolumleri arasındaki kompleks ilişkilerle sağlanmaktadır
Tedaviye başlamadan once mutlaka teşhis konulmalıdır Bu detaylı bir kulak, burun, boğaz muayenesi ve muhtemel bazı laboratuvar, endoskopik ve rontgen calışmalarını icermektedir Bakteriyel enfeksiyonlar antibiyotiklerle tedavi edilir ancak bunlar gecici bir iyileşme sağlar Kronik sinuzitte kapalı sinuslerin ağzını acmak icin yapılacak cerrahi bir mudahaleye ihtiyac vardır
1 İc kulak (labirent) hareketin yonunu yani donup donmediğini, ileri, geri, bir yandan diğer yana, yukarı veya aşağıya doğru olduğunu belirler
2 Gozler vucudun uzay icindeki yerini (baş aşağı vs) ve hareketin yonunu belirler
3 Eklemlerde ve omurgada bulunan basınc reseptorleri vucudun hangi parcasının aşağıda olduğunu ve neresinin yere değdiğini belirler
4 Kaslardaki ve eklemlerdeki algılama reseptorleri vucudun hangi parcasının hareket ettiğini belirler
5 Merkezi sinir sistemi (beyin ve omurilik) daha onceki dort sistemden gelen uyarıları işler ve sonucta koordinasyonu sağlanmış bir algılama ortaya cıkar
Taşıt tutmasının bulguları ve baş donmesi, merkezi sinir sistemine diğer dort sistemden birbirine zıt mesajlar geldiğinde ortaya cıkmaktadır
Ornek olarak, fırtınalı bir gunde ucağa bindiğinizi duşunun ve ucağınız hava akımlarından dolayı sallanmaktadır Fakat gozleriniz bu hareketi algılamamaktadır Cunku butun gorduğunuz ucağın icidir Bunun sonucunda beyniniz birbiriyle uyuşmayan mesajlar almaktadır Sizi bundan dolayı ucak tutabilir
Veya bir arabanın arka koltuğunda oturmuş kitap okuduğunuzu duşunun İc kulağınız ve deri reseptorleriniz yolculuğun hareketini algılayacaktır ancak gozleriniz sadece kitabı gorecektir Bu nedenle sizi taşıt tutabilir
Gercek bir tıbbi ornek vermek gerekirse bir darbeden dolayı yalnızca bir taraftaki ic kulağınızın hasarlandığını duşunun Hasarlı ic kulak normal ic kulakla aynı mesajları gondermez Bu beyine donme eylemiyle ilgili yanlış bilgi verir ve kişi vertigodan veya donuyormuş hissinden şikayetci olabilir Bazen bulantı da gorulur
Hangi Tıbbı Rahtsızlıklar Baş Donmesine Neden Olur?
1 Dolaşım: Dolaşım bozuklukları baş donmesinin en sık nedenleri arasındadır Eğer beyniniz yeterince kan almazsa başınız donmeye başlar Hemen hemen herkes yatarken aniden ayağa kalktığında birkac defa hissetmiştir Ancak bazı insanlar sık veya kronik nedenlerden oturu baş donmesi şikayetlerinde bulunurlar Bu arterioskleroz (damar sertliği)dan dolayı olur Bu rahatsızlık coğunlukla yuksek tansiyon hastalarında, şeker hastalarında ve kan yağları yuksek olanlarda gorulur Bazen de kalp fonksiyonları yetersiz olanlarda veya kansızlık şikayeti olanlarda rastlanır Bazı ilaclar, ozellikle nikotin ve kafein beyne giden kan akımını azaltır Dietteki cok miktarda tuz da kan akımının azalmasına neden olur Bazen dolaşımda strese, sinirlenmeye veya gerginliğe bağlı olarak bazı bozukluklar olabilir Eğer ic kulak yeterince kan alamazsa daha ozel bir baş donmesi durumu olan vertigo ortaya cıkar İc kulak kan dolaşımındaki değişikliklere cok hassastır bu yuzden beyin icin bahsedilen zayıf kan dolaşımı durumlarının hepsi ic kulak icinde gecerlidir
2 Yaralanma: Kafatasında meydana gelen, ic kulağı da zedeleyen bir kırık sonrasında aşırı kısıtlayıcı bir vertigoyla birlikte bulantı ve işitme kaybı gelişir Baş donmesi birkac hafta surer Bu sure icinde normal taraf yavaş yavaş fonksiyonları uzerine alır
3 Enfeksiyon: Virusler, ornek olarak soğuk algınlığına neden olanları, ic kulağı ve onun beyinle olan sinir bağlantılarını etkileyebilir Bu kotu bir vertigoya neden olurken işitme genellikle etkilenmez Buna rağmen bakteriler sonucunda oluşan enfeksiyonlar hem denge hem de işitme fonksiyonlarının bozulmasına neden olur Baş donmesinin şiddeti ve iyileşme zamanı kafatası kırıklarında olduğu gibidir
4 Allerji: Bazı insanlar alerjik oldukları besinleri aldıklarında veya havadaki parcacıklarla karşılaştıklarında baş donmesi veya vertigo oluşabilir
5 Norolojik Hastalıklar: Multipl skleroz, sifiliz, tumor gibi sinir sistemini etkileyen hastalıklar dengenin bozulmasına neden olur Bunlar nadir nedenler olmasına rağmen doktorunuz muayene sırasında bunları da duşunecektir
Vertigo Nedir?
Bazı insanlar ise denge sağlamaktaki zorluklarını vertigo kelimesiyle acıklarlar Bu kelimeler Latince donmekfiilinden gelmektedir Bu hastalar sıklıkla kendilerinin veya cevrenin donduğunu soylerler Vertigo coğunlukla ic kulak probleminden kaynaklanır
Hareket Hastalığı ve Deniz Tutması Nedir?
Bazı insanlar ucağa bindiklerinde veya arabada bulantı hissederler
hatta bazen kusarlar Bu duruma taşıt tutması denilir Bircok insan bu rahatsızlığı gemiye bindiği zaman ceker bu yuzden aynı olay olmasına rağmen buna deniz tutması denilir
Deniz tutması sadece ufak bir rahatsızlıktır Bunun dışında herhangi bir tıbbi bozukluğun ifadesi değildir Ancak bazen yolcular, bu rahatsızlıktan dolayı cok kısıtlanabilirler Cok az bir kısımda da bu rahatsızlık yolculuk bitse dahi birkac gun daha surmektedir
Dengenin Anatomisi
Dizines, vertigo ve taşıt tutması denge sistemi ile ilgilidir Uzay araştırmacıları bu duyguya uzaysal oryantasyon demektedirler Denge sistemi ic kulaktadır ve beyine vucudun uzay icinde nerede olduğunu, pozisyonunun yonu, hangi yonde hareket ettiği ve donuyor mu yoksa sakin durumda mı olduğunu bildirir
Denge duygunuz sinir sisteminin aşağıda belirtilen bolumleri arasındaki kompleks ilişkilerle sağlanmaktadır
Tedaviye başlamadan once mutlaka teşhis konulmalıdır Bu detaylı bir kulak, burun, boğaz muayenesi ve muhtemel bazı laboratuvar, endoskopik ve rontgen calışmalarını icermektedir Bakteriyel enfeksiyonlar antibiyotiklerle tedavi edilir ancak bunlar gecici bir iyileşme sağlar Kronik sinuzitte kapalı sinuslerin ağzını acmak icin yapılacak cerrahi bir mudahaleye ihtiyac vardır
1 İc kulak (labirent) hareketin yonunu yani donup donmediğini, ileri, geri, bir yandan diğer yana, yukarı veya aşağıya doğru olduğunu belirler
2 Gozler vucudun uzay icindeki yerini (baş aşağı vs) ve hareketin yonunu belirler
3 Eklemlerde ve omurgada bulunan basınc reseptorleri vucudun hangi parcasının aşağıda olduğunu ve neresinin yere değdiğini belirler
4 Kaslardaki ve eklemlerdeki algılama reseptorleri vucudun hangi parcasının hareket ettiğini belirler
5 Merkezi sinir sistemi (beyin ve omurilik) daha onceki dort sistemden gelen uyarıları işler ve sonucta koordinasyonu sağlanmış bir algılama ortaya cıkar
Taşıt tutmasının bulguları ve baş donmesi, merkezi sinir sistemine diğer dort sistemden birbirine zıt mesajlar geldiğinde ortaya cıkmaktadır
Ornek olarak, fırtınalı bir gunde ucağa bindiğinizi duşunun ve ucağınız hava akımlarından dolayı sallanmaktadır Fakat gozleriniz bu hareketi algılamamaktadır Cunku butun gorduğunuz ucağın icidir Bunun sonucunda beyniniz birbiriyle uyuşmayan mesajlar almaktadır Sizi bundan dolayı ucak tutabilir
Veya bir arabanın arka koltuğunda oturmuş kitap okuduğunuzu duşunun İc kulağınız ve deri reseptorleriniz yolculuğun hareketini algılayacaktır ancak gozleriniz sadece kitabı gorecektir Bu nedenle sizi taşıt tutabilir
Gercek bir tıbbi ornek vermek gerekirse bir darbeden dolayı yalnızca bir taraftaki ic kulağınızın hasarlandığını duşunun Hasarlı ic kulak normal ic kulakla aynı mesajları gondermez Bu beyine donme eylemiyle ilgili yanlış bilgi verir ve kişi vertigodan veya donuyormuş hissinden şikayetci olabilir Bazen bulantı da gorulur
Hangi Tıbbı Rahtsızlıklar Baş Donmesine Neden Olur?
1 Dolaşım: Dolaşım bozuklukları baş donmesinin en sık nedenleri arasındadır Eğer beyniniz yeterince kan almazsa başınız donmeye başlar Hemen hemen herkes yatarken aniden ayağa kalktığında birkac defa hissetmiştir Ancak bazı insanlar sık veya kronik nedenlerden oturu baş donmesi şikayetlerinde bulunurlar Bu arterioskleroz (damar sertliği)dan dolayı olur Bu rahatsızlık coğunlukla yuksek tansiyon hastalarında, şeker hastalarında ve kan yağları yuksek olanlarda gorulur Bazen de kalp fonksiyonları yetersiz olanlarda veya kansızlık şikayeti olanlarda rastlanır Bazı ilaclar, ozellikle nikotin ve kafein beyne giden kan akımını azaltır Dietteki cok miktarda tuz da kan akımının azalmasına neden olur Bazen dolaşımda strese, sinirlenmeye veya gerginliğe bağlı olarak bazı bozukluklar olabilir Eğer ic kulak yeterince kan alamazsa daha ozel bir baş donmesi durumu olan vertigo ortaya cıkar İc kulak kan dolaşımındaki değişikliklere cok hassastır bu yuzden beyin icin bahsedilen zayıf kan dolaşımı durumlarının hepsi ic kulak icinde gecerlidir
2 Yaralanma: Kafatasında meydana gelen, ic kulağı da zedeleyen bir kırık sonrasında aşırı kısıtlayıcı bir vertigoyla birlikte bulantı ve işitme kaybı gelişir Baş donmesi birkac hafta surer Bu sure icinde normal taraf yavaş yavaş fonksiyonları uzerine alır
3 Enfeksiyon: Virusler, ornek olarak soğuk algınlığına neden olanları, ic kulağı ve onun beyinle olan sinir bağlantılarını etkileyebilir Bu kotu bir vertigoya neden olurken işitme genellikle etkilenmez Buna rağmen bakteriler sonucunda oluşan enfeksiyonlar hem denge hem de işitme fonksiyonlarının bozulmasına neden olur Baş donmesinin şiddeti ve iyileşme zamanı kafatası kırıklarında olduğu gibidir
4 Allerji: Bazı insanlar alerjik oldukları besinleri aldıklarında veya havadaki parcacıklarla karşılaştıklarında baş donmesi veya vertigo oluşabilir
5 Norolojik Hastalıklar: Multipl skleroz, sifiliz, tumor gibi sinir sistemini etkileyen hastalıklar dengenin bozulmasına neden olur Bunlar nadir nedenler olmasına rağmen doktorunuz muayene sırasında bunları da duşunecektir