bilecik gelenekleri,bilecik doğum geleneği,bilecik örf ve adetleri,bilecik sünnet düğünü geleneği,bilecik ili gelenek ve görenekleri
BİLECİK ÖRF ADET GELENEK ve GÖRENEKLERİ
Gelenek ve göreneklerin birçoğu çağdaşlaşma nedeni ile terkedilmiştirBatıl inançlar yok denilecek kadar azdırAilede baba etkindirAnne ve çocuklar ona hürmet duyarlar Köylerde yaşayanlar gelenek ve göreneklere daha fazla bağlıdır Köylerde erkek çocuklar evlendiklerinde genelde baba ocağında kalırlarİlçe merkezinde ise bambaşka bir ev açılırMedeni nikahın yanına dini nikahta yapılır
Giyim kuşamda mahalli olarak dokunan giyecekler bırakılmıştırDaha çok hazırlanmış giyime alaka duyulmaktadırYöreye ait giyeceklerden yeldirme, kirlik, terlik, örtme, atkı ve mahrama giyilmektedir
Bayramlarda, düğünlerde ve manâlı günlerde bindallı, şalvar, şıtari, elmasiye, cepken ve zeybek elbisesi giyilirPoşu takılır
DOĞUM
Anne adayı hamileliğinden itibaren doğacak bebeğe çeyiz düzmeye başlarAynı anda gelinin annesi ve damadın annesi de, bütçelerine kadar, doğacak torunlarına giyim eşyası örerlerYorgan diktirirlerDünürler iki taraflı anlaşarak birisi beşik veya karyola, diğeri çocuk arabası alırKız annesi bebekle birlikte kızına ve damadına da giysi alır
Doğuma bir hafta kala gelin yatak odasını süsler, bebeğin karyolası hazırlanır ve süslenir Heyecanla doğum beklenmeye başlanır
Yöremizde doğum evde ya da hastanede olur Hastaneden eve getirelen anne ve bebeğin önceden süslenip hazırlanan lohusa yatağına yatırırlar Doğumu duyan akraba, komşu ve yakınları ; süt, sütlaç, börek gibi yiyecek maddeleri ve bebek için armağanlar alarak geçmiş olsuna gelirler Gelenlere lohusa şerbeti ile pasta sunulur Doğumdan sonraki ilk cuma günü bebeğin ismi konur Sabahleyin ile öğlen arasında ailenin yakınlarından biri ezan okuyarak çocuğun kulağına üç kez adını fısıldar ve bu suretle çocuğun adı konmuş olur
Bebek bir haftalık ya da 10 günlük olunca bebe mevlidiokutulur Mevlit'ten bir gün önce gelin ve damat anneleri yaptıkları bebek çeyizlerini getirerek masa üstüne sergilerler Mevlit'te konuklara gül suyu dökülür Mevlit'in bitiminden önce bebek bir battaniye içine konur; babaanne ve anneanne bebeği sallar sonradan diğer konuklar da bebeği sallarlar Salam işi bittikten sonra konuklara pasta ve çay ikram edilir
Bebek sözde kırkına gelince kırk uçurmayaçıkarılır Gelin, annesi başka yakınları ile birlikte ilkönce babaanneden başlayarak el öpme ziyaretine götürülür Gidilen evde bebeğin yanında yumurta ve şeker konması adettir Babaanneden sonradan anneanne ve diğer yakınlar ziyaret edilir
Bebeğin birincil dişini görebilen kişi bebeğe iç çamaşırı veya oyuncak gibi armağanlar alır
BİLECİK SÜNNET GELENEĞİ
Sünnet düğünleri okulların tatile girdiği, havaların hoş olduğu yaz aylarında yapılır Sünnet olma çağı başlıca ilkokul çağıdır, çocuğun diğer erkek kardeşi yoksa, 10 yaşına değin sünnet ettirilir Kardeşi varsa onun büyümesi için 12 yaşına değin da bekletilir
Aileler çocuğun sünnet olduğunu bilmesi için ufak yaşlarda böylece sünnet yapmazlar Sünnetten bir müddet önce çocuğa özel sünnet giysileri olan: ekip elbise, gömlek, şapka, pelerin gibi giysiler alınır
Davetiye bastırılır ve dağıtılır Sünnetten birkaç gün önce sünnet yatağı hazırlanır Duvara ve tavana halı çakılır Sünnet yatağı oyalı kreple, krepon kağıtları, balonlar, fenerlerle süslenir
Sünnet törenleri başlıca Cumartesi ve Pazar günleri yapılır Törenden birkaç gün önce kına gecesi yapılır Kına gecesinde bayanlar kendi aralarında eğlenirler Sünnet olacak çocuğa kına yakılır Önceden karılan kınanın içine mumlar yakılır ve tepsi çocuğun eline verilir Orada yer alan davetliler çocuğa para takarlar
Ertesi gün çocuk giydirilir, konuklar kazanç, sünnet çocuğu ve arkadaşları arabalarla gezdirilir Ara Sıra bu gezi atla yapılı Gezi tamamlandıktan sonra çocuk, beygir ya da arabadan inmez Büyüklerinden armağanlar ister ve istediği armağanı alınca iner Evde mevlit okutulur, çocuğa sünnet gömleği giydirilir Mevlit'ten sonra dua yapılır; tekbirlerle sünnet işlemi tamamlanırTek çocuk sünnet ettiriliyorsa bir adet de horoz kesilir Sünnet olayı tamamlandıktan daha sonra orada yer alan davetliler, sünnet olan çocuğa geçmiş olsun der para ve dağıtılmış armağanlar bırakırlar Davetlilere yemek veya pasta, meşrubat ikram edilir O gün akşama değin çocuğun canının sıkılmaması için eğlenceler yapılır
EVLENME
Kız İsteme Ve Nişan:
İlimizde önceleri aile baskısı ile oluşan evlilik zamanla değişerek genç kız ve erkeğin birbirin beğenip arkadaşlıkları sonucunda gerçekleşmeye başlamıştır Erkeğin ailesi oğullarının evini geçindireceğine inandıkları lahza beğendiği birinin olup olmadığı sorarlar Böyle biri varsa, öncelikle o kız istenir Eğer yahut erkeğin yakınları kendisine yakın gördükleri kızı görmeye giderler Kızı beğenirlerse tekrara rahatsız edeceklerini belirtir; ikinci kere giderken ağız tadı olarak şeker veya çikolata alınıp kararlaştırılan günde kızı istemeye giderler Dünürcülerden biri Allah'ın emri, Peygamberin kavlibiçiminde söze başlayarak kızı ister Bu özlem uygun görülürse semptom olarak nasipse olurdenir, negatif karşılanırsa dağıtılmış bahanelerle istek geri çevrilir
Kız istenip olumlu cevap alındıktan sonraki Perşembe veya Pazar günü akşamı kız evi tekrar ziyaret edilir Kaba Şaka almadenilen bu ziyarette kıza çeyizinde harcamak için bir tedarik para verip laf yüzüğü takar daha sonra nişan günü karalaştırılır Nişandan bir müddet önce iki aile birlikte alışverişe çıkarak gelin ve damat için gerekli giyim eşyaların alırlar Nişandan bir gün önce kızın evine nişan için alınan giyecek ve kuruyemişleri getirirler Aynı gün iki üç saat daha sonra da kız tarafı, erkek çocuk evine bohça götürür Bu bohçada güvey ve yakınları için farklı alanlara yönlendirilmiş armağanlar bulunur Nişan , salon veya evde yapılır
Davetlilerin huzurunda bir aile büyüğü göre nişan yüzükleri takılır Oğlan tarafı aldıkları bilezikler, küpe, altın ve saat gibi ziynetleri kıza taktıktan sonra, kız ve oğlan davetlilerin elini öperler Yeni nişanlılar ortaya çıkarak birlikte karşılama oynarlar sonradan erkekler nikah yerini terk ederek bayanları kendi aralarında eğlenmeye bırakırlarNişandan bir gün önce gelen armağanlar konuklara gösterilirArmağanlarla birlikte gelen yemişler, birgün sonra kızın arkadaşları kadar ağırlama düzenlenerek yenir
Düğün
Nişandan daha sonra yavaşça nikah hazırlıklarına başlanır Kız çeyizindeki eksiklikleri tamamlar Erkek Çocuk tarafı maddi durumuna tarafından konut eşyaları alır Kız tarafı durumu iyi ise yatak odası takımı alır Her şey hazırlandıktan daha sonra nikah hazırlıklarına başlanır Alışverişe çıkıp kıza gelinlik manto gibi giyecekler ile oğlana damatlık elbiseler alınır Nikah davetiyeleri bastırılıp dağıtılır
Düğünden üç dört gün önce erkek çocuk tarafı çeyiz almaya gider Alının çeyiz kız ve oğlan yakınlarınca gelinin evine serilir Açlık edenler düğüne değin çeyizi görmeye gelirler
Düğüne bir gün kala kız arkadaşları ile birlikte kız hamamına götürülür Burada hem eğlenip ayrıca yıkanırlar Banyodan dönüşte kız kuaföre götürülür, saçları yaptırılır, milli kıyafetlerden bindallı ve şitari giydirilir Akşam olduğunda misafir konuklar gelir, misafir etme yapılır, eğlencenin sonuna içten kına karılır, mumlar yakılır, gelinin başına kırmızı yazma örtülür, ilahilerle gelinin avucuna kına yakılıp ağlatılır Kına yakıldıktan daha sonra orada bulunan davetliler geline para takarlar Bir müddet sonradan topluca eğlenildikten sonradan kına gecesi tamamlanır Gece saat 2400'e doğru kızın arkadaşları ve yakınları türküler söyleyerek damadın yakınlarını haklamaya giderler Bir vakit sonradan kız evine dönülür
Gelin alma günü gelin, nikah için hazırlanır Oğlan tarafı otobüs ve taksilerle gelin almaya gelirler Gelin, anne ve babasının orada yer alan yakınlarının ellerini öper; daha evvelden süslenmiş gelin arabasına bindirilerek nikah salonuna götürülür Salonda toplanan davetliler huzurunda uygar düğün kıyılır Kadınlar kendi aralarında iki üç saat eğlenirle Davet bitiminde gelin ve güvey arabaya bindirilerek eve götürülür Akşam namazından daha sonra tekbirlerle eve getirilir Evin önünde dua yapılır, Damadın sırtı yumruklanarak eve sokulur
Düğünden birkaç gün daha sonra kızın ailesi, oğlan evine yemeğe gider Bu suretle iki aile aralarında ilişki kuvvetlenmiş olur
BİLECİK ASKER UĞURLAMA
Askerlik çağı gelen gençler, tabanca altına alınmadan 1015 gün önce çağrı pusulası bildiri edildikten sonradan toplanmaya başlar Her akşam gençlerden birinin veya bir gencin akrabasının evinde toplanarak toplu halde yemek yemek yerler Askere gidecekleri sabahın akşamı her genç yemeğini kendi evinde yer ve kendi evinde yatar Hane büyüğü o gence nasihat eder Sabahleyin erkenden meydanda toplanan gençler akrabalarıyla vedalaşırken ceplerine harçlık olarak para konur Gençlerin samimi arkadaşları onların cebine çocuk emziği gibi şeyler koyarlar Bir Takım köylerde meydandan otobüse dek asker götürülürken tekbir getirilir Tekrar bir takım köylerde yolcu etme törenini davul zurna eşliğinde yapıldığı ve ' Hey ilginç yol göründü' türküsünün çalınıp söylendiği olur Askere dışarı giden genç vedalaştıktan sonra geriye dönüp bakmaz, araba yada trene bindiğinde ne olursa olsun inmez Adımını geri atmaz Bu yiğitliğe yakışık almaz bir tavır olarak kabul edilir
BİLECİK VEFAT GELENEĞİ
Durumu ciddileşen hastanın yakınlarına haber verilir Son nefesinden önce zemzem içirilir Başında Kur'lahza okunur Konuşabiliyorsa Sözcüki Şadet getirtilir Ölüm olayı gerçekleştikten daha sonra çene altından bir tülbentle baş üzerinden bağlanarak çene çekilir Gözler açıksa kapatılır Bacak baş parmakları birbirine bağlanır, yere yatak serilir, cenaze soyulduktan daha sonra ayakları kıbleye gelecek şekilde bu yatağa alınır Üzerine bir çarşaf örtülür Vefat olayı gece olmuşsa,yakınları kadar sabaha kadar beklenir Vefat haberi camiden sela verilerek duyurulur Diğer yanlamasına yıkama, kefen ve kabir hazırlıkları yapılırÖlü evde sabun ve ölü lifi ile yıkanır daha sonra kefenlenerek tabuta konur tabutun baş tarafına erkekse havlu, kadınsa oyalı yazma takılır
Cenaze evinde yapılan dini törenden daha sonra, orada hazırlanmış yer alan cemaat kadar camiye götürülür Burada musalla taşına yatırılır Cenaze namazı, süre namazından sonradan kılınacaksa cenazenin yanında birkaç kişi bekçi bırakılır Vakit namazı kılındıktan sonradan cenaze namazı kılınarak mezarlığa götürülür Daha önce gevşemiş olan mezara yakınlarından üç kişinin yardımıyla indirilir Yüzü kıbleye döndürülerek yerleştirilir Gömme işlemi bitiminde mezarın but ve baş ucuna kimliğini belirleyen iki tahta çakılır Kur'lahza ve dua okunur Dini tören bitiminde imam mezarın başında kalarak taklan duasını okur
Cenaze evinde yedi gün Kur'an okunur ve bitiminde mevlit'le beraber duası yapılır daha sonra 40 ve 52 günlerinin geceleri mevlit okutulur; konuklara şeker ve gülsuyu dağıtılır
BİLECİK BAYRAMLARI
Dini Bayramlar hemen hemen aynı gösteri ve adetlerle kutlanır Bayramdan önce bütün evlerde bir sevinç ve coşku vardır Aile içindeki herkese evin büyüğü kadar yeni elbiseler, giyecekler alınır, En güzel yemekler pişirilir Evin reisi bir gününü ayırarak bu işler için pazara iner
Bayramdan bir gün önce fırınlarda yağlı, susamlı, haşhaşlı, cevizli lokumlar, külçeler yapılır Baklavalar, burmalar, kadayıflar hazırlanır Erkekler o gün işe gitmezler Arife günü yanlış gündür kaza olmasın, kan akmasın diye işe gidilmez Ramazan Bayramı arifesinde kurtların, kuşların bile oruç tuttuğuna inanılır Bayram akşamı kadınlar kına yakarlar Sabahtan erkekler yeni elbiseleriyle bayram namazına giderler
Namaz çıkışında tüm küsler, dargınlar barışsınlar diye bayramlaşma yapılır En başa köyün en yaşlısı dikilir Ondan küçükler onun elini öper Elini öptürmek için sıraya dizilirler Bu bir sıra halinde devam eder Herkes böylece birbiri ile bayramlaşmış olur Kadınlar ise erkenden kalkarak o sabahtan hiç suyu alınmamış çeşmeden ve kuyudan su alınır (Zemzem suyu diye) Çocuklar ise erkeklerin bayramlaşma yerine yakın bir yerde toplanır Bayramlaşan erkeklerin büyüğü çocuklara şeker dağıtmaya başlar Peşinde ise yaşlılık derecesine göre sırayla erkekler şeker dağıtır Şeker sepetleri darı soymadığından çocukların anneleri ve babaanneleri tarafından örülür Şeker dağıtımından sonra erkekler mezarlığa giderek geçmişlerinin mezarlarını ziyaret ederler
Kurban Bayramında kabristan dönüşü kurbanlar kesilir Sabahtan yemeği kurban etinden yapılır Ev içi bayramlaşma dönüşü yapılır daha sonra el öpme ziyaretleri başlar ve evlerde yemek yemek sofraları hiç kalkmaz Her gelen misafire kurban etinden ve lokumdan tattırılır Şöyle bir laf vardır: Bayramda insan dokuz karınlıdır; her gittiği yerde yemeğini yemek zorundadır Gençler salıncaklara biner ve çeşitli oyunlar oynanır Bayram neşe, dostluk kardeşlik, birlik içinde kutlanır
BİLECİK YAĞMUR DUASI GELENEĞİ
Yağmur yağmadığı vakit Allah'tan yağmur yağmasını arzu etmek amacıyla yapılan merasim bilindiği gibi Yağmur Duasıtöreni olup, yurdumuzun anında her uygun yapılan bir dua şeklidir İlimiz ve yöresinde de yağmura gereklilik hissedildiğinde Yağmur Duasıyapılmaktadır
Yağmur duasının yapılacağı evvelden duyurulur ve gerekli hazırlıklara başlanır O gün insanlar temiz bir şekilde giyinerek abdest alır Öncelikle İmam almak ve buna muadil kişiler almak üzere toplu halde duanın yapılacağı tarafsızlık ya da yüksekçe bir yere gidilir Duayı yapacak öğretmen ellerini kaldırarak Yağmur Duası'nı okur ve yağmurun yağmasını diler Orada yer alan ahali ta Amindiyerek yağmur dilerler Dualar bitince kurbanlar kesilir (Bazen kesilmeyebilir)
Kurban etiyle pilav yapılarak orada bulunanlar göre toplu halde yenilir (Kurban kesilmemişse yalnızca pilav yapılır) Bu Arada eğer varsa gücenmiş kimseler de barıştırılırlar Yemekler yendikten sonra Sofra Duası okunarak yağmur duası bitmiş olur
Yağmur Duasını yaptıktan sonra yağmurun yağması, lütuf ve ihsanı bol olan Cenabı Allah'ın takdirine bağlıdır *
BİLECİK ÖRF ADET GELENEK ve GÖRENEKLERİ
Gelenek ve göreneklerin birçoğu çağdaşlaşma nedeni ile terkedilmiştirBatıl inançlar yok denilecek kadar azdırAilede baba etkindirAnne ve çocuklar ona hürmet duyarlar Köylerde yaşayanlar gelenek ve göreneklere daha fazla bağlıdır Köylerde erkek çocuklar evlendiklerinde genelde baba ocağında kalırlarİlçe merkezinde ise bambaşka bir ev açılırMedeni nikahın yanına dini nikahta yapılır
Giyim kuşamda mahalli olarak dokunan giyecekler bırakılmıştırDaha çok hazırlanmış giyime alaka duyulmaktadırYöreye ait giyeceklerden yeldirme, kirlik, terlik, örtme, atkı ve mahrama giyilmektedir
Bayramlarda, düğünlerde ve manâlı günlerde bindallı, şalvar, şıtari, elmasiye, cepken ve zeybek elbisesi giyilirPoşu takılır
DOĞUM
Anne adayı hamileliğinden itibaren doğacak bebeğe çeyiz düzmeye başlarAynı anda gelinin annesi ve damadın annesi de, bütçelerine kadar, doğacak torunlarına giyim eşyası örerlerYorgan diktirirlerDünürler iki taraflı anlaşarak birisi beşik veya karyola, diğeri çocuk arabası alırKız annesi bebekle birlikte kızına ve damadına da giysi alır
Doğuma bir hafta kala gelin yatak odasını süsler, bebeğin karyolası hazırlanır ve süslenir Heyecanla doğum beklenmeye başlanır
Yöremizde doğum evde ya da hastanede olur Hastaneden eve getirelen anne ve bebeğin önceden süslenip hazırlanan lohusa yatağına yatırırlar Doğumu duyan akraba, komşu ve yakınları ; süt, sütlaç, börek gibi yiyecek maddeleri ve bebek için armağanlar alarak geçmiş olsuna gelirler Gelenlere lohusa şerbeti ile pasta sunulur Doğumdan sonraki ilk cuma günü bebeğin ismi konur Sabahleyin ile öğlen arasında ailenin yakınlarından biri ezan okuyarak çocuğun kulağına üç kez adını fısıldar ve bu suretle çocuğun adı konmuş olur
Bebek bir haftalık ya da 10 günlük olunca bebe mevlidiokutulur Mevlit'ten bir gün önce gelin ve damat anneleri yaptıkları bebek çeyizlerini getirerek masa üstüne sergilerler Mevlit'te konuklara gül suyu dökülür Mevlit'in bitiminden önce bebek bir battaniye içine konur; babaanne ve anneanne bebeği sallar sonradan diğer konuklar da bebeği sallarlar Salam işi bittikten sonra konuklara pasta ve çay ikram edilir
Bebek sözde kırkına gelince kırk uçurmayaçıkarılır Gelin, annesi başka yakınları ile birlikte ilkönce babaanneden başlayarak el öpme ziyaretine götürülür Gidilen evde bebeğin yanında yumurta ve şeker konması adettir Babaanneden sonradan anneanne ve diğer yakınlar ziyaret edilir
Bebeğin birincil dişini görebilen kişi bebeğe iç çamaşırı veya oyuncak gibi armağanlar alır
BİLECİK SÜNNET GELENEĞİ
Sünnet düğünleri okulların tatile girdiği, havaların hoş olduğu yaz aylarında yapılır Sünnet olma çağı başlıca ilkokul çağıdır, çocuğun diğer erkek kardeşi yoksa, 10 yaşına değin sünnet ettirilir Kardeşi varsa onun büyümesi için 12 yaşına değin da bekletilir
Aileler çocuğun sünnet olduğunu bilmesi için ufak yaşlarda böylece sünnet yapmazlar Sünnetten bir müddet önce çocuğa özel sünnet giysileri olan: ekip elbise, gömlek, şapka, pelerin gibi giysiler alınır
Davetiye bastırılır ve dağıtılır Sünnetten birkaç gün önce sünnet yatağı hazırlanır Duvara ve tavana halı çakılır Sünnet yatağı oyalı kreple, krepon kağıtları, balonlar, fenerlerle süslenir
Sünnet törenleri başlıca Cumartesi ve Pazar günleri yapılır Törenden birkaç gün önce kına gecesi yapılır Kına gecesinde bayanlar kendi aralarında eğlenirler Sünnet olacak çocuğa kına yakılır Önceden karılan kınanın içine mumlar yakılır ve tepsi çocuğun eline verilir Orada yer alan davetliler çocuğa para takarlar
Ertesi gün çocuk giydirilir, konuklar kazanç, sünnet çocuğu ve arkadaşları arabalarla gezdirilir Ara Sıra bu gezi atla yapılı Gezi tamamlandıktan sonra çocuk, beygir ya da arabadan inmez Büyüklerinden armağanlar ister ve istediği armağanı alınca iner Evde mevlit okutulur, çocuğa sünnet gömleği giydirilir Mevlit'ten sonra dua yapılır; tekbirlerle sünnet işlemi tamamlanırTek çocuk sünnet ettiriliyorsa bir adet de horoz kesilir Sünnet olayı tamamlandıktan daha sonra orada yer alan davetliler, sünnet olan çocuğa geçmiş olsun der para ve dağıtılmış armağanlar bırakırlar Davetlilere yemek veya pasta, meşrubat ikram edilir O gün akşama değin çocuğun canının sıkılmaması için eğlenceler yapılır
EVLENME
Kız İsteme Ve Nişan:
İlimizde önceleri aile baskısı ile oluşan evlilik zamanla değişerek genç kız ve erkeğin birbirin beğenip arkadaşlıkları sonucunda gerçekleşmeye başlamıştır Erkeğin ailesi oğullarının evini geçindireceğine inandıkları lahza beğendiği birinin olup olmadığı sorarlar Böyle biri varsa, öncelikle o kız istenir Eğer yahut erkeğin yakınları kendisine yakın gördükleri kızı görmeye giderler Kızı beğenirlerse tekrara rahatsız edeceklerini belirtir; ikinci kere giderken ağız tadı olarak şeker veya çikolata alınıp kararlaştırılan günde kızı istemeye giderler Dünürcülerden biri Allah'ın emri, Peygamberin kavlibiçiminde söze başlayarak kızı ister Bu özlem uygun görülürse semptom olarak nasipse olurdenir, negatif karşılanırsa dağıtılmış bahanelerle istek geri çevrilir
Kız istenip olumlu cevap alındıktan sonraki Perşembe veya Pazar günü akşamı kız evi tekrar ziyaret edilir Kaba Şaka almadenilen bu ziyarette kıza çeyizinde harcamak için bir tedarik para verip laf yüzüğü takar daha sonra nişan günü karalaştırılır Nişandan bir müddet önce iki aile birlikte alışverişe çıkarak gelin ve damat için gerekli giyim eşyaların alırlar Nişandan bir gün önce kızın evine nişan için alınan giyecek ve kuruyemişleri getirirler Aynı gün iki üç saat daha sonra da kız tarafı, erkek çocuk evine bohça götürür Bu bohçada güvey ve yakınları için farklı alanlara yönlendirilmiş armağanlar bulunur Nişan , salon veya evde yapılır
Davetlilerin huzurunda bir aile büyüğü göre nişan yüzükleri takılır Oğlan tarafı aldıkları bilezikler, küpe, altın ve saat gibi ziynetleri kıza taktıktan sonra, kız ve oğlan davetlilerin elini öperler Yeni nişanlılar ortaya çıkarak birlikte karşılama oynarlar sonradan erkekler nikah yerini terk ederek bayanları kendi aralarında eğlenmeye bırakırlarNişandan bir gün önce gelen armağanlar konuklara gösterilirArmağanlarla birlikte gelen yemişler, birgün sonra kızın arkadaşları kadar ağırlama düzenlenerek yenir
Düğün
Nişandan daha sonra yavaşça nikah hazırlıklarına başlanır Kız çeyizindeki eksiklikleri tamamlar Erkek Çocuk tarafı maddi durumuna tarafından konut eşyaları alır Kız tarafı durumu iyi ise yatak odası takımı alır Her şey hazırlandıktan daha sonra nikah hazırlıklarına başlanır Alışverişe çıkıp kıza gelinlik manto gibi giyecekler ile oğlana damatlık elbiseler alınır Nikah davetiyeleri bastırılıp dağıtılır
Düğünden üç dört gün önce erkek çocuk tarafı çeyiz almaya gider Alının çeyiz kız ve oğlan yakınlarınca gelinin evine serilir Açlık edenler düğüne değin çeyizi görmeye gelirler
Düğüne bir gün kala kız arkadaşları ile birlikte kız hamamına götürülür Burada hem eğlenip ayrıca yıkanırlar Banyodan dönüşte kız kuaföre götürülür, saçları yaptırılır, milli kıyafetlerden bindallı ve şitari giydirilir Akşam olduğunda misafir konuklar gelir, misafir etme yapılır, eğlencenin sonuna içten kına karılır, mumlar yakılır, gelinin başına kırmızı yazma örtülür, ilahilerle gelinin avucuna kına yakılıp ağlatılır Kına yakıldıktan daha sonra orada bulunan davetliler geline para takarlar Bir müddet sonradan topluca eğlenildikten sonradan kına gecesi tamamlanır Gece saat 2400'e doğru kızın arkadaşları ve yakınları türküler söyleyerek damadın yakınlarını haklamaya giderler Bir vakit sonradan kız evine dönülür
Gelin alma günü gelin, nikah için hazırlanır Oğlan tarafı otobüs ve taksilerle gelin almaya gelirler Gelin, anne ve babasının orada yer alan yakınlarının ellerini öper; daha evvelden süslenmiş gelin arabasına bindirilerek nikah salonuna götürülür Salonda toplanan davetliler huzurunda uygar düğün kıyılır Kadınlar kendi aralarında iki üç saat eğlenirle Davet bitiminde gelin ve güvey arabaya bindirilerek eve götürülür Akşam namazından daha sonra tekbirlerle eve getirilir Evin önünde dua yapılır, Damadın sırtı yumruklanarak eve sokulur
Düğünden birkaç gün daha sonra kızın ailesi, oğlan evine yemeğe gider Bu suretle iki aile aralarında ilişki kuvvetlenmiş olur
BİLECİK ASKER UĞURLAMA
Askerlik çağı gelen gençler, tabanca altına alınmadan 1015 gün önce çağrı pusulası bildiri edildikten sonradan toplanmaya başlar Her akşam gençlerden birinin veya bir gencin akrabasının evinde toplanarak toplu halde yemek yemek yerler Askere gidecekleri sabahın akşamı her genç yemeğini kendi evinde yer ve kendi evinde yatar Hane büyüğü o gence nasihat eder Sabahleyin erkenden meydanda toplanan gençler akrabalarıyla vedalaşırken ceplerine harçlık olarak para konur Gençlerin samimi arkadaşları onların cebine çocuk emziği gibi şeyler koyarlar Bir Takım köylerde meydandan otobüse dek asker götürülürken tekbir getirilir Tekrar bir takım köylerde yolcu etme törenini davul zurna eşliğinde yapıldığı ve ' Hey ilginç yol göründü' türküsünün çalınıp söylendiği olur Askere dışarı giden genç vedalaştıktan sonra geriye dönüp bakmaz, araba yada trene bindiğinde ne olursa olsun inmez Adımını geri atmaz Bu yiğitliğe yakışık almaz bir tavır olarak kabul edilir
BİLECİK VEFAT GELENEĞİ
Durumu ciddileşen hastanın yakınlarına haber verilir Son nefesinden önce zemzem içirilir Başında Kur'lahza okunur Konuşabiliyorsa Sözcüki Şadet getirtilir Ölüm olayı gerçekleştikten daha sonra çene altından bir tülbentle baş üzerinden bağlanarak çene çekilir Gözler açıksa kapatılır Bacak baş parmakları birbirine bağlanır, yere yatak serilir, cenaze soyulduktan daha sonra ayakları kıbleye gelecek şekilde bu yatağa alınır Üzerine bir çarşaf örtülür Vefat olayı gece olmuşsa,yakınları kadar sabaha kadar beklenir Vefat haberi camiden sela verilerek duyurulur Diğer yanlamasına yıkama, kefen ve kabir hazırlıkları yapılırÖlü evde sabun ve ölü lifi ile yıkanır daha sonra kefenlenerek tabuta konur tabutun baş tarafına erkekse havlu, kadınsa oyalı yazma takılır
Cenaze evinde yapılan dini törenden daha sonra, orada hazırlanmış yer alan cemaat kadar camiye götürülür Burada musalla taşına yatırılır Cenaze namazı, süre namazından sonradan kılınacaksa cenazenin yanında birkaç kişi bekçi bırakılır Vakit namazı kılındıktan sonradan cenaze namazı kılınarak mezarlığa götürülür Daha önce gevşemiş olan mezara yakınlarından üç kişinin yardımıyla indirilir Yüzü kıbleye döndürülerek yerleştirilir Gömme işlemi bitiminde mezarın but ve baş ucuna kimliğini belirleyen iki tahta çakılır Kur'lahza ve dua okunur Dini tören bitiminde imam mezarın başında kalarak taklan duasını okur
Cenaze evinde yedi gün Kur'an okunur ve bitiminde mevlit'le beraber duası yapılır daha sonra 40 ve 52 günlerinin geceleri mevlit okutulur; konuklara şeker ve gülsuyu dağıtılır
BİLECİK BAYRAMLARI
Dini Bayramlar hemen hemen aynı gösteri ve adetlerle kutlanır Bayramdan önce bütün evlerde bir sevinç ve coşku vardır Aile içindeki herkese evin büyüğü kadar yeni elbiseler, giyecekler alınır, En güzel yemekler pişirilir Evin reisi bir gününü ayırarak bu işler için pazara iner
Bayramdan bir gün önce fırınlarda yağlı, susamlı, haşhaşlı, cevizli lokumlar, külçeler yapılır Baklavalar, burmalar, kadayıflar hazırlanır Erkekler o gün işe gitmezler Arife günü yanlış gündür kaza olmasın, kan akmasın diye işe gidilmez Ramazan Bayramı arifesinde kurtların, kuşların bile oruç tuttuğuna inanılır Bayram akşamı kadınlar kına yakarlar Sabahtan erkekler yeni elbiseleriyle bayram namazına giderler
Namaz çıkışında tüm küsler, dargınlar barışsınlar diye bayramlaşma yapılır En başa köyün en yaşlısı dikilir Ondan küçükler onun elini öper Elini öptürmek için sıraya dizilirler Bu bir sıra halinde devam eder Herkes böylece birbiri ile bayramlaşmış olur Kadınlar ise erkenden kalkarak o sabahtan hiç suyu alınmamış çeşmeden ve kuyudan su alınır (Zemzem suyu diye) Çocuklar ise erkeklerin bayramlaşma yerine yakın bir yerde toplanır Bayramlaşan erkeklerin büyüğü çocuklara şeker dağıtmaya başlar Peşinde ise yaşlılık derecesine göre sırayla erkekler şeker dağıtır Şeker sepetleri darı soymadığından çocukların anneleri ve babaanneleri tarafından örülür Şeker dağıtımından sonra erkekler mezarlığa giderek geçmişlerinin mezarlarını ziyaret ederler
Kurban Bayramında kabristan dönüşü kurbanlar kesilir Sabahtan yemeği kurban etinden yapılır Ev içi bayramlaşma dönüşü yapılır daha sonra el öpme ziyaretleri başlar ve evlerde yemek yemek sofraları hiç kalkmaz Her gelen misafire kurban etinden ve lokumdan tattırılır Şöyle bir laf vardır: Bayramda insan dokuz karınlıdır; her gittiği yerde yemeğini yemek zorundadır Gençler salıncaklara biner ve çeşitli oyunlar oynanır Bayram neşe, dostluk kardeşlik, birlik içinde kutlanır
BİLECİK YAĞMUR DUASI GELENEĞİ
Yağmur yağmadığı vakit Allah'tan yağmur yağmasını arzu etmek amacıyla yapılan merasim bilindiği gibi Yağmur Duasıtöreni olup, yurdumuzun anında her uygun yapılan bir dua şeklidir İlimiz ve yöresinde de yağmura gereklilik hissedildiğinde Yağmur Duasıyapılmaktadır
Yağmur duasının yapılacağı evvelden duyurulur ve gerekli hazırlıklara başlanır O gün insanlar temiz bir şekilde giyinerek abdest alır Öncelikle İmam almak ve buna muadil kişiler almak üzere toplu halde duanın yapılacağı tarafsızlık ya da yüksekçe bir yere gidilir Duayı yapacak öğretmen ellerini kaldırarak Yağmur Duası'nı okur ve yağmurun yağmasını diler Orada yer alan ahali ta Amindiyerek yağmur dilerler Dualar bitince kurbanlar kesilir (Bazen kesilmeyebilir)
Kurban etiyle pilav yapılarak orada bulunanlar göre toplu halde yenilir (Kurban kesilmemişse yalnızca pilav yapılır) Bu Arada eğer varsa gücenmiş kimseler de barıştırılırlar Yemekler yendikten sonra Sofra Duası okunarak yağmur duası bitmiş olur
Yağmur Duasını yaptıktan sonra yağmurun yağması, lütuf ve ihsanı bol olan Cenabı Allah'ın takdirine bağlıdır *