bronsektazı nedir

bronsektazı nedir BRONSEKTAZI (BRONS GENISLEMESI) Bronşların doğuştan olan veya sonra dönüşsüz biçimde genişlemesidir Kronik bronşit bu gelişmenin esas sorumluları arasında yer alır Bronşektazi, yani bronş genişlemesi dağıtılmış biçimlerde ve bronş ağacında değişen yaygınlıkta görülebilir Doğumsal olduğu dek, bronşlara yerleşen enfeksiyon etkenlerinden de kaynaklanabilen bir bozukluktur Hastalık uzun vakit bulgu vermez Ama iltihaplanma ilerlediğinde başta iltihaba tabi belirtilerle ayrım edilebilir NEDENLERİ Bebekken ortaya meydana çıkan bronş genişlemeleri doğumsaldır Bronş duvarının esnekliğini ve desteğini sağlayan etkenlerin yetersizliği sonucu, bronşlar doğumdan başlayarak aralıksız geniş kalır Gerçekten edinilmiş bronşektaziler de aynı yeteneksizlik sonucu gelişir Edinilmiş bronşektazilerde çoğu bozukluk birlikte rol oynar Kronik bronş iltihapları esnasında çoğalan olaylar bronşun esnekliğini ve direncini bozarak dinç yapısını zahmetsizce değiştirebilir İnatçı bir öksürük veya zinde solgun verirken karşılaşılan bir engel sonucunda bronş içindeki basıncın artması, bronş duvarının çökmesini kolaylaştırır Bronş çevresindeki dokularda veya bağdoku artışıyla birlikte büyüyen süreçler de bronş duvarını çevreye doğru çekerek bronşun genişlemesine neden olur Bronş genişlemesi salgı birikimini kolaylaştırır Bu da irin yapıcı mikropların barınmasına son derece uygun bir etraf oluşturur Bu Nedenle bronş genişlemesi iltihaplanmaya ve bronş duvarında direncin azalmasına neden olur BELİRTİLERİ Bronş genişlemesi uzun vakit klinik bulgu vermeden sessizce ilerler Rahatsızlık başka nedenle çektirilen bir akciğer filminde rastlantı sonucu saptanabilir Lakin genişleme yaygınsa veya özellikle irin varsa erken belirtiler görülür Bronş genişlemesinin yaygınlaşmasıyla akciğerin fonksiyonel dokusunda eksilme olacağından solunum zorlaşır belirtiler öksürük ve balgamdır Bunlar hemen tekrar tekrar birlikte görülür Öksürüğün kuru olmasına çok aralıklı rastlanır Hasta daha çok sabahları uyanır uyanmaz öksürük nöbetine yakalanır ve bunun sonucunda aşırı miktarlara oluşabilen balgam, çıkarır Çıkarılan balgam gece boyunca genişlemiş bronşlarda biriken salgılardır Öksürük nöbetiyle birlikte balgam çıkarma vücudun konum değiştirdiği sırada da görülür Hasta sonunda bronş ağacını öksürerek arındırmak için en yerinde olan duruş biçimini öğrenir Yaygın ve büyük bronş genişlemelerinde oldukça fazlalaşan balgam bir sırça barbar alındığında üç bölüme ayrıldığı görülür: Tepede mukustan oluşan bir katman, arada seruma aynı bir sıvının bulunduğu orta tabaka, bunların alanda daha yoğun atık maddelerden oluşan irinli bir çökelti Aynı koşul akciğer apsesinde çıkarılan balgamda da görülebilir Bronş genişlemesinde balgam kanlı olabilir Ender durumlarda öksürükle kan gelebilir Aynca balgamda oksijensiz ortamda üreyen bakterilerin bulunması fazla kötü bir kokunun yayılmasına yol açar Irin fazla şiddetli ve genişlemiş bronşun boşaltılması bir takım engeller nedeniyle zor ise, solunum yollarında salgılar birikmeye başlar Bu durumda baştan savma, pozitif yüksek olmayan ateş ve ara sıra de irinleşmeyle birlikte yüksek ateş görülebilir, iltihaplanmanın yüksek ateşle birlikte uzun sürmesi, hastanın genel durumunu, beslenmesini ve kan değerlerini kayda değer ölçüde bozabilir solunum yetmezliği genel olarak öne çıkmaz Bariz olması, bronş genişlemesinin yaygınlığına veya bu durumla birlikte akciğer amfizeminin gelişmesine bağlıdır Bazen akciğerlerde bronş genişlemesi ortaya çıktığından sağlam bronşlar daralarak nefes darlığı yaratabilir Hastalığın ağır ve uzun sürmesi durumunda fazla beslenme bozukluğuna ve kansızlığa da yan olarak hipertrofik pulmoner osteoartropati denen kemik hastalığının ortaya çıkabileceği unutulmamalıdır Bu hastalıkta parmak uçları uzayıp kalınlaşırken tırnaklar da düzleşip saat camını andırır Bunun nedeni bronşun genişlediği bölgelerde atar ve toplar damarlar aralarında ağızlaşmaların yol açtığı kısa devreler sonucunda gelişen dolaşım bozukluğudur GİDİŞİ Bronş genişlemeleri, bronşlarda gelişen geriye dönüşsüz özellikte inşa bozukluklardır Şartlar benzer biçimde sürerse bu genişleme çok daha yaygınlaşır Daha önce de açıklandığı gibi belirtiler itihaplanmayla ortaya çıkar Yamalı aralıklarla görülen, bu belirtiler her keresinde azıcık daha uzayıp sıklaşırken genel şart gitgide artarak bozulur İtihaplanmanın yayılması, bronş ağacında enfeksiyonun ilerlemesine, hastalığın her atağa kalkışında daha geniş bir akciğer doku bölgesinin yıkımına yol açar Sonuçta solunum işlevleri giderek bozulur ve nefes darlığı gelişir TANI Minik bir bölgeyle sınırlı kalan iltihaplanmamış bronş genişlemelerinin tanısı yalnız radyolojik incelemeyle konabilir Burada kullanılan radyolojik tahlil yöntemi bronkografîdir Bronş genişlemesine iltihaplanma eklenirse teşhis kolaylaşır Balgamın bol olması, özellikleri ve en basit atıldığı duruş biçimleri ya da iltihabın akciğer filmlerinde değişmeden daima benzer bölgede kalması tanıyı yönlendirir Ama belirlenmiş tanıya bronkografiyle varılır Bu yöntemde, bronş ağacını röntgen ışınları altında görünür kılan kontrast bir madde verilir Bu kontrast maddeyle dolarak genişlemiş bronşlar röntgende muz hevengi ya da tespih parça başına benzeşen tipik görüntüler verir Bronş genişlemesinin büyük dallara da dağılma durumunda, tanıya gelmek için bronkoskopiden de yararlanılır id BEKLENEN GİDİŞİ (PROGNOZ) Bronş genişlemeleri daha önce de belirtildiği gibi yapısal olarak geriye dönüşsüz bozukluklardır Bu durumun kesin bir bölgeyle sınırlı kaldığı olgular cerrahi girişimle çare edilebilir Cerrahi girişim yapılamıyorsa hastalığın ilerleyici özelliği ve komşu dokuları da yıkıma uğratabileceği dikkate alınarak ahenkli ilaç tedavisi uygulanır, îlaç tedavisinde amaç hastalığın ilerlemesini önlemek ve sağlıklı dokuları korumaktır Bu çare biçimiyle hastalık belirtilerinde uzun süreli gerilemeler sağlanabilir TEDAVI Bronş genişlemesi sıcacık bir alanda veya akciğerin bir lobunda ise bu bölge cerrahi girişimle alınabilir Cerrahi teşebbüs dışarıda salgıların boşaltılması ve enfeksiyon odaklarının antibiyotikle kurutulması yoluna gidilir Dolan bronşları tahliye etmek için önce akciğer filminde hangi bronşların genişlediği saptanır sonradan hastaya bu bölgeyi en rahat boşaltacak duruş biçimi verilir Aynca balgam söktürücü ve balgam yumuşatıcı ilaçlar da kullanılır İçilerek kullanılanların yanı sıra aerosol şeklinde püskürtülerek veya bir sonda yoluyla aracısız olarak bronşlara gönderilen antibiyotikler enfeksiyon odaklarına aleyhinde yaygın biçimde kullanılmaktadır Uzun zaman kullanılması gereken antibiyotiklerin, gerekli balgam incelemesi yapılıp varılacak sonuçlara göre seçilmesi daha doğrudur