Burun Ve Gorevleri,
BURNUN İŞLEVLERİ: Burun, insan organizmasında belli başlı beş gorev ustlenmiştir Sovİr ki: 1) Burun koku alma işlevinin algılayıcı bolumunu oluşturur 2) Solunum yolları icin uygun ozellikler kazanmasını sağlar 3) Solunan havanın nemlenmesini sağlar 4) Solunan havanın toz gibi bazı yabancı cisimlerden temizlenmesine katkıda bulunur ve 5) Ses tellerinin cıkardığı ses titreşimlerinden etkilenip adeta biyolojik bir hoparlor gibi davranır
Bilindiği gibi koku duyusunu beyne taşıyan sinir “Koku siniridir (nervus olfaktorius, 1 kafa siniri) Bu sinirin ince uzantıları burun boşluklarının “Burun ust konkası uzerinde kalan bolumunu orten mukoza tabakasına dağılır Boylece solunan havayla dış cevreden buruna giren koku uyarıları, koku sinirini uyarır Burnun onemli gorevlerinden biri de solunum yollarının başlangıcını oluşturmasıdır Burun on deliklerinden burun boşluklarına giren hava, burun arka deliklerinden (koanalar) nazofarinkse (yutağın on ustbolumu) gecer Hava dahasonra farinksten (yutak) aşağı doğru inip gırtlağa (larinks), oradan da nefes borusu yoluyla akciğerlere ulaşır Burnun kemik ve kıkırdaktan yapılmış iskeleti solunum yollarının başlangıc bolumunun oldukca sert ve dayanıklı bir hava gecidi olmasını sağlar
Burnun bir diğer onemli işleviyse solunan havanın bronşlar ve akciğerler icin uygun bir nemlilik ve ısı duzeyine ulaşmasını sağlamaktır Anımsanacağı gibi burun boşlukları “Konka denilen bolmelerle uc ana bolume ayrılmıştır ve
Burun boşluğu, septum ve sinuslarm kafatasındaki konumu
burnun boşluklarının icini orten mukozaj damar ve salgıdan zengindir Solunum havası burun boşluğuna girdiğinde burun bolmeleri arasında yol alırken mukozadaki kan damarlarında dolaşan kandan ısı cekerek ısınırken} yuzeyi salgıyla ortulu olan mukozadan da nem cekerek nemlenir Orneğin 20°C ısıya sahip bir odada burundan nefes alan bir kimsede solunum havası gırtlağa geldiğinde 32°C ısınmış ve % 98 oranında nemlenmiş olur Aynı kişi aynı yerde ağzından soluk alacak olursa, solunum havası gırtlağa geldiğinde 30°C ısınmış ve % 80 nemlenmiş olur Sıcak ya da soğuk ve kuru hava gırtlak, nefes borusu, bronşlar ve akciğerler icin tahriş edicidir Burun yukarıda belirttiğimiz işleviyle solunan havanın ısı veveya nemlilik yonunden taşıyabileceği olumsuz ozelliklerini gidererek, rahat solunacak bir hava yaratmaktadır Burnun cok onemli bir diğer goreviyse solunum havasındaki tozları yakalamaktır Bilindiği gibi burun boşluklarının yuzeyini orten mukozanın (burun ust konkası altında kalan butun solunum bolgesinde) en ust tabakası silialı epitel hucrelerine sahiptir Silia denilen ve elen parmağına benzetebileceğimiz bu uzantılar, solunum havasından mukoza uzerine duşen tozlan burnun salgısıyla birlikte burnun dışına doğru adeta supururler Boylece solunum havası bir olcude temizlenmiş olur Burun “Mukus (sumuk) denilen bir salgı salgılar Bu salgı hafif asit ozellikte olduğu gibi, icinde “immun globulin A (IgA) denilen bir bağışıklık globulini (antikor) taşır Sumuğun gerek hafif asit oluşu ve gerekse icerdiği IgA, solunan havadaki ceşitli mikropların oldurulmesini sağlayarak solunum yollarını belli bazı canlı hastalık etkenlerine karşı korur Bazı mikroplar ve ozellikle grip, nezle etkeni olan virusler, kirli hava, SO2, CO, kuru hava siliaların supurme işlevlerini bozar, durdurur Bu gibi durumlarda burnun temizleme işlevi bozulacağından, havadaki canlı hastalık etkenleri kolayca burun ve ust solunum yollarını tutup buraları iltihaplandırırlar
BURNUN İŞLEVLERİ: Burun, insan organizmasında belli başlı beş gorev ustlenmiştir Sovİr ki: 1) Burun koku alma işlevinin algılayıcı bolumunu oluşturur 2) Solunum yolları icin uygun ozellikler kazanmasını sağlar 3) Solunan havanın nemlenmesini sağlar 4) Solunan havanın toz gibi bazı yabancı cisimlerden temizlenmesine katkıda bulunur ve 5) Ses tellerinin cıkardığı ses titreşimlerinden etkilenip adeta biyolojik bir hoparlor gibi davranır
Bilindiği gibi koku duyusunu beyne taşıyan sinir “Koku siniridir (nervus olfaktorius, 1 kafa siniri) Bu sinirin ince uzantıları burun boşluklarının “Burun ust konkası uzerinde kalan bolumunu orten mukoza tabakasına dağılır Boylece solunan havayla dış cevreden buruna giren koku uyarıları, koku sinirini uyarır Burnun onemli gorevlerinden biri de solunum yollarının başlangıcını oluşturmasıdır Burun on deliklerinden burun boşluklarına giren hava, burun arka deliklerinden (koanalar) nazofarinkse (yutağın on ustbolumu) gecer Hava dahasonra farinksten (yutak) aşağı doğru inip gırtlağa (larinks), oradan da nefes borusu yoluyla akciğerlere ulaşır Burnun kemik ve kıkırdaktan yapılmış iskeleti solunum yollarının başlangıc bolumunun oldukca sert ve dayanıklı bir hava gecidi olmasını sağlar
Burnun bir diğer onemli işleviyse solunan havanın bronşlar ve akciğerler icin uygun bir nemlilik ve ısı duzeyine ulaşmasını sağlamaktır Anımsanacağı gibi burun boşlukları “Konka denilen bolmelerle uc ana bolume ayrılmıştır ve
Burun boşluğu, septum ve sinuslarm kafatasındaki konumu
burnun boşluklarının icini orten mukozaj damar ve salgıdan zengindir Solunum havası burun boşluğuna girdiğinde burun bolmeleri arasında yol alırken mukozadaki kan damarlarında dolaşan kandan ısı cekerek ısınırken} yuzeyi salgıyla ortulu olan mukozadan da nem cekerek nemlenir Orneğin 20°C ısıya sahip bir odada burundan nefes alan bir kimsede solunum havası gırtlağa geldiğinde 32°C ısınmış ve % 98 oranında nemlenmiş olur Aynı kişi aynı yerde ağzından soluk alacak olursa, solunum havası gırtlağa geldiğinde 30°C ısınmış ve % 80 nemlenmiş olur Sıcak ya da soğuk ve kuru hava gırtlak, nefes borusu, bronşlar ve akciğerler icin tahriş edicidir Burun yukarıda belirttiğimiz işleviyle solunan havanın ısı veveya nemlilik yonunden taşıyabileceği olumsuz ozelliklerini gidererek, rahat solunacak bir hava yaratmaktadır Burnun cok onemli bir diğer goreviyse solunum havasındaki tozları yakalamaktır Bilindiği gibi burun boşluklarının yuzeyini orten mukozanın (burun ust konkası altında kalan butun solunum bolgesinde) en ust tabakası silialı epitel hucrelerine sahiptir Silia denilen ve elen parmağına benzetebileceğimiz bu uzantılar, solunum havasından mukoza uzerine duşen tozlan burnun salgısıyla birlikte burnun dışına doğru adeta supururler Boylece solunum havası bir olcude temizlenmiş olur Burun “Mukus (sumuk) denilen bir salgı salgılar Bu salgı hafif asit ozellikte olduğu gibi, icinde “immun globulin A (IgA) denilen bir bağışıklık globulini (antikor) taşır Sumuğun gerek hafif asit oluşu ve gerekse icerdiği IgA, solunan havadaki ceşitli mikropların oldurulmesini sağlayarak solunum yollarını belli bazı canlı hastalık etkenlerine karşı korur Bazı mikroplar ve ozellikle grip, nezle etkeni olan virusler, kirli hava, SO2, CO, kuru hava siliaların supurme işlevlerini bozar, durdurur Bu gibi durumlarda burnun temizleme işlevi bozulacağından, havadaki canlı hastalık etkenleri kolayca burun ve ust solunum yollarını tutup buraları iltihaplandırırlar