Çocukluk çağı şişmanlığının en temel nedenlerinden biri asrî kent ömrü. Sanayileşmeyle birlikte besine ulaşmanın daha kolay bir hal alması ve teknolojinin son sürat gelişmesiyle fizikî hareketliliğin azalması, evlatların giderek daha şişman bir hale gelmesinin esas sorumluları.
Çocukluk çağı şişmanlığında sair faktörlerinde tesirli olduğu biliniyor. Genetik faktörler, birtakım marazlar ve marazlara bağlı kullanılan ilaçlar da çocukluk çağında şişmanlığa yol açabiliyor. Gelgelelim çağdaş kent yaşantısının yarattığı tesir yanında bu faktörler epey düşük bir yüzdeye sahip durumda.
Çocukluk devrinde ortaya çıkan şişmanlık birçok sıhhat sıkıntısına neden olmakla kalmıyor, birçok sıhhat riskini de beraberinde getiriyor. Şişman evlatlar, sıradan tartısında olan yaşıtlarına nazaran daha çetin nefes alıyor, daha güçlükle hareket ediyor ve kemik yaşları daha süratli ilerlediğinden ötürü erken devirde ergenliğe girme riskiyle karşı zıdda kalıyorlar. Şişman evlatların ne yazık ki gelecek hayatlarını da şişman olarak sürdürme risklerleri çok çokça. Bunun yanı sıra, şişman evlatların diyabet, kalp, yüksek tansiyon üzere kronik illetlere yakalanma riskleri epeyce yüksek.
Gelişen koşullarla besine ulaşmanın kolaylaşması ve besin çeşidinin artması çocukluk çağı şişmanlığın tek sebebi değil. Yapılan ilmî araştırmalarda, evlatların yekun televizyon izleme vadeleri ile şişmanlık orantıları paralellik gösteriyor. Uzun mühlet televizyon seyreden evlatlar, reklâmlarda yayınlanan sıhhatsiz besinleri ailelerinden talep etmekle kalmıyor, birebir vakitte televizyon seyrettikleri vade boyunca hareketsiz de kalıyor. Pazarlama stratejileri de evlatların şişmanlamasına neden olabiliyor. Yurtdışında yapılan bir farklı çalışmada, evlatlara sıradan bir bardakla ve üzerinde şahsi bir restoran markası bulunan bardakla süt servisi yapılıyor. Evlatlar, sıradan bardakla servis yapıldığında sütü içmezken, markalı bardağı gördüklerinde sütü bitiriyorlar. Yani çocuklarda erken yaşta oluşturulan besin markaları imgesi, sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmalarını zorlaştırıyor, şişmanlamalarını ise kolaylaştırıyor.
Şişman evlatların nasıl zayıflayacağı da değerli olan bir gayrı bahis. Çocukluk çağında zayıflama diyeti yapmanın bedeli evlatlar için ağır oluyor. Zira yanlış tatbikler evladın büyüme ve gelişmesini durdurabiliyor. Yapılması gerekense, tabip, diyetisyen, egzersiz mütehassısı, psikologdan oluşan eksper bir takım ile zayıflamasını sağlamak. Şişman evlatların zayıflaması için yapılması gereken, günlük kuvvet ve besin öğesi muhtaçlıklarını birebir karşılayacak bir beslenme programının uygulanması ve yaşına, kişiliğine ve zevklerine münâsib bir fizikî aktivite programıyla evladın günlük güç harcamasının arttırılmasıdır. Şişman evlatlar çoklukla çevre sıkıntılarda yaşadığından dolayı, bu evlatların yaşıtlarıyla birlikte olabilecekleri kadro sporlarına yönlendirilmeleri içtimaî gelişimleri açısından daha olumlu sonuçlar verecektir.
Beslenme programınız parmak iziniz üzeredir, yalnızca SİZE şahsidir.
Diyetisyen Gizem ŞEBER