Cevremizdeki varlıklar, canlı ve cansızlar olarak iki grupta incelenebilir
Butun canlı varlıklarda bulunan ozelliklere canlıların ortak ozellikleri denir Bu ozellikler 8 grupta incelenir:
Canlilarin Ortak Ozellikleri
1 Canlılar hucrelerden oluşur
2 Canlılar beslenir
3 Canlılar solunum yapar
4 Canlılar boşaltım yapar
5 Canlılar hareket eder
6 Canlılar buyur ve gelişir
7 Canlılar uyarıcılara tepki gosterir (irkilir)
8 Canlılar urer
HUCRE
Tum canlılar hucre veya hucrelerden oluşmuştur
ADAPTASYON
Bugun dunyada yaşayan tum canlılar yaşadıkları cevreye uyum gostermişlerdir Canlıların sahip oldukları kalıtsal ozelliklerden dolayı bir cevrede yaşama şansına sahip olmalarına uyum veya ADAPTASYON denir Ortam şartlarında bir değişiklik olduğu zaman bu yeni değişikliğe uyum gosteren canlılar yaşama şansı kazanırlar ve o cevreye adapte olurlar
BESLENME
Tum canlılar besine ihtiyac duyarlar Hucre yapısı, enerji uretimi gibi tum yaşamsal olaylar icin gerekli olan besin maddelerinin bir yolla sağlanmasına BESLENME denir
HAREKET VE İRKİLME
Tum canlılar ic ve dış cevrelerinden gelen uyartılardan etkilenirler Buna irkilme denir Uyartılara karşı tepki gostermeye ise hareket denir Bitkide yonelme yani tropizma ve buyume şeklinde olan hareket, hayvanlarda yer değiştirme şeklinde olur Bazı ilkel tek hucreli bitkilerde yer değiştirebilirler
MTABOLİZMA
Tum canlılarda metabolizma olayları gorulur metabolizma olayları hucre icinde gercekleşir Canlılardaki metabolizma olayları genel anlamda iki ceşittir Bunlar anabolizma ve katabolizma olaylarıdır Canlıda gercekleşen bu olayların tamamına metabolizma denir
ŞEKİL
Tum canlıların ozel bir ic ve dış yapıları vardır Bu yapı bozulursa canlı olur Canlılar evrimleşerek daha kompleks bir şekil ve yapıya kavuşurlar
DNA VE ENZİMLER
Tum canlı hucrelerin icerisinde metbolizma olaylarını yoneten DNA ile met@bolizma olaylarını duzenleyen enzimler bulunur DNA kendini eşleyerek eşini hucre bolunmesiyle yeni hucreye vererek kalıtımıda sağlar DNA yonetim ve kalıtım gorevini bu olaylarda gorevli enzimlerin yapımını sağlayarak yerine getirir DNA ilgili enzimlerin uretmi icin RNA ve ribozomları kullanır Bu yuzden tum hucrelerde DNA, RNA, ribozom ve enzimler vardır
UREME
Tum canlılar soylarını devam ettirmek icin kendilerine benzer canlılar oluştururlar Bazı canlılar eşeysiz uremeyle coğalırlar
HUCRE BOLUNMESİ
Tum canlılar hucre bolunmesi sonucu oluşurlar Mitoz ve mayoz hucre bolunmesi şeklinde iki ceşit hucre bolunmesi vardır Mitoz hucre bolunmesi tum canlılarda gorulur Mitoz bolunme tek hucreli canlılarda uremeyi sağlarken, cok hucrelilerde vucut buyumesini sağlar Eşeyli ureyen canlılarda mayoz hucre bolunmeside gorulur
SOLUNUM
Tum canlılar met@bolizma olaylarını gercekleştirmek icin enerjiye ihtiyac duyarlarTum canlıların met@bolizma olaylarında kullandığı enerji ATP enerjisidir Butun canlılar organik besinleri parcalayarak ATP ye cevirirler Organik besindeki kimyasal enerjinin ATP ye cevrilmesine solunum denir Bazı canlılar solunum sırasında oksijen kullanırken bazıları kullanmaz
Butun canlı varlıklarda bulunan ozelliklere canlıların ortak ozellikleri denir Bu ozellikler 8 grupta incelenir:
Canlilarin Ortak Ozellikleri
1 Canlılar hucrelerden oluşur
2 Canlılar beslenir
3 Canlılar solunum yapar
4 Canlılar boşaltım yapar
5 Canlılar hareket eder
6 Canlılar buyur ve gelişir
7 Canlılar uyarıcılara tepki gosterir (irkilir)
8 Canlılar urer
HUCRE
Tum canlılar hucre veya hucrelerden oluşmuştur
ADAPTASYON
Bugun dunyada yaşayan tum canlılar yaşadıkları cevreye uyum gostermişlerdir Canlıların sahip oldukları kalıtsal ozelliklerden dolayı bir cevrede yaşama şansına sahip olmalarına uyum veya ADAPTASYON denir Ortam şartlarında bir değişiklik olduğu zaman bu yeni değişikliğe uyum gosteren canlılar yaşama şansı kazanırlar ve o cevreye adapte olurlar
BESLENME
Tum canlılar besine ihtiyac duyarlar Hucre yapısı, enerji uretimi gibi tum yaşamsal olaylar icin gerekli olan besin maddelerinin bir yolla sağlanmasına BESLENME denir
HAREKET VE İRKİLME
Tum canlılar ic ve dış cevrelerinden gelen uyartılardan etkilenirler Buna irkilme denir Uyartılara karşı tepki gostermeye ise hareket denir Bitkide yonelme yani tropizma ve buyume şeklinde olan hareket, hayvanlarda yer değiştirme şeklinde olur Bazı ilkel tek hucreli bitkilerde yer değiştirebilirler
MTABOLİZMA
Tum canlılarda metabolizma olayları gorulur metabolizma olayları hucre icinde gercekleşir Canlılardaki metabolizma olayları genel anlamda iki ceşittir Bunlar anabolizma ve katabolizma olaylarıdır Canlıda gercekleşen bu olayların tamamına metabolizma denir
ŞEKİL
Tum canlıların ozel bir ic ve dış yapıları vardır Bu yapı bozulursa canlı olur Canlılar evrimleşerek daha kompleks bir şekil ve yapıya kavuşurlar
DNA VE ENZİMLER
Tum canlı hucrelerin icerisinde metbolizma olaylarını yoneten DNA ile met@bolizma olaylarını duzenleyen enzimler bulunur DNA kendini eşleyerek eşini hucre bolunmesiyle yeni hucreye vererek kalıtımıda sağlar DNA yonetim ve kalıtım gorevini bu olaylarda gorevli enzimlerin yapımını sağlayarak yerine getirir DNA ilgili enzimlerin uretmi icin RNA ve ribozomları kullanır Bu yuzden tum hucrelerde DNA, RNA, ribozom ve enzimler vardır
UREME
Tum canlılar soylarını devam ettirmek icin kendilerine benzer canlılar oluştururlar Bazı canlılar eşeysiz uremeyle coğalırlar
HUCRE BOLUNMESİ
Tum canlılar hucre bolunmesi sonucu oluşurlar Mitoz ve mayoz hucre bolunmesi şeklinde iki ceşit hucre bolunmesi vardır Mitoz hucre bolunmesi tum canlılarda gorulur Mitoz bolunme tek hucreli canlılarda uremeyi sağlarken, cok hucrelilerde vucut buyumesini sağlar Eşeyli ureyen canlılarda mayoz hucre bolunmeside gorulur
SOLUNUM
Tum canlılar met@bolizma olaylarını gercekleştirmek icin enerjiye ihtiyac duyarlarTum canlıların met@bolizma olaylarında kullandığı enerji ATP enerjisidir Butun canlılar organik besinleri parcalayarak ATP ye cevirirler Organik besindeki kimyasal enerjinin ATP ye cevrilmesine solunum denir Bazı canlılar solunum sırasında oksijen kullanırken bazıları kullanmaz