Celebi Husrev Kimdir? Hayatı,
Celebi Husrev Biyografisi,
Celebi Husrev
İkinci Bayezid ve KanUni Sultan Suleyman devri mevlevi buyuklerinden Mevlana Celaleddini RUmi hazretlerinin soyundandır Babası Kadı Mehmed Paşa, annesi Abide Hanımefendidir Doğum tarihi bilinmemektedir 1562 (H968) yılında Konyada vefat etti
Kucuk yaşta ilim tahsiline başladı Bilhassa buyuk alim Celebi Cemaleddin Efendinin ders ve sohbetlerine katıldı Tasavvufta yuksek derecelere ulaşınca, hocası tarafından, Konya Mevlevihanesi şeyhliğine getirildi Bundan sonra pekcok kimse onun huzUruna ve sohbetlerine koştu Memleketin ileri gelenleri ve devrin padişahı Sultan İkinci Bayezid Han tarafından sevilip sayıldı
Ancak Celebi Husrev hazretlerine gosterilen bu sevgi ve yakınlık, kendisini cekemeyenlerin, hasedcilerin iftiralarına sebeb oldu Bunlar bu mubarek zatı her fırsatta kotulemeye ve ona olmadık sıfatlar yakıştırmaya başladılar Nitekim bu sozler o derece arttı ki, sonunda Sultan Bayezidi Veli hazretlerine kadar geldi Evliyanın halinden ancak veli olan anlar dusturunca, veli padişah kendisine soz getirenlere şoyle dedi: Allahu tealanın aziz kıldığı bir zatı, zelil etmeyi istemek, o kimsenin alcalmasına rezil ve rusvay olmasına sebeb olur Boyle mubarek ve kıymetli kimselere izzet, ikram ve hurmetten başkası yapılamaz Bu sozler iftiracıların suratına bir şamar gibi patladı Bir muddet Celebi Husrev hazretleri hakkında soz soylemeye cesaret edemediler
KanUni Sultan Suleyman Han 11 Haziran 1534′te Irakeyn seferine cıktığında 20 Temmuzda Konyaya geldi Burada otağını kurup birkac gun kaldı Bu esnada Konyada medfUn bulunan başta Mevlana Celaleddini RUmi olmak uzere velilerin kabirlerini ziyaret etti KanUni, Mevlana Celaleddini RUmi hazretlerinin turbesi yanında dervişlerin namaz kılacakları, ariflerin dua edip yalvaracakları bir mescid yaptırdı Ayrıca Behaeddin Sultan Veled hazretlerine aid eski ve yıkık bir medreseyi tamir ettirip yeniledi Bu sırada Celebi Husrev hazretleri de dahil olmak uzere mevlevi şeyhlerinin sohbet meclislerinde bulunup dualarına kavuştu
KanUni Sultan Suleyman Han , evliya dualarının da bereketi ile seferi zaferle neticelendirdi Bağdatı fethetti Buradaki İmamı Azam EbU Hanife hazretlerinin ve diğer velilerin turbelerini tamir ettirdi Donuşte tekrar Konyaya geldi Mevlana hazretlerinin turbedarı Osman Dedenin sohbetlerinden bereketlenmek ve manen istifade etmek icin onun birkac sohbetinde bulundu Bu sırada memleket meselelerinden bazı muşkillerini arzeden Suleyman Han, o hususlarda kendisini rahatlatacak cevaplar aldı Sohbet esnasında kendisinde manevi coşkunluk halleri meydana geldi Bunları evliyayı sevmenin bir alameti bilen şanı yuce padişah bundan sonra şiirlerinde Muhibbi mahlasını kullanmaya başladı KanUni Sultan Suleyman bu arada Celebi Husrev Efendi ile de cok defa sohbet etti Celebi hazretleri bu sohbetlerde padişaha Mesnevinin ince, derin ve akılları hayrette bırakan manalarından bahsetti KanUni, işittiği, duyduğu bu gizli sırlardan oyle bir haz aldı ki, apayrı bir alemde yaşadı Kendisini değişik haller kapladı KanUni bir ara Şeyh Husrev hazretlerine bu hallerini arzedip hikmetini sordu Şeyh hazretleri; Bu ceşit manevi tesir ve kalb aydınlığı başka meclislerde hasıl olmaz Ancak gonul sahiplerinin, Allahu tealanın sevdiklerinin yuksek meclislerinde ele gecer diye cevap verdi Padişah buna hayret edince de; Sultanım! Her şey, kendisine uygun olan şeye tesir eder Yani soz ve kalıba aid olan şeyler, gorunen his uzuvlarına tesir ettiği gibi, hale ve kalbe aid şeyler de, gorunmeyen duyguları, kalbi, aklı, rUhu aydınlatır buyurdu Bundan sonra padişaha, devamlı hal ve gonul sahiplerine yonelip onlarla beraber ve irtibat halinde olmayı tavsiye etti
Celebi Husrev Efendi , mevlevihanede devamlı olarak talebelerle meşgul olur, onları tasavvufun en yuksek derecelerine, mertebelerine yukselmeleri icin teşvik ederdi Hic bir talebesinin aşağı mertebelere takılıp kalmasını istemezdi Bu iki mertebe arasında buyuk fark bulunduğunu misallerle acıklardı KanUni Sultan Suleyman, mevlevihanenin ihtiyaclarını gormesi icin Şeyh Husrev Efendi ye pekcok yardımlar yapar, hediyeler gonderirdi Şeyh hazretleri de bunları talebelerine ve ihtiyac sahiplerine dağıtırdı Bazı kısa goruşlu ve kalbi bozuk kimseler, onun kendisine hic mal ayırmamasını, sultanın hediyesine ehemmiyet vermemek, talebelere ve muhtaclara dağıtmasını ise israfcılık olarak değerlendirdiler Bu sozleri işiten şeyh hazretleri cok uzuldu Kalbi yanık ve gozu yaşlı olduğu halde şu manada bir şiir soyledi: Dervişim, gonlumde ve rUhumda bir karışıklık tutmam Baştan ayağa nimetler icerisindeyim İcimde dunya malı duşuncesi yoktur Bunun hevesi ve uzuntusunu taşımam Gozumde ve gonlumde hakiki yar olan Allahu tealadan başkası yoktur
Fitne ve fesatcıların aleyhte sozlerine rağmen Celebi Husrevin şohreti her tarafta yayıldı Herkes onun sohbetine kavuşmak ve duasına mazhar olabilmek icin huzUruna koşuyordu Onun nazarlarına kavuşanlar gorunen ve gorunmeyen nimetlere, yuksek hallere kavuşurlardı Şeyh Husrev hazretleri ders vermekle meşgUl iken, Osmanlı Devleti icerisinde KanUni Sultan Suleyman Hanın oğlu Şehzade Bayezid saltanat iddiası ile ayaklanmıştı KanUni, diğer oğlu Selimi, onun uzerine gonderdi Şehzade Selim kuvvetleri ile Konyaya geldi O oncelikle Mevlana Celaleddini RUmi hazretlerinin kabrini ziyaret etmek istedi Yanında bulunanlarla birlikte turbeye girdi Her zamanki yuruyuşu ile serbest bir şekilde kabre doğru ilerlerken, turbedar MahmUd Dede onunu kesti ve; Mana aleminin sultanları olan boyle mubarek zatların huzUrunda mutevazi ve boynu bukuk olmalıdır diyerek ziyaret usUlunu hatırlattı Bunun uzerine şehzade ve yanındaki askeri erkan hatalarını anladılar Orada bulunan mihrabda Allah rızası icin namaz kıldılar Turbenin icini ve kubbeyi seyreden Şehzade Selim, oradaki tezyinatı, suslemeleri gorunce; Acaba once gelen sultanlar ve vezirler nicin luzum gormuşler de bu kadar masraf etmişler diye duşundu Ancak bu sırada maddi perdeler gozlerinin onunden kalktı ve Mevlana Celaleddini RUmi hazretlerinin kabrinin yanında dikilen iki arslanın kendisine doğru hucum ettiklerini dehşetle gordu Hemen, Yetiş MahmUd Dede! diye bağırdı MahmUd Dede derhal harekete gecerek şehzadeyi arslanların parcalamasından kurtardı Sonra şehzadeye donup; Evladım burası hakikat sultanlarının payitahtıdır Burada boyle arslanlar olmadan olmaz Fakat onlar edep perdesini yırtanlara karşı harekete gecer ve boyle harika gosterirler diyerek ikaz etti
Şehzade Selim ertesi gun tekrar Mevlana hazretlerinin kabrini ziyarete gittiğinde turbenin kapısında mana aleminin sultanlarından Celebi Husrev hazretleri ile karşılaştı Ondaki vakar ve heybetin karşısında Şehzade Selim e dunya sultanlığının verdiği heybet bir anda yok oldu Şeyh hazretlerine pekcok edeb ve hurmet gosterdi Bu tavrı ile şeyhin manevi yardımına kavuştu Şeyh Husrev kendisine; Mana sultanı ile dunya sultanı karşısında bir tek kişi baş kaldırmış ne yapabilir diyerek onun endişesini giderdi Boylece zafer kazanacağını mujdelemiş oldu Ayrıca tasarrufunun onun yanında olduğuna işaret etti Ertesi gun Konya yakınında Şehzade Selim, Şehzade Bayezidi bozguna uğratıp mağlup etti (1559) Savaştan sonra Şeyh Husrev Efendinin yanına gelip muzaffer olmaları icin duacı olmaları ve manevi yardımlarından dolayı teşekkurlerini arzetti Ona karşı kalbinde buyuk bir sevgi peyda oldu Pekcok ikram ve iltifatlarda bulundu Butun mevlevi şeyhleri ve dervişlerini donatıp ihsanlarda bulundu Ayrıca bu zaferin şukranesi olarak gelip gecenlerin icmesi icin bir de sebil yaptırdı
Celebi Husrev hazretleri KanUni devrinin son yıllarında tahminen 1562 yılında vefat etti Vefat etmeden once talebeleri arasından cok sevdiği sırlar sahibi, manevi derecesi yuksek oğlu Celebi Ferruhu talebeleri yetiştirmesi ve onların işini sevk ve idare etmesi icin kendi yerine halife tayin etmiştir
Celebi Husrev Biyografisi,
Celebi Husrev
İkinci Bayezid ve KanUni Sultan Suleyman devri mevlevi buyuklerinden Mevlana Celaleddini RUmi hazretlerinin soyundandır Babası Kadı Mehmed Paşa, annesi Abide Hanımefendidir Doğum tarihi bilinmemektedir 1562 (H968) yılında Konyada vefat etti
Kucuk yaşta ilim tahsiline başladı Bilhassa buyuk alim Celebi Cemaleddin Efendinin ders ve sohbetlerine katıldı Tasavvufta yuksek derecelere ulaşınca, hocası tarafından, Konya Mevlevihanesi şeyhliğine getirildi Bundan sonra pekcok kimse onun huzUruna ve sohbetlerine koştu Memleketin ileri gelenleri ve devrin padişahı Sultan İkinci Bayezid Han tarafından sevilip sayıldı
Ancak Celebi Husrev hazretlerine gosterilen bu sevgi ve yakınlık, kendisini cekemeyenlerin, hasedcilerin iftiralarına sebeb oldu Bunlar bu mubarek zatı her fırsatta kotulemeye ve ona olmadık sıfatlar yakıştırmaya başladılar Nitekim bu sozler o derece arttı ki, sonunda Sultan Bayezidi Veli hazretlerine kadar geldi Evliyanın halinden ancak veli olan anlar dusturunca, veli padişah kendisine soz getirenlere şoyle dedi: Allahu tealanın aziz kıldığı bir zatı, zelil etmeyi istemek, o kimsenin alcalmasına rezil ve rusvay olmasına sebeb olur Boyle mubarek ve kıymetli kimselere izzet, ikram ve hurmetten başkası yapılamaz Bu sozler iftiracıların suratına bir şamar gibi patladı Bir muddet Celebi Husrev hazretleri hakkında soz soylemeye cesaret edemediler
KanUni Sultan Suleyman Han 11 Haziran 1534′te Irakeyn seferine cıktığında 20 Temmuzda Konyaya geldi Burada otağını kurup birkac gun kaldı Bu esnada Konyada medfUn bulunan başta Mevlana Celaleddini RUmi olmak uzere velilerin kabirlerini ziyaret etti KanUni, Mevlana Celaleddini RUmi hazretlerinin turbesi yanında dervişlerin namaz kılacakları, ariflerin dua edip yalvaracakları bir mescid yaptırdı Ayrıca Behaeddin Sultan Veled hazretlerine aid eski ve yıkık bir medreseyi tamir ettirip yeniledi Bu sırada Celebi Husrev hazretleri de dahil olmak uzere mevlevi şeyhlerinin sohbet meclislerinde bulunup dualarına kavuştu
KanUni Sultan Suleyman Han , evliya dualarının da bereketi ile seferi zaferle neticelendirdi Bağdatı fethetti Buradaki İmamı Azam EbU Hanife hazretlerinin ve diğer velilerin turbelerini tamir ettirdi Donuşte tekrar Konyaya geldi Mevlana hazretlerinin turbedarı Osman Dedenin sohbetlerinden bereketlenmek ve manen istifade etmek icin onun birkac sohbetinde bulundu Bu sırada memleket meselelerinden bazı muşkillerini arzeden Suleyman Han, o hususlarda kendisini rahatlatacak cevaplar aldı Sohbet esnasında kendisinde manevi coşkunluk halleri meydana geldi Bunları evliyayı sevmenin bir alameti bilen şanı yuce padişah bundan sonra şiirlerinde Muhibbi mahlasını kullanmaya başladı KanUni Sultan Suleyman bu arada Celebi Husrev Efendi ile de cok defa sohbet etti Celebi hazretleri bu sohbetlerde padişaha Mesnevinin ince, derin ve akılları hayrette bırakan manalarından bahsetti KanUni, işittiği, duyduğu bu gizli sırlardan oyle bir haz aldı ki, apayrı bir alemde yaşadı Kendisini değişik haller kapladı KanUni bir ara Şeyh Husrev hazretlerine bu hallerini arzedip hikmetini sordu Şeyh hazretleri; Bu ceşit manevi tesir ve kalb aydınlığı başka meclislerde hasıl olmaz Ancak gonul sahiplerinin, Allahu tealanın sevdiklerinin yuksek meclislerinde ele gecer diye cevap verdi Padişah buna hayret edince de; Sultanım! Her şey, kendisine uygun olan şeye tesir eder Yani soz ve kalıba aid olan şeyler, gorunen his uzuvlarına tesir ettiği gibi, hale ve kalbe aid şeyler de, gorunmeyen duyguları, kalbi, aklı, rUhu aydınlatır buyurdu Bundan sonra padişaha, devamlı hal ve gonul sahiplerine yonelip onlarla beraber ve irtibat halinde olmayı tavsiye etti
Celebi Husrev Efendi , mevlevihanede devamlı olarak talebelerle meşgul olur, onları tasavvufun en yuksek derecelerine, mertebelerine yukselmeleri icin teşvik ederdi Hic bir talebesinin aşağı mertebelere takılıp kalmasını istemezdi Bu iki mertebe arasında buyuk fark bulunduğunu misallerle acıklardı KanUni Sultan Suleyman, mevlevihanenin ihtiyaclarını gormesi icin Şeyh Husrev Efendi ye pekcok yardımlar yapar, hediyeler gonderirdi Şeyh hazretleri de bunları talebelerine ve ihtiyac sahiplerine dağıtırdı Bazı kısa goruşlu ve kalbi bozuk kimseler, onun kendisine hic mal ayırmamasını, sultanın hediyesine ehemmiyet vermemek, talebelere ve muhtaclara dağıtmasını ise israfcılık olarak değerlendirdiler Bu sozleri işiten şeyh hazretleri cok uzuldu Kalbi yanık ve gozu yaşlı olduğu halde şu manada bir şiir soyledi: Dervişim, gonlumde ve rUhumda bir karışıklık tutmam Baştan ayağa nimetler icerisindeyim İcimde dunya malı duşuncesi yoktur Bunun hevesi ve uzuntusunu taşımam Gozumde ve gonlumde hakiki yar olan Allahu tealadan başkası yoktur
Fitne ve fesatcıların aleyhte sozlerine rağmen Celebi Husrevin şohreti her tarafta yayıldı Herkes onun sohbetine kavuşmak ve duasına mazhar olabilmek icin huzUruna koşuyordu Onun nazarlarına kavuşanlar gorunen ve gorunmeyen nimetlere, yuksek hallere kavuşurlardı Şeyh Husrev hazretleri ders vermekle meşgUl iken, Osmanlı Devleti icerisinde KanUni Sultan Suleyman Hanın oğlu Şehzade Bayezid saltanat iddiası ile ayaklanmıştı KanUni, diğer oğlu Selimi, onun uzerine gonderdi Şehzade Selim kuvvetleri ile Konyaya geldi O oncelikle Mevlana Celaleddini RUmi hazretlerinin kabrini ziyaret etmek istedi Yanında bulunanlarla birlikte turbeye girdi Her zamanki yuruyuşu ile serbest bir şekilde kabre doğru ilerlerken, turbedar MahmUd Dede onunu kesti ve; Mana aleminin sultanları olan boyle mubarek zatların huzUrunda mutevazi ve boynu bukuk olmalıdır diyerek ziyaret usUlunu hatırlattı Bunun uzerine şehzade ve yanındaki askeri erkan hatalarını anladılar Orada bulunan mihrabda Allah rızası icin namaz kıldılar Turbenin icini ve kubbeyi seyreden Şehzade Selim, oradaki tezyinatı, suslemeleri gorunce; Acaba once gelen sultanlar ve vezirler nicin luzum gormuşler de bu kadar masraf etmişler diye duşundu Ancak bu sırada maddi perdeler gozlerinin onunden kalktı ve Mevlana Celaleddini RUmi hazretlerinin kabrinin yanında dikilen iki arslanın kendisine doğru hucum ettiklerini dehşetle gordu Hemen, Yetiş MahmUd Dede! diye bağırdı MahmUd Dede derhal harekete gecerek şehzadeyi arslanların parcalamasından kurtardı Sonra şehzadeye donup; Evladım burası hakikat sultanlarının payitahtıdır Burada boyle arslanlar olmadan olmaz Fakat onlar edep perdesini yırtanlara karşı harekete gecer ve boyle harika gosterirler diyerek ikaz etti
Şehzade Selim ertesi gun tekrar Mevlana hazretlerinin kabrini ziyarete gittiğinde turbenin kapısında mana aleminin sultanlarından Celebi Husrev hazretleri ile karşılaştı Ondaki vakar ve heybetin karşısında Şehzade Selim e dunya sultanlığının verdiği heybet bir anda yok oldu Şeyh hazretlerine pekcok edeb ve hurmet gosterdi Bu tavrı ile şeyhin manevi yardımına kavuştu Şeyh Husrev kendisine; Mana sultanı ile dunya sultanı karşısında bir tek kişi baş kaldırmış ne yapabilir diyerek onun endişesini giderdi Boylece zafer kazanacağını mujdelemiş oldu Ayrıca tasarrufunun onun yanında olduğuna işaret etti Ertesi gun Konya yakınında Şehzade Selim, Şehzade Bayezidi bozguna uğratıp mağlup etti (1559) Savaştan sonra Şeyh Husrev Efendinin yanına gelip muzaffer olmaları icin duacı olmaları ve manevi yardımlarından dolayı teşekkurlerini arzetti Ona karşı kalbinde buyuk bir sevgi peyda oldu Pekcok ikram ve iltifatlarda bulundu Butun mevlevi şeyhleri ve dervişlerini donatıp ihsanlarda bulundu Ayrıca bu zaferin şukranesi olarak gelip gecenlerin icmesi icin bir de sebil yaptırdı
Celebi Husrev hazretleri KanUni devrinin son yıllarında tahminen 1562 yılında vefat etti Vefat etmeden once talebeleri arasından cok sevdiği sırlar sahibi, manevi derecesi yuksek oğlu Celebi Ferruhu talebeleri yetiştirmesi ve onların işini sevk ve idare etmesi icin kendi yerine halife tayin etmiştir