Çene Deformiteleri Biçimsizlik
Çene biçimsizlik deformiteleri durumunda ortak özellik, maloklüzyon yani dişlerin kapanmasının bozuk olmasıdır Bu durumun düzeltilmesi için yapılan estetik ameliyata çene estetiği denir Normalde daha alçak ve üstteki dişler birbirleriyle temas halinde ve üst çene ön dişleri daha aşağı dişlere göre fazla az öndedir Oklüzyon bozulduğunda, dişler arasındaki temas da bozulur ve aralarında bir açıklık oluşur
Bu açıklığın mesafesi arttıkça şekil bozukluğunun siklet derecesi de artar Bu açıklık aynı zamanda yumuşak dokuları ve yüzün şeklini de etkileyerek estetik bir bozukluğa da niçin olur Deformitenin düzeltilmesinde dişlerin alışılagelmiş pozisyonlarına, birbirleriyle bağlantı eder şekle getirilmelerine yani alışılagelmiş oklüzyonun sağlanmasına yönelik cerrahi girişimler yapılır Bilhassa ön daha alçak ve üst dişlerin arasının açık olması, kesici dişlerin işlevini bozar ve hasta yemek yemek yerken kesici dişlerini kullanamaz
Oklüzyon bozukluğunun oluşmasında esas sebep daha aşağı çene, üstteki çene veya her ikisine bağlı ortaya çıkabilir Çene normalden daha eksik gelişerek ufak boyutta olabilir ama bu duruma retrogeni adı verilir Bunun bütün tersi olan durumda ise çene normalden daha artı gelişerek öne dürüst çıkıntı oluşturur buna ise prognati denir Temel sebebin ne olduğunun saptanması için sefalometrik çözümleme denen bir incelemenin yapılması gerekir Bu incelemede kafa ve yüz kemiklerinin açısal ilişkileri ortaya konarak olağan açılara kadar sapmalar ölçülür Bunun sonucunda olağandışı durumun üst çene mi, daha aşağı çene mi, ya da her ikisine mi ait olduğu saptanır
Sefalometrik çözümleme dıştan çene kemik yapıları yumuşak doku özellikleri de incelenir daha sonra alt ve üst çenenin alçı kalıpları hazırlanarak alçı model üzerinde hangi seviyelerden kesi yapılacağı planlanır Bu plan yapılarak karar verildikten sonra hasta ile görüşülerek ameliyatın nasıl yapılacağı anlatılır
Lüzum üstteki çene, gerekse daha aşağı çene ameliyatlarında ilk önce ağız içinden yapılacak girişimler tercih edilir Ancak bazı durumlarda dıştan kesi yapılması gerekebilir Bu durumda kesinin nereden yapılacağı ne kadar iz kalacağı hasta ile görüşülerek anlatılır
Daha Aşağı çenenin önde olması ile birlikte bazı hastalarda burun da normalden büyük olabilir Bu durumda çene ameliyatı yapıldıktan daha sonra burun estetik ameliyatı nın yapılması daha içten olur
Ameliyat girişimleri:
Sadece dişlerin şekil bozukluğuna alt maloklüzyon durumunda diş hekimliği kadar ortodontik çare uygulanarak dişlerin oklüzyonu düzeltilir Mikrognati yani çenenin normalden minik olması durumunda çene kemiği uygun yerlerden kesilerek öne dürüst alınır ve oluşan açıklığa vücudun diğer yerlerinden alınan kemik dokusu nakledilir Çenenin aşırı geliştiği prognati durumunda ise uygun yerlerden kemik dokusu kesilerek çene geriye doğru alınır
Resimde daha alçak çene normalden daha geridedir Resmin ikinci kısmında obwegeserosteotomisi ile daha alçak çenenin öne alınması şematize edilmiştir Obwegeser metodunun avantajı, kesilen kemik yüzeylerin bölge olarak geniş olması nedeniyle kemik iyileşmenin daha iyi olması ve hastalığın yinelenme oranının daha az olmasıdır Buna karşılık teknik olarak daha güç bir metoddur
Ameliyat ağız içinden yapıldığında dışta herhangi bir ameliyat izi kalmaz
Bu resimde ise daha aşağı çenenin geriye kaydırılması için kullanılan metodlardan biri olan vertikal ramusosteotomisi şematize edilmiştir Teknik olarak daha basit bir metoddur Kemik kesisi dişlerin ve daha alçak çene kemiği içine giren damarsinir paketinin anında arkasında geçer Resimde üst çenenin geride olduğu maksillar retrognati durumunda maksillaya yapılan segmental osteotomi ile üst çenenin sadece önorta kısmının öne alınması şematize edilmiştir Parçanın öne alınması ile iki yanda oluşan kemik eksikliği hastanın diğer bir bölgesinden (örn kalça kemiği) alınan küçük iki kemik parçası ile doldurulacaktır
Ameliyat sonrası:
Ameliyat sonrası kemik kesileri iyileşene dek 6 hafta süreyle daha alçak ve üstteki çene birbirine elastik fiksasyon ile temas halinde tutulur Bu fiksasyonun amacı, kemik kesileri iyileşene değin parçaların durağan olarak kalmasını ve keza dişlerin kesintisiz temas ederek olağan oklüzyonun devamını sağlamaktır
Vakit sonunda teftiş röntgen filmleri çekilerek iyileşmenin tatmin edici olup olmadığı denetim edilir Tatmin Edici ise fiksasyon çıkarılır Tatmin Edici yok ise bir zaman daha fiksasyon çıkarılmaz Girişimler genel uyuşturma aşağıda yapılır Fiksasyon süresince hasta dişlerin emrindeki tarafından kamış ya da kaşıkla sulu gıdalarla beslenir Bu zaman içinde her beslenmeden sonradan ağız içinin gargara solüsyonları ile temizlenmesi dişlerin sağlığı ve ağız hijyeninin korunması yönünden önemlidir *
Çene biçimsizlik deformiteleri durumunda ortak özellik, maloklüzyon yani dişlerin kapanmasının bozuk olmasıdır Bu durumun düzeltilmesi için yapılan estetik ameliyata çene estetiği denir Normalde daha alçak ve üstteki dişler birbirleriyle temas halinde ve üst çene ön dişleri daha aşağı dişlere göre fazla az öndedir Oklüzyon bozulduğunda, dişler arasındaki temas da bozulur ve aralarında bir açıklık oluşur
Bu açıklığın mesafesi arttıkça şekil bozukluğunun siklet derecesi de artar Bu açıklık aynı zamanda yumuşak dokuları ve yüzün şeklini de etkileyerek estetik bir bozukluğa da niçin olur Deformitenin düzeltilmesinde dişlerin alışılagelmiş pozisyonlarına, birbirleriyle bağlantı eder şekle getirilmelerine yani alışılagelmiş oklüzyonun sağlanmasına yönelik cerrahi girişimler yapılır Bilhassa ön daha alçak ve üst dişlerin arasının açık olması, kesici dişlerin işlevini bozar ve hasta yemek yemek yerken kesici dişlerini kullanamaz
Oklüzyon bozukluğunun oluşmasında esas sebep daha aşağı çene, üstteki çene veya her ikisine bağlı ortaya çıkabilir Çene normalden daha eksik gelişerek ufak boyutta olabilir ama bu duruma retrogeni adı verilir Bunun bütün tersi olan durumda ise çene normalden daha artı gelişerek öne dürüst çıkıntı oluşturur buna ise prognati denir Temel sebebin ne olduğunun saptanması için sefalometrik çözümleme denen bir incelemenin yapılması gerekir Bu incelemede kafa ve yüz kemiklerinin açısal ilişkileri ortaya konarak olağan açılara kadar sapmalar ölçülür Bunun sonucunda olağandışı durumun üst çene mi, daha aşağı çene mi, ya da her ikisine mi ait olduğu saptanır
Sefalometrik çözümleme dıştan çene kemik yapıları yumuşak doku özellikleri de incelenir daha sonra alt ve üst çenenin alçı kalıpları hazırlanarak alçı model üzerinde hangi seviyelerden kesi yapılacağı planlanır Bu plan yapılarak karar verildikten sonra hasta ile görüşülerek ameliyatın nasıl yapılacağı anlatılır
Lüzum üstteki çene, gerekse daha aşağı çene ameliyatlarında ilk önce ağız içinden yapılacak girişimler tercih edilir Ancak bazı durumlarda dıştan kesi yapılması gerekebilir Bu durumda kesinin nereden yapılacağı ne kadar iz kalacağı hasta ile görüşülerek anlatılır
Daha Aşağı çenenin önde olması ile birlikte bazı hastalarda burun da normalden büyük olabilir Bu durumda çene ameliyatı yapıldıktan daha sonra burun estetik ameliyatı nın yapılması daha içten olur
Ameliyat girişimleri:
Sadece dişlerin şekil bozukluğuna alt maloklüzyon durumunda diş hekimliği kadar ortodontik çare uygulanarak dişlerin oklüzyonu düzeltilir Mikrognati yani çenenin normalden minik olması durumunda çene kemiği uygun yerlerden kesilerek öne dürüst alınır ve oluşan açıklığa vücudun diğer yerlerinden alınan kemik dokusu nakledilir Çenenin aşırı geliştiği prognati durumunda ise uygun yerlerden kemik dokusu kesilerek çene geriye doğru alınır
Resimde daha alçak çene normalden daha geridedir Resmin ikinci kısmında obwegeserosteotomisi ile daha alçak çenenin öne alınması şematize edilmiştir Obwegeser metodunun avantajı, kesilen kemik yüzeylerin bölge olarak geniş olması nedeniyle kemik iyileşmenin daha iyi olması ve hastalığın yinelenme oranının daha az olmasıdır Buna karşılık teknik olarak daha güç bir metoddur
Ameliyat ağız içinden yapıldığında dışta herhangi bir ameliyat izi kalmaz
Bu resimde ise daha aşağı çenenin geriye kaydırılması için kullanılan metodlardan biri olan vertikal ramusosteotomisi şematize edilmiştir Teknik olarak daha basit bir metoddur Kemik kesisi dişlerin ve daha alçak çene kemiği içine giren damarsinir paketinin anında arkasında geçer Resimde üst çenenin geride olduğu maksillar retrognati durumunda maksillaya yapılan segmental osteotomi ile üst çenenin sadece önorta kısmının öne alınması şematize edilmiştir Parçanın öne alınması ile iki yanda oluşan kemik eksikliği hastanın diğer bir bölgesinden (örn kalça kemiği) alınan küçük iki kemik parçası ile doldurulacaktır
Ameliyat sonrası:
Ameliyat sonrası kemik kesileri iyileşene dek 6 hafta süreyle daha alçak ve üstteki çene birbirine elastik fiksasyon ile temas halinde tutulur Bu fiksasyonun amacı, kemik kesileri iyileşene değin parçaların durağan olarak kalmasını ve keza dişlerin kesintisiz temas ederek olağan oklüzyonun devamını sağlamaktır
Vakit sonunda teftiş röntgen filmleri çekilerek iyileşmenin tatmin edici olup olmadığı denetim edilir Tatmin Edici ise fiksasyon çıkarılır Tatmin Edici yok ise bir zaman daha fiksasyon çıkarılmaz Girişimler genel uyuşturma aşağıda yapılır Fiksasyon süresince hasta dişlerin emrindeki tarafından kamış ya da kaşıkla sulu gıdalarla beslenir Bu zaman içinde her beslenmeden sonradan ağız içinin gargara solüsyonları ile temizlenmesi dişlerin sağlığı ve ağız hijyeninin korunması yönünden önemlidir *