Çift terapisi evlilik krizini çözmek, çift arasında ortak bir anlayış geliştirmek, çift bir açmaza girdiğinde olası çözümler üretmek, daha önceden açıklanmayan roller beklentiler ve aile kuralları konusunda ortak bir farkındalık sağlamak ve çiftin sağlıklı iletişim kurma becerilerini geliştirmek amacıyla yürütülen bir çeşit psikoterapi türüdür.
Çift terapisi aralarında duygusal bir bağ olan iki kişinin ilişkisine odaklanan bir çeşit ilişki psikoterapisidir. Literatürde ve günlük dilde evlilik terapisi, çift ve aile terapisi ile eş anlamda kullanılmaktadır. Çift ve aile terapisi eğitimi almış psikoterapistler tarafından yürütülmektedir.
Çift Terapisinin Amaçları Nelerdir?
Çift ve aile terapisinde amaç çift etkileşimlerini incelemek, uyum bozucu ilişki ve davranış kalıplarını yeniden organize etmek, gerileyici uyumsuz davranışların bozuk evlilik etkileşimlerinden kaynaklanıp kaynaklanmadığını saptamak, bir tanı ve tedavi planı düzenleyerek çiftin bunu anlamasını sağlamak, çiftin motivasyonlarını harekete geçirmek, çiftle güvene dayalı terapötik bir ilişki geliştirmek ve terapi planını yürütmektir. Çift terapisi çiftin ilişki kalıplarını değerlendirerek sorun yaratıcı tutumları değiştirmede çifte rehberlik eder.
Çift terapisti çiftin ilişkisini çoklu boyutlardan değerlendirip çift etkileşimlerinin dinamiğinde rol oynayan olumsuz faktörleri değiştirmeyi ve olumluları pekiştirip güçlendirmeyi hedefler. Çift terapisti, çift etkileşimlerini iyileştirmek, çiftin daha doyumlu ilişki yaşamalarını sağlamak, bazen de kriz çözümünü sağlamak amacıyla çift terapisi seanslarını yürütür.
Çift terapisti çiftin güncel fiziki, sosyal ve psikolojik işlevselliğini değerlendirmelidir. Çünkü çiftin güncel işlevselliği içinde bulunduğu çoklu düzeylerdeki aile, sosyal, kültürel, mesleki, fiziksel, ve ekonomik çevrelerle olan etkileşimlerinin bu güne yansımasıdır.
Çift İlişkisinin İşlevselliğini Bozan Bazı Psikososyal Etkenler:
-Ebeveyn çatışması ayrılık ya da boşanma
-Sevilen birinin kaybı
-Reddedilme
-Mesleki başarısızlık, Ekonomik Kayıplar
-Hastalık , hastaneye yatış
-İhmal ya da kötü davranılma
-Fiziksel ya da Psikolojik Travma ile karşılaşma
Çift terapisi bütün psikoterapi türleri arasında en çok özen gerektiren en kıymetli terapidir. Çünkü bir ailede ana ilişki evlilik (çift) ilişkisidir. Ailede evlilik ilişkisinin niteliği ailenin sağlığını etkileyen ana su vanasıdır. Çift ilişkisi diğer aile bireylerinden etkilense de çocuklar ve aile bireylerini etkileme gücünü elinde barındırır.
Çift terapisinin önemi evlilik sorunları çözülmediği sürece çiftin uyumsuzluğu ve aile huzursuzluğunun devam etmesinde saklıdır.
Çift Terapisinin Çalışma Alanları:
-Evlilikte Güven bunalımı
-Evlenme Korkusu
-Evlilikte Kıskançlık
-Geçmişte yaşanmış ilişkisel travmalar
-Eşler arası iletişim bozukluğu
-Evlilikte öfke kontrolü tedavisi
-Ayrılık ve boşanma
-Karşılanamayan duygusal ihtiyaçlar
-Ayrılık ve yas süreci
-Ebeveyinlik rolleri ve çocukların yetiştirilmesi
-İlişki Bağımlılığı
-Cinsel Problemler
-Orijin aileler üzerinden yaşanan sorunlar
-Paranın nasıl kazanılacağı ve kullanılacağı gibi finansal konular
-Fiziksel ve psikolojik travmalar
-Boşanma Kararsızlığı
-Aldatma
-Eşler arası iletişim sorunları
-Lousalık depresyonu
-Evlilik öncesi danışmanlık
-İlişkisel Travmalar vb alanları kapsar
Çift İlişkisinin Dinamiğinde Rol Oynayan Faktörler
-Çift İlişkisinde rahatsızlığı artıran özel faktörler nelerdir?
-Çiftin iletişim kalıpları ne kadar etkilidir?
-Çift ve Aile yapısında hiyerarşi belirgin mi, sınırlar kaymış mı? İç içe geçme, kopma, çatışma ,yoldan çıkma var mı?
-Çift arasında önemli hususlara ilişkin iletişimin niteliği nasıl? Mesajları açıkça ifade edebiliyorlar mı? Birbirlerini takdir ediyorlar mı?
-Çift üyelerinin birbirlerine karşı duyarlılığı nasıl? Duygular karşılıklı mı yoksa biri diğerini boşa mı düşürüyor? Eşlerden biri diğer eş üzüntülü, sıkıntılı, incinmiş, heyecanlı, ya da mutu olduğunda bunun farkına varıp uygun yaklaşım yada davranışta bulunuyor mu? Sevgilerini ifade ediyorlar mı?
Çift Terapisi İşe Yarıyor mu?
Çift terapisi, çiftin sağlıklı ve doyumlu bir ilişkiye sahip olmak için çoğu zaman alacakları en önemli karardır. Çiftlerin, ilişkileri iyice kötüleştikten sonra terapi alma girişiminde bulunduklarını gözlemlemekteyiz. İlişkinin kötüleşmesini beklemeden gelmek ilişkinizin yararınadır.
Çift terapisi işe yarar mı sorusu sadece bir kuşku ve zandır. Çift gerçekten ilişkilerine değer verir ve bunun için sorumluluk alarak çabalarsa çift terapisi çok işe yarar. Çift terapisi ilişkide kendini ve ötekini yeniden tanımaktır. Yürekte yüreğe giden yolu ilmik ilmik yeniden inşa etmektir. İlişkisel ruhunuzu sağlığa ve huzura kavuşturmaktır. Kendi varoluşunuzu ilişki içinde sağlıklı bir şekilde oluşturmaktır. İlişki içinde kendiliği gerçekleştirmeyi öğrenmektir. Çift terapisi ilişkisel travmalarınızı çözmek geçmişle yüzleşip onun yükünden kurtulmak ve yeniden gelecek yaratmaktır. En derindeki insani ihtiyaçlarımız hakkında farkındalık kazanmak ve onlara sahip çıkmaktır.
Çift terapisinin nihai amacı daha iyi çift iletişimi ve daha etkin problem çözme becerileri geliştirmek ve çiftin yapısal, etkileşimsel ve işlevsel sorunlarını düzeltmek ve etkisizleştirmektir.
Çift terapisi bir ilişki terapisidir. Hepimiz hayatta ilişkilerimizle var oluruz. İlişkilerimiz iyiyse mutlu ve huzurlu oluruz, ilişkilerimiz kötüyse mutsuz oluruz. İlişkisi kötüyken mutsuzluğu deneyimlemeyen yok gibidir. İnsanın doğası adeta ikili ilişki yaşamak için programlanmış gibidir.
İlişkilerimiz bir bakıma yaşam enerjimizdir. Yaşam enerjimizin akışı ilişkilerimizden gelir. Çocukluğumuzda kurduğumuz en önemli ilişki ebeveyn çocuk ilişkisidir. Yetişkinliğimizde kurduğumuz ana ilişki ise karşı cinsle olan evlilik (çift) ilişkisidir. Bu iki ana ilişki hayatımızı belirler. Çift ilişkisi iyi olmadığı sürece bir insanın mutlu ve huzurlu olması hemen hemen olanaksız gibidir. Görüldüğü gibi çift terapisinin değeri kendiliğinden menkuldür. Dolayısıyla gerekli hassasiyeti ve özeni de kendiliğinden hak eder.
