*
Yeni yapılandırılan “4+4+4 eğitim sistemi ile okula başlangıç yaşının 66 avuç içi indirilmesi tartışmaları da beraberinde getirdi Çocuklarının demin gerekli erişkinliğe ulaşmadığını düşünen böylece çok aile, çocukları ve onların eğitim hayatları ile ilgili önemli vesvese yaşamaya başladı Öyle fakat demin esas tuvalet eğitimi gibi öyle çok beceriyi kazanamamış minikler için aileler, bir yıl erteleme raporu elde etmek için hastanelere akın ediyor Rapor alamadığı halde çocuklarını okula yollamak istemeyen ebeveynler ise ciddi yaptırımlarla karşısında karşıya kalacak Peki, her ne kadar sizin gözünüzde bir bebek olsa da çocuğunuzun okul hayatına yerinde olup olmadığını nasıl anlarsınız?
*
Yaz ayları boyunca birçok aile, süreci yakından peşine düşüp takip ederek psikolog, psikiyatrist ve pediatristlerin kapısını aşındırdı Kendilerine gelen yoğun talepler neticesinde kamuoyunu *bilinçlendirmenin faydalı olduğunu düşünen DBE Tavır Bilimleri Enstitüsü Çocuk ve Genç Psikolojik Danışmanlık Merkezi Terapistleri, bu konudaki endişe ve kafa karışıklığını tamir etmek için iki taraflı bir tanımlama yayımladı İşte DBE Tavır Bilimleri Enstitüsü Çocuk ve Genç Psikolojik Danışmanlık Merkezi Terapistleri ’nden velilere kılavuz olacak “Okul Olgunluğu Değerlendirmesi…
*
Okul olgunluğu nedir?
Okul Olgunluğu çocuğun kronolojik yaşından fazla akademik ve şehvetli olgunluğunun tatmin edici olup olmamasına bağlıdır Akademik olgunluk ile kast edilen çocuğun ince motor (yazı yazmak için gerekli olan el becerileri), kısa ve uzun süreli akıl, işitsel ve görsel uyarı, aritmetiksel mantıklı düşünme, atama, dil, öğrenme ve alıştırma hızı becerilerinin okulda karşılaşacağı akademik yükü kaldırabilmesi için tatmin edici olup olmadığıdır Hissi olgunluk ise sosyal muhakeme, kurallara yerinde davranışlar sergileyebilme, sosyal problemleri çözme, dostluk başlatabilme ve sürdürebilme, politik olma, cins ve cinsiyet farkını kavrayabilmiş olma, hayal kırıklığı ile başa çıkabilme, öfke kontrolü gibi faktörleri içinde barındıran bir beceriler topluluğudur*
*
Gelişim her çocukta farklıdır…
Belli gelişim basamakları için belli yaş aralıkları mevcuttur Örneğin, bebeklerin dişlerinin 69 ay arası çıkması, 1 yaş civarı yürümesi beklenir Ama her çocuk için bireysel farklılıklar laf konusudur Birinin kadınsı 4 ayda çıkarken, diğerinin kadınsı 14 ayda çıkabilir veya biri 10 aylıkken yürürken diğeri 15 aylıkken yürüyebilir Okul olgunluğunda da belirtilen bir aralık verilse de bir takım çocuklar daha erken bazıları daha geç bu olgunluğa erişebilirler Bayağı gelişim bildiren * *555 yaş (6066 ay) çocuğu denge kurmada epeyce ilerlemiştir; ceset koordinasyonu gelişmiştir; çatal ve bıçağı iyi kullanır; iğne ve iplikle düğme dikebilir, baş, cisim, kollar, bacaklar, ağız ve gözlerden oluşan insan çizimi yapabilir; kare ve üçgeni çizebilir; bazı harfleri kopyalayabilir: V, T, H, O, L, A, C, U, Y; parmaklarını kullanarak sayı sayabilir; 1012 rengi tanır; daha ayrıntılı resimler çizer (pencereleri, kapısı çatısı, bacası olan bir ev gibi); adını, yaşını, adresini ve başlıca doğum tarihini bilir; ismini tanıyabilir ve yazmaya çalışabilir; geçmiş, şimdiki ve gelecek zaman ile ilgili konuşurken kelimeleri (dün, bugün, yarın) içten kullanır; gramer kurallarına uygun konuşur; hikâyeler dinlemeyi ve ayrıntıları ile başkalarına anlatmayı sever; kendi kendilerine giyinip soyunabilir fakat ayakkabılarını bağlamakta zorlanabilir Oysa 1 sınıfın akademik ve sosyal yükünü rahatlıkla taşıyabilmek için bu özelliklerden birazcık daha fazlası gereklidir*
*
Kalemi tamamıyla doğru tutması; kendi adını ve soyadını yazması; rakamları birbiri ile aynı boyutta yapması; siklet, uzunluk, hacim, vakit kavramlarını algılayabilmesi; ayrıntılı ve iki boyutlu insan çizimleri yapabilmesi; tehlikesiz ve akan bir şekilde konuşması; jurnal işleri tek başlarına yapabilmesi; öteki çocuklarla işbirliği içinde oynayabilmesi ve evcilik oynarken arkadaşlarına ve kendisine ayrı roller verip bu rollerin gerektirdiği gibi davranabilmesi beklenir
*
Bireysel farklılıklar laf konusu olduğu için yaş ortalamasının üzerinde gelişen bir 55 yaş * * (66 ay) çocuğu da bu özellikleri gösterebilir bu nedenle, uzmanlar her sene dinç çocuk danışmanlığı çerçevesinde okula başlangıç yaşı gelmiş çocuklara mektep olgunluğu değerlendirmesi yapar, aileleri keza okula başlayıp başlamama keza de çocuğun becerilerine ve karakter özelliklerine yerinde okul seçimi konusunda bilgilendirir
*
Ayrı değerlendirme araçları kullanılmalı…
Mektep Olgunluğu Değerlendirmesi yapılırken iki öbür grup değerlendirme aracı kullanılır Bunlar tarafsız ve projektif testler olarak ikiye ayrılır Nesnel testler, çocuğun us özelliklerinin profilini çıkarmayı sağlayarak akademik olarak okula hazırlanmış mı değil mi sorusunun cevabının bulunmasını sağlar Projektif testler ise çocuğun ruhsal yapılanması ile data vererek yukarıda sayılan becerilerinin ne şekilde geliştiği hakkında yorum yapılmasına yardımcı olur Bu testlere ek olarak uzmanların yaptığı klinik gözlem, değerlendirmenin önemli bir parçasıdır*
*
Yalnızca testlerin sayısal sonuçları değil, çocuğun bu değerlendirmeler sırasındaki tutumu, davranışları, dikkatini odaklama düzeyi ve işbirliği karara varmada etkilidir Eğer değerlendirmelerin sonucunda, çocuğun becerilerinin mektep yükünü kaldırabilecek düzeyde olduğu görülürse okula başlaması yönünde aile yönlendirilir Ara Sıra birçok alanda mektep olgunluğuna ulaşmış olmasına rağmen çocuğun birkaç gelişim alanı huzursuz olabilir Böyle durumlarda ailelere çocuklarının gelişmesi gereken alanlarına nasıl yardım olacakları konusunda rehberlik edilmelidir
Yeni yapılandırılan “4+4+4 eğitim sistemi ile okula başlangıç yaşının 66 avuç içi indirilmesi tartışmaları da beraberinde getirdi Çocuklarının demin gerekli erişkinliğe ulaşmadığını düşünen böylece çok aile, çocukları ve onların eğitim hayatları ile ilgili önemli vesvese yaşamaya başladı Öyle fakat demin esas tuvalet eğitimi gibi öyle çok beceriyi kazanamamış minikler için aileler, bir yıl erteleme raporu elde etmek için hastanelere akın ediyor Rapor alamadığı halde çocuklarını okula yollamak istemeyen ebeveynler ise ciddi yaptırımlarla karşısında karşıya kalacak Peki, her ne kadar sizin gözünüzde bir bebek olsa da çocuğunuzun okul hayatına yerinde olup olmadığını nasıl anlarsınız?
*
Yaz ayları boyunca birçok aile, süreci yakından peşine düşüp takip ederek psikolog, psikiyatrist ve pediatristlerin kapısını aşındırdı Kendilerine gelen yoğun talepler neticesinde kamuoyunu *bilinçlendirmenin faydalı olduğunu düşünen DBE Tavır Bilimleri Enstitüsü Çocuk ve Genç Psikolojik Danışmanlık Merkezi Terapistleri, bu konudaki endişe ve kafa karışıklığını tamir etmek için iki taraflı bir tanımlama yayımladı İşte DBE Tavır Bilimleri Enstitüsü Çocuk ve Genç Psikolojik Danışmanlık Merkezi Terapistleri ’nden velilere kılavuz olacak “Okul Olgunluğu Değerlendirmesi…
*
Okul olgunluğu nedir?
Okul Olgunluğu çocuğun kronolojik yaşından fazla akademik ve şehvetli olgunluğunun tatmin edici olup olmamasına bağlıdır Akademik olgunluk ile kast edilen çocuğun ince motor (yazı yazmak için gerekli olan el becerileri), kısa ve uzun süreli akıl, işitsel ve görsel uyarı, aritmetiksel mantıklı düşünme, atama, dil, öğrenme ve alıştırma hızı becerilerinin okulda karşılaşacağı akademik yükü kaldırabilmesi için tatmin edici olup olmadığıdır Hissi olgunluk ise sosyal muhakeme, kurallara yerinde davranışlar sergileyebilme, sosyal problemleri çözme, dostluk başlatabilme ve sürdürebilme, politik olma, cins ve cinsiyet farkını kavrayabilmiş olma, hayal kırıklığı ile başa çıkabilme, öfke kontrolü gibi faktörleri içinde barındıran bir beceriler topluluğudur*
*
Gelişim her çocukta farklıdır…
Belli gelişim basamakları için belli yaş aralıkları mevcuttur Örneğin, bebeklerin dişlerinin 69 ay arası çıkması, 1 yaş civarı yürümesi beklenir Ama her çocuk için bireysel farklılıklar laf konusudur Birinin kadınsı 4 ayda çıkarken, diğerinin kadınsı 14 ayda çıkabilir veya biri 10 aylıkken yürürken diğeri 15 aylıkken yürüyebilir Okul olgunluğunda da belirtilen bir aralık verilse de bir takım çocuklar daha erken bazıları daha geç bu olgunluğa erişebilirler Bayağı gelişim bildiren * *555 yaş (6066 ay) çocuğu denge kurmada epeyce ilerlemiştir; ceset koordinasyonu gelişmiştir; çatal ve bıçağı iyi kullanır; iğne ve iplikle düğme dikebilir, baş, cisim, kollar, bacaklar, ağız ve gözlerden oluşan insan çizimi yapabilir; kare ve üçgeni çizebilir; bazı harfleri kopyalayabilir: V, T, H, O, L, A, C, U, Y; parmaklarını kullanarak sayı sayabilir; 1012 rengi tanır; daha ayrıntılı resimler çizer (pencereleri, kapısı çatısı, bacası olan bir ev gibi); adını, yaşını, adresini ve başlıca doğum tarihini bilir; ismini tanıyabilir ve yazmaya çalışabilir; geçmiş, şimdiki ve gelecek zaman ile ilgili konuşurken kelimeleri (dün, bugün, yarın) içten kullanır; gramer kurallarına uygun konuşur; hikâyeler dinlemeyi ve ayrıntıları ile başkalarına anlatmayı sever; kendi kendilerine giyinip soyunabilir fakat ayakkabılarını bağlamakta zorlanabilir Oysa 1 sınıfın akademik ve sosyal yükünü rahatlıkla taşıyabilmek için bu özelliklerden birazcık daha fazlası gereklidir*
*
Kalemi tamamıyla doğru tutması; kendi adını ve soyadını yazması; rakamları birbiri ile aynı boyutta yapması; siklet, uzunluk, hacim, vakit kavramlarını algılayabilmesi; ayrıntılı ve iki boyutlu insan çizimleri yapabilmesi; tehlikesiz ve akan bir şekilde konuşması; jurnal işleri tek başlarına yapabilmesi; öteki çocuklarla işbirliği içinde oynayabilmesi ve evcilik oynarken arkadaşlarına ve kendisine ayrı roller verip bu rollerin gerektirdiği gibi davranabilmesi beklenir
*
Bireysel farklılıklar laf konusu olduğu için yaş ortalamasının üzerinde gelişen bir 55 yaş * * (66 ay) çocuğu da bu özellikleri gösterebilir bu nedenle, uzmanlar her sene dinç çocuk danışmanlığı çerçevesinde okula başlangıç yaşı gelmiş çocuklara mektep olgunluğu değerlendirmesi yapar, aileleri keza okula başlayıp başlamama keza de çocuğun becerilerine ve karakter özelliklerine yerinde okul seçimi konusunda bilgilendirir
*
Ayrı değerlendirme araçları kullanılmalı…
Mektep Olgunluğu Değerlendirmesi yapılırken iki öbür grup değerlendirme aracı kullanılır Bunlar tarafsız ve projektif testler olarak ikiye ayrılır Nesnel testler, çocuğun us özelliklerinin profilini çıkarmayı sağlayarak akademik olarak okula hazırlanmış mı değil mi sorusunun cevabının bulunmasını sağlar Projektif testler ise çocuğun ruhsal yapılanması ile data vererek yukarıda sayılan becerilerinin ne şekilde geliştiği hakkında yorum yapılmasına yardımcı olur Bu testlere ek olarak uzmanların yaptığı klinik gözlem, değerlendirmenin önemli bir parçasıdır*
*
Yalnızca testlerin sayısal sonuçları değil, çocuğun bu değerlendirmeler sırasındaki tutumu, davranışları, dikkatini odaklama düzeyi ve işbirliği karara varmada etkilidir Eğer değerlendirmelerin sonucunda, çocuğun becerilerinin mektep yükünü kaldırabilecek düzeyde olduğu görülürse okula başlaması yönünde aile yönlendirilir Ara Sıra birçok alanda mektep olgunluğuna ulaşmış olmasına rağmen çocuğun birkaç gelişim alanı huzursuz olabilir Böyle durumlarda ailelere çocuklarının gelişmesi gereken alanlarına nasıl yardım olacakları konusunda rehberlik edilmelidir