Çocuklar büyüyüp,olgunlaştıkça resimleri daha ayrıntılı, oranlı ve realist olur Her yaş dönemi resimlerinin belirgin özellikleri vardır
1KARALAMA DÖNEMİ (14)YAŞ ARASI
Çocuklar bu yaşlar arasında gelişi hoş çizimler yaparlar Resimler daha fazla oyun amaçlıdır Çizgiler,tren rayı vb dir
2ŞEMA ÖNCESİ DÖNEM (47) YAŞ ARASI
Üç yaş çocuğu tipik dairesel kafa çizebilir İnsan çiz değince baş ve ayaklarıolan insan çizebilirler Yüz hatlarını belirleyebilir Dört yaş çocuğu kollarıve bacakları olan çöp adam çizebilirler Beş yaşındaki çocuğunun yaptığı insanve evler daha belirgin olmaktadır Altı yaş çocuğunun yaptığı resimler de artık yavaş yavaş konuda vardır Resimlerde yer zemini çizgisi mevcuttur Resimlerde saydamlık da vardır Örneğin konut çizimlerinde evin içindeki eşyalarında çiziliyor olması gibi
RENKLERİN ANLAMLARI (47) YAŞ ARASI
Dört beş yaşlarındaki çocuklar çoğunlukla renk ayrımı yapmadan devlete ait boyarlar Bu yaşlarda asıl ve ara renkleri öğrenebilirler Mutlu resimlerde başlıca sarı renk, üzüntülü resimlerde başlıca kahverengi renk daha ağırlıktadır Unutulmamalıdır fakat çocuk hangi rengi seviyorsa, resimlerde önem o renge doğrudur Resimlerde tartma kırmızı renkse iddiacılığı ve saldırganlığı temsilcilik eder Pembe, sarı, turuncugibi sıcak renkleri seçen çocuklar iyi kalpli, düzenli, işbirlikçidir Siyah,mavi, yeşil, kahverengi gibi soğuk renkleri seçen çocuklar, baskıcı aile ortamında yetişen iddiacı, çekingen, güçlükle yoklama edilen, uyumsuz, gerçekduygularını bastıran çocukları temsilcilik edebilir
3ŞEMATİK DÖNEM (79) YAŞLAR ARASI
Resimler daha keskin ve ayrıntılıdır Birincil bakışta resmin ne olduğu kolaylıkla anlaşılabilir Resimler daha gerçekçidir Resimde mekansal ilişki vardır Çocuklar yer çizgisi kullanırlar Yer çizgisi çocuğun kendisi ve çevresiyle olan ilişkinin boyutunu temsil eder Bu dönemde kuşbakışı resim çizimleri ağırlıktadır
4GERÇEKÇILIK DÖNEMİ (912)YAŞLAR ARASI
Bu dönemde resimlerde daha detaylı çizimler ve realist bir yaklaşma görülürResim konularında kızlar ve erkekler arasında farklılıklar gözlemlenir Kız çocukları daha fazla bebek resmi,portreler,elbiselererkek çocukları ise otomobil,gemi, uçakçizerler Resimleri beğenmeme, fazla hassasiyet ve kendini ifade güçlüğü görülür
5DOĞALCILIK DÖNEMİ(1214)YAŞLAR ARASI
Nesneler orantılıdır Resimler perspektiftir Yakın çevrede gördüğü objelerin orantılarını, boyutlarını ve derinliklerini çizgileriyle yansıtmaya çalışırRenkleri ise en iyi şekilde kullanırlar
ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN RESİMLERİ
Resimlerde bariz herhangi birkonu yoktur Plansızdır Yaşıtlarının fotoğraf özelliklerinden epeyce gerilik gösterir Fotoğraf zayıf ve ilkeldir Başlıca kağıda resim yerine çeşitlik aramalar yaparlar Ayrıntılar bulunmaz Mesela insan devlete ait çiz dediğimizde yalnızca hudut belirten bir çizgi çizilir Gözler, ağız, burun vs çizilmez Ev çizdiğinde çatısı kapısı, bahçesi diğer bir yere çizilir Çocukta resimleri ters çizme sıklıkla karşılaşılıyorsa öğrenme güçlüğü çekebileceği düşünülebilir Örneğin ağaçların ters çizilmesi gibi
ÜSTÜN YETENEKLI ÇOCUKLARIN RESİMLERİ
Üstün yetenekli birey diğer insanlardan farklı düşünebilme davranabilme kabiliyetine sahiptir Resimlerde dikkati çeken iki taraflı özellikler kısaca, akranlarından üstün bir performans göstermeleri, bambaşka kavramlar arasında akla yatkın ilişkiler kurabilmeleri, gelişmiş düş gücü, çizilen figürlerin hareket halinde olabilmesi, renklerin genelde canlı olması kağıdın tamamının kullanılması gibi
UNUTULMAMALIDIR KI
Çok hoş fotoğraf yapan çocuk zekidir,akıllı çocuklar güzel fotoğraf yaparlar DENİLEMEZ
ÇOCUĞUN PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİNİ YANSITAN RESİMLER
OKUL FOBİSİ : Resimlerde aile bireyleri ağırlıklı olarak çizilirOkul ,öğrenci devlete ait çizmek istemezler Ev ve evde mutlu çocuk resimleri çizerler Resimler saydamdır
GÜVENSİZLİĞİ YANSITAN RESİMLER: Kağıdın tamamı kullanılmaz, boşluklar fazladır Çizimler yarımdır Ufak figürler çizmeve kağıdın bir bölümünü yararlanma eğilimindedirler İnsan figürlerinde el veayakların çizilmemiş olması güvensizliği ve çevreye uyumda yaşanılan güçlüğü, irtibat eksikliğini, paylaşım azlığını, kendinden başka insanlarla birlikte olmamayı, bencilliği de açıklama etmektedir Güvensiz çocuğun resimlerindeki çizgiler daha çok silik ve kesik kesiktir
HİPERAKTİF ÇOCUKLARIN RESİMLERİ: Taşkın ve çok renkli fotoğraf çizerlerGerilimli oldukları için başlıca karalamayı tercihederler ve resimleri her zaman yarım kalır Çizdiklerinde ise resimleri çok büyükolur
CİNSEL KİMLİK KARMAŞASI : Anne ve babaya aşırı yaklaşılması, zıt cinsel kimlikte çizimlerde yoğunlaştırma, evresimlerinde yatak odasının çizimi, etek giyen, çocuk emziren baba, ava gidensakal bırakan anne figürlerinin çizilmiş olması bize bazı ipuçları vermektedir
AİLEDE ILETIŞIM KOPUKLUĞU VE PROBLEMLERİN OLDUĞUNU IFADE EDEN RESİMLER
Ailede irtibat kopukluğu, aileyi konu bölge resimlerde dobra dobra görülmektedir
Resimde aile üyelerinin birinin veya birkaçının eksikliği ,(annenin,babanın,kardeşlerin,aile içinde yaşayan öteki fertlerin hala, amca,büyükbaba, ninenin çizilmemiş olması ) Aile fertlerini çizmeyi ret etmesi,ebeveyn figürlerinin olmaması parçalanmış aileyi, sevgi eksikliğini, anne baba ve çocukların arasına nesnelerin yerleştirilmesi, aile bireylerinin arasına köprü, gökdelen evler, yol, ırmak, ağaçlarınçizilmesi,irtibat problemlerinin bir göstergesi olarak makul
Anne babanın koskocoman çocuğun fazla minik ya da anne babadan birinin büyük diğerinin ufak çizilmiş olması, ailede baskıyı, aile fertleri aralarında problemin olduğunu, baskıcı ve otoriter tutumu, anne babanın çok gösterişli çizimi onlara duyulan hayranlığı da temsilcilik edebilir
Resimde ufak kardeşin anne babanın elinden tutuyor olması ve diğer çocuğun fazla uzaklarda çizilmesi veya hiç çizilmemiş olması, sevgi yoksunluğunu, kardeş kıskançlığını, kendisini değil saydığını, iç çatışmaların bir göstergesi olabileceği düşünülebilir
RESİMLERDEKİ FİGÜRLERİN ANLAMLARI İNSAN FİGÜRÜNDEKİ KISIMLARIN ANLAMLARI
Büyük veya fazla minik kafanın çizilmesi zihinsel aktivite de problemlerin olduğunu,zihinsel geriliği ifade eder
Vücudun organlarının çizilmemesi veya yetersiz bırakılması, endişe duyulan,rahatsızlık hissedilen kısımları yansıtır
Kolların gösterişli çizimi, aile içi ve çocuğa karşın şiddeti, kolların çizilmemesi ise güç ve kuvvetin azlığını,
Ağzın büyük veya ufak çizimi dil ve hitabe problemini, ağzın çizilmemesi iletişim problemlerini
Gözlerin büyük çizimi merakı, boş ve yararsız bakan gözlerin olması görme problemini ve görmeye ast öğrenme problemlerini
Burunun abartılı çizimi astım, bronşit vb solunum yoluna alt problemlerin olduğunu burunun çizilmemesi kuvvet savaşını, güçsüzlüğü, desteksizliği
Kulakların normalinden bambaşka, büyük ya da ufak çizimi işitmeye alt problemlerin olduğunu
Ellerin koskocoman çizilmesi dayağı, şiddeti, çalma eylemlerini, fazla küçükçizilmesi ise güvensizliği, çevreye ahenk güçlüğünü
Ayakların gösterişli çizimi kendine olan güveni, küçük çizilmesi ise güvensizliğive yardımsızlığı,
cinsel organların çizimi saldırganlığı, fazla endişeyi ve anne babayı çıplak görmüş olmayı temsilcilik etmektedir
KONUT FİGÜRLERİNİN YORUMLANMASI
Konut,çocuğun hissi yaşamının oluştuğu merkezdir Evin transparan olarak çizilmesi,yaşamı canlılığı, içini göstermeyen duvarların çizilmiş olması ise karamsarlığı, hayat ifadesindeki güçlükleri, kendini anlatmakta karşılaşılan zorlukları ifade etmektedir
Evlerdeki bacalardan yükselen kalın dumanlar, aile içinde yaşanılan kavgaları, çatışmaları, sürtüşmeleri gösterir
Yüksek binalar ve gökdelenler, çocuktaki açlık ve komplekslerin, gerginliğin yansımasıdır Ezilme ve başkaldırı vardır Evlerden meydana çıkan yollar rehberliğe, yol gösterilmeye duyulan ihtiyaçtır Resimlerde, insan resimlerinin azlığı ya da yokluğu sosyal ilişkilerde kopukluğu belirtir İnsan figürünün çokluğu ise sosyal ilişkilerdeki gelişmişlik düzeyini belirtir Çizilen kuş resimleri özgürlüğe duyulan ihtiyacı belirtir
Çizilen ağaçlarda meyve olması bereketli olma ricası, yeşil yapraklı ağaçlar canlılığı, solmuş yapraklı ağaçlar ve yaprak dökümü vefat isteğini, ağaç köklerinin olması içgüdüye önem vermesi ve bağımlılık duygularını yansıtır
Resimlerde çok bulut ya da koyu renkli bulutların olması, çözülemeyen problemleri açıklama etmektedir
*
1KARALAMA DÖNEMİ (14)YAŞ ARASI
Çocuklar bu yaşlar arasında gelişi hoş çizimler yaparlar Resimler daha fazla oyun amaçlıdır Çizgiler,tren rayı vb dir
2ŞEMA ÖNCESİ DÖNEM (47) YAŞ ARASI
Üç yaş çocuğu tipik dairesel kafa çizebilir İnsan çiz değince baş ve ayaklarıolan insan çizebilirler Yüz hatlarını belirleyebilir Dört yaş çocuğu kollarıve bacakları olan çöp adam çizebilirler Beş yaşındaki çocuğunun yaptığı insanve evler daha belirgin olmaktadır Altı yaş çocuğunun yaptığı resimler de artık yavaş yavaş konuda vardır Resimlerde yer zemini çizgisi mevcuttur Resimlerde saydamlık da vardır Örneğin konut çizimlerinde evin içindeki eşyalarında çiziliyor olması gibi
RENKLERİN ANLAMLARI (47) YAŞ ARASI
Dört beş yaşlarındaki çocuklar çoğunlukla renk ayrımı yapmadan devlete ait boyarlar Bu yaşlarda asıl ve ara renkleri öğrenebilirler Mutlu resimlerde başlıca sarı renk, üzüntülü resimlerde başlıca kahverengi renk daha ağırlıktadır Unutulmamalıdır fakat çocuk hangi rengi seviyorsa, resimlerde önem o renge doğrudur Resimlerde tartma kırmızı renkse iddiacılığı ve saldırganlığı temsilcilik eder Pembe, sarı, turuncugibi sıcak renkleri seçen çocuklar iyi kalpli, düzenli, işbirlikçidir Siyah,mavi, yeşil, kahverengi gibi soğuk renkleri seçen çocuklar, baskıcı aile ortamında yetişen iddiacı, çekingen, güçlükle yoklama edilen, uyumsuz, gerçekduygularını bastıran çocukları temsilcilik edebilir
3ŞEMATİK DÖNEM (79) YAŞLAR ARASI
Resimler daha keskin ve ayrıntılıdır Birincil bakışta resmin ne olduğu kolaylıkla anlaşılabilir Resimler daha gerçekçidir Resimde mekansal ilişki vardır Çocuklar yer çizgisi kullanırlar Yer çizgisi çocuğun kendisi ve çevresiyle olan ilişkinin boyutunu temsil eder Bu dönemde kuşbakışı resim çizimleri ağırlıktadır
4GERÇEKÇILIK DÖNEMİ (912)YAŞLAR ARASI
Bu dönemde resimlerde daha detaylı çizimler ve realist bir yaklaşma görülürResim konularında kızlar ve erkekler arasında farklılıklar gözlemlenir Kız çocukları daha fazla bebek resmi,portreler,elbiselererkek çocukları ise otomobil,gemi, uçakçizerler Resimleri beğenmeme, fazla hassasiyet ve kendini ifade güçlüğü görülür
5DOĞALCILIK DÖNEMİ(1214)YAŞLAR ARASI
Nesneler orantılıdır Resimler perspektiftir Yakın çevrede gördüğü objelerin orantılarını, boyutlarını ve derinliklerini çizgileriyle yansıtmaya çalışırRenkleri ise en iyi şekilde kullanırlar
ZİHİNSEL YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN RESİMLERİ
Resimlerde bariz herhangi birkonu yoktur Plansızdır Yaşıtlarının fotoğraf özelliklerinden epeyce gerilik gösterir Fotoğraf zayıf ve ilkeldir Başlıca kağıda resim yerine çeşitlik aramalar yaparlar Ayrıntılar bulunmaz Mesela insan devlete ait çiz dediğimizde yalnızca hudut belirten bir çizgi çizilir Gözler, ağız, burun vs çizilmez Ev çizdiğinde çatısı kapısı, bahçesi diğer bir yere çizilir Çocukta resimleri ters çizme sıklıkla karşılaşılıyorsa öğrenme güçlüğü çekebileceği düşünülebilir Örneğin ağaçların ters çizilmesi gibi
ÜSTÜN YETENEKLI ÇOCUKLARIN RESİMLERİ
Üstün yetenekli birey diğer insanlardan farklı düşünebilme davranabilme kabiliyetine sahiptir Resimlerde dikkati çeken iki taraflı özellikler kısaca, akranlarından üstün bir performans göstermeleri, bambaşka kavramlar arasında akla yatkın ilişkiler kurabilmeleri, gelişmiş düş gücü, çizilen figürlerin hareket halinde olabilmesi, renklerin genelde canlı olması kağıdın tamamının kullanılması gibi
UNUTULMAMALIDIR KI
Çok hoş fotoğraf yapan çocuk zekidir,akıllı çocuklar güzel fotoğraf yaparlar DENİLEMEZ
ÇOCUĞUN PSİKOLOJİK ÖZELLİKLERİNİ YANSITAN RESİMLER
OKUL FOBİSİ : Resimlerde aile bireyleri ağırlıklı olarak çizilirOkul ,öğrenci devlete ait çizmek istemezler Ev ve evde mutlu çocuk resimleri çizerler Resimler saydamdır
GÜVENSİZLİĞİ YANSITAN RESİMLER: Kağıdın tamamı kullanılmaz, boşluklar fazladır Çizimler yarımdır Ufak figürler çizmeve kağıdın bir bölümünü yararlanma eğilimindedirler İnsan figürlerinde el veayakların çizilmemiş olması güvensizliği ve çevreye uyumda yaşanılan güçlüğü, irtibat eksikliğini, paylaşım azlığını, kendinden başka insanlarla birlikte olmamayı, bencilliği de açıklama etmektedir Güvensiz çocuğun resimlerindeki çizgiler daha çok silik ve kesik kesiktir
HİPERAKTİF ÇOCUKLARIN RESİMLERİ: Taşkın ve çok renkli fotoğraf çizerlerGerilimli oldukları için başlıca karalamayı tercihederler ve resimleri her zaman yarım kalır Çizdiklerinde ise resimleri çok büyükolur
CİNSEL KİMLİK KARMAŞASI : Anne ve babaya aşırı yaklaşılması, zıt cinsel kimlikte çizimlerde yoğunlaştırma, evresimlerinde yatak odasının çizimi, etek giyen, çocuk emziren baba, ava gidensakal bırakan anne figürlerinin çizilmiş olması bize bazı ipuçları vermektedir
AİLEDE ILETIŞIM KOPUKLUĞU VE PROBLEMLERİN OLDUĞUNU IFADE EDEN RESİMLER
Ailede irtibat kopukluğu, aileyi konu bölge resimlerde dobra dobra görülmektedir
Resimde aile üyelerinin birinin veya birkaçının eksikliği ,(annenin,babanın,kardeşlerin,aile içinde yaşayan öteki fertlerin hala, amca,büyükbaba, ninenin çizilmemiş olması ) Aile fertlerini çizmeyi ret etmesi,ebeveyn figürlerinin olmaması parçalanmış aileyi, sevgi eksikliğini, anne baba ve çocukların arasına nesnelerin yerleştirilmesi, aile bireylerinin arasına köprü, gökdelen evler, yol, ırmak, ağaçlarınçizilmesi,irtibat problemlerinin bir göstergesi olarak makul
Anne babanın koskocoman çocuğun fazla minik ya da anne babadan birinin büyük diğerinin ufak çizilmiş olması, ailede baskıyı, aile fertleri aralarında problemin olduğunu, baskıcı ve otoriter tutumu, anne babanın çok gösterişli çizimi onlara duyulan hayranlığı da temsilcilik edebilir
Resimde ufak kardeşin anne babanın elinden tutuyor olması ve diğer çocuğun fazla uzaklarda çizilmesi veya hiç çizilmemiş olması, sevgi yoksunluğunu, kardeş kıskançlığını, kendisini değil saydığını, iç çatışmaların bir göstergesi olabileceği düşünülebilir
RESİMLERDEKİ FİGÜRLERİN ANLAMLARI İNSAN FİGÜRÜNDEKİ KISIMLARIN ANLAMLARI
Büyük veya fazla minik kafanın çizilmesi zihinsel aktivite de problemlerin olduğunu,zihinsel geriliği ifade eder
Vücudun organlarının çizilmemesi veya yetersiz bırakılması, endişe duyulan,rahatsızlık hissedilen kısımları yansıtır
Kolların gösterişli çizimi, aile içi ve çocuğa karşın şiddeti, kolların çizilmemesi ise güç ve kuvvetin azlığını,
Ağzın büyük veya ufak çizimi dil ve hitabe problemini, ağzın çizilmemesi iletişim problemlerini
Gözlerin büyük çizimi merakı, boş ve yararsız bakan gözlerin olması görme problemini ve görmeye ast öğrenme problemlerini
Burunun abartılı çizimi astım, bronşit vb solunum yoluna alt problemlerin olduğunu burunun çizilmemesi kuvvet savaşını, güçsüzlüğü, desteksizliği
Kulakların normalinden bambaşka, büyük ya da ufak çizimi işitmeye alt problemlerin olduğunu
Ellerin koskocoman çizilmesi dayağı, şiddeti, çalma eylemlerini, fazla küçükçizilmesi ise güvensizliği, çevreye ahenk güçlüğünü
Ayakların gösterişli çizimi kendine olan güveni, küçük çizilmesi ise güvensizliğive yardımsızlığı,
cinsel organların çizimi saldırganlığı, fazla endişeyi ve anne babayı çıplak görmüş olmayı temsilcilik etmektedir
KONUT FİGÜRLERİNİN YORUMLANMASI
Konut,çocuğun hissi yaşamının oluştuğu merkezdir Evin transparan olarak çizilmesi,yaşamı canlılığı, içini göstermeyen duvarların çizilmiş olması ise karamsarlığı, hayat ifadesindeki güçlükleri, kendini anlatmakta karşılaşılan zorlukları ifade etmektedir
Evlerdeki bacalardan yükselen kalın dumanlar, aile içinde yaşanılan kavgaları, çatışmaları, sürtüşmeleri gösterir
Yüksek binalar ve gökdelenler, çocuktaki açlık ve komplekslerin, gerginliğin yansımasıdır Ezilme ve başkaldırı vardır Evlerden meydana çıkan yollar rehberliğe, yol gösterilmeye duyulan ihtiyaçtır Resimlerde, insan resimlerinin azlığı ya da yokluğu sosyal ilişkilerde kopukluğu belirtir İnsan figürünün çokluğu ise sosyal ilişkilerdeki gelişmişlik düzeyini belirtir Çizilen kuş resimleri özgürlüğe duyulan ihtiyacı belirtir
Çizilen ağaçlarda meyve olması bereketli olma ricası, yeşil yapraklı ağaçlar canlılığı, solmuş yapraklı ağaçlar ve yaprak dökümü vefat isteğini, ağaç köklerinin olması içgüdüye önem vermesi ve bağımlılık duygularını yansıtır
Resimlerde çok bulut ya da koyu renkli bulutların olması, çözülemeyen problemleri açıklama etmektedir
*