Bebeklik çağında kafaya alınan darbeler ve yaralanmalar en çok mama sandalyesinden ve beşikten düşme biçiminde oluyor Bazen anne ve babalar da, çocukları kucaklarından düşürebiliyorlar Daha büyük çocuklarda ise, Oyun parklarındaki ve okullardaki yaralanmalara çok sık rastlanabiliyor Central Hospital ’dan Acele Hekimi Uzm Dr T Alper Yılmaz, “Bir Takım çocuklarda kafaya alınan darbeler ve travmalar daha artı tehlike taşır 2 yaşından minik olan, epileptik yani havale nöbetleri geçiren, felç gibi hareket kusuru olan, gelişme geriliği, kanamaya aşinalık ve cildinde kolayca morluklar oluşan çocuklar bu gruba girer diyor
*
Çocuklar genel olarak yetişkinlere oranla yaralanmalara karşı çok daha dayanıklı ve dayanıklı olurlar Çocukların kafa yapıları ve kemikleri fazla daha esnektir Bu elastik yapılar doğruca kafalarına aldıkları darbeleri beyne çok yansıtmazlar Fakat gerçi annebabaların bu konuda özenli olmaları gerekir*
*
Bebekleri muhtemel darbelerden bıngıldak korur*
Yeni doğan ve bebeklerin başlarına aldıkları darbe eğer çok şiddetli değilse sorun yaratmaz Çünkü bebeğin beyni, koruyucu bir çeper ile bıngıldak bölgesinde koruma altına alınmıştır Bıngıldak sanıldığı değin hassas değildir ve koruyucu zarı sağlamdır Çok sert bir darbe almadıkça, hafif çarpmalardan hasar görmez Bazı çocuklarda kafaya alınan darbeler ve travmalar daha pozitif tehlike taşır 2 yaşından minik olan, epileptik yani havale nöbetleri geçiren, felç gibi hareket kusuru olan, gelişme geriliği, kanamaya yatkınlık ve cildinde kolayca morluklar oluşan çocuklar bu gruba girer
*
Çocukta göz kaymaları ve kusma varsa derhal ivedi servise gidilmeli
Düşme gerçekleştikten sonradan en fazla dikkat edilmesi gereken, çocukların gözlerindeki kaymalar ve kusmadır Vaka sonrasında ağızdan fışkıracak tarzda kusmalar olabilir Bu alıcı durumlarda ilk önce acil servislere başvurulmalı, ardından da bir beyin cerrahı uzmanının değerlendirmesi alınmalıdır
*
Çocuğun bakımlı nefes aldığından belli olunmalı
Çocukların başlarına aldıkları darbe sonrasında bilinç kaybı, bayılma, kusma ve hatta kasılmalar meydana geliyorsa, başta çocuğun dilinin içeriye kaçmadığından ve rahat nefes aldığından emin edinmek gerekir Bunlara ilaveten çocukta amnezi, dezoryantasyon denilen durum yani nerede ve kiminle olduğunu kavrayamama, baş ağrısı ve uyku hali gözlemleniyorsa bu belirtilerde manâlı uyarıcılardır Ama çocukta uykuya cereyan hali derhal darbe sonrası oluşmayabilir, ilerleyen günler içinde de ortaya çıkabilir*
*
Çocuğu olduğu yerden kaldırmak önemli zararla niçin olabilir
Bunların haricinde çocuğun görmesinde bozukluk, gözkapağında bir değiştirme, gözbebeklerinde farklılaşma, kulaktan su gibi bir sıvının gelmesi, bir tarafının tutmaması, yürümesinin bozulması gibi durumlar da gözlenebilir Çocuk, düşme sonucu şuursuz bir şekilde yerde yatıyorsa ebeveynlerin veya çocuğa o an refakat eden kişilerin mutlaka ambulans çağırması ve bir sağlık kuruluşuna başvurmaları gerekir Çünkü çocuğu olduğu yerden kıpırdatmak daha önemli zararlara niçin olabilir Büyük çocuklarda ise mide bulantıları, kusma ve hitabe bozuklukları yaşanabilir
*
Her darbe mutlaka önemsenmeli
Annebabaların darbe sonrası çocuğa bir şey olmamıştır düşüncesiyle belirtileri göz ardı etmemesi gerekir Bir Takım durumlarda belirtiler olayın üzerinden uzun bir vakit geçtikten sonra deha ortaya çıkabilir Darbe esnasında hiçbir şey olmamış gibi görünebilir Oysa her darbeyi mutlaka önemsemek gerekir Çocukların başlarına aldıkları darbelerin hepsi eşit oranda önemlidir Önden alınan darbe başın arka kısmını, arkadan alınan darbe başın ön kısmını etkileyebilir Eğer darbe sonucu oluşan açık bir yara gözlemleniyorsa, gazlı bir bezle yahut pak bir bezle yaraindirimli üzerine bastırılarak kanama durdurulabilir
*
Görünüm yöntemleri ile tetkik yapılmalı
Gözden kaçırılan bir öteki husus da boyun darbeleridir Çocukların başlarına aldıkları darbeler bir takım durumlarda boyunla benzer olabilir Düşme ya da kafasına sert bir cismin darbesi sonucu oluşan boyun yaralanmaları da gözden kaçabilir Bu cins vakaların görüntüleme yöntemleriyle muayene edilmesi gerekir Hastanede kafa travması sonrası darbenin nasıl gerçekleştiği detaylıca sorularak, tetkik edilir Tetkik ardından röntgen, bilgisayarlı tomografi ya da MR istenebilir Tetkik bitiminde çocukta herhangi bir problem görülmezse ara sıra hiçbir muayene istenmeyebilir
*
Çocukları olası darbelerden nasıl koruyabiliriz?
Çocukları olası kafa travmalarından koruyabilmek için annebabaların uygulayabilecekleri birtakım yollar vardır Çocuk hemen şimdi tutunarak kendi başına ayağa kalkamıyorsa, yattığı karyolanın her iki yanına koyulacak bir bariyer yataktan düşmesini engeller Eğer çocuk tutunarak ayağa kalkıyorsa, bu kere bariyerler tek başına yeterli gelmez Burada dikkat edilecek nokta, karyolanın fazla yüksek olmamasıdır Bu şekilde etrafına minder tarzı yumuşak malzemelerden oluşturulan bariyerleri aşıp düşmesi ihtimaline karşı koruma sağlar Emekleme döneminde olan çocuklar ise, uzun süre tek başlarına bırakılmamalıdır Pencerelerde çocuk kilidi olmalı, üzerine basıp düşebileceği eşyalar sabitlenmeli, balkon ve merenlerden çocuk uzakta tutulmalıdır Keza evdeki mobilyaların sivri köşelerine takılan plastik köşe koruyucular da kullanılabilir Bu Nedenle sert eşya köşelerinden nedeniyle doğabilecek yaralanmalar da engellenmiş olur
*
Çocuklar genel olarak yetişkinlere oranla yaralanmalara karşı çok daha dayanıklı ve dayanıklı olurlar Çocukların kafa yapıları ve kemikleri fazla daha esnektir Bu elastik yapılar doğruca kafalarına aldıkları darbeleri beyne çok yansıtmazlar Fakat gerçi annebabaların bu konuda özenli olmaları gerekir*
*
Bebekleri muhtemel darbelerden bıngıldak korur*
Yeni doğan ve bebeklerin başlarına aldıkları darbe eğer çok şiddetli değilse sorun yaratmaz Çünkü bebeğin beyni, koruyucu bir çeper ile bıngıldak bölgesinde koruma altına alınmıştır Bıngıldak sanıldığı değin hassas değildir ve koruyucu zarı sağlamdır Çok sert bir darbe almadıkça, hafif çarpmalardan hasar görmez Bazı çocuklarda kafaya alınan darbeler ve travmalar daha pozitif tehlike taşır 2 yaşından minik olan, epileptik yani havale nöbetleri geçiren, felç gibi hareket kusuru olan, gelişme geriliği, kanamaya yatkınlık ve cildinde kolayca morluklar oluşan çocuklar bu gruba girer
*
Çocukta göz kaymaları ve kusma varsa derhal ivedi servise gidilmeli
Düşme gerçekleştikten sonradan en fazla dikkat edilmesi gereken, çocukların gözlerindeki kaymalar ve kusmadır Vaka sonrasında ağızdan fışkıracak tarzda kusmalar olabilir Bu alıcı durumlarda ilk önce acil servislere başvurulmalı, ardından da bir beyin cerrahı uzmanının değerlendirmesi alınmalıdır
*
Çocuğun bakımlı nefes aldığından belli olunmalı
Çocukların başlarına aldıkları darbe sonrasında bilinç kaybı, bayılma, kusma ve hatta kasılmalar meydana geliyorsa, başta çocuğun dilinin içeriye kaçmadığından ve rahat nefes aldığından emin edinmek gerekir Bunlara ilaveten çocukta amnezi, dezoryantasyon denilen durum yani nerede ve kiminle olduğunu kavrayamama, baş ağrısı ve uyku hali gözlemleniyorsa bu belirtilerde manâlı uyarıcılardır Ama çocukta uykuya cereyan hali derhal darbe sonrası oluşmayabilir, ilerleyen günler içinde de ortaya çıkabilir*
*
Çocuğu olduğu yerden kaldırmak önemli zararla niçin olabilir
Bunların haricinde çocuğun görmesinde bozukluk, gözkapağında bir değiştirme, gözbebeklerinde farklılaşma, kulaktan su gibi bir sıvının gelmesi, bir tarafının tutmaması, yürümesinin bozulması gibi durumlar da gözlenebilir Çocuk, düşme sonucu şuursuz bir şekilde yerde yatıyorsa ebeveynlerin veya çocuğa o an refakat eden kişilerin mutlaka ambulans çağırması ve bir sağlık kuruluşuna başvurmaları gerekir Çünkü çocuğu olduğu yerden kıpırdatmak daha önemli zararlara niçin olabilir Büyük çocuklarda ise mide bulantıları, kusma ve hitabe bozuklukları yaşanabilir
*
Her darbe mutlaka önemsenmeli
Annebabaların darbe sonrası çocuğa bir şey olmamıştır düşüncesiyle belirtileri göz ardı etmemesi gerekir Bir Takım durumlarda belirtiler olayın üzerinden uzun bir vakit geçtikten sonra deha ortaya çıkabilir Darbe esnasında hiçbir şey olmamış gibi görünebilir Oysa her darbeyi mutlaka önemsemek gerekir Çocukların başlarına aldıkları darbelerin hepsi eşit oranda önemlidir Önden alınan darbe başın arka kısmını, arkadan alınan darbe başın ön kısmını etkileyebilir Eğer darbe sonucu oluşan açık bir yara gözlemleniyorsa, gazlı bir bezle yahut pak bir bezle yaraindirimli üzerine bastırılarak kanama durdurulabilir
*
Görünüm yöntemleri ile tetkik yapılmalı
Gözden kaçırılan bir öteki husus da boyun darbeleridir Çocukların başlarına aldıkları darbeler bir takım durumlarda boyunla benzer olabilir Düşme ya da kafasına sert bir cismin darbesi sonucu oluşan boyun yaralanmaları da gözden kaçabilir Bu cins vakaların görüntüleme yöntemleriyle muayene edilmesi gerekir Hastanede kafa travması sonrası darbenin nasıl gerçekleştiği detaylıca sorularak, tetkik edilir Tetkik ardından röntgen, bilgisayarlı tomografi ya da MR istenebilir Tetkik bitiminde çocukta herhangi bir problem görülmezse ara sıra hiçbir muayene istenmeyebilir
*
Çocukları olası darbelerden nasıl koruyabiliriz?
Çocukları olası kafa travmalarından koruyabilmek için annebabaların uygulayabilecekleri birtakım yollar vardır Çocuk hemen şimdi tutunarak kendi başına ayağa kalkamıyorsa, yattığı karyolanın her iki yanına koyulacak bir bariyer yataktan düşmesini engeller Eğer çocuk tutunarak ayağa kalkıyorsa, bu kere bariyerler tek başına yeterli gelmez Burada dikkat edilecek nokta, karyolanın fazla yüksek olmamasıdır Bu şekilde etrafına minder tarzı yumuşak malzemelerden oluşturulan bariyerleri aşıp düşmesi ihtimaline karşı koruma sağlar Emekleme döneminde olan çocuklar ise, uzun süre tek başlarına bırakılmamalıdır Pencerelerde çocuk kilidi olmalı, üzerine basıp düşebileceği eşyalar sabitlenmeli, balkon ve merenlerden çocuk uzakta tutulmalıdır Keza evdeki mobilyaların sivri köşelerine takılan plastik köşe koruyucular da kullanılabilir Bu Nedenle sert eşya köşelerinden nedeniyle doğabilecek yaralanmalar da engellenmiş olur