Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları bölümünden Uzm Dr Can Özoğlu, çocuklarda sık görülen ve özellikle yaz aylarında büyüme belirten ishallerle ilgili uyarıda bulundu
Uzm Dr Can Özoğlu, çocukların uzun süre havuzda süre geçirmelerinin yaz ishalleri için kayda değer bir risk faktörü olduğunu belirtti İshalli rahatsızlık geçse de virüs yayılması devam edebileceğinden ishalden sonraki 10 gün içinde havuza girilmemesinin toplum sağlığı açısından da kayda değer olduğunu dile getirdi İshalin çocuklar için ciddi bir tehdit olduğunu vurgulayan Uzm Dr Özoğlu, Sıcak havalarda gıdaların daha tez bozulması, mikropların daha kolay üreyebilmesi, terleme ile birlikte vücutta ani tuz kaybı yaşanması, yazın ishal vakalarında artışa niçin olmaktadır Bu nedenlere hijyen koşullarının yetersizliği, atık suların içme veya temizleme sularına karışmasının eklenmesi ishalin teftiş altına alınması güçleşirdedi
Yaz ishallerinin etkenlerinin çoğunlukla viral değil bakteriyel olduğunu anlatan Uzm Dr Özoğlu, Etkeni virüs olan yaz ishallerinden çoğunlukla 'enterovirüsler' sorumludur Virüsler ve bakteriler gibi bazı parazitler de yaz ishaline niçin olabilirler
Yaz ishallerine niçin olan bağırsak enfeksiyonlarının seyrinde karında kramp şeklinde Sızı, iştahsızlık, bulantı, kusma, hafif alev, kilo kaybı görülür Bu belirtilerin tümü enfeksiyon geçince ortadan kaybolurdiye konuştu
Anne sütü bebeklerde ishale iyi geliyor
Her hastalıkta olduğu gibi en ucuz tedavinin korunmak olduğunu hatırlatan Uzm Dr Özoğlu, bebeklere ishale aleyhinde önemli bir gıda kaynağı olan anne sütünün verilmesinin önemine aksan yaparak şu bilgileri verdi:
Hasta olduğu vakit anne sütü alan bebekler daha tez iyileşir Dışkıdan iyi arınmalı, eller dikkatle, akıcı suyun aşağı sabunla yıkanmalıdır Yazın, su, süt, süt ürünleri ve yumurta içeren pasta, krema vs ürünler, tavuk, sucuk, salam, sosis, konserve, et, et suyu, kabuklu deniz ürünleri, ham tüketilen sebze ve meyveler fazla daha itinalı yenilmelidir Süt ve süt ürünlerinde mikroplar daha basit üreyebilmektedir
Örneğin dondurma iyi bir süt, protein ve enerji kaynağıdır İçme suyunun temiz olduğundan, meyve ve sebze yıkarken kullandığınız suyun temiz olduğundan muhakkak olunuz Çocukların uzun vakit havuzda süre geçirmeleri yaz ishalleri için önemli bir risk faktörüdür İshalli rahatsızlık geçse de virüs yayılması devam edebileceğinden ishalden sonraki 10 gün içinde havuza girilmemesi toplum sağlığı için önemlidir
Probiyotik ishale karşı etkili
Kusma, ateş, ishal beraber olduğunda genel durumu çabucak bozulan çocuğun derhal bir sağlık kuruluşuna götürülmesi gerektiğini ifade eden Uzm Dr Özoğlu, Ateşi olmayan, kusmayan, ishalli çocuklara evde tezgâhtar olunabilir Süt dışında tüm besinler bilhassa sulu gıdalar sık sık, azar azar verilmelidir
Probiyotik taşıyan yoğurt ve ayran ishalli çocuğun beslenmesinde yer almalıdır Probiyotik yapılı ilaçların kullanılması nasihat edilmektedir Antibiyotikler zaten bozulmuş ve zararlı bakteriler göre istilaya uğramış olan bağırsakların doğal dengesinin daha çok bozulmasına neden olur Doktorunuza danışmadan hap kullanmayındedi
İshale karşısında kayda değer ipuçları
Uzm Dr Özoğlu, anne babalara şu önerilerde de bulundu:
Çocuğun hareketliliği ve aktivitesinde değişim olmadıysa, genel olarak keyfi yerindeyse, ağızdan beslenmesini ve sıvı alımını sürdürebiliyorsanız, üzüntü etmenize gerek yoktur İshal genellikle kendini sınırlayan bir hastalıktır 57 günde kendiliğinden geçer İshali güvenli olmayan yapan ishalin şiddeti ve sıvı ihtiyacının karşılanamamasıdır Bu da ishale yol açan etkenle yakından ilgilidir
Beslenmesinde akışkan yiyecek ve içecekleri artırın ancak bağırsakları dinlensin düşüncesiyle ağızdan beslenmesini kesmeyiniz Bir Takım anneler hem bağırsaklarını dinlendirmek ayrıca de ishali kesmek için bir zaman beslememeyi denerler Bu yanlış bir uygulamadır İçebildiği dek; az eksik, sık sık fakat gün içinde bol miktarda su verilmesi sıvı kaybının önlenmesi açısından önemlidir İshal seyrinde lifli ve yağlı yiyecekler seçim edilmemelidir başkaca beslenmesinde, protein ve karbonhidrat kaynaklarında değişiklik yapmayınız
Sulu ve çok sayıda dışkılamayı kesmeye karşın olduğu bahis edilen ürünlerden ve uygulamalardan uzaktan durunuz Kola gibi gazlı ve şekerli içeceklerin ishale faydalı olduğuna inanılır Bu akıl iyice yanlıştır Şeker oranı yüksek içecekler bağırsaklardan su kaybını artırmaktadır
Uzm Dr Can Özoğlu, çocukların uzun süre havuzda süre geçirmelerinin yaz ishalleri için kayda değer bir risk faktörü olduğunu belirtti İshalli rahatsızlık geçse de virüs yayılması devam edebileceğinden ishalden sonraki 10 gün içinde havuza girilmemesinin toplum sağlığı açısından da kayda değer olduğunu dile getirdi İshalin çocuklar için ciddi bir tehdit olduğunu vurgulayan Uzm Dr Özoğlu, Sıcak havalarda gıdaların daha tez bozulması, mikropların daha kolay üreyebilmesi, terleme ile birlikte vücutta ani tuz kaybı yaşanması, yazın ishal vakalarında artışa niçin olmaktadır Bu nedenlere hijyen koşullarının yetersizliği, atık suların içme veya temizleme sularına karışmasının eklenmesi ishalin teftiş altına alınması güçleşirdedi
Yaz ishallerinin etkenlerinin çoğunlukla viral değil bakteriyel olduğunu anlatan Uzm Dr Özoğlu, Etkeni virüs olan yaz ishallerinden çoğunlukla 'enterovirüsler' sorumludur Virüsler ve bakteriler gibi bazı parazitler de yaz ishaline niçin olabilirler
Yaz ishallerine niçin olan bağırsak enfeksiyonlarının seyrinde karında kramp şeklinde Sızı, iştahsızlık, bulantı, kusma, hafif alev, kilo kaybı görülür Bu belirtilerin tümü enfeksiyon geçince ortadan kaybolurdiye konuştu
Anne sütü bebeklerde ishale iyi geliyor
Her hastalıkta olduğu gibi en ucuz tedavinin korunmak olduğunu hatırlatan Uzm Dr Özoğlu, bebeklere ishale aleyhinde önemli bir gıda kaynağı olan anne sütünün verilmesinin önemine aksan yaparak şu bilgileri verdi:
Hasta olduğu vakit anne sütü alan bebekler daha tez iyileşir Dışkıdan iyi arınmalı, eller dikkatle, akıcı suyun aşağı sabunla yıkanmalıdır Yazın, su, süt, süt ürünleri ve yumurta içeren pasta, krema vs ürünler, tavuk, sucuk, salam, sosis, konserve, et, et suyu, kabuklu deniz ürünleri, ham tüketilen sebze ve meyveler fazla daha itinalı yenilmelidir Süt ve süt ürünlerinde mikroplar daha basit üreyebilmektedir
Örneğin dondurma iyi bir süt, protein ve enerji kaynağıdır İçme suyunun temiz olduğundan, meyve ve sebze yıkarken kullandığınız suyun temiz olduğundan muhakkak olunuz Çocukların uzun vakit havuzda süre geçirmeleri yaz ishalleri için önemli bir risk faktörüdür İshalli rahatsızlık geçse de virüs yayılması devam edebileceğinden ishalden sonraki 10 gün içinde havuza girilmemesi toplum sağlığı için önemlidir
Probiyotik ishale karşı etkili
Kusma, ateş, ishal beraber olduğunda genel durumu çabucak bozulan çocuğun derhal bir sağlık kuruluşuna götürülmesi gerektiğini ifade eden Uzm Dr Özoğlu, Ateşi olmayan, kusmayan, ishalli çocuklara evde tezgâhtar olunabilir Süt dışında tüm besinler bilhassa sulu gıdalar sık sık, azar azar verilmelidir
Probiyotik taşıyan yoğurt ve ayran ishalli çocuğun beslenmesinde yer almalıdır Probiyotik yapılı ilaçların kullanılması nasihat edilmektedir Antibiyotikler zaten bozulmuş ve zararlı bakteriler göre istilaya uğramış olan bağırsakların doğal dengesinin daha çok bozulmasına neden olur Doktorunuza danışmadan hap kullanmayındedi
İshale karşısında kayda değer ipuçları
Uzm Dr Özoğlu, anne babalara şu önerilerde de bulundu:
Çocuğun hareketliliği ve aktivitesinde değişim olmadıysa, genel olarak keyfi yerindeyse, ağızdan beslenmesini ve sıvı alımını sürdürebiliyorsanız, üzüntü etmenize gerek yoktur İshal genellikle kendini sınırlayan bir hastalıktır 57 günde kendiliğinden geçer İshali güvenli olmayan yapan ishalin şiddeti ve sıvı ihtiyacının karşılanamamasıdır Bu da ishale yol açan etkenle yakından ilgilidir
Beslenmesinde akışkan yiyecek ve içecekleri artırın ancak bağırsakları dinlensin düşüncesiyle ağızdan beslenmesini kesmeyiniz Bir Takım anneler hem bağırsaklarını dinlendirmek ayrıca de ishali kesmek için bir zaman beslememeyi denerler Bu yanlış bir uygulamadır İçebildiği dek; az eksik, sık sık fakat gün içinde bol miktarda su verilmesi sıvı kaybının önlenmesi açısından önemlidir İshal seyrinde lifli ve yağlı yiyecekler seçim edilmemelidir başkaca beslenmesinde, protein ve karbonhidrat kaynaklarında değişiklik yapmayınız
Sulu ve çok sayıda dışkılamayı kesmeye karşın olduğu bahis edilen ürünlerden ve uygulamalardan uzaktan durunuz Kola gibi gazlı ve şekerli içeceklerin ishale faydalı olduğuna inanılır Bu akıl iyice yanlıştır Şeker oranı yüksek içecekler bağırsaklardan su kaybını artırmaktadır