çocukta özgüven

çocukta özgüven EĞER BİR ÇOCUK DESTEKLENİP YÜREKLENDİRİLMİŞSE, SABIRLI OLMAYI ÖĞRENİR EĞER BİR ÇOCUK ÖVÜLÜP, BEĞENİLMİŞSE, TAKDİR ETMEYİ ÖĞRENİR EĞER BİR ÇOCUK KABUL ve ONAYLAMA GÖRMÜŞSE, KENDİNİ SEVMEYİ ÖĞRENİR EĞER BİR ÇOCUK AİLE İÇİNDE ARKADAŞLIK ve ARKADAŞLIK GÖRMÜŞSE, BU DÜNYADA MUTLU OLMAYI ÖĞRENİR Özgüven bir insanın mutlu ve başarılı bir yaşam geçirmesi için gereklilik duyduğu bir karakter öğesidir Özgüveni eksik kişiler kendilerine güvenmedikleri için yükümlülük almaktan çekinirler, yapmaları gereken işlerden bir biçimde kaçmaya çalışırlar, kaçamazlarsa da içinde bulundukları durumu büyük bir gerilim haline getirirler Şüphesiz özgüven yalnızca çocukların değil tüm insanların gereklilik duyduğu bir duygudur; ancak kişiliğin önemli bir bölümü gibi özgüvenin de tohumları çocukluktan itibaren atılmaktadır Çocuğun sosyal gelişim sürecinde geliştirdiği şahsiyet, en yakın çevresi, yani anne baba, kardeşler ve konut içinde yaşayan diğer aile üyeleriyle yakından ilişkilidir Bu çevrenin çocuğa gösterdiği olumlu ve olumsuz tepkiler çocuğun kişiliğinin gelişmesinde manâlı rol oynar Çocuğumuzun benlik saygısı bir gecede oluşmaz ve tek bir şeye bağlı değildir Ama büyük ölçüde anne baba kadar şekillendirilir Çocuklarımızla kurduğumuz etkileşim, büyük bir yapının tuğlalarını tek tek yerleştirmek gibidir Yapının tümü için her bir tuğla ne değin kayda değer ise, çocuğumuzun özbenliğinin oluşmasında da her gün yaşanan olaylar o kadar değerlidir Bir Takım anne babalarda ideal çocuk modeli vardır Kendi çocukluklarında gerçekleştiremedikleri şeyleri çocuklarının gerçekleştirmesini isterler Lakin bunun için, onun alaka ve yeteneklerini hiç dikkate almazlar Çocuğun dil öğrenmesini, fotoğraf yapmasını, sporun bütün dallarında başarılı olmasını, öbür müzik aletlerini çalabilmesini isteyebilirler Lakin burada uyarı edilmesi gereken husus; ana babanın çocuklarından beklentileri değil, çocuğun alaka ve yetenekleridir Anne babalar başta çocuklarını tanımalı, onların alaka, yetenek, kapasite ve isteklerini bilmeli ve bu doğrultuda yönlendirmeye çalışmalıdırlar ya da fazla koruyucu tutuma sahip ebeveynlerde çocukta benlik saygısının gelişimi üstünde olumsuz bazı etkilerde bulunabilirler Bu tutuma sahip olan ebeveynler: Çocukların üzerine titrerler Ağlamasın, üşümesin, terlemesin, hasta olmasın, yorulup incinmesin diye büyük bir mücadele gösterirler Her şeyi çocuğun adına kendileri yaparlar Mesela; Çocuk kavanozu açmaya çalışıyor Bunu görebilen anne kavanozun kırılma ihtimaline ve çocuğun açamayacağını düşünerek kavanozu kendi açar Bunun yerine, çocuğa kavanozun nasıl açılacağını gösterse ve açmasını beklese çocuğun gelişimi açısından daha yardımsever olacaktır Çocuğa evde tercih hakkı verilmez Çocuğun kıyafetine, ne süre karnının doyduğuna ya da seçeceği kitaba çocuklarının yerine, “O çocuktur, doğrusunu seçemez veya bilemez diye düşünerek kendileri karar verirler Kazandırmak istedikleri davranışları duygu sömürüsü ve fazla şefkat yöntemini kullanarak geliştirirler Çünkü çocuğu mutlu edememe endişeleri vardır Örneğin; “tabağındaki yemeği bitirirsen seni daha çok seveceğim veya “Bu davranışların beni bir gün üzüntüden öldürecek gibi çocuğu duygusal açıdan son derece ağır bir baskı altına sokan cümleler kurarlar Her çocuğun daha yetenekli ve zinde olduğu alanlar mutlaka vardır Bazıları matematik ve fizik gibi sayısal derslerde, bazıları Türkçe tarih gibi sözel derslerde, bazıları müzikte, sanatta, sporda veya insanlarla ilişkilerde daha başarılı olabilir Kimisinin doğal bir mizah anlayışı, çok yumuşak bir kişiliği veya yaşamak için baki bir enerjisi olabilir Sonuçta her kişinin dünyaya sunacağı özel bir yeteneği vardır Bir çocuğun kendi özel yeteneklerinin haberdar olarak büyümesinde ve onları keyifle kullanmasında anne ve babanın çok manâlı bir rolü vardır Farkında olunmayan ve beslenmeyen yetenekler solmaya ve değil olmaya ya da saklı kalmaya mahkûm olacaktır Anne ve babaların sevgi batmış yönlendirmeleri çocuğun içindeki kapasitelerini kuvvetlendirir ve geliştirir Böyle sevgiyle beslenen çocuklar kendi geleceklerini daha iyi teftiş edebilirler Bu duygular, çocuğun benlik saygısını arttırır Emin bir konudaki uzmanlık duygusu, çocuğun öteki alanlardaki davranışlarını da olumlu etkiler Eğer çocuk yeni bir şey denediğinde, onu seviyor ve başarıyorsa denemeye devam etmesi için olumlu pekiştirmelerin yapılması gereklidir Çocuğunuza o işi başardığında daha çok sevileceğini değil de, o işi başardığında kendisinin duyacağı sevinci anlatmaya çalışmalısınız Çocuklarımızı başarılarından nedeniyle yok de, kişiliğinden dolayı sevdiğinizi özellikle vurgulamalısınız Çocuğun dinç olduğu noktaları da sıkça dile getirmelisiniz Ama hayatımız o kadar yoğun ama; çocuğumuza tatlı sözler söyleme fırsatını bile pek bulamıyoruz Çocuğun Benlik Saygısını Arttırmakta Kayda Değer Olan Etkenler 1Çocuğun kendisini açıklama etmesine müsaade etmek, çocuğu dinlemek, fikri manâlı olmasa da düşünmek yani çocuğu dinlemek 2Çocuktan yaşı ve kapasitesi haricen davranışlar beklememek (Örneğin misafirlikte 2 saat hiç kımıldamadan yumuşak başlı yumuşak başlı oturmasını beklemek ya da 3 yaşında bir çocuğun üstünü hiç kirletmeden yemek yemesini arzu etmek gibi) 3Çocuğun bir takım minik sorumluluklar yüklenmek isteyeceğini bilip bunları başarmasına müsaade ve imkân temin etmek id 4Çocuğun çabasını övmek ve heveslendirmek 5Çocuğun başarısızlıklarını kişiliğiyle bağdaştırmamak, başarısızlıkları birer öğrenme öğesi olarak görebilmesine yardımcı olmak özel baskı