Resmin Üstüne Tıklayarak Detaylı Büyük Şeklini Görebilirsiniz
Periyotlar
Devirli sistemin bugün kullanılan uzun Periyotlu şeklinde, doğal olarak bulunmuş ya da suni yolla elde edilmiş olan 107 element büyüyen atom numaralarına kadar yedi yatay periyotta sıralanır ; lantandan (atom numarası 57) lütesyuma (71) değin uzanan lantanitler dizisi ile aktinyumdan (89) lavrensiyuma (103) aktinitler dizisi bu periyotların aşağıda ayrıca sıralanır Periyotların uzunlukları farklıdır Birincil periyot hidrojen periyodudur Ve burada hidrojen (1) ile helyum (21) yer alır Bunun arkasında her birinde 8 element bulunan iki kısa periyot uzanır Birinci kısa periyotta lityumdan (3) neona (10) değin olan elementler, ikinci kısa periyotta ise sodyumdan (11) argona (18) kadar olan elementler yer alır Bunları, her birinde 18 elementin bulunduğu iki uzun periyot izler Birinci uzun periyotta potasyumdan (19) kriptona (36), ikinci uzun periyotta rubidyumdan (37) ksenona (54) değin olan elementler bulunur Sezyumdan (55) radona (86) değin uzanan 32 elementlik çok uzun altıncı periyot, lantanitlerin öbür tutulmasıyla 18 sütunda toplanmıştır ve özellikleri birinci ve ikinci uzun periyottaki elementlerinkine çok benzeyen elementler bu elementlerin aşağı yer alır 32 elementlik en son uzun periyot tamamlanmamıştır Bu periyot ikinci en uzun periyottur ve atom numarası 118 olan elementlerle tamamlanacaktır
Gruplar
Helyum, neon, argon, kripton, ksenon ve radondan oluşan altı soy gaz, büsbütün batmış altı periyodun sonunda yer alır ve bunlar devirli sistemin 0 grubunu oluştururlar Lityumdan flüora ve sodyumdan klora kadar uzanan ikinci ve üçüncü periyottaki yedişer element ise sırasıyla I, II, III, IV, V, VI, VII grupları oluştururlar Dördüncü periyotta yer alan, potasyumdan broma değin sıralanan 17 elementin özellikleri farklıdır Bunların periyodik sistemde 17 daha alçak grup oluşturdukları düşünülebilir, fakat bu elementler geleneksel olarak 15 daha alçak grupta toplanırlar ve demir, kobalt, nikel ve bundan sonraki periyotta aynı özellikte olan elementler tek bir grupta, VIII Grupta yer alırlar Potasyumdan (19) manganeze (25) değin olan elementler sırasıyla Ia, IIa, IIIa, IVa, Va, VIa, VIIa daha aşağı gruplarında, bakırdan (29) broma (35) dek olan elementler de Ib, IIb, IIIb, IVb, Vb, VIb, VIIb, daha aşağı gruplarında toplanırlar
I grup alkali metaller grubudur; lityum ve sodyumun yanı sıra potasyumdan fransiyuma kadar inen metalleri kapsayan bu grup, bambaşka özelliklere sahip Ib grubu metallerini içermez Benzer biçimde, berilyumdan radyuma değin inen elementleri kapsayan II grup toprak alkali metallerdir ve IIb grubundaki elementleri kapsamaz III grubu yaratıcı bor grubu elementlerinin özellikleri, IIIa grubunun mu yahut IIIb grubunun mu, bu grupta yer alacağı sorusuna kesin bir yanıt getirmez, lakin başlıca IIIa grubu elementleri bor grubu olarak düşünülür IV grubu karbon grubu elementleri oluşturur ; bu grup silisyum, kalay, kurşun, gibi elementleri kapsar Azot grubu elementleri V grupta toplanmışlardır VI grup oksijen grubu elementlerinden, VII grup ise halojenlerden oluşur Hidrojen elementi bazı tablolarda Ia grubunda gösterilmekle birlikte kimyasal özellikleri alkali metallere veya halojenlere fazla ayrı ve elementler arasında özgün özelliklere sahip tek elementtir bu nedenle hiç bir grubun zarfında değildir
Uzun periyotların (4, 5 Ve 6 periyotlar) orta bölümünde bulunan IIIb, IVb, Vb, VIIb, Ib gruplarındaki ve VIII gruptaki 56 elemente geçiş elementleri denir
Bir Periyotta Soldan Sağa Içten Gidildikçe;
Atom no, kütle no, proton sayısı, atom kütlesi, nötron sayısı, elektron sayısı, değerlik elektron sayısı artar Atom çapı küçülür İyonlaşma enerjisi artar Elektron ilgisi ve elektronegatifliği artar (8A hariç) Elementlerin metal özelliği azalır, ametal özelliği artar (8A hariç) Elementlerin oksitlerinin ve hidroksitlerinin baz özelliği azalır, asitlik nitelik artar (8A hariç) Elementlerin indirgen özelliği azalır, yükseltgen özelliği artar (8A hariç) Bir Grupta Yukarıdan Aşağıya Doğru İnildikçe;
Proton sayısı, nötron sayısı, elektron sayısı, çekirdek yükü, Atom no, Kütle no artar Atom çapı büyür Değerlik elektron sayısı değişmez İyonlaşma enerjisi, elektron ilgisi ve elektronegatiflik azalır Elementlerin metal özelliği artar, ametal özelliği azalır Elementlerin, oksitlerin ve hidroksitlerin baz özelliği artar, asit özelliği azalır Elementlerin indirgen özelliği artar, yükseltgen özelliği azalır
Periyotlar
Devirli sistemin bugün kullanılan uzun Periyotlu şeklinde, doğal olarak bulunmuş ya da suni yolla elde edilmiş olan 107 element büyüyen atom numaralarına kadar yedi yatay periyotta sıralanır ; lantandan (atom numarası 57) lütesyuma (71) değin uzanan lantanitler dizisi ile aktinyumdan (89) lavrensiyuma (103) aktinitler dizisi bu periyotların aşağıda ayrıca sıralanır Periyotların uzunlukları farklıdır Birincil periyot hidrojen periyodudur Ve burada hidrojen (1) ile helyum (21) yer alır Bunun arkasında her birinde 8 element bulunan iki kısa periyot uzanır Birinci kısa periyotta lityumdan (3) neona (10) değin olan elementler, ikinci kısa periyotta ise sodyumdan (11) argona (18) kadar olan elementler yer alır Bunları, her birinde 18 elementin bulunduğu iki uzun periyot izler Birinci uzun periyotta potasyumdan (19) kriptona (36), ikinci uzun periyotta rubidyumdan (37) ksenona (54) değin olan elementler bulunur Sezyumdan (55) radona (86) değin uzanan 32 elementlik çok uzun altıncı periyot, lantanitlerin öbür tutulmasıyla 18 sütunda toplanmıştır ve özellikleri birinci ve ikinci uzun periyottaki elementlerinkine çok benzeyen elementler bu elementlerin aşağı yer alır 32 elementlik en son uzun periyot tamamlanmamıştır Bu periyot ikinci en uzun periyottur ve atom numarası 118 olan elementlerle tamamlanacaktır
Gruplar
Helyum, neon, argon, kripton, ksenon ve radondan oluşan altı soy gaz, büsbütün batmış altı periyodun sonunda yer alır ve bunlar devirli sistemin 0 grubunu oluştururlar Lityumdan flüora ve sodyumdan klora kadar uzanan ikinci ve üçüncü periyottaki yedişer element ise sırasıyla I, II, III, IV, V, VI, VII grupları oluştururlar Dördüncü periyotta yer alan, potasyumdan broma değin sıralanan 17 elementin özellikleri farklıdır Bunların periyodik sistemde 17 daha alçak grup oluşturdukları düşünülebilir, fakat bu elementler geleneksel olarak 15 daha alçak grupta toplanırlar ve demir, kobalt, nikel ve bundan sonraki periyotta aynı özellikte olan elementler tek bir grupta, VIII Grupta yer alırlar Potasyumdan (19) manganeze (25) değin olan elementler sırasıyla Ia, IIa, IIIa, IVa, Va, VIa, VIIa daha aşağı gruplarında, bakırdan (29) broma (35) dek olan elementler de Ib, IIb, IIIb, IVb, Vb, VIb, VIIb, daha aşağı gruplarında toplanırlar
I grup alkali metaller grubudur; lityum ve sodyumun yanı sıra potasyumdan fransiyuma kadar inen metalleri kapsayan bu grup, bambaşka özelliklere sahip Ib grubu metallerini içermez Benzer biçimde, berilyumdan radyuma değin inen elementleri kapsayan II grup toprak alkali metallerdir ve IIb grubundaki elementleri kapsamaz III grubu yaratıcı bor grubu elementlerinin özellikleri, IIIa grubunun mu yahut IIIb grubunun mu, bu grupta yer alacağı sorusuna kesin bir yanıt getirmez, lakin başlıca IIIa grubu elementleri bor grubu olarak düşünülür IV grubu karbon grubu elementleri oluşturur ; bu grup silisyum, kalay, kurşun, gibi elementleri kapsar Azot grubu elementleri V grupta toplanmışlardır VI grup oksijen grubu elementlerinden, VII grup ise halojenlerden oluşur Hidrojen elementi bazı tablolarda Ia grubunda gösterilmekle birlikte kimyasal özellikleri alkali metallere veya halojenlere fazla ayrı ve elementler arasında özgün özelliklere sahip tek elementtir bu nedenle hiç bir grubun zarfında değildir
Uzun periyotların (4, 5 Ve 6 periyotlar) orta bölümünde bulunan IIIb, IVb, Vb, VIIb, Ib gruplarındaki ve VIII gruptaki 56 elemente geçiş elementleri denir
Bir Periyotta Soldan Sağa Içten Gidildikçe;
Atom no, kütle no, proton sayısı, atom kütlesi, nötron sayısı, elektron sayısı, değerlik elektron sayısı artar Atom çapı küçülür İyonlaşma enerjisi artar Elektron ilgisi ve elektronegatifliği artar (8A hariç) Elementlerin metal özelliği azalır, ametal özelliği artar (8A hariç) Elementlerin oksitlerinin ve hidroksitlerinin baz özelliği azalır, asitlik nitelik artar (8A hariç) Elementlerin indirgen özelliği azalır, yükseltgen özelliği artar (8A hariç) Bir Grupta Yukarıdan Aşağıya Doğru İnildikçe;
Proton sayısı, nötron sayısı, elektron sayısı, çekirdek yükü, Atom no, Kütle no artar Atom çapı büyür Değerlik elektron sayısı değişmez İyonlaşma enerjisi, elektron ilgisi ve elektronegatiflik azalır Elementlerin metal özelliği artar, ametal özelliği azalır Elementlerin, oksitlerin ve hidroksitlerin baz özelliği artar, asit özelliği azalır Elementlerin indirgen özelliği artar, yükseltgen özelliği azalır