Lazer (laser) diş hekimliği nedir? Lazer uygulamaları, 60'lı yıllarca tıp alanında kullanılmaktadır Yakın zamana kadar dişhekimliği alanında yalnızca diş beyazlatıcı ve yumuşak doku operasyonlarında kullanılan lazer enerjisi, günümüzde daha geniş alanlarda kullanılır hale getirilmiştir Atomize su spreylerinin, lazer enerjisi ile birleşmesi sonucunda elde edilen hidrokinetik enerji prensibi ile çalışan yeni diş lazeri ile hem sert doku (diş minesiinsan vücudundaki en sert inşa), keza de yumuşak doku (ağız tadı) işlemleri rahatlıkla yapılabilmektedir Bu uygulamalardan bazıları, diş çürüklerinin temizlenmesi, kanal tedavileri, diş dolguları, çene kemiğinde ve dişetinde her çeşitlilik cerrahi işlemler, dişetinin şekillendirilmesi, estetik diş tedavileri, alıngan dişlerin hassasiyetinin giderilmesi, koyu renkli diş etlerinin renginin açılması, uçuk ve aft tedavileridir
Bunun yanında implant tedavisi uygulamalarında lazer teknolojisi ile cerrahi işlem aşamaları basitleşmekte ve çare genelinde vakit kazanılmaktadır Sert dokuda, titreme yapmaması, minik müdahalelerde anesteziye lüzum duyulmaması nedeniyle laser uygulamaları, dişçi korkusu olan her yaş grubu hasta için tercih edilebilir Tekrar yumuşak dokuda, kanamasız operasyonlar yapılabilmesi ve iyileşmenin çok süratli olması büyük avantajlarındandır Bilhassa çocuk hastaların tedavisinde manâlı kolaylıklar sağlar
Gücü ayarlanabilen lazer ışınının çürük dokuyu seçici davranması az madde kaybıyla tedavinin tamamlanmasını olası kılar
Porselen laminat veneer hazırlığında diş yüzeyini mükemmele yakın pürüzlendirmesi, yapılan restorasyonun tutuculuğunu %100 etkiler
Lazer dişhekimliği, başlıca çare sürecini kısaltarak, daha az çaba ile daha başarılı sonuçlar alınmasını sağlar
Lazer uygulamaları ile ahali aralarında lazerli dolgu diye tanıdık ve bir ışık kaynağı ile sertleştirilen kompozit dolgu uygulamaları birbiriyle karıştırılmamalıdır
Lazer Uygulamasının Avantajları ve Tatbik Alanları
* Yeni cins diş lazeri ile dişe ve öteki dokulara bağlantı etmeden niyetlenmek mümkündür Bu sayede ısı titreşim ve sürtünmeye emrindeki ağrı oluşmayacağı için kadınsı uyuşturmaya lüzum kalmayabilmektedir Lazer ışını, cihazın ucundan meydana çıkan suyla birleşerek (hidrokinetik enerji) dokuya iletilir
* Implant çare uygulamalarında, üstteki yapının (değişmez diş) yapılabilmesi için zorunlu olan cerrahi başvuru (diş etinin açılarak implantın ortaya çıkarılması) lazerle daha da basitleşmekte ve vakit kazanılmaktadır
* Lazer kullanılan bölgelerde % 100 dezenfeksiyon ve sterilizasyon sağlandığı için tekrar enfeksiyon oluşması ve çürük başlaması riskleri ortadan kalkmaktadır
* Lazer ile yapılan cerrahi uygulamalarda, işlem sırasında az kalsın hiç kanama olmamaktadır Her cerrahi dilekçe ardından ortaya çıkabilecek komplikasyon, şişme ve hastalık olasılıkları azalmakta ve daha hızlı bir iyileşme sağlanmaktadır
* Lazerli diş beyazlatıcı işlemlerinde fazla kısa sürede daha iyi sonuç olmak mümkündür
* Dişetlerinde kalıtımsal olarak aşırı derecede mor renklenme (hiperpigmentasyon) bulunan hastalarda 3 veya 4 seansta lazer ile soyma (peeling) yapılarak, bu sorun ortadan kaldırılabilmektedir
* Yumuşak doku ve dişetindeki yaraların tedavisinde de kullanılır Ağız içinde oluşan fibromalar (dokulardaki zararsız patalojik büyümeler) lazer ile ortadan kaldırılabilir
* Estetik diş hekimliği uygulamalarından porselen lamineler, empress kuronlar ve procera kuronlar yapıştırılmadan önce diş yüzeyine lazerle yıpratma yapılabilmekte ve bu işlem kronların düşme riskini azaltmaktadır
Dişhekimliğinde Lazer Kullanımı ile Genel Bilgi
Lazer in çeşiti kullanılan kristalin cinsine kadar ad alarak değişmektedir lazer cihazında kullanılan bu kristaller lazere sadece ismini vermekle kalmayıp lazerin dalga boyunuda belirlemektedirler
Dişhekimliğinde ağırlıklı olarak kullanılan lazerler Sırası ile Nd YAG lazer , diode lazer Erbium lazer, CO2 lazer ve KTP lazer olarak sıralanabilir
kullanım alanları lazerin dalga boyuna göre değişmektedir
Nd YAG lazerler
Dişhekimliğindeki en başarılı lazer Nd YAG lazerdir daha çok sterilize etme amaçlı kullanılan bu lazer kanal tedavisi de kanal sterilizasyonunda yada diş eti tedavisinide kullanılmaktadır İyileşmesi epeyce kuvvet olan apseler inatçı enfeksiyonlar iyileşmeyen kanal tedavileri diş eti problemleri defalarca Nd YAG lazer bir uçtan bir uca şifa bulmuştur NdYAG lazerin egzersiz presibi: 1064 nm olan özel dalga boyu sayesinde dişhekimliğinde sıkça enfeksiyonlara sebep olan bakterilerin renkleri (kahverengi yada buna yakın renkler) kadar emilmekte fakat diğer dokular kadar emilimi olmamaktadır özet olarak bu lazerin tesir aralığı sadece bakteriler üstüne olmaktadır bu şekilde çabuk bir iyilişme etkisi görülebilmektedir Bu lazerin tesir mesafesi neredeyse 1 mm civarında olduğu için sadece diş ve içindeki dokulara tesir etmekte oysa çevre dokulara hiç bir negatif etkisi bulunmamaktadır
Bu lazerin en büyük dezavantajı oldukça yüksek olan maliyetidir Bu sebepten her klinikte malesef bulunamamaktadır
Diode lazer
Nd YAG Lazer ile aynı şekilde çalışmaktadır ancak bir lazer kristali yerine bir diode lambası barındırdıkları için maliyeti Nd YAG lazerle tarafından daha düşüktür bu sebepten diş kliniklerinde nisbeten daha yaygındırlar doku içinde 05 mm gibi Nd YAG lazerin yarısı değin etki, mesafesi vardır diğer bir dezavantajı tatbik sırasında yüksek ısı açığa çıkardıkları için dokular da hasara sebep olabilir Kullanan doktor göre tedbirli kullanılmasında üstünlük vardır
Erbium Lazer
Erbium kristali barındırmaktadır daha fazla acısız çürük temizlemede kullanılır Çürük diş dokusunun renginin lazer tarafından seçilmesinde nedeniyle Ablasyon denilen etkisi bir uçtan bir uca çürük dokusunu uzaklaştırırken sağlam dokuya etkisi daha eksik aşıdırarak sadece çürük üzerinde tesir gösterir bununla birlikte eski dolgu maddelerini sökerek kaldırma konusunda etkisisizdir yada dişe dolgunun tutunmasında yeterli şekli verememektedir Yüksek derecede hasta konforu sağlar Çalışma derinliği fazla düşüktür
CO2 lazer
Daha çok cerrahi işlemlerde dokuyu kesmek amacı ile kullanılır Ama cerrah tarafından kullanılırken itinalı kullanılmak durumundadır bu lazerin yaptığı kesilerin iyileşmesi oldukça yavaştır Kesi yüzeyinde karbonizasyon denilen bir etkiye sahiptir Bilirkişi eller göre kullanılmalıdır
KTP lazer
Aslen Nd YAG lazer olup kristalin önüne gelen bir filtre ile dalga boyu değiştirilmiştir Etki mekanizması Nd YAG ile az kalsın aynıdır Uygulamada en önemli farkı implant çevresinde uygunlamazken özel bir ağartma yeteneği vardır KTP lazer ile yeşil ışık kullanılarak yapılan beyazlatmalar Mavi ışıklı halojen beyazlatmaya göre çok daha etkilidir Bu dalga boyu böbrek hastalarında yada prostat da da başvuru formu yeri bulmuştur *
Bunun yanında implant tedavisi uygulamalarında lazer teknolojisi ile cerrahi işlem aşamaları basitleşmekte ve çare genelinde vakit kazanılmaktadır Sert dokuda, titreme yapmaması, minik müdahalelerde anesteziye lüzum duyulmaması nedeniyle laser uygulamaları, dişçi korkusu olan her yaş grubu hasta için tercih edilebilir Tekrar yumuşak dokuda, kanamasız operasyonlar yapılabilmesi ve iyileşmenin çok süratli olması büyük avantajlarındandır Bilhassa çocuk hastaların tedavisinde manâlı kolaylıklar sağlar
Gücü ayarlanabilen lazer ışınının çürük dokuyu seçici davranması az madde kaybıyla tedavinin tamamlanmasını olası kılar
Porselen laminat veneer hazırlığında diş yüzeyini mükemmele yakın pürüzlendirmesi, yapılan restorasyonun tutuculuğunu %100 etkiler
Lazer dişhekimliği, başlıca çare sürecini kısaltarak, daha az çaba ile daha başarılı sonuçlar alınmasını sağlar
Lazer uygulamaları ile ahali aralarında lazerli dolgu diye tanıdık ve bir ışık kaynağı ile sertleştirilen kompozit dolgu uygulamaları birbiriyle karıştırılmamalıdır
Lazer Uygulamasının Avantajları ve Tatbik Alanları
* Yeni cins diş lazeri ile dişe ve öteki dokulara bağlantı etmeden niyetlenmek mümkündür Bu sayede ısı titreşim ve sürtünmeye emrindeki ağrı oluşmayacağı için kadınsı uyuşturmaya lüzum kalmayabilmektedir Lazer ışını, cihazın ucundan meydana çıkan suyla birleşerek (hidrokinetik enerji) dokuya iletilir
* Implant çare uygulamalarında, üstteki yapının (değişmez diş) yapılabilmesi için zorunlu olan cerrahi başvuru (diş etinin açılarak implantın ortaya çıkarılması) lazerle daha da basitleşmekte ve vakit kazanılmaktadır
* Lazer kullanılan bölgelerde % 100 dezenfeksiyon ve sterilizasyon sağlandığı için tekrar enfeksiyon oluşması ve çürük başlaması riskleri ortadan kalkmaktadır
* Lazer ile yapılan cerrahi uygulamalarda, işlem sırasında az kalsın hiç kanama olmamaktadır Her cerrahi dilekçe ardından ortaya çıkabilecek komplikasyon, şişme ve hastalık olasılıkları azalmakta ve daha hızlı bir iyileşme sağlanmaktadır
* Lazerli diş beyazlatıcı işlemlerinde fazla kısa sürede daha iyi sonuç olmak mümkündür
* Dişetlerinde kalıtımsal olarak aşırı derecede mor renklenme (hiperpigmentasyon) bulunan hastalarda 3 veya 4 seansta lazer ile soyma (peeling) yapılarak, bu sorun ortadan kaldırılabilmektedir
* Yumuşak doku ve dişetindeki yaraların tedavisinde de kullanılır Ağız içinde oluşan fibromalar (dokulardaki zararsız patalojik büyümeler) lazer ile ortadan kaldırılabilir
* Estetik diş hekimliği uygulamalarından porselen lamineler, empress kuronlar ve procera kuronlar yapıştırılmadan önce diş yüzeyine lazerle yıpratma yapılabilmekte ve bu işlem kronların düşme riskini azaltmaktadır
Dişhekimliğinde Lazer Kullanımı ile Genel Bilgi
Lazer in çeşiti kullanılan kristalin cinsine kadar ad alarak değişmektedir lazer cihazında kullanılan bu kristaller lazere sadece ismini vermekle kalmayıp lazerin dalga boyunuda belirlemektedirler
Dişhekimliğinde ağırlıklı olarak kullanılan lazerler Sırası ile Nd YAG lazer , diode lazer Erbium lazer, CO2 lazer ve KTP lazer olarak sıralanabilir
kullanım alanları lazerin dalga boyuna göre değişmektedir
Nd YAG lazerler
Dişhekimliğindeki en başarılı lazer Nd YAG lazerdir daha çok sterilize etme amaçlı kullanılan bu lazer kanal tedavisi de kanal sterilizasyonunda yada diş eti tedavisinide kullanılmaktadır İyileşmesi epeyce kuvvet olan apseler inatçı enfeksiyonlar iyileşmeyen kanal tedavileri diş eti problemleri defalarca Nd YAG lazer bir uçtan bir uca şifa bulmuştur NdYAG lazerin egzersiz presibi: 1064 nm olan özel dalga boyu sayesinde dişhekimliğinde sıkça enfeksiyonlara sebep olan bakterilerin renkleri (kahverengi yada buna yakın renkler) kadar emilmekte fakat diğer dokular kadar emilimi olmamaktadır özet olarak bu lazerin tesir aralığı sadece bakteriler üstüne olmaktadır bu şekilde çabuk bir iyilişme etkisi görülebilmektedir Bu lazerin tesir mesafesi neredeyse 1 mm civarında olduğu için sadece diş ve içindeki dokulara tesir etmekte oysa çevre dokulara hiç bir negatif etkisi bulunmamaktadır
Bu lazerin en büyük dezavantajı oldukça yüksek olan maliyetidir Bu sebepten her klinikte malesef bulunamamaktadır
Diode lazer
Nd YAG Lazer ile aynı şekilde çalışmaktadır ancak bir lazer kristali yerine bir diode lambası barındırdıkları için maliyeti Nd YAG lazerle tarafından daha düşüktür bu sebepten diş kliniklerinde nisbeten daha yaygındırlar doku içinde 05 mm gibi Nd YAG lazerin yarısı değin etki, mesafesi vardır diğer bir dezavantajı tatbik sırasında yüksek ısı açığa çıkardıkları için dokular da hasara sebep olabilir Kullanan doktor göre tedbirli kullanılmasında üstünlük vardır
Erbium Lazer
Erbium kristali barındırmaktadır daha fazla acısız çürük temizlemede kullanılır Çürük diş dokusunun renginin lazer tarafından seçilmesinde nedeniyle Ablasyon denilen etkisi bir uçtan bir uca çürük dokusunu uzaklaştırırken sağlam dokuya etkisi daha eksik aşıdırarak sadece çürük üzerinde tesir gösterir bununla birlikte eski dolgu maddelerini sökerek kaldırma konusunda etkisisizdir yada dişe dolgunun tutunmasında yeterli şekli verememektedir Yüksek derecede hasta konforu sağlar Çalışma derinliği fazla düşüktür
CO2 lazer
Daha çok cerrahi işlemlerde dokuyu kesmek amacı ile kullanılır Ama cerrah tarafından kullanılırken itinalı kullanılmak durumundadır bu lazerin yaptığı kesilerin iyileşmesi oldukça yavaştır Kesi yüzeyinde karbonizasyon denilen bir etkiye sahiptir Bilirkişi eller göre kullanılmalıdır
KTP lazer
Aslen Nd YAG lazer olup kristalin önüne gelen bir filtre ile dalga boyu değiştirilmiştir Etki mekanizması Nd YAG ile az kalsın aynıdır Uygulamada en önemli farkı implant çevresinde uygunlamazken özel bir ağartma yeteneği vardır KTP lazer ile yeşil ışık kullanılarak yapılan beyazlatmalar Mavi ışıklı halojen beyazlatmaya göre çok daha etkilidir Bu dalga boyu böbrek hastalarında yada prostat da da başvuru formu yeri bulmuştur *